بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
حكم كلّى آن است كه خودآرايى جايز و خودنمايى در مقابل نامحرم ممنوع است.<ref> . مرتضى مطهرى، پيشين، ص131.</ref> | حكم كلّى آن است كه خودآرايى جايز و [[تبرج|خودنمايى در مقابل نامحرم]] ممنوع است.<ref> . مرتضى مطهرى، پيشين، ص131.</ref> | ||
== آیات و روایات== | == آیات و روایات== | ||
علامه طباطبايى در تفسير آيه 32 سوره اعراف مى فرمايد: «خداى متعال در اين آيه، زينت هايى | علامه طباطبايى در تفسير آيه 32 سوره اعراف مى فرمايد: «خداى متعال در اين آيه، زينت هايى | ||
را معرفى مى كند كه براى بندگان ايجاد كرده و گرايش فطرى انسان را به سوى آن قرار داده است و روشن است كه فطرت جز به چيزهايى كه وجود و بقاى انسان نيازمند آن است، الهام نمى كند» .<ref> . سيد محمدحسين طباطبايى، الميزان، ج8، ص79.</ref> | را معرفى مى كند كه براى بندگان ايجاد كرده و گرايش فطرى انسان را به سوى آن قرار داده است و روشن است كه [[فطرت]] جز به چيزهايى كه وجود و بقاى انسان نيازمند آن است، الهام نمى كند» .<ref> . سيد محمدحسين طباطبايى، الميزان، ج8، ص79.</ref> | ||
اين گرايش طبيعى، افزون بر آنكه آثار مثبت روانى در ديگران پديد مى آورد، به تحقّق آثار گرانبهاى روانى در شخص آراسته نيز مى انجامد. آراستن خود و پرهيز از آشفتگى و پريشانى، در نظام فكرى و ذوق سليم انسان ريشه دارد. ظاهر ژوليده و آشفته و عدم مراعات تميزى و نظافت ظاهرى، خود به خود فرد را در نگاه ديگران خوار مى سازد و زبان طعن و توهين را به سوى انسان مى گشايد. بر اين اساس، پوشيدن جامه زيبا <ref> . احمد صبور ارودبادى، آيين بهزيستى در اسلام، ج 1، جنس پوشاك، ص57.</ref>، بهره گيرى از مسواك و شانه، معطّر بودن، انگشتر به دست كردن و آراستن خويش هنگام عبادت و معاشرت با مردم از مستحبات مؤّکد و برنامه هاى روزانه مسلمانان است .<ref> . محمدباقر مجلسى، حليه | اين گرايش طبيعى، افزون بر آنكه آثار مثبت روانى در ديگران پديد مى آورد، به تحقّق آثار گرانبهاى روانى در شخص آراسته نيز مى انجامد. آراستن خود و پرهيز از آشفتگى و پريشانى، در نظام فكرى و ذوق سليم انسان ريشه دارد. ظاهر ژوليده و آشفته و عدم مراعات تميزى و نظافت ظاهرى، خود به خود فرد را در نگاه ديگران خوار مى سازد و زبان طعن و توهين را به سوى انسان مى گشايد. بر اين اساس، پوشيدن جامه زيبا <ref> . احمد صبور ارودبادى، آيين بهزيستى در اسلام، ج 1، جنس پوشاك، ص57.</ref>، بهره گيرى از مسواك و شانه، معطّر بودن، انگشتر به دست كردن و آراستن خويش هنگام عبادت و معاشرت با مردم از مستحبات مؤّکد و برنامه هاى روزانه مسلمانان است .<ref> . محمدباقر مجلسى، [[حليه المتقين]]، صص91 و107.</ref> | ||
حضرت امام حسن مجتبى عليه السلام بهترين جامه هاى خود را در نماز مى پوشيد و در پاسخ كسانى كه سبب اين كار را مى پرسيدند، مى فرمود: '''«اِنَّ اللّهَ جَميلْ و يُحبُّ الجَمالَ فَاَتَجمّلُ لِرَبّى»'''<ref> . فضل بن حسن طبرسى، پيشين، ج3و4، ص673.</ref> ؛ «خداوند زيباست و زيبايى را دوست دارد. پس خود را براى پروردگارم زيبا مى سازم». | حضرت امام حسن مجتبى عليه السلام بهترين جامه هاى خود را در نماز مى پوشيد و در پاسخ كسانى كه سبب اين كار را مى پرسيدند، مى فرمود: '''«اِنَّ اللّهَ جَميلْ و يُحبُّ الجَمالَ فَاَتَجمّلُ لِرَبّى»'''<ref> . فضل بن حسن طبرسى، پيشين، ج3و4، ص673.</ref> ؛ «خداوند زيباست و زيبايى را دوست دارد. پس خود را براى پروردگارم زيبا مى سازم». | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
