Mjamshidi (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Farabzadeh (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
جامعه‌شناسان در کاربرد مفهوم توصیفی [[همسان‌همسری]] به این نکته اشاره دارند که افرادی که درصدد ا[[زدواج]] برمی‌آیند، معمولاً کسی را برای [[همسری]] ترجیح می‌دهند که از همسانی  و مشابهت بیشتری با آنان برخوردار باشد و هرچه وجوه اختلاف و تمایز دو فرد بارزتر باشد، از تمایل آنان به ازدواج با یکدیگر می‌کاهد. همسانی یا [[قرابت زوجین]] در باورهای دینی و مذهبی، گرایش‌های سیاسی، سن، محل سکونت و محیط کار، تحصیلات‌، طبقه اجتماعی، نژاد و قومیت، قوای ذهنی و ویژگی های جسمانی مهم‌ترین انواع همسانی‌اند که در ازدواج‌ها دیده می‌شوند. <ref>بستان و همکاران، اسلام و جامعه‌شناسی خانواده، ص30-32</ref>
جامعه‌شناسان در کاربرد مفهوم توصیفی [[همسان‌همسری]] به این نکته اشاره دارند که افرادی که درصدد ا[[زدواج]] برمی‌آیند، معمولاً کسی را برای [[همسری]] ترجیح می‌دهند که از همسانی  و مشابهت بیشتری با آنان برخوردار باشد و هرچه وجوه اختلاف و تمایز دو فرد بارزتر باشد، از تمایل آنان به ازدواج با یکدیگر می‌کاهد. همسانی یا [[قرابت زوجین]] در باورهای دینی و مذهبی، گرایش‌های سیاسی، سن، محل سکونت و محیط کار، تحصیلات‌، طبقه اجتماعی، نژاد و قومیت، قوای ذهنی و ویژگی های جسمانی مهم‌ترین انواع همسانی‌اند که در ازدواج‌ها دیده می‌شوند. <ref>بستان و همکاران، اسلام و جامعه‌شناسی خانواده، ص30-32</ref>
اما [[همسان همسری]] در معنای هنجاری آن به قاعده‌مندی و جنبه‌ی نهادینه شده‌ی هم‌سانی‌های [[زن و شوهر]] اشاره دارد. برحسب این معنا، احراز برخی همسانی‌ها بین [[زن و شوهر]]، شرط لازم یا اولویت [[همسرگزینی]] تلقی می‌شود. [[بستان، خانواده در اسلام، ص۵۲]]
اما [[همسان همسری]] در معنای هنجاری آن به قاعده‌مندی و جنبه‌ی نهادینه شده‌ی هم‌سانی‌های [[زن و شوهر]] اشاره دارد. برحسب این معنا، احراز برخی همسانی‌ها بین [[زن و شوهر]]، شرط لازم یا اولویت [[همسرگزینی]] تلقی می‌شود. [[بستان، خانواده در اسلام، ص۵۲]]
==انواع کفویّت==
===کفو شرعی===
منظور از [[كفو شرعى]] آن است كه [[همسر]] فرد مسلمان باید مسلمان باشد. <ref>مکارم، احكام بانوان، ص 142 مکارم، كتاب النكاح، ج‏2، ص 21</ref>
===کفو عرفی===
منظور از [[كفو عرفى]] آن است كه از [[همسران]]  نظر شئون اجتماعى با هم متناسب باشند. <ref>مکارم، احكام بانوان، ص 142</ref>
و در [[ازدواج]] آنان، آسيب و خدشه‏‌اى به آبرو و حيثيت طرف مقابل و خانواده‌‏اش وارد نشود.  <ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام، ج‏5، ص 403 با کمی دخل و تصرف</ref>
تناسب از جهات مختلف است: سن و سال، از نظر سواد و معلومات، از نظر ديانت، از نظر سلامت جسم واز نظر وضع زندگى مادى. البته منحصر در اين پنج مورد نيست.
در [[ازدواج سنّى با دختر شيعه]]، اگر احتمال دهيم مذهب او به خطر می‌افتد شرعاً كفو به حساب نمی‌‏آيد، <ref>مکارم، كتاب النكاح، ج‏2، ص 21</ref>
از منظر آیت الله مکارم شیرازی كفو بودن دو [[همسر]] تنها بر اساس ايمان و اسلام و تقوا استوار می‌گردد. <ref>مکارم، تفسير نمونه، ج‏17، ص 324</ref>
ایشان در این باره نوشته‌اند: در روايات اسلامى ما با مسأله هم‏طراز بودن به اين مفهوم غلط كه در آن زمان‏ها در ميان قبايل و اجتماعات طبقاتى به شدت رواج داشت شديداً مبارزه شده و عموم [[زنان]] و [[مردان]]، [[دختران]] و [[پسران]] با ايمان را هم‏طراز معرفى نموده است.
در روايات اسلامى مى‌خوانيم: «المؤمن كفو المؤمن» هر فرد با ايمان از هر [[فاميل]] و هر [[خانواده]]، و هر نژاد و طبقه‏‌اى باشد هم‏شأن فرد با ايمان ديگر است. <ref>مکارم، مشكلات جنسى جوانان، ص 55</ref>
در كليات حقوقى آمده است:
هم شأن بودن [[زن]] با [[مرد]] و كفو يكديگر بودن شرعا عبارت است از مساوات در دين و عرفا عبارت است از مساوات در حسب و نسب و ثروت و شرف و امثال اينها و اينكه در بعض اخبار از ازدواج با شارب الخمر و قمار باز منع شده ناظر به رعايت اين معنى است. <ref>سجادی، فرهنگ معارف اسلامى، ج‏3، ص 1577</ref>


