Shiri (بحث | مشارکت‌ها)
Shiri (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
|خدمات            =
|خدمات            =
}}
}}
مهناز متین فمنیست سکولار ایرانی مقیم پاریس بعد از خروج ازایران در سال 83 « انجمن زنان پناهنده» را تشکیل داد. خانم متین معتقد است که شریعت و فقه  توجیه‌گر و تثبیت کننده‌ی موقعیت فرودست زنان در جامعه است.وی معتقد است که با با نگاه اجمالی به قرآن به عنوان مهم‌ترین منبع فکری مسلمانان، جای  هیچ شکی باقی نیست که پیاده شدن آموزه‌های قرآن، نه برابری حقوق زن و مرد، نه دستیابی به حقوق همه‌ی شهروندان جامعه را امکان‌پذیر خواهد کرد.
==زندگی‌نامه==
==زندگی‌نامه==
مهناز متین پزشک است و در دانشگاه تهران تحصیل کرده و از سال 1983  کشور را ترک کرده است. او تخصص اش را در پاریس گرفته و همانجا مشغول به کار است. از اوایل سال 84 با گروهی متشکل از [[زنان]] فمينيست به نام «انجمن بیداری» در پاریس آغاز به همکاری کرد و بعد از آن «انجمن [[زنان]] پناهنده» را تشکیل دادند که تا اوایل دهه‌ی 90 فعالیت داشت. از دهه نود به بعد خانم متین  کار گروهی را رها کرده و بیشتر به نوشتن روی آورده است. وی از بنيانگذاران [[فصلنامه‌ی نقطه]]  و عضو تحريريه ى آن نشريه بود. سال 99، گردآوری، ویراستاری و بازبینی « تجربه ی اتحاد ملی [[زنان]]» را به انجام رساند که توسط نشر نقطه منتشر شد. سپس «گریز ناگزیر» را با میهن روستا، سیروس جاویدی و ناصر مهاجر منتشر کرد.
مهناز متین پزشک است و در دانشگاه تهران تحصیل کرده و از سال 1983  کشور را ترک کرده است. او تخصص اش را در پاریس گرفته و همانجا مشغول به کار است. از اوایل سال 84 با گروهی متشکل از [[زنان]] فمينيست به نام «انجمن بیداری» در پاریس آغاز به همکاری کرد و بعد از آن «انجمن [[زنان]] پناهنده» را تشکیل دادند که تا اوایل دهه‌ی 90 فعالیت داشت. از دهه نود به بعد خانم متین  کار گروهی را رها کرده و بیشتر به نوشتن روی آورده است. وی از بنيانگذاران [[فصلنامه‌ی نقطه]]  و عضو تحريريه ى آن نشريه بود. سال 99، گردآوری، ویراستاری و بازبینی « تجربه ی اتحاد ملی [[زنان]]» را به انجام رساند که توسط نشر نقطه منتشر شد. سپس «گریز ناگزیر» را با میهن روستا، سیروس جاویدی و ناصر مهاجر منتشر کرد.
