زن در مسیحیت
![]() | |
مشخصات | |
---|---|
نام استاد | دکتر علی غلامی |
نام جزوه | زن در ادیان |
مرکز آموزشی | دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام |
مقطع تحصیلی | کارشناسی ارشد |
گرایش | مطالعات زنان |
زن در مسیحیت
تاریخ تحولات مسیحیت
دوران ظهور مسیحیت
در دوران ظهور مسیحیت، اعتقاد به ورود گناه به عالم توسط زنان، به زنان جایگاه نازلی داده بود و تبعیض علیه زنان رواج داشت.[۱] در شرایطی که مردم زمانه عیسی از اینکه او با زنان گفت و گو می کند، شگفت زده می شدند، [۲] عیسی در موضوعاتی با زنان سخن می گفت که کسی در آن زمان، زنان را مخاطب چنین مباحثی قرار نمی داد.[۳]
در فضایی که برخی ربی های یهودی معتقد بودند بهتر است تک تک ده فرمان را بسوزانیم تا اینکه با یک زن در ملأ عام گفت و گو کنیم، عیسی با زنان به صورت علنی و محبت آمیز[۴] و سرشار از افتخار و تکریم[۵] سخن می گفت[۶] و در تماثیل و حکایات خود از آنان یاد می کرد. از سوی دیگر، حلقه ای از زنان وفادار و پیرو عیسی، گرداگرد او و مادرش را در ایام حیات او فراگرفته بودند و به تعالیم او ایمان داشتند؛[۷] در ابلاغ پیام مسیحایی عیسی با مردان همگام بودند؛[۸] او را در سفرهای تبلیغی همراهی،[۹] و مایحتاج او و پیروانش را فراهم می کردند؛ حتی برخی بیوه زنان فقیر دارایی های اندک خود را به او هدیه می دادند[۱۰] و برخی زنان دیگر، پاهای عیسی را با عطر شستشو و حتی در مواردی با موهای خود، خشک می کردند.[۱۱]
به گفته اناجیل، سران یهود که از سخنان و اعمال عیسی ناخشنود بودند، او را با خیانت یکی از حواریون به نام یهودای اسخریوطی دستگیر کردند و به حاکم رومی منطقه تحویل دادند و با فشار بر او، عیسی را به صلیب کشیدند.[۱۲]
دوره ی اصلاحات
فساد فراگیر کلیسا در قرون وسطی موجب شد دغدغه اصلاح امور کلیسا و بازگشت به آموزه های اصیل مسیحی پررنگ شود و اعتراضات پردامنه ای شکل بگیرد؛ تا آنکه در قرن شانزدهم، مارتین لوتر، اولریش تسوینگلی و ژان کالوین نهضتی را پایه گذاری کردند که نهضت اصلاح دینی یا پروتستانتیزم خوانده می شود.پیشرفت های علمی در این دوران، اعتماد انسان را به خود و عقلانیتش، و احساس بی نیازی از خدا و تردید در باورهای دینی را تقویت کرد. در این برهه -به ویژه از قرن هجدهم به بعد-، نقد کتاب مقدس،[۱۳] جدایی دین از سیاست، و اختصاص دین به عرصه خصوصی، انسان گرایی و خدا گریزی، عقل محوری و ایمان گریزی و تحولاتی از این دست، مسیحیت را ناگریزبه دفاع از آموزه های خود و شکل دهی به «الهیات جدید مسیحی» ساخت.
پیدایش فمینیسم در این دوران، بهانه ای برای بازخوانی متون مقدس به نفع زنان، به دست داد. مهم ترین تلاش فمینیست ها ارائه تصویری زنانه از خدا و تبیین جوهر اصلی زنانگی بود و تمایز گذاشتن میان ویژگی های جسمی و مسائل ناشی از فرهنگ، تحولی عمده در تفسیر زنانه کتاب مقدس به وجود آورد. بر این اساس، بسیاری از دیدگاه های رایج که به کتاب مقدس نسبت می دادند و تغییر ناپذیر پنداشته می شد، ناشی از تحولات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی تلقی گردید. تغییر در نمادهای الهیاتی مسیحی و شنیده شدن صدای زنان، از مهم ترین دغدغه های الهی دانان فمینیست بود.
آموزه های بنیادین مسیحیت
آفرینش و گناه نخستین
مسیحیان به روایتی از آفرینش معتقدند که در سفر پیدایش عهد عتیق بیان شد. در متن مقدس شرح داده شده که مار، حوا را اغوا کرد و او نیز آدم را فریفت و مرتکب کناه نافرمانی شدند. هنگامی که خدا به آدم عتاب می کند که آیا از آن درختی خوردی که قدغن کردم، آدم جواب می دهد: «این زنی که قرین من ساختی، وی از میوه درخت به من داد که خوردم». خداوند برای مجازات این گناه، به زن خطاب می کند: «الم و حمل تو را بسیار افزون گردانم؛ با الم، فرزندان خواهی زایید و اشتیاق تو به شوهرت خواهد بود و او بر تو حکمرانی خواهد کرد».[۱۴] به آدم نیز چنین می گوید: «چون که سخن زوجه ات را شنیدی و از آن درخت خوردی که امر فرموده، گفتم از آن نخوری، پس به سبب تو زمین ملعون شد و تمام عمرت از آن با رنج خواهی خورد».[۱۵] آنان همچنین از باغ عدن اخراج شدند.
پانویس
- ↑ Apostolic Letter: Mulieris Dignitatem: Dignity And Vocation of the Women,John Paul II.
- ↑ یوحنا 4: 27.
- ↑ همان 4: 14.
- ↑ همان 5: 11.
- ↑ لوقا 13: 16 و 23: 28.
- ↑ متی 28: 15 و 26: 6-13؛ یوحنا 11: 21-27؛ و لوقا 10: 38-42.
- ↑ یوحنا 11: 27 و 12: 2.
- ↑ Apostolic Lettrr: Mulieris Dignitatem: Dignity And Vocation of the Wome, s15.
- ↑ لوقا 8: 1-3؛ متی 27: 55؛ مرقس 15: 40-41؛ یوحنا 25: 19؛ همچنین ر.ک: علیجانی، زن در آئین مسیحیت، ص 169-171
- ↑ لوقا 21: 1-4؛ مرقس 12: 41-44.
- ↑ یوحنا 12: 1-4؛ مرقس 14: 3-9؛ متی 7: 6 و لوقا 7: 36-38.
- ↑ ر.ک: درسنامه ادیان ابراهیمی، ص 114-121.
- ↑ برخی تعارض ها میان آموزه های کتاب مقدس با یافته های علوم جدید، موجب شد نقادی کتاب مقدس و تردید در وحیانی بودن، محتوا و نویسندگان آن، و تارخ نگری رخدادهای مطرح شده در آن، رواج یابد.
- ↑ پیدایش 3: 16.
- ↑ پیدایش 3: 17