زن در آیین بودا: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر تفاوت با ویرایش جدیدتر ←

دیداریویکی‌متن

@@ خط ۱۷: / خط ۱۷: @@
 *دیدگاه دوم، با نگاهی منفی و زن‌گریز اعتقاد دارد که زنان تنها زمانی به رهایی دست می‌یابند که در بازگشت مجدد، به‌صورت مرد زاییده شوند. برخی از فرق بودایی بر این اعتقاد هستند.<ref>هولم، بوکر، زن در ادیان بزرگ جهان، 1384ش، ص 46، 59 و 60</ref> این دیدگاه باعث تغییر جنسیت برخی از زنان شد.<ref>[http://qabasat.iict.ac.ir/?_action=article&au=107903&_au=%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87++%D9%85%D8%AF%D9%86%D مدنی، محمودی، «نقش‌های زنانه در اندیشه بودایی و ابن عربی»، 1386ش، ص 177]</ref>
 *دیدگاه سوم، با جداسازی زن‌گریزی و مردسالاری بر آن است که بودیسم در ذات خود تنفر و انزجاری از زن ندارد و زن‌گریزی موجود در آیین بودا، محصول تأثیر عوامل فرهنگی و مردسالارانه جوامع بر آموزه‌های بودایی است.<ref>هولم، بوکر، زن در ادیان بزرگ جهان، 1384ش، ص 34 و 60.</ref>
+== منزلت انسانی زن در آیین بودا ==
+بودا زندگی بدون تلعق خاطر به دنیا و امور دنیوی را از ویژگی‌های حیات راهبانه می‌دانست. او خود برای سلوک معنوی، همسر و فرزندش را ترک و با پذیرفتن زنان در آیین خود تصریح کرد که زنان مانند مردان ظرفیت زندگی راهبانه را دارند؛<ref>[https://sanad.iau.ir/Journal/earq/Article/1113332/FullText جعفری و دادفر، «زن، خانواده و ازدواج در آیین بودا»، ص70-69.]</ref> او زنان و مردان را به‌طور یکسان دعوت به آیین خود کرد. يكسانی زنان و مردان در دستيابي به ايمان، مهم‌ترين نكته در فراخوان او در تاريخ اديان هند محسوب می‌شود. <ref>[https://rasekhoon.net/article/show/161072 شيرازي‌نژاد، «زن در قرآن كريم و متون بودايي»، وب‌سایت راسخون.]</ref>
+بودا به‌رغم این نگرش؛ معتقد بود توجه به زنان موجب می‌شود که مردان از طریق رهایی دور شوند.<ref>[https://ensani.ir/file/download/article/20100913102443-%D9%86%D9%82%D8%B4%20%D9%87%D8%A7%D9%8A%20%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%B4%D9%87%20%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%8A%D9%8A%20%D9%88%20%D8%A7%D8%A8%D9%86%20%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A.pdf مدنی و محمودی، «نقش‌های زنان در اندیشه بودایی و ابن‌عربی»، قبسات، ص176-175.]</ref> او ورود زنان در آیین خود را موجب تضعيف آن می‌دانست. در سرزنش زنی راهبه نه‌تنها او را، که با استفاده از الفاظي همچون؛ غيرقابل كنترل، ضعيف، آزمند، متقلّب و متملّق، حقیقت انسانی زن را تحقیر کرد. <ref>[https://rasekhoon.net/article/show/161072 شيرازي‌نژاد، «زن در قرآن كريم و متون بودايي»، وب‌سایت راسخون.]</ref>
+زن در بودیسم دارای ظاهر فرشته و باطن شیطانی معرفی می‌شود؛ از سفارش‌های بودا به شاگردش آناندا، دوری‌کردن از زنان است؛ زیرا زن؛ شرور، حسود، بخیل، پست، فاقد اندیشه و همچون تمساح خون‌آشام است که در رود زندگی می‌نشیند تا شناوری را صید کند.<ref>[https://vista.ir/m/a/jq185 کشاورزی‌پور، «زن در ادیان بودا، زرتشت، یهود، مسیحیت و اسلام»، وب‌سایت مجله ویستا.]</ref>
+برخی محققین معتقدند؛ در بودیسم اولیه نگرش منفی به زن وجود نداشت؛ اما راهبانی که نمی‌توانستند به زنان تعلق خاطر نداشته باشند آنها را مذمت کرده و تحریک‌کننده شهوت می‌دانستند.<ref>[https://sanad.iau.ir/Journal/earq/Article/1113332/FullText جعفری و دادفر، «زن، خانواده و ازدواج در آیین بودا»، ص71.]</ref> در برخی نحله‌های بودایی، مردان از حیث روحی، روانی و آگاهی برتر و کامل‌تر از زنان دانسته می‌شوند.<ref>[https://azadeh-madani.blogsky.com/1394/01 مدنی، «جنبة مؤنث در بودیسم با تأکید بر نگاه تانترا به زن»، وبلاک آزاده مدنی.]</ref>
