حق طلاق: تفاوت میان نسخه‌ها

طلاق در لغت؛ به‌معنای رهایی و جدایی است و در اصطلاح فقه، عبارت است از زائل کردن پیوند نکاح با صیغه مخصوص. <ref>شهید ثانی، مسالک‌الافهام، 1413ق، ص125؛ [https://lib.wrc.ir/scholar/view/1/44576 مقدسی و همکاران، «واکاوی اختیارات زوجه در حق طلاق»، 1401ش، ص2]</ref> همچنین در مواردي، عقد نکاح به‌علت تدلیس و یا عیب فسخ می‌شود و دیگر نیازي به صیغه مخصوص نیست. <ref>[https://lib.wrc.ir/scholar/view/1/41480 مقدسی و همکاران،«تاثیرعرف زمان و مکان در اختصاص حق طلاق»، 1400ش، ص32.]</ref> در واقع، طلاق فرآیندی است که به موجب آن، شوهر به اذن یا حکم دادگاه، همسر دائمی خود را رها می‌سازد.<ref>کاتوزیان، دوره مقدماتی حقوق مدنی خانواده، 1396ش، ص189.</ref>  حق طلاق به‌معنای اختیار شرعی شخص در مطلقه کردن طرف مقابل بدون قید و شرط است.  <ref>[https://lib.wrc.ir/scholar/view/1/37961 سلطانی و همکاران، «بررسی تعارض مابین اصل حاکمیت اراده و حق طلاق در حقوق خانواده»، 1399ش، ص93.]</ref>

==پیشینه حق طلاق در جوامع گذشته==

برخی از آن دلایل عبارتند از:

* عنـن مـرد و عـدم درمـان وی حداکثر تا سـه سـال؛  

* غیبت مرد به‌مدت پنج سال. <ref>[https://lib.wrc.ir/scholar/view/1/24345 بهرامی‌نژاد مغونیه و معیر‌محمدی، «بررسی تاریخی طلاق با توجه به حق طلاق»، 1394ش، ص112.]</ref>

==طلاق در ادیان قبل از اسلام==

==حق طلاق در حقوق موضوعه==

در ماده 1133 قانون مدنی مقرر شده که حق طلاق در اختیار مرد بوده و هر زمان که بخواهد، می‌تواند زن را طلاق دهد. قوانین حمایت از خانواده، به‌منظور جلوگیری از سوء استفاده، این اختیار شوهر را مقید به شروطی کرد تا طلاق قضائی را جانشین طلاق به اراده شوهر کند و برابری زن و شوهر در انحلال خانواده را تامین سازد. <ref>کاتوزیان، دوره مقدماتی حقوق مدنی خانواده، 1396ش، ص214.</ref>

==نظریات در مورد حق طلاق زن==

در بیشتر روایات، حق طلاق به مرد داده شده است؛ اما دسته‌ای از روایات وجود دارد که امکان دست‌یابی به حق طلاق را به زن داده است. با توجه به این روایات دو نظریه در این مورد ارائه شده است:

==سوء استفاده از حق طلاق==

قرآن در سوره‌هاي بقره، نساء، احزاب و طلاق آياتي مربوط به طلاق دارد. این آیات از مرد به‌عنوان دارنده حق طلاق، خواسته که در صورت جدا شدن از زن، او را به شایستگی و نیکی طلاق دهد و سبب ظلم بر او نشود.<ref>سوره بقره، آیه‌های 231 و 229 و 241.</ref>  با این وجود، اختيار نسبتاً نامحدود مرد در امر طلاق ممكن است در مواردي از سوي وي مورد سوءاستفاده قرار گيرد و آن را وسيله فشار بر زوجه و اضرار وي قرار دهد. مصادیق سوء ‌ستفاده از حق طلاق زوج عبارتند از:

==راه‌کار‌های مقابله با سوء استفاده از حق طلاق==

قانون گذار برای مقابله با سوء استفاده از حق طلاق توسط زوج، راه کارهایی ارائه داده است؛ از جمله:

در صورتی که إعمال نکردن حق طلاق نیز موجب ورود ضرر بر زن باشد، راه‌کارهایی ارائه شده است از جمله:

او به طلاق، مالي به او داده نمي‌شود؛ بلكه زن خود مستقيماً از دادگاه تقاضاي طلاق می‌کند.   

<ref>[https://humanrights.mofidu.ac.ir/article_243939.html عابدی و امینی، «حق طلاق زنان: حکم شرعی، حقیقت حقوق بشری»، 1399ش، ص224-225]؛ [http://ensani.ir/fa/article/222122 خدادادپور و دیلمی، «سوء استفاده از حق طلاق و راه‌کار‌های قانونی مقابله با آن»، 1388ش، ص88-90.]</ref>  

==پانویس==