بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
==تعریف تک‌همسری== | ==تعریف تک‌همسری== | ||
واژه Monogamy به‌معنای تک‌همسری، از ریشه یونانی gamos به‌معنای عروسی، ازدواج یا مقاربت جنسی، گرفته شده است.<ref>. آریان‌پور کاشانی، فرهنگ دانشگاهی انگلیسی به فارسی، 1375ش، ج1، ص934؛ وحدانی، «بررسی دیدگاه مستشرقان در مورد آیات تعدد زوجات»، 1395ش، ص13.</ref> این شکل از ازدواج به‌معنای داشتن یک همسر در یک زمان است و در این نوع رابطه، یک زن و یک مرد به‌صورت انحصاری با یکدیگر ازدواج می‌کنند.<ref>. آبرکرامبی و همکاران، فرهنگ جامعهشناسی، 1367ش، ص288.</ref> | واژه Monogamy به‌معنای تک‌همسری، از ریشه یونانی gamos به‌معنای عروسی، ازدواج یا مقاربت جنسی، گرفته شده است.<ref>. آریان‌پور کاشانی، فرهنگ دانشگاهی انگلیسی به فارسی، 1375ش، ج1، ص934؛ [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/93071d9b5b1890b04b4c91a571b5a4b4 وحدانی، «بررسی دیدگاه مستشرقان در مورد آیات تعدد زوجات»، 1395ش، ص13.]</ref> این شکل از ازدواج به‌معنای داشتن یک همسر در یک زمان است و در این نوع رابطه، یک زن و یک مرد به‌صورت انحصاری با یکدیگر ازدواج می‌کنند.<ref>. آبرکرامبی و همکاران، فرهنگ جامعهشناسی، 1367ش، ص288.</ref> | ||
تک‌همسری به‌عنوان شکل اصلی ازدواج در مسیحیت ترویج شده است و بسیاری از جوامع غربی تحت تاثیر این آموزه‌ها، تک‌همسری را به‌عنوان شکل اصلی و مشروع ازدواج پذیرفته‌اند. این شکل از ازدواج در حال حاضر در بسیاری از کشورهای جهان به‌عنوان شکل قانونی ازدواج شناخته می‌شود.<ref>. مور، دیباچهای بر جامعهشناسی، 1376ش، ص33.</ref> | تک‌همسری به‌عنوان شکل اصلی ازدواج در مسیحیت ترویج شده است و بسیاری از جوامع غربی تحت تاثیر این آموزه‌ها، تک‌همسری را به‌عنوان شکل اصلی و مشروع ازدواج پذیرفته‌اند. این شکل از ازدواج در حال حاضر در بسیاری از کشورهای جهان به‌عنوان شکل قانونی ازدواج شناخته می‌شود.<ref>. مور، دیباچهای بر جامعهشناسی، 1376ش، ص33.</ref> | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
===تک‌همسری متوالی=== | ===تک‌همسری متوالی=== | ||
در تک‌همسریمتوالی (Serial Monogamy)، فرد در طول زندگی خود چندین رابطۀ تک‌همسریرا تجربه می‌کند، اما در هر زمان، تنها با یک شریک زندگی رابطه دارد. این الگو در جوامع مدرن رایج است و معمولاً پس از پایان یک رابطه مانند طلاق یا مرگ همسر، فرد وارد رابطۀ جدیدی می‌شود.<ref>. Giddens، The Transformation of Intimacy، 1992، p. 141-142.</ref> | در تک‌همسریمتوالی (Serial Monogamy)، فرد در طول زندگی خود چندین رابطۀ تک‌همسریرا تجربه می‌کند، اما در هر زمان، تنها با یک شریک زندگی رابطه دارد. این الگو در جوامع مدرن رایج است و معمولاً پس از پایان یک رابطه مانند طلاق یا مرگ همسر، فرد وارد رابطۀ جدیدی می‌شود.<ref>[https://psipp.itb-ad.ac.id/wp-content/uploads/2020/10/Anthony-Giddens-The-Transformation-of-Intimacy_-Sexuality-Love-and-Eroticism-in-Modern-Societies-1992-Stanford-University-Press.pdf . Giddens، The Transformation of Intimacy، 1992، p. 141-142.]</ref> | ||
