جامعه شناسی بدن: تفاوت میان نسخه‌ها

مديريت احساسات تا جايي پيش مي‌رود که شيء‌شدگي آن‌ها را به دنبال مي‌آورد. هنگامي كه حالت‌ها و ژست‌هاي احساسي به عنوان جنبه‌اي از نيروي كار ارزش‌گذاري شوند، تبديل به كالا مي‌شوند. شور و نشاط مدير شركت، صميميت گرم مهماندار هواپيما و مثال‌هايي از اين قبيل، در واقع بخشي از مهارت‌هاي نيروي کار است که خريد و فروش مي‌شود. اين‌گونه احساسات واقعي نيستند و با مهارت کنش‌گر مورد نظر به صورت ساختگي ظهور و بروز مي‌يابند. سي‌رايت ميلز در كتاب «يقه‌سفيدان»، سبك زندگي و مرام مردم طبقه متوسط آمريكا را بررسي مي‌کند. او بر اين باور است که وقتي يقه‌سفيدها شغلي به دست مي‌آورند، بر اساس قانون کار مدرن، وقت، انرژي و مهارت خود را در برابر قدرت ديگران مي‌فروشند. آن‌ها علاوه بر اين، شخصيت‌ خود را نيز معامله مي‌کنند و لبخندها و اداهاي مهربانانه‌ خود را در معامله‌اي ظاهرا سودآور مي‌فروشند و در مقابل بايد بياموزند كه چگونه تنفر و عصبانيت خود را سركوب كنند. چراكه اين ويژگي‌هاي شخصي براي كارايي بيشتر و توزيع سودمندانه‌تر كالاها و خدمات ضروري هستند.<ref>mills,white collar, 1969, p225.</ref>  

هوقشيلد، به بررسي مثال‌هاي متعدد از شغل‌هايي مي‌پردازد كه توسط زنان طبقه متوسط انجام مي‌شوند. او با بررسي وضعيت اين کنش‌گران، در واقع، پرده از برخي جنبه‌هاي تاريك و تلخ زندگي بشر به اصطلاح مدرن غربي بر مي‌دارد. از نظر او در جامعه سرمايه‌داري مدرن، لبخندها، ژست‌ها، احساسات و روابط افراد به محصولاتي تبديل مي‌شوند كه بيش از آن كه به صاحبان‌شان تعلق داشته باشند به كارفرمايان تعلق دارند.<ref>Russell, Hochschild, managed heart, 2012, p198.</ref>   

افراد با به‌كارگيري زبان بدن روايتي خاص از هويت شخصي خويش، جهت تماشا و ارزيابي ديگران ارائه مي‌دهند. بخشي از اين فعاليت‌ها به بازآرايي يا خودآرايي بدن مربوط است. بازآرايي به معني آرايش مداوم متناسب با موقعيت‌هاي مختلف اجتماعي است و لزوما منحصر در حفظ آراستگي نيست. ممکن است فرد تمايل داشته باشد خود را با ظاهري شلخته بيارايد. از نظر گيدنز خودآرايي و تزئين خويشتن با پويايي شخصيت مرتبط است. از اين منظر، پوشاک علاوه بر آن‌که وسيلة مهمي براي پنهان‏سازي يا آشکارسازي وجوه مختلف زندگي شخصي است، نوعي وسيله خودنمايي محسوب مي‌شود و لباس، آداب و اصول رايج را به هويت شخصي پيوند مي‌زند.<ref>گيدنز، تجدد و تشخص، 1393ش، ص95.</ref>  

