بدون خلاصۀ ویرایش |
غلام رضا شفق (بحث | مشارکت‌ها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<big>'''تبعیض جنسیتی،'''</big> | <big>'''تبعیض جنسیتی،'''</big> محروم کردن زنان در حوزه‌هایی آموزش، اشتغال، کسب درآمد و تصاحب جایگاه.<ref group="دیدگاه">شناسه گویا نیست.</ref>. | ||
برداشت و روایت واحد از تبعیض جنسیتی در جهان وجود ندارد. اما در مجموع ساختارهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی زمینه شکل‌گیری عدالت جنسیتی و تبعیض جنسیتی است. پیامدهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی تبعیض جنسیتی بسیار مضر است، چراکه توانمندی‌ها، خلاقیت و انگیزه‌های بیش از نصف جمعیت جهان را تضعیف می‌کند. علاوه بر این‌که زمینه سوء استفاده از زنان تحت عنوان عدالت جنسیتی را نیز فراهم می‌کند. | برداشت و روایت واحد از تبعیض جنسیتی در جهان وجود ندارد. اما در مجموع ساختارهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی زمینه شکل‌گیری عدالت جنسیتی و تبعیض جنسیتی است. پیامدهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی تبعیض جنسیتی بسیار مضر است، چراکه توانمندی‌ها، خلاقیت و انگیزه‌های بیش از نصف جمعیت جهان را تضعیف می‌کند. علاوه بر این‌که زمینه سوء استفاده از زنان تحت عنوان عدالت جنسیتی را نیز فراهم می‌کند. | ||
== | ==مفهوم‌شناسی<ref group="دیدگاه">عنوان مفهوم‌شناسی مناسب تر نیست؟</ref>== | ||
انحصاری‌سازی: انحصاری نمودن مجامع، موهبت‌ها، موقعیت‌ها و مزایا به نفع جنس خاص تبعیض جنسی است.<ref>حسینی و احمدی، «بررسی رابطه سرمایه فرهنگی والدین و گرایش به تبعیض جنسیتی: مطالعه موردی شهرستان جوانرود»، 1395ش، ص37</ref> | تبعیض جنسیتی دارای تعاریف متعدد است، از جمله: | ||
'''انحصاری‌سازی''': انحصاری نمودن مجامع، موهبت‌ها، موقعیت‌ها و مزایا به نفع جنس خاص تبعیض جنسی است.<ref>حسینی و احمدی، «بررسی رابطه سرمایه فرهنگی والدین و گرایش به تبعیض جنسیتی: مطالعه موردی شهرستان جوانرود»، 1395ش، ص37</ref> | |||
'''وجود قوانین دست و پاگیر''': برخی معتقدند که رویه‌ها و قوانین دست و پاگیر برای زنان شکل اصلی تبعیض جنسیتی است. (سفیری و باغستانی، «بررسی احساس تبعیض جنسیتی بین اعضای هیئت علمی و عوامل مؤثر بر آن»، 1393ش، ص41<ref group="دیدگاه">به ارجاع منتقل شود. </ref>) | '''وجود قوانین دست و پاگیر''': برخی معتقدند که رویه‌ها و قوانین دست و پاگیر برای زنان شکل اصلی تبعیض جنسیتی است. (سفیری و باغستانی، «بررسی احساس تبعیض جنسیتی بین اعضای هیئت علمی و عوامل مؤثر بر آن»، 1393ش، ص41<ref group="دیدگاه">به ارجاع منتقل شود. </ref>) | ||
نقش‌های منفی برای زنان: به زعم برخی نویسندگان شکل اصلی تبعیض جنسیتی این است که نقش‌های زنان و مردان تغییر کرده است، این تغییرات عامل بروز اشکال جدید تبعیض جنسی بوده است، عموماً زنان نقش‌های مردانه را به عهده گرفته‌اند، در حالی‌که در ایفای این نقش‌ها به اندازه مردان موفق نیستند، از سوی دیگر مردان در نقش‌های زنانه وارد نشده‌اند تا فشار نقش بر آنان وارد شود. در نتیجه تغییر نقش‌ها به نفع مردان بوده است.<ref>حمدی، «انعطاف ناپذير دانستن نقش‌هاي جنسيتي و دفاع از تبعيض‌هاي جنسيتي»، 1397ش، ص26.</ref> | '''نقش‌های منفی برای زنان''': به زعم برخی نویسندگان شکل اصلی تبعیض جنسیتی این است که نقش‌های زنان و مردان تغییر کرده است، این تغییرات عامل بروز اشکال جدید تبعیض جنسی بوده است، عموماً زنان نقش‌های مردانه را به عهده گرفته‌اند، در حالی‌که در ایفای این نقش‌ها به اندازه مردان موفق نیستند، از سوی دیگر مردان در نقش‌های زنانه وارد نشده‌اند تا فشار نقش بر آنان وارد شود. در نتیجه تغییر نقش‌ها به نفع مردان بوده است.<ref>حمدی، «انعطاف ناپذير دانستن نقش‌هاي جنسيتي و دفاع از تبعيض‌هاي جنسيتي»، 1397ش، ص26.</ref> | ||
