بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۸: | خط ۸: | ||
1. نرخ خام ازدواج: عبارت است از نسبت تعداد ازدواجهای یک سال معین به جمعیت میانه همان سال.<ref>[https://fa.gender.wiki/w/index.php?title=%D9%86%D8%B1%D8%AE_%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC&action=submit «بررسی وضعیت زناشویی در ایران بر اساس سرشماری سالهای 1375 و 1385»، وبسایت پژوهشکده آمار، ص14.]</ref> | 1. نرخ خام ازدواج: عبارت است از نسبت تعداد ازدواجهای یک سال معین به جمعیت میانه همان سال.<ref>[https://fa.gender.wiki/w/index.php?title=%D9%86%D8%B1%D8%AE_%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC&action=submit «بررسی وضعیت زناشویی در ایران بر اساس سرشماری سالهای 1375 و 1385»، وبسایت پژوهشکده آمار، ص14.]</ref> | ||
2. میزان ازدواج برحسب سن؛ میزان ازدواج در کل یک جامعه و بررسی آن در یک یا چند گروه سنی ویژه که نتیجه آن، روشنشدن زودرسی یا تأخیر در ازدواج در یک جامعه یا زمان خاص است.<ref> ساروخانی، دائرۀالمعارف علوم اجتماعی، 1370ش، ص25.</ref> | 2. میزان ازدواج برحسب سن؛ میزان ازدواج در کل یک جامعه و بررسی آن در یک یا چند گروه سنی ویژه که نتیجه آن، روشنشدن زودرسی یا تأخیر در ازدواج در یک جامعه یا زمان خاص است.<ref> ساروخانی، دائرۀالمعارف علوم اجتماعی، 1370ش، ص25.</ref> | ||
3. میانگین سن ازدواج؛ این شاخص بر الگوی همسرگزینی از طریق عوامل مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی تأثیر میگذارد.<ref>[https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://rc.majlis.ir/fa/report/download/1745070&ved=2ahUKEwiAv6T_vY6JAxWd2QIHHX0RBB0QFnoECB4QAQ&usg=AOvVaw0eeIhLyOlp5NIqYAHBC6zD رحمانیپور و همکاران، «عوامل تأثيرگذار بر افزایش سن ازدواج جوانان»، وبسایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، ص2.]</ref> | 3. میانگین سن ازدواج؛ این شاخص بر الگوی همسرگزینی از طریق عوامل مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی تأثیر میگذارد.<ref>[https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://rc.majlis.ir/fa/report/download/1745070&ved=2ahUKEwiAv6T_vY6JAxWd2QIHHX0RBB0QFnoECB4QAQ&usg=AOvVaw0eeIhLyOlp5NIqYAHBC6zD رحمانیپور و همکاران، «عوامل تأثيرگذار بر افزایش سن ازدواج جوانان»، وبسایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، ص2.]</ref> | ||
4. میانگین سن مطلوب ازدواج (سنی که افراد، آن را برای ازدواج مناسب میدانند) در قیاس با میانگین سن قصدشده ازدواج (سنی که افراد قصد دارند در آن ازدواج کنند).<ref>[http://www.jsi-isa.ir/article_249112.html بختیاری و همکاران، «ﺗﻌﯿﯿنکنندهﻫﺎي ﺳﻦ ﻗﺼﺪﺷﺪه ازدواج: پژوهشی در ﻣﯿﺎن ﺟﻮاﻧﺎن ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن»، 1400ش، ص115]</ref> | 4. میانگین سن مطلوب ازدواج (سنی که افراد، آن را برای ازدواج مناسب میدانند) در قیاس با میانگین سن قصدشده ازدواج (سنی که افراد قصد دارند در آن ازدواج کنند).<ref>[http://www.jsi-isa.ir/article_249112.html بختیاری و همکاران، «ﺗﻌﯿﯿنکنندهﻫﺎي ﺳﻦ ﻗﺼﺪﺷﺪه ازدواج: پژوهشی در ﻣﯿﺎن ﺟﻮاﻧﺎن ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن»، 1400ش، ص115]</ref> | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
