بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
در اروپای قرون وسطی، به‌جز طبقه اشراف که قادر به ازدواج در سنین پایین بودند، دیگران به‌‌دلایل اقتصادی، در سن بالایی ازدواج میکردند. اصطلاح «پدرکشی» در اروپا، به‌‌معنای صبر پسر برای تشکیل خانواده تا زمان فوت پدر، رایج بوده است.<ref>اعزازی، جامعه‌‌شناسی خانواده، 1376ش، ص31 و 32.</ref> در دیگر جوامع، مجرد ماندن، یک رفتار نابهنجار محسوب می‌شد و پسران و دختران پس از رسیدن به سن بلوغ ازدواج میکردند. پیچیده‌تر شدن جوامع، به شکل‌گیری خواسته‌ها و انگیزه‌هاي کاذب و تغییر ذائقه‌های اجتماعی انجامید که نتیجۀ آن، سرکوب نیاز غریزي به ازدواج بوده است؛ به‌گونه‌ای که جوانان برخی جوامع غربی، اکنون ازدواج را مانع آزادي خود دانسته و از آن امتناع | در اروپای قرون وسطی، به‌جز طبقه اشراف که قادر به ازدواج در سنین پایین بودند، دیگران به‌‌دلایل اقتصادی، در سن بالایی ازدواج میکردند. اصطلاح «پدرکشی» در اروپا، به‌‌معنای صبر پسر برای تشکیل خانواده تا زمان فوت پدر، رایج بوده است.<ref>اعزازی، جامعه‌‌شناسی خانواده، 1376ش، ص31 و 32.</ref> در دیگر جوامع، مجرد ماندن، یک رفتار نابهنجار محسوب می‌شد و پسران و دختران پس از رسیدن به سن بلوغ ازدواج میکردند. پیچیده‌تر شدن جوامع، به شکل‌گیری خواسته‌ها و انگیزه‌هاي کاذب و تغییر ذائقه‌های اجتماعی انجامید که نتیجۀ آن، سرکوب نیاز غریزي به ازدواج بوده است؛ به‌گونه‌ای که جوانان برخی جوامع غربی، اکنون ازدواج را مانع آزادي خود دانسته و از آن امتناع میورزند و زمانی ازدواج می‌کنند که نشاط جوانی خود را از دست داده و نیازمند مراقبت هستند. ایـن فرهنگ، جوامع اسلامی را نیز تحت تأثیر قرار داده و افزایش سن ازدواج و کاهش نرخ ازدواج، مشکلات فراوانی در این کشورها ایجاد کرده است.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/356805/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%B3%D9%86-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D8%A8%D8%A7-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D فولادی، «تحليل جامعه‌شناختي افزايش سن ازدواج؛ با تأكيد بر عوامل فرهنگي»، 1393ش، ص79.]</ref> ازدواج در ایران نیز دستخوش تحولات گوناگونی بوده و جمعیت دختر و پسر در سن ازدواج به‌‌جهت تورم جمعیت جوان و تحولات فرهنگی و اقتصادی، افزایش چشمگیر یافته و به کاهش نرخ ازدواج انجامیده است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/164907/fa کاظمی‌‌پور و توده‌‌فلاح، «بررسی تأثیر نوسازی بر سن ازدواج با تأکید بر شاخص‌های جمعیت‌شناختی ازدواج در سطح کشور و 7 استان منتخب 1385»، 1389، ص107].</ref> | ||
==نرخ ازدواج در سایر جوامع== | ==نرخ ازدواج در سایر جوامع== | ||
در طول 30 سال گذشته، نسبت جوانان ازدواج‌کرده در کشورهای در حال توسعه، کاهش قابل توجهی داشته است. در کشور بنگلادش، تحصیلات زنان تأثیر به‌سزایی در سن اولین ازدواج آنان داشته است.<ref>[https://jips.nipr.ac.ir/article_144524.html امامی و همکاران، «تأخیر ازدواج در ایران؛ تحلیل تفاوت‌‌های شهرستانی در الگوهای تجرد مردان و زنان»، 1400ش، ص41.]</ref> طبق تحقیقات انجام‌شده در 31 کشور جهان، استقلال اقتصادي زنان به‌تنهایی سبب کاهش جذابیت ازدواج برای آنان نمی‌شود؛ بلکه ناسازگاري بین کار و زندگی خانوادگی نیز بر این مسئله اثرگذار است.