==نتیجه‎‌ی بحث==
==نتیجه‎‌ی بحث==


به هرحال، اسلام با تأکید بر اصل [[کفویت در ازدواج]]، موافقت خود را با [[قاعده‌ی همسان‌همسری]] در کلیت آن ابراز نموده، هرچند بر پایه‌ی مبانی ارزشی خود، تعریف خاصی از ان ارائه داده که مطابق آن ایمان و اسلام، هم شرط لازم و هم شرط کافی برای تحقق [[کفویت]] است. بنابراین، هرگاه این معیار فراهم بود، می‌توان معیارهای دیگر همسانی را نادیده گرفت.
به هرحال، اسلام با تأکید بر اصل [[کفویت]] در ازدواج، موافقت خود را با قاعده‌ی [[همسان‌همسری]] در کلیت آن ابراز نموده، هرچند بر پایه‌ی مبانی ارزشی خود، تعریف خاصی از ان ارائه داده که مطابق آن ایمان و اسلام، هم شرط لازم و هم شرط کافی برای تحقق [[کفویت]] است. بنابراین، هرگاه این معیار فراهم بود، می‌توان معیارهای دیگر همسانی را نادیده گرفت.
در نتیجه می‌توان گفت اسلام به جای اتخاذ رویکردی محافظه‌کارانه و کنار آمدن با پندارهای نادرستی مانند لزوم همسانی قومی، نژادی و طبقاتی زوجین، رویکردی اصلاحی را به نمایش گذاشته و به معرفی و جایگزینی الگوی جدیدی برای [[همسان‌همسری]] اهتمام ورزیده است. <ref>بستان، خانواده در اسلام، ص۵۲-۵۴</ref>
در نتیجه می‌توان گفت اسلام به جای اتخاذ رویکردی محافظه‌کارانه و کنار آمدن با پندارهای نادرستی مانند لزوم همسانی قومی، نژادی و طبقاتی زوجین، رویکردی اصلاحی را به نمایش گذاشته و به معرفی و جایگزینی الگوی جدیدی برای [[همسان‌همسری]] اهتمام ورزیده است. <ref>بستان، خانواده در اسلام، ص۵۲-۵۴</ref>  


==پانویس==
==پانویس==
خط ۴۸: خط ۶۷:
*شهید ثانی، شرح لمعه، دارالعلم، بیجا، بیتا.
*شهید ثانی، شرح لمعه، دارالعلم، بیجا، بیتا.
*الجوهري الفارابي، أبو نصر إسماعيل بن حماد، الصحاح تاج اللغة وصحاح العربيه، بيروت، دار العلم للملايين ١٤٠٧ هـ‍ ق.
*الجوهري الفارابي، أبو نصر إسماعيل بن حماد، الصحاح تاج اللغة وصحاح العربيه، بيروت، دار العلم للملايين ١٤٠٧ هـ‍ ق.
*مكارم شيرازى، ناصر، احكام بانوان، ‏قم، مدرسه الامام على بن ابى طالب( ع)، 1386 ه. ش‏
*مكارم شيرازى،ناصر، مشكلات جنسى جوانان، ‏قم، نسل جوان، ‏1387 ه. ش‏
*مكارم شيرازى،ناصر، كتاب النكاح‏، قم، مدرسه الامام على بن ابى طالب( ع):1424 ه.ق‏
*مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه‏، تهران‏، دار الكتب الإسلامية، 1371 ه. ش‏.
[[رده: ویکی‌جنسیت]]
[[رده: ویکی‌جنسیت]]
[[رده: مفاهیم و اصطلاحات]]
[[رده: مفاهیم و اصطلاحات]]
[[رده: اصطلاحات فقهی]]
[[رده: اصطلاحات فقهی]]
[[رده: اصطلاحات جامعه شناسی]]
[[رده: اصطلاحات جامعه شناسی]]