قرآن كريم با صراحت تمام مى فرمايد: | قرآن كريم با صراحت تمام مى فرمايد: | ||
«وَ لاَ تنكِحوا المُشركينَ حتّى يُؤِمنوا و لَعبدٌ مُؤمنٌ خَيرٌ مِن مشركٍ وَ لَو أَعجَبَكُم اولئِكَ يَدعونَ اِلى النَّارِ وَ اللّهُ يَدعُو اِلى الجنّةِ و المغفرةِ بِأذنِه و يُبيِّنُ آياتِه لِلنّاسِ لَعَلَّهُم يَتَذَكَروُن» ؛<ref> . بقره 2، آيه 221.</ref> | '''«وَ لاَ تنكِحوا المُشركينَ حتّى يُؤِمنوا و لَعبدٌ مُؤمنٌ خَيرٌ مِن مشركٍ وَ لَو أَعجَبَكُم اولئِكَ يَدعونَ اِلى النَّارِ وَ اللّهُ يَدعُو اِلى الجنّةِ و المغفرةِ بِأذنِه و يُبيِّنُ آياتِه لِلنّاسِ لَعَلَّهُم يَتَذَكَروُن»''' ؛<ref> . بقره 2، آيه 221.</ref> | ||
«و با زنان مشرك ازدواج مكنيد، تا ايمان بياورند. قطعاً كنيز با ايمان بهتر از زن مشرك است، هر چند [زيبايى] او شما را به شگفت آورد. و به مردان مشرك زن مدهيد تا ايمان بياورند. قطعاً برده با ايمان بهتر از مرد آزاد مشرك است، هر چند شما را به شگفت آورد. آنان [شما را ]به سوى آتش فرا مى خوانند، و خدا به فرمان خود، [شما را] به سوى بهشت و آمرزش مى خواند، و آيات خود را براى مردم روشن مى گرداند، باشد كه متذكر شوند». | '''«و با زنان مشرك ازدواج مكنيد، تا ايمان بياورند. قطعاً كنيز با ايمان بهتر از زن مشرك است، هر چند [زيبايى] او شما را به شگفت آورد. و به مردان مشرك زن مدهيد تا ايمان بياورند. قطعاً برده با ايمان بهتر از مرد آزاد مشرك است، هر چند شما را به شگفت آورد. آنان [شما را ]به سوى آتش فرا مى خوانند، و خدا به فرمان خود، [شما را] به سوى بهشت و آمرزش مى خواند، و آيات خود را براى مردم روشن مى گرداند، باشد كه متذكر شوند».''' | ||
در روايات نقل شده است كه وقتى پيامبر اسلام براى باز كردن درب خانه مى رفتند، موى خود را مرتب مى كردند و خود حضرت در توضيح اين كار مى فرمودند: «مردم حق دارند ما را زيبا ببينند» .<ref> . مهدى مهريزى، | در روايات نقل شده است كه وقتى پيامبر اسلام براى باز كردن درب خانه مى رفتند، موى خود را مرتب مى كردند و خود حضرت در توضيح اين كار مى فرمودند: '''«مردم حق دارند ما را زيبا ببينند»''' .<ref> . مهدى مهريزى، آسيب شناسى حجاب، ص19.</ref> | ||
از لحاظ معنوى نيز قرآن در توصيف رسول اكرم صلى الله عليه وآله مى فرمايد: | از لحاظ معنوى نيز قرآن در توصيف رسول اكرم صلى الله عليه وآله مى فرمايد: | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
'''«اِنَّكَ لَعلى خُلُقٍ عَظيمٍ»''' .<ref> . قلم 68، آيه 4.</ref> | '''«اِنَّكَ لَعلى خُلُقٍ عَظيمٍ»''' .<ref> . قلم 68، آيه 4.</ref> | ||
بنابراين، خداوند زينت و خودآرايى را نهى نمى كند. آنچه در شرع مقدّس ممنوع شده، تبرّج و خودنمايى و تحريك و تهييج به وسيله آشكار ساختن زينت در محافل اجتماعى است؛ چنان كه مى فرمايد: | بنابراين، خداوند زينت و خودآرايى را نهى نمى كند. آنچه در شرع مقدّس ممنوع شده، [[تبرّج]] و خودنمايى و تحريك و تهييج به وسيله آشكار ساختن [[زینت در اسلام|زينت]] در محافل اجتماعى است؛ چنان كه مى فرمايد: | ||
«وَ لا تَبَرَّجنَ تَبَرُّجَ الجاهليّةِ الأولى» .<ref> . | «وَ لا تَبَرَّجنَ تَبَرُّجَ الجاهليّةِ الأولى» .<ref> . فضل بن حسن طبرسى، پيشين، ج 3 و 4، ص 673.</ref> | ||
'''«[[تبرّج]]» برگرفته از «برج» و مقصود از آن ابراز كردن زر و زيور و موارد زينت و زيبايى خود است''' .<ref> . همان، ج 7و 8، ص 557.</ref> | '''«[[تبرّج]]» برگرفته از «برج» و مقصود از آن ابراز كردن زر و زيور و موارد زينت و زيبايى خود است''' .<ref> . همان، ج 7و 8، ص 557.</ref> | ||