'''برتر دانستن مردان''': برخی از محققین شکل اصلی تبعیض جنسیتی را به پیشداوری‌هایی مربوط می‌داند که مردان را بلند مرتبه‌تر از زنان و زنان را فرودست‌تر از مردان تصویر می‌کند.<ref>روحانی و عابدین دیزناب، «دوآليته تبعيض و اميد، نظريه‌اي زمينه‌اي از تراژكتوري شكلگيري تبعيض جنسيتي ميان زنان طبقه متوسط شهر تبريز» 1399ش، ص56.</ref> | '''برتر دانستن مردان''': برخی از محققین شکل اصلی تبعیض جنسیتی را به پیشداوری‌هایی مربوط می‌داند که مردان را بلند مرتبه‌تر از زنان و زنان را فرودست‌تر از مردان تصویر می‌کند.<ref>روحانی و عابدین دیزناب، «دوآليته تبعيض و اميد، نظريه‌اي زمينه‌اي از تراژكتوري شكلگيري تبعيض جنسيتي ميان زنان طبقه متوسط شهر تبريز» 1399ش، ص56.</ref> | ||
''' | '''مؤلفه‌های مختلف''': گاهی تبعیض جنسیتی در شکل رفتار منفی و تعابیر منفی نسبت به زنان بروز می‌کند و گاهی ظاهراً شکل مثبت دارد اما زنان را برای تصدی نقش‌های پست‌تر مناسب می‌داند. در یک دسته‌بندی دیگر تبعیض جنسیتی سه شکل دارد، گاهی در شکل کلمات تبعیض آمیز است و گاهی در شکل کنش‌های نابرابر است و گاهی نگاه‌های جنسی نامناسب نسبت به زنان است<ref group="دیدگاه">لازم است توصیفی از وضعیت تبعیض جنسیتی در جهان مطرح شود در توصیف تبعیض در ایران نیز لازم است قبل و بعد از انقلاب مقایسه شود </ref>.<ref>شنبدی و ارشدی، «اثر رويدادهاي تبعيض‌آميز جنسيتي بر عملكرد شغلي زنان:نقش تعديل‌كننده‌ي سرسختي روانشناختي و تاب‌آوري»، 1395ش، ص23</ref> | ||
==حوزه‌های اصلی تبعیض جنسیتی== | ==حوزه‌های اصلی تبعیض جنسیتی== | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۲: | ||
'''کاهش مشارکت''': اگر تبعیض جنسیتی در جامعه وجود داشته باشد، مشارکت زنان در فعالیت‌های اجتماعی کاهش خواهد یافت. تحقیقات نشان داده است که تبعیض جنسیتی دارای ابعاد حقوقی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است و همه این ابعاد بر مشارکت زنان در جامعه اثر منفی معنادار دارد.<ref>صادقلو و همکاران، «بررسي تأثيرات تبعيض جنسيتي برميزان مشاركت‌پذيري زنان روستايي منطقه موردمطالعه: دهستان‌هاي گلمكان و رادكان شهرستان چناران» 1399ش، ص50.</ref> | '''کاهش مشارکت''': اگر تبعیض جنسیتی در جامعه وجود داشته باشد، مشارکت زنان در فعالیت‌های اجتماعی کاهش خواهد یافت. تحقیقات نشان داده است که تبعیض جنسیتی دارای ابعاد حقوقی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است و همه این ابعاد بر مشارکت زنان در جامعه اثر منفی معنادار دارد.<ref>صادقلو و همکاران، «بررسي تأثيرات تبعيض جنسيتي برميزان مشاركت‌پذيري زنان روستايي منطقه موردمطالعه: دهستان‌هاي گلمكان و رادكان شهرستان چناران» 1399ش، ص50.</ref> | ||
'''گسترش خشم و نفرت در میان زنان''': طبق یکی از تحقیقات 64 درصد زنان از مزاحمت‌های جنسی، همچنین 34 از مسخره شدن به خاطر زن بودن و 61 درصد از شوخی‌های تحقیر‌آمیز و 41 درصد از شنیدن القاب تحقیر‌آمیز سخن گفته‌اند. در نهایت حدود 97درصد زنان تجربه خشم در مقابل این نوع رفتارها را دارن<ref group="دیدگاه">لازم است در متن ذکر شود که این امار مربوط به کدام جغرافیا و چه تاریخی است.</ref>د.<ref>یعقوبی هشجین و الهی، «تأثیر تبعیض جنسیتی ادارک شده بر سلامت روان زن»، 1392ش، ص18.</ref> | '''گسترش خشم و نفرت در میان زنان''': طبق یکی از تحقیقات که بر روی 103 زن 19 تا 46 ساله از کاربران انترنت در ایران در سال 1392 انجام شده است، ثابت شده است که 64 درصد زنان از مزاحمت‌های جنسی، همچنین 34 از مسخره شدن به خاطر زن بودن و 61 درصد از شوخی‌های تحقیر‌آمیز و 41 درصد از شنیدن القاب تحقیر‌آمیز سخن گفته‌اند. در نهایت حدود 97درصد زنان تجربه خشم در مقابل این نوع رفتارها را دارن<ref group="دیدگاه">لازم است در متن ذکر شود که این امار مربوط به کدام جغرافیا و چه تاریخی است.</ref>د.<ref>یعقوبی هشجین و الهی، «تأثیر تبعیض جنسیتی ادارک شده بر سلامت روان زن»، 1392ش، ص18.</ref> | ||
===3. پیامدهای سیاسی=== | ===3. پیامدهای سیاسی=== | ||
