علیرضا محمددوست (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۵۰: خط ۵۰:


==اقتدار مرد در خانوادۀ ایرانی==
==اقتدار مرد در خانوادۀ ایرانی==
در ایران تا پیش از مشروطه، پدر در راس هرم قدرت و مورد اطاعت و احترام اعضای خانواده بود و به‏تنهایی تصمیم‏گیری کرده و اعضای خانواده را وادار به انجام آن می‏کرد. با ورود مدرنیته و عواملی چون کشف حجاب، تحصیل فرزندان در خارج و اشتغال در اداره‏های دولتی، پدر این جایگاه را از دست داد.<ref>. صفری و ظاهری ‏عبدوند، «بررسی تاثیر مدرنیته بر جایگاه پدر/شوهر در خانواده ایرانی»،  1396ش، ص33 و 35.</ref><ref> شفیع‏زاده و همکاران، «تحلیل تاثیر تحول ساختار قدرت خانواده بر حق ولایت»،  1398ش، ص169-170.</ref> به‏اعتقاد برخی پژوهشگران، جامعه ایران که تا دهۀ 1360ش، بر محور تفکر مردسالارانه بوده، در دهه 1390ش به‏سمت تفکر زن‏سالارانه و سپس کودک‏سالاری سوق یافته است.<ref>. پیش‏قدم و همکاران، «واکاوی زباهنگ مردسالاری و زن‏سالاری در فرهنگ ایرانی»،  1399ش، ص110.</ref>
در ایران تا پیش از مشروطه، پدر در راس هرم قدرت و مورد اطاعت و احترام اعضای خانواده بود و به‏‌تنهایی تصمیم‏‌گیری کرده و اعضای خانواده را وادار به انجام آن می‏کرد. با ورود مدرنیته و عواملی چون کشف حجاب، تحصیل فرزندان در خارج و اشتغال در اداره‏های دولتی، پدر این جایگاه را از دست داد.<ref>. صفری و ظاهری ‏عبدوند، «بررسی تاثیر مدرنیته بر جایگاه پدر/شوهر در خانواده ایرانی»،  1396ش، ص33 و 35؛ شفیع‏زاده و همکاران، «تحلیل تاثیر تحول ساختار قدرت خانواده بر حق ولایت»،  1398ش، ص169-170.</ref> به‏اعتقاد برخی پژوهشگران، جامعه ایران که تا دهۀ 1360ش، بر محور تفکر مردسالارانه بوده، در دهه 1390ش به‏سمت تفکر زن‏سالارانه و سپس کودک‏سالاری سوق یافته است.<ref>. پیش‏قدم و همکاران، «واکاوی زباهنگ مردسالاری و زن‏سالاری در فرهنگ ایرانی»،  1399ش، ص110.</ref>


آمارهای چند دهۀ گذشته، نشانگر تحول اساسی در جایگاه زنان در جامعه و خانواده و کاهش اقتدار مردان است. در پیمایش 1374ش، 60% افراد، مردان را در جامعه، مهم‏تر می‏دانستند.<ref>. عبدی، مقدمه‏ای بر پژوهش در جامعه‏شناسی خانواده در ایران، 1393ش، ص103.</ref> همچنین فقط 20% خانوارهای تهرانی، پدر را تصمیم‏گیرندۀ اصلی معرفی کرده‌اند.<ref>. گودرزی، ارزش‏ها و نگرش‏های فرهنگی-اجتماعی شهروندان تهران، 1390ش، ص54.</ref> به‏لحاظ سنّی، 70. 5% افراد مسن و 59. 6% افراد بین 15-24 سال، پدر را تصمیم‏گیرندۀ اصلی خانوادۀ خود معرفی کرده‏اند.<ref>. آزاد ارمکی، جامعه‏شناسی خانواده ایرانی، 1384ش، ص73-74.</ref>
آمارهای چند دهۀ گذشته، نشانگر تحول اساسی در جایگاه زنان در جامعه و خانواده و کاهش اقتدار مردان است. در پیمایش 1374ش، 60% افراد، مردان را در جامعه، مهم‏تر می‏دانستند.<ref>. عبدی، مقدمه‏ای بر پژوهش در جامعه‏شناسی خانواده در ایران، 1393ش، ص103.</ref> همچنین فقط 20% خانوارهای تهرانی، پدر را تصمیم‏گیرندۀ اصلی معرفی کرده‌اند.<ref>. گودرزی، ارزش‏ها و نگرش‏های فرهنگی-اجتماعی شهروندان تهران، 1390ش، ص54.</ref> به‏لحاظ سنّی، 70. 5% افراد مسن و 59. 6% افراد بین 15-24 سال، پدر را تصمیم‏گیرندۀ اصلی خانوادۀ خود معرفی کرده‏اند.<ref>. آزاد ارمکی، جامعه‏شناسی خانواده ایرانی، 1384ش، ص73-74.</ref>