<ref>بختیاری و همکاران، «ﺗﻌﯿﯿن‌کنندهﻫﺎی ﺳﻦ ﻗﺼﺪﺷﺪه ازدواج: پژوهشی در ﻣﯿﺎن ﺟﻮاﻧﺎن ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن»، 1400ش، ص110.[http://www.jsi-isa.ir/article_249112.html]</ref> در مالزی نیز سن مناسب ازدواج از نگاه قومیت‌‌های مختلف هندی، مالزیایی و چینی متفاوت بوده و هریک، سن خاصی را برای ازدواج مناسب می‌‌دانند.<ref>کنعانی، «پیوند سنت و نوسازی در افزایش سن ازدواج: نمونه ایرانیان ترکمن»، 1385ش، ص110.[https://lib.wrc.ir/scholar/view/1/5030]</ref> در منطقه آسیاي جنوبی به‌دلیل تغییر کمتر در شرایط اقتصادي، اجتماعی و فرهنگی، تغییر الگو و نرخ ازدواج کمتر است؛ اما در آسیاي شرقی و جنوب شرقی، افزایش سن و کاهش نرخ ازدواج مشاهده می‌‌شود.<ref>غ[https://jwdp.ut.ac.ir/article_22491.html فاری و حبیب‌‌پورگتابی، «علل افزایش سن ازدواج دختران»، 1390ش، ص27.]</ref> | در طول 30 سال گذشته، نسبت جوانان ازدواج‌کرده در کشورهای در حال توسعه، کاهش قابل توجهی داشته است. در کشور بنگلادش، تحصیلات زنان تأثیر به‌سزایی در سن اولین ازدواج آنان داشته است.<ref>[https://jips.nipr.ac.ir/article_144524.html امامی و همکاران، «تأخیر ازدواج در ایران؛ تحلیل تفاوت‌‌های شهرستانی در الگوهای تجرد مردان و زنان»، 1400ش، ص41.]</ref> طبق تحقیقات انجام‌شده در 31 کشور جهان، استقلال اقتصادي زنان به‌تنهایی سبب کاهش جذابیت ازدواج برای آنان نمی‌شود؛ بلکه ناسازگاري بین کار و زندگی خانوادگی نیز بر این مسئله اثرگذار است.<ref>بختیاری و همکاران، «ﺗﻌﯿﯿن‌کنندهﻫﺎی ﺳﻦ ﻗﺼﺪﺷﺪه ازدواج: پژوهشی در ﻣﯿﺎن ﺟﻮاﻧﺎن ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن»، 1400ش، ص110.[http://www.jsi-isa.ir/article_249112.html]</ref> در مالزی نیز سن مناسب ازدواج از نگاه قومیت‌‌های مختلف هندی، مالزیایی و چینی متفاوت بوده و هریک، سن خاصی را برای ازدواج مناسب می‌‌دانند.<ref>کنعانی، «پیوند سنت و نوسازی در افزایش سن ازدواج: نمونه ایرانیان ترکمن»، 1385ش، ص110.[https://lib.wrc.ir/scholar/view/1/5030]</ref> در منطقه آسیاي جنوبی به‌دلیل تغییر کمتر در شرایط اقتصادي، اجتماعی و فرهنگی، تغییر الگو و نرخ ازدواج کمتر است؛ اما در آسیاي شرقی و جنوب شرقی، افزایش سن و کاهش نرخ ازدواج مشاهده می‌‌شود.<ref>غ[https://jwdp.ut.ac.ir/article_22491.html فاری و حبیب‌‌پورگتابی، «علل افزایش سن ازدواج دختران»، 1390ش، ص27.]</ref> | ||
افزایش سن ازدواج در کشورهاي غربی، با رشد فزاینده هم‌خانگی یا زندگی مشترك زنان و مردان ازدواج نکـرده، همـراه است<ref>بستان، اسلام و جامعه‌‌شناسی خانواده، 1383ش، ص25.</ref> و کشورهاي غربی، به گمان خود فاصله و گسست بلوغ جنسی و عاطفی را با بلوغ اجتماعی و اقتصادي از همین طریق حل کرده‌اند.<ref> [https://ensani.ir/fa/article/356805/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%B3%D9%86-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D8%A8%D8%A7-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D فولادی، «تحليل جامعه‌شناختي افزايش سن ازدواج؛ با تأكيد بر عوامل فرهنگي»، 1393ش، ص98.]</ref> نسبت افراد ازدواج‌کرده در آمریکا در سال 1960م، 78درصد بوده که در سال 2000م به 52درصد و در سال 2005م به کمتر از 50درصد کاهش یافته است.<ref>[https://jwdp.ut.ac.ir/article_22491.html غفاری و حبیب‌‌پورگتابی، «علل افزایش سن ازدواج دختران»، 1390ش، ص8.]