حیا: تفاوت میان نسخه‌ها

== مفهوم‌­شناسی ==

واژه عربی «حیاء» به‌معنای خودداری از زشتی­‌ها<ref>[https://lib.eshia.ir/15362/1/140 . اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ذیل واژه حیی. طریحی النجفی، مجمع البحرین، ذیل واژه ح ی ی.]</ref> در زبان فارسی با واژگان شرم و آزرم یاد می­‌شود. حیا در اصطلاح علم اخلاق، ملکه‌ای نفسانی است که موجب انقباض نفس از فعل قبیح و انزجار از کار خلاف ادب، به جهت ترس از سرزنش مردم، می‌­شود.<ref>. پسندیده و عبدی، بررسی و تحلیل روایات مکارم الاخلاق، 1394ش، ص142.</ref> حیا در فهم عمومی، حالت خجالتی است که هنگام آشکار شدن نقص یا عیب نزد مردم، ظاهر می‌­شود.<ref>. مصباح یزدی، پندهای امام صادق برای ره­جویان صادق، 1392ش، ص293.</ref>

از نگاه روانشناسی، تطورات جسمی دوران بلوغ، عامل درونی حیا را به نمایش می­‌گذارد. در این زمینه بین پسران و دختران تفاوت بسیاری است، از جمله این‌که دختر در سن بلوغ متانت بیشتری دارد و درنهایت رشد و وقار زندگی می‌­کند؛ درحالی‌که مدت زیادی نیاز است تا پسرها به این مرحله برسند. دختران در این سن، نوعی از شرم و تامل در حرکات و رفتارها را تجربه می‌کنند و به ‌تنهایی و انفراد میل بیشتری دارند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/531377/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%B9%D9%81%D8%AA-%D9%88-%D8%AD%DB%8C%D8%A7-%D8%A8%D8%B1-%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D9%88-%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9 . احمدی و دیگران، «تحلیل آثار عفت و حیاء بر رفتار و شخصیت اجتماعی با تاکید بر مستندات قرآنی و روایی»،  1401ش، ص100.]</ref>

#پرهیز از نگاه­‌های هوس­آلود؛ <ref>. [https://ensani.ir/fa/article/339411/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C-%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D8%AD%DB%8C%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%A8%DA%A9-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C جوکار، «الگوی تقویت حیاء در سبک زندگی اسلامی»،  1392ش، ص80.]</ref>