بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
===تک‌همسری در مسیحیت=== | ===تک‌همسری در مسیحیت=== | ||
کاتولیک‌ها معتقدند که تک‌همسری بیشترین هم‌خوانی را با تصویری از وحدانیت خدا دارد.<ref>. The Identity، The Mission، The Projects، The Pontifical John Paul II Institute، p. 6.</ref> در الهیات مسیحی، ازدواج به‌عنوان یک پیوند مقدس و بازتاب‌دهندۀ رابطه مسیح و کلیسا در نظر گرفته می‌شود. تک‌همسری به‌عنوان الگویی از وفاداری، تعهد و وحدت تلقی می‌شود که با وحدانیت و یگانگی خداوند هم‌خوانی دارد و رابطه بین زن و شوهر به‌عنوان نمادی از رابطه مسیح با کلیسا توصیف شده است.<ref>. عهد جدید، رساله افسسیان، باب5، آیه22 تا 33.</ref> | کاتولیک‌ها معتقدند که تک‌همسری بیشترین هم‌خوانی را با تصویری از وحدانیت خدا دارد.<ref>[https://www.johnpaulii.edu/wp-content/uploads/2021-2023-Catalog.pdf . The Identity، The Mission، The Projects، The Pontifical John Paul II Institute، p. 6.]</ref> در الهیات مسیحی، ازدواج به‌عنوان یک پیوند مقدس و بازتاب‌دهندۀ رابطه مسیح و کلیسا در نظر گرفته می‌شود. تک‌همسری به‌عنوان الگویی از وفاداری، تعهد و وحدت تلقی می‌شود که با وحدانیت و یگانگی خداوند هم‌خوانی دارد و رابطه بین زن و شوهر به‌عنوان نمادی از رابطه مسیح با کلیسا توصیف شده است.<ref>[https://sites.google.com/view/biblefarsi/%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%84-%D8%B9%D9%87%D8%AF-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF/%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86/%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86-5 . عهد جدید، رساله افسسیان، باب5، آیه22 تا 33.]</ref> | ||
در عهد عتیق به‌ویژه در کلیسای مسیحی، چندهمسری به‌عنوان عملی غیراخلاقی و مغایر با تعالیم مسیحی معرفی شد.<ref>. جمعی از اساقفه مسیحی، تعالیم کلیسای کاتولیک، 1394ش، بند 2387؛ لحام، تعدد الازوجات، 1422م، ص29.</ref> در عهد جدید، مطلبی که آشکارا چندهمسری را حرام کرده باشد، وجود ندارد.<ref>. مطهری، مجموعه آثار، 1377ش، ج19، ص325؛ دورانت، تاریخ تمدن، 1380ش، ج1، ص433-465.</ref> با این حال، برخی از متون عهد جدید به‌گونه‌ای تفسیر شده‌اند که می‌توانند حاوی اشاراتی به تک‌همسری به‌ویژه در مورد رهبران مذهبی مانند اسقف‌ها<ref>. عهد جدید، رساله تیتوس، باب1، آیه6.</ref> و خادمان کلیسا باشند.<ref>. عهد جدید، رساله اول تیموتائوس، باب3، آیه2 و 12.</ref> | در عهد عتیق به‌ویژه در کلیسای مسیحی، چندهمسری به‌عنوان عملی غیراخلاقی و مغایر با تعالیم مسیحی معرفی شد.<ref>. جمعی از اساقفه مسیحی، تعالیم کلیسای کاتولیک، 1394ش، بند 2387؛ لحام، تعدد الازوجات، 1422م، ص29.</ref> در عهد جدید، مطلبی که آشکارا چندهمسری را حرام کرده باشد، وجود ندارد.<ref>. مطهری، مجموعه آثار، 1377ش، ج19، ص325؛ دورانت، تاریخ تمدن، 1380ش، ج1، ص433-465.</ref> با این حال، برخی از متون عهد جدید به‌گونه‌ای تفسیر شده‌اند که می‌توانند حاوی اشاراتی به تک‌همسری به‌ویژه در مورد رهبران مذهبی مانند اسقف‌ها<ref>. عهد جدید، رساله تیتوس، باب1، آیه6.</ref> و خادمان کلیسا باشند.<ref>. عهد جدید، رساله اول تیموتائوس، باب3، آیه2 و 12.</ref> | ||
===تک‌همسری در یهودیت=== | ===تک‌همسری در یهودیت=== | ||