</ref> | افزایش سن ازدواج در کشورهاي غربی، با رشد فزاینده هم‌خانگی یا زندگی مشترك زنان و مردان ازدواج نکـرده، همـراه است<ref>بستان، اسلام و جامعه‌‌شناسی خانواده، 1383ش، ص25.</ref> و کشورهاي غربی، به گمان خود فاصله و گسست بلوغ جنسی و عاطفی را با بلوغ اجتماعی و اقتصادي از همین طریق حل کرده‌اند.<ref> [https://ensani.ir/fa/article/356805/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%B3%D9%86-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D8%A8%D8%A7-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D فولادی، «تحليل جامعه‌شناختي افزايش سن ازدواج؛ با تأكيد بر عوامل فرهنگي»، 1393ش، ص98.]</ref> نسبت افراد ازدواج‌کرده در آمریکا در سال 1960م، 78درصد بوده که در سال 2000م به 52درصد و در سال 2005م به کمتر از 50درصد کاهش یافته است.<ref>[https://jwdp.ut.ac.ir/article_22491.html غفاری و حبیب‌‌پورگتابی، «علل افزایش سن ازدواج دختران»، 1390ش، ص8.]</ref> | ||
==نرخ ازدواج در ایران== | ==نرخ ازدواج در ایران== | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۶: | ||
===قوانین و اسناد بالادستی=== | ===قوانین و اسناد بالادستی=== | ||
طبق اصل 10 قانون اساسی، همه قوانین و مقررات مربوط به خانواده باید در جهت تسهیل تشکیل خانواده باشد.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/4707/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، وب‌سایت شورای نگهبان.]</ref> طبق قانون تسهیل ازدواج جوانان، مصوب 1384ش مجلس شورای اسلامی، دولت موظف به تسهیل ازدواج جوانان در آستانه ازدواج از طریق تهیه مسکن، ارائه تسهیلات، تسهیل برگزاری مراسم ازدواج، ترویج سنت ازدواج، ارائه مشاوره و فرهنگ‌‌سازی ازدواج آسان، رفع موانع و تصحیح باورهای مانع ازدواج است. به‌‌طور خاص، در ماده 7 این قانون، به‌‌منظور رفع موانعی که باعث تأخیر ازدواج می‌‌شود، وزارت دفاع مکلف به تعیین نزدیک‌‌ترین مکان برای خدمت سربازان متأهل و پرداخت مستمری دوبرابری به آنان شده است.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97806 «قانون تسهیل ازدواج»، وب‌سایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.]</ref> | طبق اصل 10 قانون اساسی، همه قوانین و مقررات مربوط به خانواده باید در جهت تسهیل تشکیل خانواده باشد.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/4707/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، وب‌سایت شورای نگهبان.]</ref> طبق قانون تسهیل ازدواج جوانان، مصوب 1384ش مجلس شورای اسلامی، دولت موظف به تسهیل ازدواج جوانان در آستانه ازدواج از طریق تهیه مسکن، ارائه تسهیلات، تسهیل برگزاری مراسم ازدواج، ترویج سنت ازدواج، ارائه مشاوره و فرهنگ‌‌سازی ازدواج آسان، رفع موانع و تصحیح باورهای مانع ازدواج است. به‌‌طور خاص، در ماده 7 این قانون، به‌‌منظور رفع موانعی که باعث تأخیر ازدواج می‌‌شود، وزارت دفاع مکلف به تعیین نزدیک‌‌ترین مکان برای خدمت سربازان متأهل و پرداخت مستمری دوبرابری به آنان شده است.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97806 «قانون تسهیل ازدواج»، وب‌سایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.]</ref> | ||