==دیدگاه==
==دیدگاه==
مطالعه‌ی هر چند اجمالی قرآن به عنوان مهم‌ترین منبع فکری مسلمانان، برای اغلب زنان فمینیستِ در تبعید، جای شک باقی نگذاشت که پیاده شدن آموزه‌های قرآن، نه برابری حقوق زن و مرد را امکان‌پذیر خواهد کرد و نه دستیابی به حقوق همه‌ی شهروندان جامعه را. به همین دلیل فمینیست‌های سکولار ایرانی‌ی خارج از کشور -زنانی که به رغم اختلاف نظرشان در بسیاری زمینه‌ها، -ظاهراً در یک چیز وحدت نظر داشتند و آن : نقش شریعت و فقه اسلامی در اِعمال تبعیض نسبت به زنان و ناتوانی حکومت دینی در پی ریزی نظامی مبتنی بر دموکراسی، آزادی و برابری حقوقی شهروندان است. آن‌ها بر عدم تطبیق پذیری «[[فمینیسم]]» با «اسلام ایدئولوژیک» انگشت گذاشتند که یکی تئوری رهایی زنان از ستم جنسی است و دیگری برعکس، توجیه‌گر و تثبیت کننده‌ی موقعیت فرودست زنان در جامعه. تحلیل و بررسی “فمینیسم اسلامی” از سوی فمینیست‌های خارج از کشور، موضوع ده‌ها مقاله و کتاب و سخنرانی شد که در آن‌ها نگاه تبعیض آمیز اسلام نسبت به زن و ناخوانایی برابری حقوقی زن و مرد در نظامی مبتنی بر احکام اسلامی – که “فمینیست‌های اسلامی” مدعی آن بودند- بار دیگر مورد تأکید قرار گرفت.<ref>متین، مهناز، اسلام و مسئله‌ی زن پس انقلاب بهمن – سه مرحله، سه پرسش* –  ، سایت اخبار روز، 16فروردین 87</ref>
مطالعه‌ی هر چند اجمالی قرآن به عنوان مهم‌ترین منبع فکری مسلمانان، برای اغلب زنان فمینیستِ در تبعید، جای شک باقی نگذاشت که پیاده شدن آموزه‌های قرآن، نه برابری [[حقوق زن]] و [[مرد]] را امکان‌پذیر خواهد کرد و نه دستیابی به حقوق همه‌ی شهروندان جامعه را. به همین دلیل فمینیست‌های سکولار ایرانی‌ی خارج از کشور -زنانی که به رغم اختلاف نظرشان در بسیاری زمینه‌ها، -ظاهراً در یک چیز وحدت نظر داشتند و آن : نقش شریعت و فقه اسلامی در اِعمال تبعیض نسبت به [[زنان]] و ناتوانی حکومت دینی در پی ریزی نظامی مبتنی بر دموکراسی، آزادی و برابری حقوقی شهروندان است. آن‌ها بر عدم تطبیق پذیری «[[فمینیسم]]» با «اسلام ایدئولوژیک» انگشت گذاشتند که یکی تئوری رهایی [[زنان]] از [[ستم جنسی]] است و دیگری برعکس، توجیه‌گر و تثبیت کننده‌ی موقعیت فرودست [[زنان]] در جامعه است. تحلیل و بررسی «فمینیسم اسلامی» از سوی فمینیست‌های خارج از کشور، موضوع ده‌ها مقاله و کتاب و سخنرانی شد که در آن‌ها نگاه تبعیض آمیز اسلام نسبت به [[زن]] و ناخوانایی [[برابری]] حقوقی [[زن]] و [[مرد]] در نظامی مبتنی بر احکام اسلامی – که «فمینیست‌های اسلامی» مدعی آن بودند- بار دیگر مورد تأکید قرار گرفت.<ref>متین، مهناز، اسلام و مسئله‌ی زن پس انقلاب بهمن – سه مرحله، سه پرسش* –  ، سایت اخبار روز، 16فروردین 87</ref>