===تک‌همسری مادام‌العمر=== | ===تک‌همسری مادام‌العمر=== | ||
در تک‌همسریمادام‌العمر (Lifelong Monogamy)، فرد تنها یک شریک زندگی در طول عمر خود دارد و رابطه تا پایان عمر ادامه می‌یابد. این الگو در بسیاری از فرهنگ‌ها و ادیان به‌عنوان شکل ایده‌آل ازدواج تلقی می‌شود.<ref>. Lévi-Strauss، The Elementary Structures of Kinship، 1949، p. 45-46.</ref> | در تک‌همسریمادام‌العمر (Lifelong Monogamy)، فرد تنها یک شریک زندگی در طول عمر خود دارد و رابطه تا پایان عمر ادامه می‌یابد. این الگو در بسیاری از فرهنگ‌ها و ادیان به‌عنوان شکل ایده‌آل ازدواج تلقی می‌شود.<ref>[https://archive.org/details/TheElementaryStructuresOfKinshipLeviStrauss . Lévi-Strauss، The Elementary Structures of Kinship، 1949، p. 45-46.]</ref> | ||
===تک‌همسری اجتماعی=== | ===تک‌همسری اجتماعی=== | ||
در تک‌همسریاجتماعی (Social Monogamy)، زوجین به‌عنوان یک واحد اجتماعی با هم زندگی می‌کنند و ممکن است فرزندان خود را با هم بزرگ کنند، اما لزوماً از نظر جنسی به یکدیگر وفادار نیستند. این الگو در برخی گونه‌های جانوری و همچنین در برخی جوامع انسانی دیده می‌شود.<ref>. Barash and Lipton، The Myth of Monogamy: Fidelity and Infidelity in Animals and People، 2001، p. 123.</ref> | در تک‌همسریاجتماعی (Social Monogamy)، زوجین به‌عنوان یک واحد اجتماعی با هم زندگی می‌کنند و ممکن است فرزندان خود را با هم بزرگ کنند، اما لزوماً از نظر جنسی به یکدیگر وفادار نیستند. این الگو در برخی گونه‌های جانوری و همچنین در برخی جوامع انسانی دیده می‌شود.<ref>[https://www.goodreads.com/book/show/764783.The_Myth_of_Monogamy . Barash and Lipton، The Myth of Monogamy: Fidelity and Infidelity in Animals and People، 2001، p. 123.]</ref> | ||
===تک‌همسری جنسی=== | ===تک‌همسری جنسی=== | ||
در تک‌همسریجنسی (Sexual Monogamy)، زوجین تنها با یکدیگر رابطه جنسی دارند و به یکدیگر از نظر جنسی وفادار هستند. این الگو در بسیاری از فرهنگ‌ها به‌عنوان بخشی از تعهدات زناشویی تلقی می‌شود. <ref>. Fisher، The Anatomy Of Love: A Natural History of Monogamy، Adultery & Divorce، 1992، p. 353-358.</ref> | در تک‌همسریجنسی (Sexual Monogamy)، زوجین تنها با یکدیگر رابطه جنسی دارند و به یکدیگر از نظر جنسی وفادار هستند. این الگو در بسیاری از فرهنگ‌ها به‌عنوان بخشی از تعهدات زناشویی تلقی می‌شود. <ref>[https://www.goodreads.com/book/show/132420 . Fisher، The Anatomy Of Love: A Natural History of Monogamy، Adultery & Divorce، 1992، p. 353-358.]</ref> | ||
===تک‌همسری عاطفی=== | ===تک‌همسری عاطفی=== | ||
