جنسیت‌پذیری خرافه‌گرایی: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر تفاوت با ویرایش جدیدتر ←

دیداریویکی‌متن

@@ خط ۱۰: / خط ۱۰: @@
 باور‌های خرافی محدود به جنس و سن خاصی نیست. هرچند کودکان و زنان از اثرپذیری عاطفی بیشتری برخوردارند و بیشتر در معرض پذیرش خرافه‌ها قرار دارند. <ref>[https://shahraranews.ir/fa/news/112327/%DA%86%D8%B7%D9%88%D8%B1-%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D8%A2%D8%AA%D8%B4-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%86-%D9%85% میرزاده، «چطور رسانه‌ها به آتش خرافات در زنان دامن می‌زنند»، در  وب‌سایت شهرآرانیوز.]</ref>  برخی تحقیقات، گویای رابطه معنادار میان جنسیت و خرافه‌گرایی است و گرایش زنان به خرافات را بیشتر از مردان می‌داند؛<ref>[https://www.didbaniran.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%AD%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%AB-5/65086-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A8%DB%8C%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D9% هوشمند، «زنان، تمایل بیشتری به خرافه‌گرایی دارند»،  پایگاه خبری تحلیلی دیده‌بان ایران.]</ref>  زیرا زنان عواطف قوی‌تری دارند و برای حفظ کیان خانواده، تربیت فرزندان و محفاظت از آنها هر تلاشی کرده و بیشتر به‌سوی خرافات کشانده می‌شوند. در گذشته اگر مشکلی جسمی، روحی و مادی پیش می‌آمد بانوی خانه برای حل آن مشکل نزد دعانویس می‌رفت؛ در حال حاضر نیز برخی دختران جوان در آستانه ازدواج، مشتریان ثابت دعانویسان هستند. زنانی که تحصیلات کم‌تری دارند گرایش بیشتری به خرافه نشان می‌دهند، اما تفاوت معنا‌داری بین زنان و مردان تحصیل‌کرده در نپذیرفتن باورهای خرافی وجود ندارد.<ref>[https://mehrnews.com/news/2036792/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AF احمدی، «زنان از مردان خرافاتی ترند»، در وب‌سایت خبرگزاری مهر.] </ref>
 ==عوامل گرایش زنان به خرافات==
-دلیل اصلی گرایش به خرافات در تاریخ بشری، وجود پرسش‌های فراوانی بوده که انسان توانایی تبیین عقلانی آنها را نداشته است.
+دلیل اصلی گرایش به خرافات در تاریخ بشری، وجود پرسش‌های فراوانی بوده که انسان توانایی تبیین عقلانی آنها را نداشته است.<ref>[https://csr.basu.ac.ir/article_4515_f6b0645ccc526ca2ff810a95564c7cec.pdf عشایری و دیگران، «مطالعه عوامل مؤثر گرایش به خرافات در بین شهروندان: فراتحلیل پژوهش‌های بازة زمانی 1388 الی1397»، 1401ش، ص365.]</ref>
-خرافات، زمینه‌های پرسود اقتصادی نیز به‌وجود آورده و افراد زیادی را بهره‌مند می‌سازد. به اعتقاد برخی کارشناسان؛ امروزه بسیاری از خرافه‌ها محصول صنعت رسانه بوده و توسط رسانه‌ها ترویج می‌شوند  و با گسترش نفوذ شبکه‌های اجتماعی، تمایل به رفتار‌های خرافی در بین زنان بیشتر شده است.
+خرافات، زمینه‌های پرسود اقتصادی نیز به‌وجود آورده و افراد زیادی را بهره‌مند می‌سازد. به اعتقاد برخی کارشناسان؛ امروزه بسیاری از خرافه‌ها محصول صنعت رسانه بوده و توسط رسانه‌ها ترویج می‌شوند <ref>[https://shahraranews.ir/fa/news/112327/%DA%86%D8%B7%D9%88%D8%B1-%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D8%A2%D8%AA%D8%B4-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%86-%D9%85% میرزاده، «چطور رسانه‌ها به آتش خرافات در زنان دامن می‌زنند»، در  وب‌سایت شهرآرانیوز.]</ref> و با گسترش نفوذ شبکه‌های اجتماعی، تمایل به رفتار‌های خرافی در بین زنان بیشتر شده است.<ref>[https://www.didbaniran.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%AD%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%AB-5/65086-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A8%DB%8C%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D9% هوشمند، «زنان، تمایل بیشتری به خرافه‌گرایی دارند»،  پایگاه خبری تحلیلی دیده‌بان ایران.]</ref>
-از منظر جامعه‌شناسی، خرافات به وسیله سنت، هنجار، تقلید و فقر فرهنگی بازتولید می‌شوند. دورکیم، خرافات را مربوط به ساختار بسته جامعه مکانیکی می‌داند.
