←انستیتوی تحقیقات اسلامی
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
==انستیتوی تحقیقات اسلامی== | ==انستیتوی تحقیقات اسلامی== | ||
هم زمان با اولین دورهی سالهای اقامت طولانی فضلالرحمن در غرب که در انگلستان و کانادا سپری شد، کشور پاکستان که به تازگی تأسیس شده بود، دستخوش تحولات فکری و اجتماعی گسترده بود. | هم زمان با اولین دورهی سالهای اقامت طولانی فضلالرحمن در غرب که در انگلستان و کانادا سپری شد، کشور پاکستان که به تازگی تأسیس شده بود، دستخوش تحولات فکری و اجتماعی گسترده بود. شکلگیری پاکستان بر اساس اسلام بوده و از بدو تأسیس آن، چگونگی ادارهی کشور بر اساس احکام اسلامی، مورد بحث، بررسی و مناقشهی گسترده بود. جامعهی پاکستان در این دوره از یک دوگانگی و ثنویت رنج میبرد. در یک سو علماء و عامهی مردم خواهان ادارهی کشور بر اساس احکام اسلامی بودند و در مواجهه با هر مسئلهای در جستجوی پاسخ آن در منابع اسلامی بودند. در هر حال، کشاکش بین این دو گروه، ژنرال ایوب خان را که در سال 1958 م با انجام اولین کودتای نظامی، قدرت را در پاکستان به دست گرفته بود، بر آن داشت تا با تأسیس «انستیتوی تحقیقات اسلامی» و با انجام پژوهشهای راهبردی در این انستیتو راه حلی برای پایان دادن به این معضل به دست آورد. <ref>«اندیشه سیاسی فضل الرحمن»، وبسایت راسخون</ref> | ||
شکلگیری پاکستان بر اساس اسلام بوده و از بدو تأسیس آن، چگونگی ادارهی کشور بر اساس احکام اسلامی، مورد بحث، بررسی و مناقشهی گسترده بود. جامعهی پاکستان در این دوره از یک دوگانگی و ثنویت رنج میبرد. | |||
در یک سو علماء و عامهی مردم خواهان ادارهی کشور بر اساس احکام اسلامی بودند و در مواجهه با هر مسئلهای در جستجوی پاسخ آن در منابع اسلامی بودند. در هر حال، کشاکش بین این دو گروه، ژنرال ایوب خان را که در سال 1958 م با انجام اولین کودتای نظامی، قدرت را در پاکستان به دست گرفته بود، بر آن داشت تا با تأسیس «انستیتوی تحقیقات اسلامی» و با انجام پژوهشهای راهبردی در این انستیتو راه حلی برای پایان دادن به این معضل به دست آورد. | |||
این انستیتو دارای چهار هدف راهبردی بود: | این انستیتو دارای چهار هدف راهبردی بود: | ||
خط ۴۸: | خط ۴۴: | ||
#انجام تحقیقات در زمینهی دستاوردهای اسلام در حوزههای اندیشه، علم و فرهنگ با این نگاه که مسلمانان مجدداً بتوانند جایگاه والایی را در این عرصه به دست آورند. | #انجام تحقیقات در زمینهی دستاوردهای اسلام در حوزههای اندیشه، علم و فرهنگ با این نگاه که مسلمانان مجدداً بتوانند جایگاه والایی را در این عرصه به دست آورند. | ||
#سازمان دهی و تشویق تحقیقات در زمینهی تاریخ اسلام، فلسفه، فقه و اصول فقه. | #سازمان دهی و تشویق تحقیقات در زمینهی تاریخ اسلام، فلسفه، فقه و اصول فقه. | ||
هدف ایوب خان از تأسیس این انستیتو آن گونه که فضل الرحمن بازگو میکند، دست یافتن به راهکارهایی برای سیاست گذاری دینی بود؛ به گونهای که از یک سو منطبق بر اصول اسلامی باشد و از طرف دیگر به گونهای تبیین شده باشد که قابل اجرا در شرایط متغیر دنیای مدرن نیز باشد. | هدف ایوب خان از تأسیس این انستیتو آن گونه که فضل الرحمن بازگو میکند، دست یافتن به راهکارهایی برای سیاست گذاری دینی بود؛ به گونهای که از یک سو منطبق بر اصول اسلامی باشد و از طرف دیگر به گونهای تبیین شده باشد که قابل اجرا در شرایط متغیر دنیای مدرن نیز باشد. ایوب خان، فضل الرحمن را برای ریاست این نهاد برگزید. این انتصاب، نقطه عطفی در زندگی فکری فضل الرحمن محسوب میشد. <ref>«اندیشه سیاسی فضل الرحمن»، وبسایت راسخون</ref> | ||
وی تلاش فکری خود را به یافتن راههایی برای سازگاری اسلام با دنیای جدید و یافتههای علمی و فلسفی آن متمرکز کرد. اگر چه نظریات فضلالرحمن متمرکز بر، احکام اجتماعی اسلام بود، اما تأثیر روشی که او برگزید، محدود به این حوزه نبوده و به طور گستردهای مورد استقبال نسل بعدی روشنفکران در کشورهای اسلامی قرار گرفت و به حوزههای دیگر اسلام نیز گسترش داده شد. <ref>«اندیشه سیاسی فضل الرحمن»، وبسایت راسخون</ref> | |||
==دیدگاه== | ==دیدگاه== | ||
فضل الرحمن از جمله متفکران مدرنیسم اسلامی کلاسیک میباشد که در قرن 19 سعی در مدرنیزه کردن آموزههای اسلامی از طریق شیوههای جدید اجتهاد را داشت. | فضل الرحمن از جمله متفکران مدرنیسم اسلامی کلاسیک میباشد که در قرن 19 سعی در مدرنیزه کردن آموزههای اسلامی از طریق شیوههای جدید اجتهاد را داشت. |