در دین یهود، موضوع تک‌همسری و چندهمسری به‌طور متفاوتی در طول تاریخ و بر اساس تفسیرهای مختلف فقهی و فرهنگی مورد توجه قرار گرفته است. تعدد ازدواج برای مرد هیچ محدودیتی نداشته و تنها شرطش این است که مرد بتواند نفقه همسران خود را تامین کند.<ref>. «زن در دین یهود»، در وب‌سایت پرسمان دانشگاهیان.</ref> در متون مقدس یهودی همانند تورات و تلمود چندهمسری به‌طور صریح تحریم نشده است<ref>. فرحات، تعدد الزوجات فی الادیان، 1422ق، ص11-13؛ عبدالحمید محمد، حقوق المراه بین الاسلام و الدیانات الاخری، 1406ق، ج1، ص150-151.</ref> و حتی تا قرن یازدهم میلادی در برخی جوامع یهودی به‌عنوان امری مباح شمرده شده بود.<ref>. لحام، تعدد الازوجات، 1422م، ص28.</ref> | در دین یهود، موضوع تک‌همسری و چندهمسری به‌طور متفاوتی در طول تاریخ و بر اساس تفسیرهای مختلف فقهی و فرهنگی مورد توجه قرار گرفته است. تعدد ازدواج برای مرد هیچ محدودیتی نداشته و تنها شرطش این است که مرد بتواند نفقه همسران خود را تامین کند.<ref>[https://www.porseman.com/article/%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%8A%D9%86-%D9%8A%D9%87%D9%88%D8%AF/54945 . «زن در دین یهود»، در وب‌سایت پرسمان دانشگاهیان.]</ref> در متون مقدس یهودی همانند تورات و تلمود چندهمسری به‌طور صریح تحریم نشده است<ref>. فرحات، تعدد الزوجات فی الادیان، 1422ق، ص11-13؛ عبدالحمید محمد، حقوق المراه بین الاسلام و الدیانات الاخری، 1406ق، ج1، ص150-151.</ref> و حتی تا قرن یازدهم میلادی در برخی جوامع یهودی به‌عنوان امری مباح شمرده شده بود.<ref>. لحام، تعدد الازوجات، 1422م، ص28.</ref> | ||
در دوران معاصر، تک‌همسری به‌عنوان هنجار غالب در جوامع یهودی پذیرفته شده است. پذیرش حکم تک‌همسری مردان یهودی، معروف به «تقانای ربی گرشوم بن یهودا»، در میان یهودیان اشکنازی -یهودیان اروپای مرکزی و شرقی- از تحولات مهم در تاریخ فقه و جامعۀ یهودی بود. این حکم که در قرن یازدهم میلادی صادر شد، تاثیر عمیقی بر زندگی اجتماعی و خانوادگی یهودیان اشکنازی گذاشت و به‌تدریج به‌عنوان هنجار غالب در این جوامع پذیرفته شد.<ref>. Epstein، "The Takkanot of Rabbenu Gershom and the Evolution of Jewish Family Law"، 1919، pp. 143-198.</ref> | در دوران معاصر، تک‌همسری به‌عنوان هنجار غالب در جوامع یهودی پذیرفته شده است. پذیرش حکم تک‌همسری مردان یهودی، معروف به «تقانای ربی گرشوم بن یهودا»، در میان یهودیان اشکنازی -یهودیان اروپای مرکزی و شرقی- از تحولات مهم در تاریخ فقه و جامعۀ یهودی بود. این حکم که در قرن یازدهم میلادی صادر شد، تاثیر عمیقی بر زندگی اجتماعی و خانوادگی یهودیان اشکنازی گذاشت و به‌تدریج به‌عنوان هنجار غالب در این جوامع پذیرفته شد.<ref>[https://kosherrivercruise.com/rabbenu-gershom-and-the-ban-on-polygamy-in-the-11th-century/ . Epstein، "The Takkanot of Rabbenu Gershom and the Evolution of Jewish Family Law"، 1919، pp. 143-198.]</ref> | ||
===تک‌همسری در هندوئیسم=== | ===تک‌همسری در هندوئیسم=== | ||