در تک‌همسریعاطفی (Emotional Monogamy)، زوجین تنها با یکدیگر رابطۀ عاطفی عمیق دارند و به یکدیگر از نظر عاطفی وفادار هستند. این الگو بر پایه عشق، احترام و تعهد استوار است. <ref>. Gottman and Silve The Seven Principles for Making Marriage Work، 1999، p. 54.</ref> | در تک‌همسریعاطفی (Emotional Monogamy)، زوجین تنها با یکدیگر رابطۀ عاطفی عمیق دارند و به یکدیگر از نظر عاطفی وفادار هستند. این الگو بر پایه عشق، احترام و تعهد استوار است. <ref>[https://www.goodreads.com/book/show/849380.The_Seven_Principles_for_Making_Marriage_Work . Gottman and Silve The Seven Principles for Making Marriage Work، 1999، p. 54.]</ref> | ||
===تک‌همسری انتخابی=== | ===تک‌همسری انتخابی=== | ||
در تک‌همسریانتخابی (Elective Monogamy)، زوجین به‌صورت آگاهانه و داوطلبانه تصمیم می‌گیرند که رابطه خود را به‌صورت تک‌همسریادامه دهند. این الگو بر پایه انتخاب آگاهانه و توافق متقابل استوار است.<ref>. Giddens، The Transformation of Intimacy، 1992، p. 146.</ref> | در تک‌همسریانتخابی (Elective Monogamy)، زوجین به‌صورت آگاهانه و داوطلبانه تصمیم می‌گیرند که رابطه خود را به‌صورت تک‌همسریادامه دهند. این الگو بر پایه انتخاب آگاهانه و توافق متقابل استوار است.<ref>[https://psipp.itb-ad.ac.id/wp-content/uploads/2020/10/Anthony-Giddens-The-Transformation-of-Intimacy_-Sexuality-Love-and-Eroticism-in-Modern-Societies-1992-Stanford-University-Press.pdf . Giddens، The Transformation of Intimacy، 1992، p. 146.]</ref> | ||
'''تک‌همسری نهادی''' | '''تک‌همسری نهادی''' | ||
در تک‌همسرینهادی (Institutional Monogamy)، تک‌همسری به‌عنوان یک نهاد اجتماعی و قانونی پذیرفته شده است. این الگو در بسیاری از جوامع به‌عنوان تنها شکل قانونی ازدواج به‌رسمیت شناخته شده است.<ref>. Durkheim، The Division of Labor in Society، 1893، p. 321.</ref> | در تک‌همسرینهادی (Institutional Monogamy)، تک‌همسری به‌عنوان یک نهاد اجتماعی و قانونی پذیرفته شده است. این الگو در بسیاری از جوامع به‌عنوان تنها شکل قانونی ازدواج به‌رسمیت شناخته شده است.<ref>[http://fs2.american.edu/dfagel/www/Class%20Readings/Durkheim/Division%20Of%20Labor%20Final%20Version.pdf . Durkheim، The Division of Labor in Society، 1893، p. 321.]</ref> | ||
===تک‌همسری دینی=== | ===تک‌همسری دینی=== | ||
در تک‌همسریدینی (Religious Monogamy)، تک‌همسریبر اساس تعالیم دینی و مذهبی توصیه و ترویج می‌شود. این الگو در ادیان ابراهیمی مانند اسلام، مسیحیت و یهودیت به‌عنوان شکل ایده‌آل ازدواج مطرح شده است.<ref>. سوره نساء، آیه 3.</ref> | در تک‌همسریدینی (Religious Monogamy)، تک‌همسریبر اساس تعالیم دینی و مذهبی توصیه و ترویج می‌شود. این الگو در ادیان ابراهیمی مانند اسلام، مسیحیت و یهودیت به‌عنوان شکل ایده‌آل ازدواج مطرح شده است.<ref>[https://wiki.ahlolbait.com/%D8%A2%DB%8C%D9%87_3_%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A1 . سوره نساء، آیه 3.]</ref> | ||
