مهریه: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
*سجادى، جعفر فرهنگ معارف اسلامى تهران كومش1373 ه. ش | *سجادى، جعفر فرهنگ معارف اسلامى تهران كومش1373 ه. ش | ||
*شهید ثانی، شرح لمعه، دارالعلم، بیجا، بیتا. | *شهید ثانی، شرح لمعه، دارالعلم، بیجا، بیتا. | ||
جلالى زاده، جلال، مبادى و اصطلاحات علم فقه، تهران، احسان، 1387 ه. ش | *جلالى زاده، جلال، مبادى و اصطلاحات علم فقه، تهران، احسان، 1387 ه. ش | ||
*زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، تهران، ققنوس، 1389. | *زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، تهران، ققنوس، 1389. | ||
*مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، تهران، صدرا، 1396. | *مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، تهران، صدرا، 1396. |
نسخهٔ ۲ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۰۴
مهریه در فقه
مهریه مالى است كه در عقد نكاح مرد خود را ملزم به پرداخت آن به زن مىكند. مهریه اسامى ديگرى مانند صداق، أجر، طول، نحلة، فريضه و حباء دارد. مهرى كه در ضمن عقد يا پس از آن تعيين و تصريح میشود مهرالمسمى نامیده میشود. در برخی موارد مهر خويشاوندان پدرى زوجه كه از حيث نسب و صفت مثل او باشند مانند خواهر تنى براى زن تعيين مىشود که به آن مهرالمثل میگویند. [۱] در فقه شيعه حد اقل و اكثرى ندارد همان اندازه كه قابل تملك باشد و میگويند مكروه است كه از مهرالسنة تجاوز كند و آن مبلغى است كه حضرت رسول صداق حضرت فاطمه (ع) كرد كه پانصد درهم معادل 50 دينار است. و در موقعى كه به مهرالمثل مراجعه شود همان پانصد درهم است كه مهرالسنه است. البته مهرالمثل بر حسب اوضاع و احوال شخصى زن معين میشود لكن از 500 درهم نبايد تجاوز كند. در مقابل مهرالمسمى يعنى آن مبلغ كه در عقد معين شده است. [۲]
مهریه در حقوق
مهریه در مقابل استمتاع نبوده بلكه هديهایست كه از طرف مرد اعطاء میشود. و لذا از طرف شارع تأكيد اكيد در تسهيل و منع از سختگيرى در اين خصوص شده است و حتى بتعليم سوره قرآن هم اكتفاء گرديده. بمجرد وقوع عقد زن مستحق مهريه میشود ولى استقرار آن موقوف بمواقعه است. پس اگر قبل از دخول مرد فوت شد يا زن را طلاق داد زن مستحق نصف مهريه خواهد بود و اين در صورتى است كه مهر تعيين شده باشد و الا متعه خواهد بود. [۳]
مهریه در قرآن
مهریه در قرآن کریم، ابداع و اختراع نشد، بلکه مهریه را به حالت فطری آن برگردانید. قرآن کریم با لطافت و ظرافت بینظیری میفرماید:«وَآتُوا النِّسَاءَ صَدُقَاتِهِنَّ نِحْلَةً»[۴]مقصود این است که مهریه زنان به خود آنها تعلق دارد(نه پدران یا برادران آنها)و عطیه و پیشکشی از جانب شما(مردان) به زنان است که باید به خودشان بدهید.قرآن کریم در این جمله کوتاه به سه نکته اساسی اشاره کرده است: اولا با نام «صَدُقه»(به ضم دال) یاد کرده است که نشانه راستین بودن علاقه مرد است. [۵] علاوه بر این راغب اصفهانی علت مفتوح گفتن دال در «صَدقه» را نشانه صدق ایمان دانستهاست. ثانیا علت ملحق کردن ضمیر «هُن» به این کلمه این است که مهریه به خود زن تعلق دارد نه پدر و مادر او و مهریه مزد بزرگ کردن و شیر دادن و نان دادن به او نیست. ثالثا کلمه «نحلة» تصریح میکند که مهریه فقط تقدیم و پیشکش و عطیه و هدیه است.[۶]
پانویس
منابع
- قرآن کریم.
- سجادى، جعفر فرهنگ معارف اسلامى تهران كومش1373 ه. ش
- شهید ثانی، شرح لمعه، دارالعلم، بیجا، بیتا.
- جلالى زاده، جلال، مبادى و اصطلاحات علم فقه، تهران، احسان، 1387 ه. ش
- زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، تهران، ققنوس، 1389.
- مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، تهران، صدرا، 1396.