اخلاق خانوادگی عرفای فقیه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
اخلاق خانوادگی عرفای فقیه؛ سیره و روش زیست خانوادگی عرفای فقیه. | اخلاق خانوادگی عرفای فقیه؛ سیره و روش زیست خانوادگی عرفای فقیه. | ||
سبک زندگی خانوادگی عرفای فقیه را بسیاری به‌عنوان الگوی زیست خانوادگی مورد توجه قرار می‌دهند. عرفای فقیه همان‌گونه که در آثار خود، سفارش‌ها و رهنمودهایی را به‌منظور رشد و تعالی خانواده‌‌ها بیان کرده‌اند در سیره زندگی خود نیز بسیاری از آن رهنمودها را در پیش گـرفته‌انـد تا مـحیط آرامـی برای خود و خانواده‌شان فراهم کنند. دعا، صدقه، وقت گذاشتن، نعمت تلقی‌کردن همسر، صبر، رعایت حال | سبک زندگی خانوادگی عرفای فقیه را بسیاری به‌عنوان الگوی زیست خانوادگی مورد توجه قرار می‌دهند. عرفای فقیه همان‌گونه که در آثار خود، سفارش‌ها و رهنمودهایی را به‌منظور رشد و تعالی خانواده‌‌ها بیان کرده‌اند در سیره زندگی خود نیز بسیاری از آن رهنمودها را در پیش گـرفته‌انـد تا مـحیط آرامـی برای خود و خانواده‌شان فراهم کنند. دعا، صدقه، وقت گذاشتن، نعمت تلقی‌کردن همسر، صبر، رعایت حال [[خانواده]]، کمک در کارهای [[خانه]]، عدم تحمیل عقاید شخصی و حضور در [[خانه]] از ویژگی‌های سیرۀ خانوادگی فقها است. | ||
==گذاشتن وقت برای خانواده== | ==گذاشتن وقت برای خانواده== | ||
امام خمینی گرچه درگیر بحث و تدریس فـقهی بـود، اما از حال فرزندانش غفلت نمیکرد. او روزانه وقت مشخصی را برای سرگرم‌کردن فرزندان و حتی بازی با آنها اختصاص می‌داد. <ref>سـبحانی‌نیا و عسکری ، مهر و قمر، 1390ش، ص١٦٦.</ref> | امام خمینی گرچه درگیر بحث و تدریس فـقهی بـود، اما از حال فرزندانش غفلت نمیکرد. او روزانه وقت مشخصی را برای سرگرم‌کردن فرزندان و حتی بازی با آنها اختصاص می‌داد. <ref>سـبحانی‌نیا و عسکری ، مهر و قمر، 1390ش، ص١٦٦.</ref> | ||
==نعمت‌‌دانستن همسر== | ==نعمت‌‌دانستن [[همسر]]== | ||
ملاحسین‌قلی همدانی که استاد علما و عرفای زمان خود بود، همسر را نعمت الهی می‌دانست. او توصیه می‌کند هر روز به نعمت‌های الهی توجه کنید که یکی از این نعمت‌ها، همسر است. <ref>موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی، خانواده پویا، 1386ش، ص١١.</ref> | ملاحسین‌قلی همدانی که استاد علما و عرفای زمان خود بود، همسر را نعمت الهی می‌دانست. او توصیه می‌کند هر روز به نعمت‌های الهی توجه کنید که یکی از این نعمت‌ها، همسر است. <ref>موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی، خانواده پویا، 1386ش، ص١١.</ref> | ||
==صبر و گذشت== | ==صبر و گذشت== | ||
آیتالله بهجت برای باصفا بودن محیط خانه به هماهنگی و تفاهم اخلاقی زن و مرد در محیط خانواده توصیه می‌کرد. از نظر او عواملی مانند صبر، استقامت، گذشت، چشم‌پوشی و رأفت، محیط خانواده را گرم و باصفا و صمیمی می‌کند.<ref>اسلام‌جو، پرسش‌های شما و پاسخ‌های آیتالله بهجت ، 1391ش، ص٩٢.</ref> | آیتالله بهجت برای باصفا بودن محیط خانه به هماهنگی و تفاهم اخلاقی [[زن]] و [[مرد]] در محیط خانواده توصیه می‌کرد. از نظر او عواملی مانند صبر، استقامت، گذشت، چشم‌پوشی و رأفت، محیط خانواده را گرم و باصفا و صمیمی می‌کند.<ref>اسلام‌جو، پرسش‌های شما و پاسخ‌های آیتالله بهجت ، 1391ش، ص٩٢.</ref> | ||