خانم متین ادعا میکند اقشار گسترده‌ی مردم بیش از پیش پی ‌برده اند که حکومت دینی با دموکراسی، آزاداندیشی، حقوق بشر، برابری قانونی آحاد ملت – صرف‌نظر از تعلقات جنسی، قومی، ملی و مذهبی- آزادی پوشش، آزادی اجرای آداب و رسوم ملی و تاریخی و حتا برگذاری جشن و سرورهای معمول و متعارف نیز سر آشتی نداشته و نخواهد داشت.از این رو در یک سر این طیف، دست اندرکاران مستقیم و غیر مستقیم حکومت قرار دارند و اسلام گرایانی که نظام مورد نظرشان جمهوری اسلامی “معتدل” شده است، و در سر دیگرش، نیروهای غیر دینی‌ای که خواهان جدایی کامل دین از دولت و برقراری حکومتی لائیک در ایران هستند. در میانه‌ی دو سر این طیف، اقشار وسیعی وجود دارند که اگرچه بسیاری‌شان دین باور و مسلمانند، اما نظامی را برای ایران مناسب می‌دانند که بتواند اجزاء و عناصری از جامعه‌ی سکولار را در خود پذیرا شود. لذا امروز، در کنار زنان بنیادگرایی که تبعیض و نابرابری زن و مرد را عین “عدالت” و “انصاف” می‌دانند، زنانی پا به میدان گذاشته‌اند که از سویی بر مسلمان بودن خود تأکید دارند و از سوی دیگر، مخالفت خود را به درجات گوناگون نسبت به تبعیض در مورد زنان ابراز می‌کنند.<ref>متین، مهناز، اسلام و مسئله‌ی زن پس انقلاب بهمن – سه مرحله، سه پرسش* –  ، سایت اخبار روز، 16فروردین 87</ref>
خانم متین ادعا می‌کند اقشار گسترده‌ی مردم بیش از پیش پی ‌برده‌اند که حکومت دینی با دموکراسی، آزاداندیشی، حقوق بشر، برابری قانونی آحاد ملت – صرف‌نظر از تعلقات جنسی، قومی، ملی و مذهبی- آزادی پوشش، آزادی اجرای آداب و رسوم ملی و تاریخی و حتی برگذاری جشن و سرورهای معمول و متعارف نیز سر آشتی نداشته و نخواهد داشت.از این رو در یک سر این طیف، دست اندرکاران مستقیم و غیر مستقیم حکومت قرار دارند و اسلام گرایانی که نظام مورد نظرشان جمهوری اسلامی «معتدل» شده است، و در سر دیگرش، نیروهای غیر دینی‌ای که خواهان جدایی کامل دین از دولت و برقراری حکومتی لائیک در ایران هستند. در میانه‌ی دو سر این طیف، اقشار وسیعی وجود دارند که اگرچه بسیاری‌شان دین باور و مسلمانند، اما نظامی را برای ایران مناسب می‌دانند که بتواند اجزاء و عناصری از جامعه‌ی سکولار را در خود پذیرا شود. لذا امروز، در کنار [[زنان]] بنیادگرایی که تبعیض و نابرابری [[زن]] و [[مرد]] را عین «عدالت» و «انصاف» می‌دانند، زنانی پا به میدان گذاشته‌اند که از سویی بر مسلمان بودن خود تأکید دارند و از سوی دیگر، مخالفت خود را به درجات گوناگون نسبت به تبعیض در مورد [[زنان]] ابراز می‌کنند.<ref>متین، مهناز، اسلام و مسئله‌ی زن پس انقلاب بهمن – سه مرحله، سه پرسش* –  ، سایت اخبار روز، 16فروردین 87</ref>


در باب مساله فمنیست و نسبت آن با اسلام؟ امکان فمنیست اسلامی؟ یا رابطه اسلام با فمنیست؟ خانم متین معتقد به تضاد اسلام با فمینیسم است و این تضاد را ذاتی؛ در عین حال تاریخی و زمانمند میداند. و در این باره میگوید هرچند “ذات” اسلام مقوله‌ایست مبهم و ناروشن، اما این “ذات” هرچه که هست، مگر می‌تواند مستقل از منابع و مأخذی باشد که مرجع و مبدأ اسلام بوده و از صدها سال پیش، مورد استناد مسلمانان قرار داشته است؟ چنان چه خود را گرفتار واژه‌ها و عبارت‌های پراکنده نکنیم و به روح حاکم بر این متون توجه داشته باشیم، در تمامی آن‌ها نابرابری میان انسان‌ها، به ویژه موقعیت فرودست زنان نسبت به مردان را به وضوح می‌بینیم. از آن جا که “ذات” فمینیسم رفع تبعیض از زنان و برابری زن و مرد است، پس تضاد اسلام و فمینیسم نمی‌تواند تضادی “ذاتی” نباشد. البته “ذاتی” بودن این تضاد، به هیچ وجه مانع از این نیست که وجوه تاریخی و زمانمند این پدیده را نبینیم. چرا که اسلام در دورانی پیدایش یافته که دانش، آگاهی و دستاوردهای بشری اندک بوده و اساساً درک‌ها و دریافت‌هایی نظیر برابری حقوق زن و مرد را ممکن نمی‌ساخته است. به همین دلیل هم کسانی که خود را مسلمان مکتبی می‌دانند و اجرای تام و تمام احکام قرآن و شریعت اسلامی – و نه جز آن- را خواستارند، نخواهند توانست از این زن ستیزی جوهری رهایی یابند. دلیل اصلی بن بست “فمینیسم اسلامی” در همین تضاد نهفته است و فاصله‌گیری شماری از “فمینیست‌های اسلامی” از این جریان نیز از همین بن بست ناشی می‌شود. برای شمار زیادی از فمینیست‌های سکولار، نگاه تبعیض آمیز و زن ستیز نهفته در قرآن و شریعت اسلامی، شک و تفسیر برنمی‌دارد. آن‌ها به درستی بر این نظرند که «… هم اسلام فقاهتی و هم اسلام مدنی، هم اسلام محافظه‌کار و هم اسلام اصلاح‌طلب، به تولید و بازتولید نظام مردسالاری می‌پردازند»<ref>متین، مهناز، اسلام و مسئله‌ی زن پس انقلاب بهمن – سه مرحله، سه پرسش* –  ، سایت اخبار روز، 16فروردین 87</ref>
در باب مساله فمنیست و نسبت آن با اسلام؟ امکان فمنیست اسلامی؟ یا رابطه اسلام با فمنیست؟ خانم متین معتقد به تضاد اسلام با فمینیسم است و این تضاد را ذاتی؛ در عین حال تاریخی و زمانمند می‌داند. و در این باره می‌گوید:« هرچند «ذات» اسلام مقوله‌ای است مبهم و ناروشن، اما این «ذات» هرچه که هست، مگر می‌تواند مستقل از منابع و مأخذی باشد که مرجع و مبدأ اسلام بوده و از صدها سال پیش، مورد استناد مسلمانان قرار داشته است؟ چنان چه خود را گرفتار واژه‌ها و عبارت‌های پراکنده نکنیم و به روح حاکم بر این متون توجه داشته باشیم، در تمامی آن‌ها نابرابری میان انسان‌ها، به ویژه موقعیت فرودست [[زنان]] نسبت به مردان را به وضوح می‌بینیم. از آن جا که «ذات» فمینیسم رفع تبعیض از [[زنان]] و برابری [[زن]] و [[مرد]] است، پس تضاد اسلام و [[فمینیسم]] نمی‌تواند تضادی «ذاتی» نباشد. البته «ذاتی» بودن این تضاد، به هیچ وجه مانع از این نیست که وجوه تاریخی و زمانمند این پدیده را نبینیم. چرا که اسلام در دورانی پیدایش یافته که دانش، آگاهی و دستاوردهای بشری اندک بوده و اساساً درک‌ها و دریافت‌هایی نظیر [[برابری]] [[حقوق زن]] و [[مرد]] را ممکن نمی‌ساخته است. به همین دلیل هم کسانی که خود را مسلمان مکتبی می‌دانند و اجرای تام و تمام احکام قرآن و شریعت اسلامی – و نه جز آن- را خواستارند، نخواهند توانست از این [[زن]] ستیزی جوهری رهایی یابند. دلیل اصلی بن بست «فمینیسم اسلامی» در همین تضاد نهفته است و فاصله‌گیری شماری از «فمینیست‌های اسلامی» از این جریان نیز از همین بن بست ناشی می‌شود. برای شمار زیادی از فمینیست‌های سکولار، نگاه تبعیض آمیز و [[زن]] ستیز نهفته در قرآن و شریعت اسلامی، شک و تفسیر برنمی‌دارد. آن‌ها به درستی بر این نظرند که «… هم اسلام فقاهتی و هم اسلام مدنی، هم اسلام محافظه‌کار و هم اسلام اصلاح‌طلب، به تولید و بازتولید نظام [[مردسالاری]] می‌پردازند»<ref>متین، مهناز، اسلام و مسئله‌ی زن پس انقلاب بهمن – سه مرحله، سه پرسش* –  ، سایت اخبار روز، 16فروردین 87</ref>


==نقد دیدگاه==
==نقد دیدگاه==