+== منزلت اجتماعی زنان در بودیسم ==
+بودا، مدتی هیچ زنی را به کیش خود نپذیرفته و به همان میزان که از امیال نفسانی می‌ترسید از مکر زنان واهمه داشت و شعار بوداییان این بود که نجات، در مصاحبت با زن تحصیل نمی‌شود! هرچند بودا با اکراه زنان را در آیین خود پذیرفت؛ منتها مشروط به این‌که؛ باید سلوکِ زن، به‌طور کلی تحت نظر مردان راهب اداره شود و راهبه‌ها در هر پانزده روز باید خود و اعمال خود را به مردان راهب عرضه کنند.<ref>[https://vista.ir/m/a/jq185 کشاورزی پور، «زن در ادیان بودا، زرتشت، یهود، مسیحیت و اسلام»، وب‌سایت مجله ویستا.]</ref> برخی محققین معتقدند؛ بودیسم در آغاز هرچند زن‌گریز یا زن‌ستیز نبود؛ اما متأثر از شرایط اجتماعی هند، گرایش مردسالاری در آن مشهود و برجسته شد.<ref>[https://sanad.iau.ir/Journal/earq/Article/1113332/FullText جعفری و دادفر، «زن، خانواده و ازدواج در آیین بودا»، ص71.]</ref>
+قوانین رهبانیت بودایی برای زنان، متفاوت از مردان وضع شده و زندگی راهبه‌ها مانند زنان معمولی دارای محدودیت‌هاي بسیاري بوده است. برمبنای قانون بودیسم؛ همانگونه که زن تحت قیمومت شوهر و مادر تحت قیمومت فرزندان خویش است، راهبه‌ها نیز تحت سرپرستی مردان راهب قرار دارند؛<ref>[https://jzvj.marvdasht.iau.ir/article_4057_9cfe2dd40fcf71aa50749eaf97b49a32.pdf فتاحی، «فهم عوامل اجتماعی مرتبط با جایگاه اجتماعی زنان راهبه»، ص250-249.]</ref>  لذا متابعت زن از مرد در تمام امور حتی در مراسم‌های مذهبی لازم دانسته می‌شود.<ref>[https://sanad.iau.ir/Journal/earq/Article/1113332/FullText جعفری و دادفر، «زن، خانواده و ازدواج در آیین بودا»، ص72.]</ref>
+زنان هرچند سابقه رهبانیت داشته باشند باید به راهبان مرد احترام گذاشته و آنها را تعظیم کنند،<ref>[https://jzvj.marvdasht.iau.ir/article_4057_9cfe2dd40fcf71aa50749eaf97b49a32.pdf فتاحی، «فهم عوامل اجتماعی مرتبط با جایگاه اجتماعی زنان راهبه»، ص249.]</ref> تذکر دادن خطای راهبان برای راهبه در هر شرایطی ممنوع است. راهبه‌ها اجازه ندارند در صومعه‌های جنگلی یا به‌تنهایی زندگی کنند.<ref>[https://azadeh-madani.blogsky.com/1394/01 مدنی، «جنبة مؤنث در بودیسم با تأکید بر نگاه تانترا به زن»، وبلاک آزاده مدنی.]</ref> نگاه جنسیتی موجب شده بود که حتی راهبه‌ها به‌خود اجازه نمی‌دادند، بدون خواست راهب در مقابل او بنشینند. چنین دیدگاهی، منجر به تمایل برخی زنان بودایی برای تغییر جنسیت شد. <ref>[https://jzvj.marvdasht.iau.ir/article_4057_9cfe2dd40fcf71aa50749eaf97b49a32.pdf فتاحی، «فهم عوامل اجتماعی مرتبط با جایگاه اجتماعی زنان راهبه»، ص251- 250.]</ref> برخی محققین با اذعان به این تقیدات؛ اما نقش زنان در تحولات بودیسم را مهم می‌دانند.<ref>[https://sanad.iau.ir/Journal/earq/Article/1113332/FullText جعفری و دادفر، «زن، خانواده و ازدواج در آیین بودا»، ص72.]</ref>
+در آیین بودا؛ حقوق اجتماعی زنان عمدتا تابع فرهنگ عمومی است؛ آنها به لحاظ حقوقی، از حق مالکیت برخوردارند و اموالی که در زندگی مشترک زناشویی به‌دست می‌آید، مال مشترک زوجین محسوب می‌شود؛ زیرا ضرر نرساندن به غیر از اصول بنیادین این آیین به‌شمار می‌آید.<ref>[https://sanad.iau.ir/Journal/earq/Article/1113332/FullText جعفری و دادفر، «زن، خانواده و ازدواج در آیین بودا»، ص83-82.]</ref>
 ==جایگاه مذهبی زنان در فرق بودایی==