مرحوم علاّمه طباطبايى در تفسير الميزان مى نويسد: «كلمه تبرّج به معناى ظاهر شدن در برابر مردم است؛ همانگونه كه برج قلعه براى همه هويداست» .<ref> . سيد محمدحسين طباطبايى، پيشين، ج16، ص335.</ref> | مرحوم علاّمه طباطبايى در [[تفسير الميزان]] مى نويسد: «كلمه تبرّج به معناى ظاهر شدن در برابر مردم است؛ همانگونه كه برج قلعه براى همه هويداست» .<ref> . سيد محمدحسين طباطبايى، پيشين، ج16، ص335.</ref> | ||
==نتیجه گیری== | ==نتیجه گیری== | ||
از آنچه گفته شد، روشن مى شود كه خودآرايى جايز است اما خودنمايى و آشكار كردن زينت در برابر نامحرم ممنوع مى باشد، چرا كه قرآن از ظاهر ساختن زينت هاى پنهان مانند جواهرات سينه بند و گردنبند و لباسهاى نازك كه معمولاً زير چادر از آنها استفاده مى شود، نهى كرده است: | از آنچه گفته شد، روشن مى شود كه خودآرايى جايز است اما خودنمايى و آشكار كردن [[زینت در اسلام|زينت]] در برابر نامحرم ممنوع مى باشد، چرا كه قرآن از ظاهر ساختن زينت هاى پنهان مانند جواهرات سينه بند و گردنبند و لباسهاى نازك كه معمولاً زير چادر از آنها استفاده مى شود، نهى كرده است: | ||
'''«وَ لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلاّ ما ظَهَرَ مِنْها»''' ؛<ref> . نور 24، آيه 31.</ref> | '''«وَ لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلاّ ما ظَهَرَ مِنْها»''' ؛<ref> . نور 24، آيه 31.</ref> | ||
'''«زنان نبايد زينت خود را آشكار كنند مگر آن مقدار كه به طور متعارف پيداست».''' | '''«زنان نبايد [[زینت در اسلام |زينت]] خود را آشكار كنند مگر آن مقدار كه به طور متعارف پيداست».''' | ||
زنى كه خود را آرايش مى كند و زينت خود را در معرض تماشاى نامحرمان قرار مى دهد، در واقع عفت اش را به مخاطره انداخته و بيگانگان را به تماشاى خود دعوت مى كند. | زنى كه خود را آرايش مى كند و زينت خود را در معرض تماشاى نامحرمان قرار مى دهد، در واقع عفت اش را به مخاطره انداخته و بيگانگان را به تماشاى خود دعوت مى كند. | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
سقراط دانشمند معروف، به زنى كه زينت مى كرد كه به تماشاى شهر رود، گفت: «گمان من اين است كه تو به تماشاى شهر نمى روى بلكه مى روى كه شهر تو را تماشا كند».<ref> . به نقل از: احمد محسنى گرگانى، زيباترين الگوى پوشش در اسلام، اراك، دفتر نماينده مقام معظم رهبرى، 1380، ص 162.</ref> | سقراط دانشمند معروف، به زنى كه زينت مى كرد كه به تماشاى شهر رود، گفت: «گمان من اين است كه تو به تماشاى شهر نمى روى بلكه مى روى كه شهر تو را تماشا كند».<ref> . به نقل از: احمد محسنى گرگانى، زيباترين الگوى پوشش در اسلام، اراك، دفتر نماينده مقام معظم رهبرى، 1380، ص 162.</ref> | ||
بدين ترتيب مى بينيم كه اسلام از طرفى با دستور الزامى زنان به رعايت حجاب و پوشش و از طرف ديگر با تشويق آنان به استفاده از زيورآلات و زينتها به شرط عدم | بدين ترتيب مى بينيم كه اسلام از طرفى با دستور الزامى زنان به رعايت حجاب و پوشش و از طرف ديگر با تشويق آنان به استفاده از زيورآلات و زينتها به شرط عدم [[تبرج]] و نمايش زينتها به نامحرمان، جلوى سوء استفاده را گرفته است تا از اين طريق زمينه سلامت روحى و روانى افراد جامعه فراهم گرديده و نظام خانواده مستحكم و پايدار بماند. | ||
==مداخل مرتبط== | ==مداخل مرتبط== | ||
== | |||
* [[زینت در اسلام]] | |||
* [[تبرج]] | |||
==منابع== | |||
[[رده: علوم نقلی]] | [[رده: علوم نقلی]] | ||
[[رده: شبهات زنان]] | [[رده: شبهات دینی زنان]] | ||
[[رده: حجاب]] | [[رده: حجاب]] | ||
[[رده: عفاف]] | [[رده: عفاف]] | ||