==رعایت حال خانواده== | ==رعایت حال خانواده== | ||
در شرح حال آیتالله میرزا جوادآقا تهرانی آمده است که شبی دیـروقـت به منزل رسید و متوجه شد کلید منزل همراهش نیست. او به‌خاطر رعایت حال خانواده که در خواب بودند از در زدن خودداری کرد و بـا وجود سـردی هوا در کوچه ماند و تا اذان صبح قدم زد. هنگام اذان که اهل خانه برای نماز صبح بـیدار شـدند، او در زد و وارد خانه شد و در برابر تعجب فرزندش، پاسخ داد که زنگ‌زدن من در حالی‌که شما خواب بودید، سبب اذیت و آزار شما می‌شد. <ref>کریمخانی ، اخلاق خانوادگی عارفان، 1398ش، ص٤٤.</ref> | در شرح حال آیتالله میرزا جوادآقا تهرانی آمده است که شبی دیـروقـت به منزل رسید و متوجه شد کلید منزل همراهش نیست. او به‌خاطر رعایت حال [[خانواده]] که در خواب بودند از در زدن خودداری کرد و بـا وجود سـردی هوا در کوچه ماند و تا اذان صبح قدم زد. هنگام اذان که اهل خانه برای نماز صبح بـیدار شـدند، او در زد و وارد خانه شد و در برابر تعجب فرزندش، پاسخ داد که زنگ‌زدن من در حالی‌که شما خواب بودید، سبب اذیت و آزار شما می‌شد. <ref>کریمخانی ، اخلاق خانوادگی عارفان، 1398ش، ص٤٤.</ref> | ||
==کمک در کارهای خانه== | ==کمک در کارهای خانه== | ||
همسر شـیخ ابـراهیم اطیاری دربارۀ اخلاق او در خانه می‌گوید که رسم وی، تقسیم کارهای خانه بود و خود بعضی از کارها را شخصا به‌عهده داشت و در انجام آن کوتاهی نمیکرد. بـه‌‌عـنوان نمونه شستن ظرف‌ها و مرتب کردن آنها هنگام مهمانی با هر تعداد جمعیت از وظایف او بود. وی این کار را چنان با دقت انجام می‌داد که جای هیچ گله‌ای باقی نمی‌ماند. <ref>کریمخانی ، اخلاق خانوادگی عارفان، 1398ش، ص40.</ref> | همسر شـیخ ابـراهیم اطیاری دربارۀ اخلاق او در خانه می‌گوید که رسم وی، تقسیم کارهای خانه بود و خود بعضی از کارها را شخصا به‌عهده داشت و در انجام آن کوتاهی نمیکرد. بـه‌‌عـنوان نمونه شستن ظرف‌ها و مرتب کردن آنها هنگام مهمانی با هر تعداد جمعیت از وظایف او بود. وی این کار را چنان با دقت انجام می‌داد که جای هیچ گله‌ای باقی نمی‌ماند. <ref>کریمخانی ، اخلاق خانوادگی عارفان، 1398ش، ص40.</ref> | ||
نسخهٔ ۲۶ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۱۵
اخلاق خانوادگی عرفای فقیه؛ سیره و روش زیست خانوادگی عرفای فقیه.
سبک زندگی خانوادگی عرفای فقیه را بسیاری به‌عنوان الگوی زیست خانوادگی مورد توجه قرار می‌دهند. عرفای فقیه همان‌گونه که در آثار خود، سفارش‌ها و رهنمودهایی را به‌منظور رشد و تعالی خانواده‌‌ها بیان کرده‌اند در سیره زندگی خود نیز بسیاری از آن رهنمودها را در پیش گـرفته‌انـد تا مـحیط آرامـی برای خود و خانواده‌شان فراهم کنند. دعا، صدقه، وقت گذاشتن، نعمت تلقی‌کردن همسر، صبر، رعایت حال خانواده، کمک در کارهای خانه، عدم تحمیل عقاید شخصی و حضور در خانه از ویژگی‌های سیرۀ خانوادگی فقها است.
