انواع خانواده: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌جنسیت
خط ۲۷: خط ۲۷:
*نو‌ابی‌نژاد، شکوه، «خانوادة‌ معاصر، گونه‌شناسی‌ و مشکلات‌ آن»، کتاب نقد، شماره 17، 1379ش.
*نو‌ابی‌نژاد، شکوه، «خانوادة‌ معاصر، گونه‌شناسی‌ و مشکلات‌ آن»، کتاب نقد، شماره 17، 1379ش.
[[رده: ویکی‌جنسیت]]
[[رده: ویکی‌جنسیت]]
[[رده: مفاهیم واصطلاحات]]
[[رده: مفاهیم و اصطلاحات]]

نسخهٔ ‏۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۴۸

انواع خانواده؛ شکل‌های متفاوت خانواده بر اساس دسته‌بندی‌های گوناگون.

مطالعه تاريخ تحول خانواده نشان می‌دهد که نهاد خانواده در جوامع معاصر، از نظر کاربرد، کارکرد، شیوۀ معيشت و ساخت، به اشکال متنوعى درآمده و انواع مختلفى به خود ديده است.

انواع خانواده بر اساس کاربرد

پژوهشگران حوزه خانواده، این نهاد را با رویکردهای گوناگونی دسته‌بندب کرده‌‎اند.[۱] از نظر کاربردی خانواده به دو نوع زیر تقسیم می‌شود:

  1. زيستي؛ خانواده‌ای متشکل از پدر، مادر و فرزندان است.
  2. آماری؛ شامل افرادی می‌شود که با هم در زير يک سقف زندگي کرده و دور يک سفره غذا مي‌خورند و در مسائل اقتصادی با یکدیگر مشترک هستند.[۲]

انواع خانواده بر اساس کارکرد

در این دیدگاه تقسیم خانواده بر اساس هدف آن یعنی جهت‌یابی و فرزندزایی است:

  1. جهت‌یابی؛ خانواده‌ از آن جهت مورد توجه است که کودک در آن به دنيا آمده، رشد کرده و گرايش‌ها و سوگيری‌های خود را از آن کسب کرده است.
  2. فرزندزایی؛ خانوادۀ متشکل از زن، شوهر و فرزندان، از حیث توليد مثل به‌عنوان کارکرد اصلي خانواده، مورد توجه است.[۳]

انواع خانواده بر اساس شیوۀ معیشت و سبک زندگی

طبق این دیدگاه خانواده شامل سه قسم شهری، روستايي و عشايری است. [۴]

انواع خانواده بر اساس ساختار و روابط اعضا

این تقسیم‌بندی در انواع خانواده، متداول‌ترین نوع است که خانواده‌ هسته‌ای، خانواده‌ گسترده و خانواده‌ مشترک را دربر‌ می‌گیرد:

  1. خانواده هسته‌ای: متشکل از زن‌ و شوهر و فرزندان‌ ‌است. امروزه به‌طور متوسط، خانواده هسته‌ای از هر ده‌ خانواده، 9 مورد را شامل می‌شود.[۵]
  2. خانواده‌ گسترده: این نوع خانواده، غالبا بیش‌ از دو نسل را‌ شامل‌ می‌شود؛ والدین، پدربزرگ‌، مادربزرگ‌ و فرزندان و در برخی موارد سایر بستگان‌ تشکیل دهندۀ این خانواده خواهند بود. عمدتاً‌ در مناطق‌ کشاورزی‌ این‌ خانواده‌ها رواج دارند.[۶]
  3. خانواده‌ مشترک: گروهی‌ از افراد که به‌ شکل‌ مشترک‌ زندگی‌ می‌کنند و این‌ زندگی‌ اشتراکی‌ از گروه‌های‌ هسته‌ای مختلف‌ ‌ تشکیل‌ شده که در آشپزی، غذا خوردن، مراقبت‌ از کودک‌ و کار کردن‌ با یکدیگر مشارکت دارند و تصمیمات در آن به‌صورت جمعی‌ اتخاذ می‌شود. مالکیت‌ دارایی و اموال‌ ‌ نیز به‌طور اشتراکی‌ است.[۷]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. تقوی، «مبانی جمعیت‌شناسی»، 1381ش، ص58.
  2. مهدی‌پور، «بررسی سیر تحول نظام خانواده در ایران»، 1393ش، ص9-10.
  3. مهدی‌پور، «بررسی سیر تحول نظام خانواده در ایران»، 1393ش، ص 9-10.
  4. مهدی‌پور، «بررسی سیر تحول نظام خانواده در ایران»، 1393ش، ص 9-10.
  5. نوابی‌نژاد، «خانوادۀ معاصر، گونه‌شناسی و مشکلات آن»، 1379ش، ص111-112.
  6. نوابی‌نژاد، «خانوادۀ معاصر، گونه‌شناسی و مشکلات آن»، 1379ش، ص111-112.
  7. نوابی‌نژاد، «خانوادۀ معاصر، گونه‌شناسی و مشکلات آن»، 1379ش، ص111-112.

منابع

  • تقوی، نعمت‌اله، مباني جمعيت‌شناسي، تبريز، دانیال، 1381ش.
  • مهدی‌پور، صمصام، «بررسی سیر تحول نظام خانواده در ایران» ، کنفرانس بین‌المللی علوم رفتاری و مطالعات اجتماعی، 1393ش.
  • نو‌ابی‌نژاد، شکوه، «خانوادة‌ معاصر، گونه‌شناسی‌ و مشکلات‌ آن»، کتاب نقد، شماره 17، 1379ش.