+از منظر جامعه‌شناسی، خرافات به وسیله سنت، هنجار، تقلید و فقر فرهنگی بازتولید می‌شوند. دورکیم، خرافات را مربوط به ساختار بسته جامعه مکانیکی می‌داند.<ref>[https://csr.basu.ac.ir/article_4515_f6b0645ccc526ca2ff810a95564c7cec.pdf عشایری و دیگران، «مطالعه عوامل مؤثر گرایش به خرافات در بین شهروندان: فراتحلیل پژوهش‌های بازة زمانی 1388 الی1397»، 1401ش، ص364.]</ref>
-برخی محققین، دلیل گرایش بیشتر زنان به خرافات را تحصیلات پایین، خانه‌داری و نقش تربیتی آنها دانسته و معتقدند؛ مردان به‌دلیل توانمندی، تصور می‌کنند از عهده مشکلات‌شان بر می‌آیند اما خانم‌ها چنین حسی را ندارند و به خرافات روی می‌آورند و در همین چارچوب، مادران دخترها را به خرافه‌گرایی سوق می‌دهند.
+برخی محققین، دلیل گرایش بیشتر زنان به خرافات را تحصیلات پایین، خانه‌داری و نقش تربیتی آنها دانسته و معتقدند؛ مردان به‌دلیل توانمندی، تصور می‌کنند از عهده مشکلات‌شان بر می‌آیند اما خانم‌ها چنین حسی را ندارند و به خرافات روی می‌آورند و در همین چارچوب، مادران دخترها را به خرافه‌گرایی سوق می‌دهند.<ref>[https://fa.shafaqna.com/news/614064/ شریفی یزدی، «چرا زنان میل بیشتری به باورهای خرافی دارند تا مردان؟»، در وب‌سایت شفقنا.] </ref>
-احساس ناتوانی زنان فراتر از عوامل طبیعی عمدتا ناشی از موقعیت فرودستی است که برای آنها احساس ناامنی و اضطراب تولید کرده  و زنان برای آرامش روانی خود به عقاید خرافی گرایش پیدا می‌کنند.
+احساس ناتوانی زنان فراتر از عوامل طبیعی عمدتا ناشی از موقعیت فرودستی است که برای آنها احساس ناامنی و اضطراب تولید کرده <ref>«[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/11/05/632254/%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D9%81%D9%87-%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%88-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B5%D8%B1-%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1 خرافه‌گرایی و زنان عصر قاجار!»، در خبرگزاری تسنیم.]</ref> و زنان برای آرامش روانی خود به عقاید خرافی گرایش پیدا می‌کنند.<ref> [https://www.didbaniran.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%AD%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%AB-5/65086-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%A8%DB%8C%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D9% هوشمند، «زنان، تمایل بیشتری به خرافه‌گرایی دارند»،  پایگاه خبری تحلیلی دیده‌بان ایران.]</ref>
-خرافات لزوماً نتيجة جهل و توسعه‌نيافتگي نيست. بلکه خرافات بيشـتر بـه‌دليـل نياز بشر به آن، ايجاد شده و به‌صورت پویا تغییر می‌کند.
+خرافات لزوماً نتيجة جهل و توسعه‌نيافتگي نيست. بلکه خرافات بيشـتر بـه‌دليـل نياز بشر به آن، ايجاد شده و به‌صورت پویا تغییر می‌کند.<ref>[https://www.jgfs.ir/article_146738_d378a57fd8ac36be2f4e747b5ec529aa.pdf رستگار و ولي‌پور، «خرافــه‌گرایی و ارطبات آن با برخی پارامترهای اجتماعی در میان زنان شهر بندر عباس»، 1400ش، ص145.]</ref>
 ==کارگزاران خرافه‌گرایی==
 خرافات مانند هر محصول فرهنگي ديگري فراوردة تفكر انسانی بوده  و توسط کارگزارانی ترویج و بازتولید می‌شوند. جادوگران، رمالان و تعویذنویسان از کارگزاران اصلی خرافات رایج در جامعه هستند. ابزارهای کاری‌ آنها فراوانند، از جمله انواع طلسم‌ها، تعویذها، از سنگ‌های قیمتی گرفته تا اجزای گیاهان، اندام‌های انسان و حیوانات، فلزات، خمیر، پوست، مو و پارچه که هرکدام کاربردهای گوناگونی داشته و توسط کارگزاران تجویز می‌شوند. به گزارش منابع تاریخی، در عصر قاجار، رفت‌وآمد مردم به‌ویژه زنان به خانه ملا‌های یهودی برای گرفتن دعا، طلسم و امثال آن به حدی گسترده شده بود که حکومت به فکر چاره افتاد و طی حکمی، رفت‌وآمد زنان مسلمان به خانه‌های یهودیان را ممنوع کرد. دراویش نیز در کار رمالی و دعانویسی مورد اقبال عامه مردم بودند؛ به‌طوری‌که این اقبال از دید خارجیان نیز به دور نمانده و برخی از آن‌ها مانند لایارد در نوشته‌های خود به شهرت و توجه مردم به دراویش اشاره‌ کرده و نفوذ آنها را از سطح زنان، دختران دم‌بخت، پیرمردانی که در پی ازدواج با زنان جوان بودند تا اندرونی خانه‌های اعیان گسترده می‌داند.