در هندوئیسم، مفهوم ازدواج و روابط زناشویی از دیرباز موضوعی پیچیده و چندوجهی بوده است. در متون باستانی هندوئیسم، مانند وداها، پوراناها و قوانین مانو، هم به تک‌همسری و هم به چندهمسری اشاره شده است. در قانون سنتی، به‌ویژه در متون حقوقی و دینی مانند مانوسمریتی (قانون‌نامه مانو)، به مردان اجازه داده می‌شد که تا چهار همسر اختیار کنند.<ref>. حق‌پرست و ابراهیم، «آیین ازدواج در دین هندویی شیوایی»، 1400ش، ص18.</ref> | در هندوئیسم، مفهوم ازدواج و روابط زناشویی از دیرباز موضوعی پیچیده و چندوجهی بوده است. در متون باستانی هندوئیسم، مانند وداها، پوراناها و قوانین مانو، هم به تک‌همسری و هم به چندهمسری اشاره شده است. در قانون سنتی، به‌ویژه در متون حقوقی و دینی مانند مانوسمریتی (قانون‌نامه مانو)، به مردان اجازه داده می‌شد که تا چهار همسر اختیار کنند.<ref>[https://journals.iau.ir/article_685910.html . حق‌پرست و ابراهیم، «آیین ازدواج در دین هندویی شیوایی»، 1400ش، ص18.]</ref> | ||
در برخی مقاطع تاریخی، تعدد زوجات در جامعه هندو، به‌ویژه میان بزرگان، حاکمان و ثروتمندان، رواج داشته است، اما با گذشت زمان، این عمل به‌تدریج مذموم شمرده شد و در برخی موارد حتی ممنوع شد. در دوره وده‌ای (حدود ۱۵۰۰ تا ۵۰۰ پیش از میلاد)، تک‌همسریبه‌عنوان الگوی غالب ازدواج در جامعه هندو رواج داشت.<ref>. غلامی و حاجی‌اسماعیلی، زن و خانواده در ادیان با رویکرد تطبیقی، 1398ش، ص275.</ref> برای مثال، رابطه راما و سیتا در رامایانا به‌عنوان الگویی از تک‌همسری و وفاداری مطرح شده است.<ref>. میکی و داس، رامایانا، کهنترین متن حماسی عاشقانه هند، 1379ش، ص8.</ref> | در برخی مقاطع تاریخی، تعدد زوجات در جامعه هندو، به‌ویژه میان بزرگان، حاکمان و ثروتمندان، رواج داشته است، اما با گذشت زمان، این عمل به‌تدریج مذموم شمرده شد و در برخی موارد حتی ممنوع شد. در دوره وده‌ای (حدود ۱۵۰۰ تا ۵۰۰ پیش از میلاد)، تک‌همسریبه‌عنوان الگوی غالب ازدواج در جامعه هندو رواج داشت.<ref>. غلامی و حاجی‌اسماعیلی، زن و خانواده در ادیان با رویکرد تطبیقی، 1398ش، ص275.</ref> برای مثال، رابطه راما و سیتا در رامایانا به‌عنوان الگویی از تک‌همسری و وفاداری مطرح شده است.<ref>. میکی و داس، رامایانا، کهنترین متن حماسی عاشقانه هند، 1379ش، ص8.</ref> | ||
===تک‌همسری در بودیسم=== | ===تک‌همسری در بودیسم=== | ||
در آیین بودا مفهوم ازدواج و روابط زناشویی به‌اندازه توجه ادیان دیگر نیست و اصول اخلاقی و تعالیم بودایی فقط راهنمایی‌هایی را برای رفتار درست در روابط زناشویی ارائه می‌دهد. آیین بودا بیشتر بر پایه اخلاقیات (سیلا)، ذهن‌آگاهی و پرهیز از ایجاد رنج استوار است و این اصول می‌توانند در زمینه روابط زناشویی نیز اعمال شوند.<ref>. جعفری و دهقانی‌زاده، زن، ازدواج و خانواده در دین بودایی، 1398ش، ص78-79.</ref> | در آیین بودا مفهوم ازدواج و روابط زناشویی به‌اندازه توجه ادیان دیگر نیست و اصول اخلاقی و تعالیم بودایی فقط راهنمایی‌هایی را برای رفتار درست در روابط زناشویی ارائه می‌دهد. آیین بودا بیشتر بر پایه اخلاقیات (سیلا)، ذهن‌آگاهی و پرهیز از ایجاد رنج استوار است و این اصول می‌توانند در زمینه روابط زناشویی نیز اعمال شوند.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1100721/%D8%B2%D9%86-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7 . جعفری و دهقانی‌زاده، زن، ازدواج و خانواده در دین بودایی، 1398ش، ص78-79.]</ref> | ||
==رویکردهای نظری درباره تک‌همسری== | ==رویکردهای نظری درباره تک‌همسری== | ||
===مورگان=== | ===مورگان=== | ||