سیاستهای کلی خانواده نیز بر ایجاد نهضت فراگیر ملی جهت ترویج و تسهیل ازدواج موفق و آسان برای افراد در سنین مناسب ازدواج و وضع سیاست‌‌ها و قوانین حمایتی متناسب تأکید داشته<ref>[https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=34254 «ابلاغ سیاستهای کلی خانواده»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله خامنه‌ای.]</ref> و سیاستهای کلی جمعیت نیز بر رفع موانع ازدواج، تسهیل و ترویج تشکیل خانواده، کاهش سن ازدواج و حمایت از زوج‌های جوان و توانمندسازی آنان تأکید دارد.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=26440 «ابلاغ سیاستهای کلی جمعیت»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله خامنه‌ای.]</ref> | سیاستهای کلی خانواده نیز بر ایجاد نهضت فراگیر ملی جهت ترویج و تسهیل ازدواج موفق و آسان برای افراد در سنین مناسب ازدواج و وضع سیاست‌‌ها و قوانین حمایتی متناسب تأکید داشته<ref>[https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=34254 «ابلاغ سیاستهای کلی خانواده»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله خامنه‌ای.]</ref> و سیاستهای کلی جمعیت نیز بر رفع موانع ازدواج، تسهیل و ترویج تشکیل خانواده، کاهش سن ازدواج و حمایت از زوج‌های جوان و توانمندسازی آنان تأکید دارد.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=26440 «ابلاغ سیاستهای کلی جمعیت»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله خامنه‌ای.]</ref> | ||
در قانون حمایت از خانواده و جمعیت نیز قوانین ذیل آمده است: | در قانون حمایت از خانواده و جمعیت نیز قوانین ذیل آمده است: | ||
# اعطای وام 200میلیون تومانی ازدواج (ماده 68)؛ | #اعطای وام 200میلیون تومانی ازدواج (ماده 68)؛ | ||
# افزایش 7.5 برابری حق عائله‌‌مندی در مدت 5 سال (ماده 16)؛ | #افزایش 7.5 برابری حق عائله‌‌مندی در مدت 5 سال (ماده 16)؛ | ||
# تأمین خوابگاه دانشجویان متأهل (ماده 7)؛ | #تأمین خوابگاه دانشجویان متأهل (ماده 7)؛ | ||
# تأمین 50درصد ودیعه مسکن برای طلاب و دانشجویان؛ | #تأمین 50درصد ودیعه مسکن برای طلاب و دانشجویان؛ | ||
# افزایش محدوده سنی در استخدام یک سال به‌‌ازای تأهل و 2درصد امتیاز در جذب و استخدام (ماده 15)؛ | #افزایش محدوده سنی در استخدام یک سال به‌‌ازای تأهل و 2درصد امتیاز در جذب و استخدام (ماده 15)؛ | ||
# ارائه مشاوره، آموزش مسائل ازدواج و آموزش‌‌های مهارت‌‌های سبک زندگی ایرانی-اسلامی در مقاطع مختلف تحصیلی (مواد 33 و 36).<ref> . [https://rc.majlis.ir/fa/law/show/840814 «قانون حمایت از خانواده»، وب‌سایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.]</ref> | #ارائه مشاوره، آموزش مسائل ازدواج و آموزش‌‌های مهارت‌‌های سبک زندگی ایرانی-اسلامی در مقاطع مختلف تحصیلی (مواد 33 و 36).<ref> . [https://rc.majlis.ir/fa/law/show/840814 «قانون حمایت از خانواده»، وب‌سایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.]</ref> | ||
==عوامل کاهش نرخ ازدواج== | ==عوامل کاهش نرخ ازدواج== | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۶: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
*«ابلاغ سیاستهای کلی جمعیت»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله خامنه‌ای، تاریخ انتشار: 30 اردیبهشت 1393ش. | |||