==تک‌همسری در ادیان و فرهنگ‌ها== | ==تک‌همسری در ادیان و فرهنگ‌ها== | ||
===تک‌همسری در اسلام=== | ===تک‌همسری در اسلام=== | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
در اسلام، ازدواج به‌عنوان یکی از سنت‌های مهم و پسندیده پیامبران و اولیای الهی شناخته می‌شود. تعبیر ازدواج از سنت‌های پیامبران بوده و نشان‌دهنده اهمیت و قداست این نهاد در دین اسلام است.<ref>. قمی، سفینه البحار و مدینة الحکم و الآثار، 1414ق، ج3، ص509.</ref> | در اسلام، ازدواج به‌عنوان یکی از سنت‌های مهم و پسندیده پیامبران و اولیای الهی شناخته می‌شود. تعبیر ازدواج از سنت‌های پیامبران بوده و نشان‌دهنده اهمیت و قداست این نهاد در دین اسلام است.<ref>. قمی، سفینه البحار و مدینة الحکم و الآثار، 1414ق، ج3، ص509.</ref> | ||
به‌طور کلی، آیات ۳ و ۱۲۹ سوره نساء، به موضوع تعدد زوجات اشاره دارند؛ هرچند غیر از این دو آیه، آیات ۶ و ۲۸ و ۳۰ و ۳۲ و ۵۰ سوره احزاب<ref>. عبدالمنعم، من افترائات المستشرقین علی الاصول العقدیه فی الاسلام، 1421ق، ص219.</ref> و آیات ۱ و ۳ و ۵ سوره تحریم نیز راجع به تعدد زوجات است که به همسران پیامبر ارتباط دارد.<ref>. رضایی، تحلیلی از آیات تعدد زوجات، 1357ش، ج1، ص92؛ میرسلیم، دانشنامه جهان اسلام، 1375ش، ج1، ص3619.</ref> | به‌طور کلی، آیات ۳ و ۱۲۹ سوره نساء، به موضوع تعدد زوجات اشاره دارند؛ هرچند غیر از این دو آیه، آیات ۶ و ۲۸ و ۳۰ و ۳۲ و ۵۰ سوره احزاب<ref>. عبدالمنعم، من افترائات المستشرقین علی الاصول العقدیه فی الاسلام، 1421ق، ص219.</ref> و آیات ۱ و ۳ و ۵ سوره تحریم نیز راجع به تعدد زوجات است که به همسران پیامبر ارتباط دارد.<ref>. رضایی، تحلیلی از آیات تعدد زوجات، 1357ش، ج1، ص92؛ [https://lib.eshia.ir/23019/1/3619 میرسلیم، دانشنامه جهان اسلام، 1375ش، ج1، ص3619.]</ref> | ||
مفسران قرآن دربارۀ جواز تعدد زوجات، دیدگاه‌های متفاوتی دارند. تعدد زوجات نزد اعراب پیش از اسلام، شایع بود.<ref>. حکیمپور، حقوق زن در کشاکش سنت و تجدد، 1382ش، ص282.</ref> در ایران نیز این امر به چشم میخورد و رسم تعدد زوجات میان همۀ اقوام شرقی شایع بوده است؛ <ref>. لوبون، تمدن اسلام و عرب، 1385ش، ص71.</ref> اما با ظهور اسلام، تعدد زوجات شکلی قاعدهمند پیدا کرد و تحت ضوابط مشخصی در آمد.<ref>. طباطبایی، المیزان فی تفسیر القران، 1390ش، ج4، ص182؛ قرطبی، الجامع لاحکام القران، 1364ش، ج5، ص12.</ref> | مفسران قرآن دربارۀ جواز تعدد زوجات، دیدگاه‌های متفاوتی دارند. تعدد زوجات نزد اعراب پیش از اسلام، شایع بود.<ref>. حکیمپور، حقوق زن در کشاکش سنت و تجدد، 1382ش، ص282.</ref> در ایران نیز این امر به چشم میخورد و رسم تعدد زوجات میان همۀ اقوام شرقی شایع بوده است؛ <ref>. لوبون، تمدن اسلام و عرب، 1385ش، ص71.</ref> اما با ظهور اسلام، تعدد زوجات شکلی قاعدهمند پیدا کرد و تحت ضوابط مشخصی در آمد.<ref>. طباطبایی، المیزان فی تفسیر القران، 1390ش، ج4، ص182؛ قرطبی، الجامع لاحکام القران، 1364ش، ج5، ص12.</ref> | ||