در این بازآرایی، مدیریت بدن از سوی کنشگر در ظاهر اختیاری به نظر می‌رسد، اما برخی نظریه‌های فمینیستی، گفتمان‌هایی چون پزشکی را ابزاری مردانه برای تنظیم‌گری بدن زنانه شمرده‌اند. معیار بودن بدن مردانه در آموزش‌های پزشکی و نسبت دادن ابعاد عاطفی و ویژگی‌های جسمانی نامطلوب به زنان از طریق ساخت اجتماعی بیماری‌های زنان، از جمله شیوه‌های این تنظیم‌گری دانسته شده است.<ref> [https://www.hamooniran.ir/item/6306 احمدنیا، جامعه شناسی بدن و بدن زن، 1384ش.]</ref>  گفتمان‌های دیگری نیز وجود داشتند که شیوه مصرف زنانه را مورد توجه قرار می‌دادند. به‌عنوان نمونه بریکل، به ورود مدل جدیدی از لباس زنانه در نیوزلند اشاره می‌کند که بعد از جنگ جهانی دوم، زنان را جذاب‌تر نشان می‌داد؛ اما این لباس را تنها زنانی می‌توانستند بپوشند که اندام خود را مدیریت کرده بودند. این مدل لباس با استقبال گروهی و مقاومت گروهی دیگر رو به رو شد.<ref>[https://www.sid.ir/paper/55488/fa اباذری و حمیدی، «جامعه‌شناسی بدن و پاره‌ای مناقشات»، 1387ش، ص149.]</ref>   

تفاوت‌های فرهنگی در  این زمینه، چشم‌گیر است؛ برای مثال، معیارهای شیک‌پوشی در فرهنگ ایرانیان، در دوره مادها و هخامنشیان فقط شامل حال مردان می‌شد، اما به تدریج در دوران ساسانیان به شیک‌پوشی زنان نیز توجه شد. این فرهنگ در دوره ساسانیان به صورت تاکید بر کیفیت جنس لباس تعریف می‌شد، حال آن‌که در دوره قاجار به تدریج به سمت تزئینات لباس و الگوبرداری از معیارهای غربی پیش رفت.

==تصور زنان از بدن خود==

گیدنز بر این باور است که انتظارات اجتماعی، زنان را نسبت به ویژگی‌های جسمانی خود شرمسار کرده است. هنجارهای اجتماعی بر جذابیت جسمی زنان بیشتر تاکید دارد و در همین راستا الگوی لاغراندام را مطلوب معرفی می‌کند. با وجود حضور اجتماعی فعال و پیشرفت‌های فراوان زنان در عرصه‌های مختلف، آنها هنوز بر مبنای وضعیت ظاهری‌شان ارزیابی و قضاوت می‌شوند. پیامد همه این انتظارات اجتماعی، اختلالات ناشی از تغذیه بد میان زنان بوده است.<ref>[https://www.hamooniran.ir/item/6306 احمدنیا، جامعه شناسی بدن و بدن زن، 1384ش.]</ref>  چوی (2000م)، نشان داده است، انگیزه زنان از ورزش در یک تفاوت معنادار با مردان، کنترل وزن و ظاهر فیزیکی و حفظ زیبایی و نه حفظ سلامت است.<ref>[https://www.hamooniran.ir/item/6306 احمدنیا، جامعه شناسی بدن و بدن زن، 1384ش.]</ref>  دختران رده سنی 17 تا 22 سال نیز بیشترین متقاضیان جراحی بینی در ایران هستند.<ref>فتحی، روزنامه جام جم، تاریخ انتشار: 20 بهمن 1382ش.</ref>  تحقیقات ویلیامز (2000م)، حاکی از این است که دخترانی که از شکل ظاهری بدن یا وزن خود ناراضی هستند، نسبت به دخترانی که تصور مثبتی از بدن خود دارند، از عزت نفس پایین‌تری برخوردارند و هنگامی که فاصله میان واقعیت بدن و ایده‌آل‌های ذهنی‌شان زیاد شود، فشارهای روانی و اختلالات ناشی از آن، سلامتی آنها را به خطر می‌اندازد.<ref>[https://www.hamooniran.ir/item/6306 احمدنیا، جامعه شناسی بدن و بدن زن، 1384ش.]</ref>