* «ابلاغ سیاستهای کلی جمعیت»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله خامنه‌ای، تاریخ انتشار: 30 اردیبهشت 1393ش. | *«ابلاغ سیاستهای کلی خانواده»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله خامنه‌ای، تاریخ انتشار: 13 شهریور 1395ش. | ||
* «ابلاغ سیاستهای کلی خانواده»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله خامنه‌ای، تاریخ انتشار: 13 شهریور 1395ش. | *ابوترابی، علی و همکاران، درس‌‌نامه مفاهیم و ابعاد جمعیت، قم، مؤسسه امام خمینی (ره)، 1401ش. | ||
* ابوترابی، علی و همکاران، درس‌‌نامه مفاهیم و ابعاد جمعیت، قم، مؤسسه امام خمینی (ره)، 1401ش. | *احمدی، امیدعلی، بازتحلیل چالش‌‌های خانواده در زمینه تنگنا و تأخیر ازدواج در ایران، تهران، شورای‌‌عالی انقلاب فرهنگی، 1389ش. | ||
* احمدی، امیدعلی، بازتحلیل چالش‌‌های خانواده در زمینه تنگنا و تأخیر ازدواج در ایران، تهران، شورای‌‌عالی انقلاب فرهنگی، 1389ش. | *اعزازی، شهلا، جامعه‌‌شناسی خانواده، تهران، انتشارات و مطالعات زنان، 1376ش. | ||
* اعزازی، شهلا، جامعه‌‌شناسی خانواده، تهران، انتشارات و مطالعات زنان، 1376ش. | *بختیاری، علیرضا و همکاران، «ﺗﻌﯿﯿن‌کنندهﻫﺎي ﺳﻦ ﻗﺼﺪﺷﺪه ازدواج: پژوهشی در ﻣﯿﺎن ﺟﻮاﻧﺎن ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن»، نشریه جامعه‌‌شناسی ایران، شماره 22، 1400ش. | ||
* بختیاری، علیرضا و همکاران، «ﺗﻌﯿﯿن‌کنندهﻫﺎي ﺳﻦ ﻗﺼﺪﺷﺪه ازدواج: پژوهشی در ﻣﯿﺎن ﺟﻮاﻧﺎن ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن»، نشریه جامعه‌‌شناسی ایران، شماره 22، 1400ش. | *«بررسی وضعیت زناشویی در ایران براساس سرشماری سال‌های 1375 و 1385»، وب‌سایت پژوهشکده آمار، تاریخ بازدید: 18 مهر 1403ش. | ||
* «بررسی وضعیت زناشویی در ایران براساس سرشماری سال‌های 1375 و 1385»، وب‌سایت پژوهشکده آمار، تاریخ بازدید: 18 مهر 1403ش. | *بستان، حسین، اسلام و جامعه‌‌شناسی خانواده، قم، حوزه و دانشگاه، 1383ش. | ||
* بستان، حسین، اسلام و جامعه‌‌شناسی خانواده، قم، حوزه و دانشگاه، 1383ش. | *چراغی‌‌کوتیانی، اسماعیل و شرف‌‌الدین، سیدحسین، بحران خاموش، قم، مؤسسه امام خمینی (ره)، 1397ش. | ||
* چراغی‌‌کوتیانی، اسماعیل و شرف‌‌الدین، سیدحسین، بحران خاموش، قم، مؤسسه امام خمینی (ره)، 1397ش. | *رجبی، عباس، «سن ازدواج، عوامل افزایش و راهبردهای کاهش آن»، نشریه معرفت، شماره 112، 1386ش. | ||
* رجبی، عباس، «سن ازدواج، عوامل افزایش و راهبردهای کاهش آن»، نشریه معرفت، شماره 112، 1386ش. | *رحمانی‌‌پور، ریحانه و همکاران، «عوامل تأثيرگذار بر افزایش سن ازدواج جوانان»، وب‌سایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، تاریخ انتشار: 11 خرداد 1401ش. | ||
* رحمانی‌‌پور، ریحانه و همکاران، «عوامل تأثيرگذار بر افزایش سن ازدواج جوانان»، وب‌سایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، تاریخ انتشار: 11 خرداد 1401ش. | *ساروخانی، باقر، دائرۀالمعارف علوم اجتماعی، تهران، کیهان، 1370ش. | ||
* ساروخانی، باقر، دائرۀالمعارف علوم اجتماعی، تهران، کیهان، 1370ش. | *شفیعی، محمدتقی، کابوس سالمندی، قم، ادیب فقه جواهری، 1400ش. | ||
* شفیعی، محمدتقی، کابوس سالمندی، قم، ادیب فقه جواهری، 1400ش. | *عسگری‌‌ندوشن، عباس و همکاران، «تأخیر ازدواج در ایران، تحلیل تفاوت‌‌های شهرستانی در الگوهای تجرد مردان و زنان»، مطالعات جمعیتی، شماره 1، 1400ش. | ||
