زن در عرفان: تفاوت میان نسخه‌ها

از منظر عرفان، در عالم خارج جز یک وجود چیزی دیگری وجود ندارد، کثرت‌ها، تشخص‌یافتن و ظهور یک هستی است که از آن به تعین، اتصاف، نسبت و یا ظهور تعبیر می‌شود. جنسیت، تعین‌یافتن حقیقت انسانی در قالب‌های متفاوت است. در عالم تعینات، زنان و مردان دارای ارزشمندی ذاتی یکسانی هستند و تفاوت‌های ناشی از قالب‌ها و نظام تعینات، ربطی به منزلت انسانی آنها ندارد. زن و مرد به اعتبار حقیقت همانند هستند، اما به اعتبار تعینات هر یک از دیگری متمایز می‌شود، چون حقیقت انسانی همان روح ناطقه و قدسیه است. کثرت‌های خارجی همه تعیناتی هستند که خارج از ذات انسانی هستند. تعینات خارجی پدیده‌های مجازی بوده و دخالت چندانی در سنجش امور حقیقی ندارند. <ref>[https://www.jwss.ir/article_12352_34311ee592409f457350e0ceb5927dab.pdf مستقیمی، «رابطة ارزشمندی و جنسیت در دو تحلیل عرفانی و قرآنی»، 1389ش، 200-199.]</ref> حقيقت انسان را روح مجرد او تأمين مي‏كند. موجود مجرد منزه از پديده‏هاي ذكورت و انوثت است.<ref>جوادی ‌آملی، قرآن در قرآن، 1388ش، ص380.</ref>  مردانگی و زنانگی وصف تن است، نه وصف روح.<ref>جوادی‌ آملی، حكمت عبادات، 1388ش، ص189.</ref>  كمالات انسانی كه به روح مجرّد بر مي‏گردند، نه مشروط به ذكورت است و نه ممنوع به انوثت. <ref>جوادی ‌آملی، سروش هدايت بی‌تا، ج2، ص166.</ref> روح به‌مثابه آب است که در دو ظرف متعین زنانه و مردانه ریخته می‌شوند و متناسب با همان ظروف شکل ویژه می‌یابند.<ref>[https://www.jwss.ir/article_12352_34311ee592409f457350e0ceb5927dab.pdf مستقیمی، «رابطة ارزشمندی و جنسیت در دو تحلیل عرفانی و قرآنی»، 1389ش، 200-199.]</ref>  

==منزلت زن و مرد در نظام تجلیات==

==تابناک بودن زن در نظام مظهریت==

در نگاه عرفانی، زن و مرد هر دو مظهر الهی هستند و تفاوت‌های تکوینی آنها ناشی از مبدأ واحد و به‌منظور وصول به غایت واحد و در یک سیستم به‌ هم مرتبط متحقق می‌شوند؛ راز این تفاوت‌‌ها در قوس صعود این است که زن و مرد بتوانند مکمل وجود یکدیگر بوده و در مدار تکامل انسانی به‌ سوی خداوند باز گردند ولی سرّ تفاوت‌ها در قوس نزول در مظهریت حق است؛  برخی عرفا از جمله ابن‌عربی معتقد است که زن در این قوس از جهاتی در مظهریت خداوند تابناک‌تر است؛ خدا شخص را با مظهریت صورت خویش آفرید و او را زن نامید و آنگاه حق در آیینة وجود این مظهر، ظاهر گشت؛ وجود زن دارای ویژگی‌هایی است که بهتر از مرد انوار اسماء الهی را بازتاب می‌دهد و تابناک‌تر از وجود مرد، صفات الهی را که نشاندهندة پذیرش، اجابت و عطوفت هستند منعکس می‌کند؛ لذا پیامبر اسلام محبت ویژه به زنان داشت.  عبدالله جوادی آملی معتقد است؛ زنان عمدتا تجلی‌بخش جمال و مهر الهی و مردها تجلی دهندة جلال و قهر خداوند هستند.