در اروپای قرون وسطی، بهجز طبقه اشراف که قادر به ازدواج در سنین پایین بودند، دیگران بهدلایل اقتصادی، در سن بالایی ازدواج میکردند. اصطلاح «پدرکشی» در اروپا، بهمعنای صبر پسر برای تشکیل خانواده تا زمان فوت پدر، رایج بوده است.<ref>اعزازی، جامعهشناسی خانواده، 1376ش، ص31 و 32.</ref> در دیگر جوامع، مجرد ماندن، یک رفتار نابهنجار محسوب میشد و پسران و دختران پس از رسیدن به سن بلوغ ازدواج میکردند. پیچیدهتر شدن جوامع، به شکلگیری خواستهها و انگیزههاي کاذب و تغییر ذائقههای اجتماعی انجامید که نتیجۀ آن، سرکوب نیاز غریزي به ازدواج بوده است؛ بهگونهای که جوانان برخی جوامع غربی، اکنون ازدواج را مانع آزادي خود دانسته و از آن امتناع میورزند و زمانی ازدواج میکنند که نشاط جوانی خود را از دست داده و نیازمند مراقبت هستند. ایـن فرهنگ، جوامع اسلامی را نیز تحت تأثیر قرار داده و افزایش سن ازدواج و کاهش نرخ ازدواج، مشکلات فراوانی در این کشورها ایجاد کرده است.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/356805/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%B3%D9%86-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D8%A8%D8%A7-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D فولادی، «تحليل جامعهشناختي افزايش سن ازدواج؛ با تأكيد بر عوامل فرهنگي»، 1393ش، ص79.]</ref> ازدواج در ایران نیز دستخوش تحولات گوناگونی بوده و جمعیت دختر و پسر در سن ازدواج بهجهت تورم جمعیت جوان و تحولات فرهنگی و اقتصادی، افزایش چشمگیر یافته و به کاهش نرخ ازدواج انجامیده است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/164907/fa کاظمیپور و تودهفلاح، «بررسی تأثیر نوسازی بر سن ازدواج با تأکید بر شاخصهای جمعیتشناختی ازدواج در سطح کشور و 7 استان منتخب 1385»، 1389، ص107].</ref> | در اروپای قرون وسطی، بهجز طبقه اشراف که قادر به ازدواج در سنین پایین بودند، دیگران بهدلایل اقتصادی، در سن بالایی ازدواج میکردند. اصطلاح «پدرکشی» در اروپا، بهمعنای صبر پسر برای تشکیل خانواده تا زمان فوت پدر، رایج بوده است.<ref>اعزازی، جامعهشناسی خانواده، 1376ش، ص31 و 32.</ref> در دیگر جوامع، مجرد ماندن، یک رفتار نابهنجار محسوب میشد و پسران و دختران پس از رسیدن به سن بلوغ ازدواج میکردند. پیچیدهتر شدن جوامع، به شکلگیری خواستهها و انگیزههاي کاذب و تغییر ذائقههای اجتماعی انجامید که نتیجۀ آن، سرکوب نیاز غریزي به ازدواج بوده است؛ بهگونهای که جوانان برخی جوامع غربی، اکنون ازدواج را مانع آزادي خود دانسته و از آن امتناع میورزند و زمانی ازدواج میکنند که نشاط جوانی خود را از دست داده و نیازمند مراقبت هستند. ایـن فرهنگ، جوامع اسلامی را نیز تحت تأثیر قرار داده و افزایش سن ازدواج و کاهش نرخ ازدواج، مشکلات فراوانی در این کشورها ایجاد کرده است.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/356805/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%B3%D9%86-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D8%A8%D8%A7-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D فولادی، «تحليل جامعهشناختي افزايش سن ازدواج؛ با تأكيد بر عوامل فرهنگي»، 1393ش، ص79.]</ref> ازدواج در ایران نیز دستخوش تحولات گوناگونی بوده و جمعیت دختر و پسر در سن ازدواج بهجهت تورم جمعیت جوان و تحولات فرهنگی و اقتصادی، افزایش چشمگیر یافته و به کاهش نرخ ازدواج انجامیده است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/164907/fa کاظمیپور و تودهفلاح، «بررسی تأثیر نوسازی بر سن ازدواج با تأکید بر شاخصهای جمعیتشناختی ازدواج در سطح کشور و 7 استان منتخب 1385»، 1389، ص107].</ref> |