* عسگری‌‌ندوشن، عباس و همکاران، «تأخیر ازدواج در ایران، تحلیل تفاوت‌‌های شهرستانی در الگوهای تجرد مردان و زنان»، مطالعات جمعیتی، شماره 1، 1400ش. | *غفاری، غلامرضا و حبیب‌‌پورگتابی، کرم، «علل افزایش سن ازدواج دختران»، پژوهش زنان، شماره 1، 1390ش. | ||
* غفاری، غلامرضا و حبیب‌‌پورگتابی، کرم، «علل افزایش سن ازدواج دختران»، پژوهش زنان، شماره 1، 1390ش. | *فولادی، محمد، «تحليل جامعه‌شناختي افزايش سن ازدواج، با تأكيد بر عوامل فرهنگي»، نشریه معرفت فرهنگی-اجتماعی، شماره 20، 1393ش. | ||
* فولادی، محمد، «تحليل جامعه‌شناختي افزايش سن ازدواج، با تأكيد بر عوامل فرهنگي»، نشریه معرفت فرهنگی-اجتماعی، شماره 20، 1393ش. | *«قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، وب‌سایت شورای نگهبان، تاریخ بازدید: 24 مهر 1403ش. | ||
* «قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، وب‌سایت شورای نگهبان، تاریخ بازدید: 24 مهر 1403ش. | *«قانون تسهیل ازدواج»، وب‌سایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، تاریخ انتشار: 7 دی 1384ش. | ||
* «قانون تسهیل ازدواج»، وب‌سایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، تاریخ انتشار: 7 دی 1384ش. | *«قانون حمایت از خانواده»، وب‌سایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، تاریخ بازدید: 28 مهر 1403ش. | ||
* «قانون حمایت از خانواده»، وب‌سایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، تاریخ بازدید: 28 مهر 1403ش. | *کاظمی‌‌پور، شهلا و توده‌‌فلاح، معصومه، «بررسی تأثیر نوسازی بر سن ازدواج با تأکید بر شاخص‌های جمعیت‌شناختی ازدواج در سطح کشور و 7 استان منتخب 1385»، نشریه پژوهش اجتماعی، شماره 8، 1389ش. | ||
* کاظمی‌‌پور، شهلا و توده‌‌فلاح، معصومه، «بررسی تأثیر نوسازی بر سن ازدواج با تأکید بر شاخص‌های جمعیت‌شناختی ازدواج در سطح کشور و 7 استان منتخب 1385»، نشریه پژوهش اجتماعی، شماره 8، 1389ش. | *کاظمی‌‌پور، شهلا، «تحول سن ازدواج زنان در ایران و عوامل جمعیتی مؤثر بر آن»، پژوهش زنان، شماره 3، 1383ش. | ||
* کاظمی‌‌پور، شهلا، «تحول سن ازدواج زنان در ایران و عوامل جمعیتی مؤثر بر آن»، پژوهش زنان، شماره 3، 1383ش. | *کنعانی، محمدامین، «پیوند سنت و نوسازی در افزایش سن ازدواج: نمونه ایرانیان ترکمن»، نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران، شماره 1، 1385ش. | ||
* کنعانی، محمدامین، «پیوند سنت و نوسازی در افزایش سن ازدواج: نمونه ایرانیان ترکمن»، نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران، شماره 1، 1385ش. | *«گزارش وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران بهار١٤٠٠»، وب‌سایت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی اراک، تاریخ به‌روزرسانی: 2 مرداد 1403ش. | ||
* «گزارش وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران بهار١٤٠٠»، وب‌سایت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی اراک، تاریخ به‌روزرسانی: 2 مرداد 1403ش. | *محمودیان، حسین، «سن ازدواج در حال افزایش؛ بررسی عوامل پشتیبان»، نامه علوم اجتماعی، شماره 24، 1383ش. | ||
* محمودیان، حسین، «سن ازدواج در حال افزایش؛ بررسی عوامل پشتیبان»، نامه علوم اجتماعی، شماره 24، 1383ش. | |||
[[رده: ویکی‌جنسیت]] | [[رده: ویکی‌جنسیت]] | ||
[[رده: نهاد خانواده]] | [[رده: نهاد خانواده]] | ||