گذاشتن وقت برای خانواده
امام خمینی گرچه درگیر بحث و تدریس فـقهی بـود، اما از حال فرزندانش غفلت نمیکرد. او روزانه وقت مشخصی را برای سرگرم‌کردن فرزندان و حتی بازی با آنها اختصاص می‌داد. [۱]
نعمت‌‌دانستن همسر
ملاحسین‌قلی همدانی که استاد علما و عرفای زمان خود بود، همسر را نعمت الهی می‌دانست. او توصیه می‌کند هر روز به نعمت‌های الهی توجه کنید که یکی از این نعمت‌ها، همسر است. [۲]
صبر و گذشت
آیتالله بهجت برای باصفا بودن محیط خانه به هماهنگی و تفاهم اخلاقی زن و مرد در محیط خانواده توصیه می‌کرد. از نظر او عواملی مانند صبر، استقامت، گذشت، چشم‌پوشی و رأفت، محیط خانواده را گرم و باصفا و صمیمی می‌کند.[۳]
رعایت حال خانواده
در شرح حال آیتالله میرزا جوادآقا تهرانی آمده است که شبی دیـروقـت به منزل رسید و متوجه شد کلید منزل همراهش نیست. او به‌خاطر رعایت حال خانواده که در خواب بودند از در زدن خودداری کرد و بـا وجود سـردی هوا در کوچه ماند و تا اذان صبح قدم زد. هنگام اذان که اهل خانه برای نماز صبح بـیدار شـدند، او در زد و وارد خانه شد و در برابر تعجب فرزندش، پاسخ داد که زنگ‌زدن من در حالی‌که شما خواب بودید، سبب اذیت و آزار شما می‌شد. [۴]
کمک در کارهای خانه
همسر شـیخ ابـراهیم اطیاری دربارۀ اخلاق او در خانه می‌گوید که رسم وی، تقسیم کارهای خانه بود و خود بعضی از کارها را شخصا به‌عهده داشت و در انجام آن کوتاهی نمیکرد. بـه‌‌عـنوان نمونه شستن ظرف‌ها و مرتب کردن آنها هنگام مهمانی با هر تعداد جمعیت از وظایف او بود. وی این کار را چنان با دقت انجام می‌داد که جای هیچ گله‌ای باقی نمی‌ماند. [۵]
تحمیل نکردن عقاید شخصی در خانه
حاج‌آقا پهلوانی بارها در جلسات خود توصیه می‌کرد در مسائل مختلف معنوی و اجتماعی به خودتان سخت بگیرید، ولی به خانوادۀ خود کاری نداشته باشید و عقاید خود را به آنها تحمیل نـکنید. [۶]
حـضور در خانه
کسی که در یکی از محلات دوردست شهر قم سکونت داشت به دلیل علاقه به آیتالله بهجت، روزها در درس آیتالله بهجت شرکت می‌کرد و نـماز مـغرب و عـشا را نیز به امامت آیتالله بهجت می‌خواند و سپس به منزل می‌رفت. زمانی که آیتالله بهجت از منطقه سکونت او آگاه شد، توصیه کرد که زودتر به خانه بـرود و شب‌ها به نماز جماعت نیاید. [۷]
دعا و صدقه برای خـانواده
عرفای فقیه، برای آرامش و آسایش و سلامت خانواده به هزینه‌های معنوی توجه خاصی داشتند. آیـت‌‌الله بهجت دادن صدقه از طرف هر کدام از زن و شوهر یا فرد دیگر به افراد متعدد و به دفعات زیاد را برای اصلاح ذات‌البین مفید می‌دانست و به دعا کردن هم سفارش می‌کرد. [۸]
اظهار مهرورزی به همسر
در نامه‌‌های امام خمینی به همسرش، می‌توان به رابطه سرشار از محبت آنها پی برد. در نامه امام، واژه‌های «تصدقت شوم»، « قربانت روم»، «نور چشم عزیز» و «قوت قلبم» استفاده شده است. [۹]
منابع
- اسلام‌جو، حامد، پرسش‌های شما و پاسخ‌های آیتالله بهجت، تهران، آخرین وصی، 1391ش.
- سبحانی‌نیا، محمدرضا و علی‌عسکری، سعیدرضا، مهر و قهر (گلچینی از لطافت‌ها و صلابت‌ها در زندگی امام خمینی، اصفهان، مرکز فرهنگی شهید آیتالله مدرس ،1390ش.
- کریمخانی، حمزه، اخلاق خانوادگی عارفان: اهمیت و جایگاه نهاد خانواده در اسلام، چاپ 14، قم، عطر یاس، 1398ش.
- موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی، خانواده پویا، ج1-2-3، چاپ 14، 1386ش.
- نورمحمدی، محمدجواد، ناگفته‌های عارفان: مقالات و مصاحبه‌های منتشر نشده از عارفان و اولیاء‌الله، چاپ 2، قم، مهر خوبان، 1382ش.
- ↑ سـبحانی‌نیا و عسکری ، مهر و قمر، 1390ش، ص١٦٦.
- ↑ موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی، خانواده پویا، 1386ش، ص١١.
- ↑ اسلام‌جو، پرسش‌های شما و پاسخ‌های آیتالله بهجت ، 1391ش، ص٩٢.
- ↑ کریمخانی ، اخلاق خانوادگی عارفان، 1398ش، ص٤٤.
- ↑ کریمخانی ، اخلاق خانوادگی عارفان، 1398ش، ص40.
- ↑ نورمحمدی ، ناگفته‌های عارفان، 1382ش، ص٦٣.
- ↑ کریمخانی ، اخلاق خانوادگی عارفان، 1398ش، ص٢٨.
- ↑ اسلام‌جو، پرسش‌های شما و پاسخ‌های آیتالله بهجت ، 1391ش، ج1، ص٩٢.
- ↑ پرتال امام خمینی، برگی از صحیفه امام نامه عاشقانه امام خمینی(س) به همسر گرامیشان، کد مطلب: ۴۸۵۵۱، ۱۳۹۷/۰۴/۱۱. نامه عاشقانه امام به همسرش