اتحادیه زنان حقوقدان ایران
اتحادیه زنان حقوقدان ایران زیر نظر اتحادیه بین‌المللی زنان حقوقدان، در سال 1340 همزمان با اوج‌گیری فعالیت‌های زنان ایجاد شد. این اتحادیه توسط مهرانگیز منوچهریان شکل گرفت او اولین دانش‌آموخته حقوق از دانشگاه تهران بود.
پیشینه
اتحادیه زنان حقوقدان ایران زیر نظر اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان، در سال 1340 همزمان با اوج‌گیری فعالیت‌های زنان ایجاد شد این اتحادیه توسط مهرانگیز منوچهریان شکل گرفت او اولین دانش آموخته حقوق از دانشگاه تهران بود.
اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان وابسته به کمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل بود و یکی از پنج رکن سازمان بود. بنابراین اجرای مفاد اعلامیه جهانی حقوق بشر را در دستور کار داشتدر آن زمان 71 کشور عضو اتحادیه بودند.
وایلا اسمیت ریاست اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان را به عهده داشت. او وقتی جسارت مهرانگیز را می‌بیند تصمیم می‌گیرد او را دعوت به این اتحادیه کند. او پس از اینکه دو سال در این اتحادیه بود تشویق می‌شود که این اتحادیه را در ایران تشکیل بدهد. بنابراین به همراه 12 نفر دیگر در دفترش که واقع در ساختمان پلاسکو است اساس‌نامه این اتحادیه را تنظیم می‌کنند و اعضای این اتحادیه را تشکیل می‌دهند. منوچهریان در اولین مصاحبه در مورد اتحادیه گفت : «می‌خواهیم سدها را بشکنیم».
هرچند اتحادیه نامش در لیست مجموعه‌های فعال زنان سازمان زنان قرار گرفت اما هیچگاه زیر نظر شورای همکاری جمعیت‌های بانوان و سازمان قرار نگرفت. به دلیل اینکه زیر نظر سازمان‌های بین المللی بود و نیاز بود مستقل باشد، منوچهریان شان مجموعه و افراد مجموعه را بسیار بالاتر از سازمان زنان می‌دانست. اعضای اتحادیه نوعی تعارض بین منوچهریان و اشرف پهلوی و سازمان زنان بود. و منوچهریان را برجسته‌تر از اشرف می‌دانستند.
منوچهریان به عنوان مدیر این مجموعه در برنامه‌های متعدد بین المللی شرکت کرد.و مجمع اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان در ایران هم اجلاسیه داشت. منوچهریان درسال 1975 به اتفاق آرای اعضا، رئیس افتخاری مادام العمر اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان را بر عهده گرفت.
اساس نامه
اساس نامه اتحادیه در 18 ماده تنظیم شده است و هدف آن تساوی حقوق زن و مرد از لحاظ حقوق مدنی، سیاسی و اجتماعی و.. بود آنها حمایت از کودکان، ایجاد روابط بین الملل بر پایه حسن تفهم را در دستور کار داشتند واعلامیه حقوق بشر را زمینه‌ای برای تنظیم اساس‌نامه و برای امور اتحادیه قرار داده بودند.
طبق اساس نامه اتحادیه دارای ده کمیته بود «اجراییه، عضویت، مطالعه قوانین مدنی و اجتماعی ، حقوق سیاسی و اداری، حقوق اقتصادی و بازرگانی، حمایت اطفال و جانان بزهکار، حقوق جزا، حقوق تطبیقی، انتشارات، روابط بین الملل، تشریفات».
طبق اساس نامه هر دو سال رئیس اتحادیه می توانست با رای گیری تغییر یابد. اتحادیه در دوران حیات مهرانگیز منوچهریان، به ریاست او رای می‌داد زیرا او را همچون ستونی برای اتحادیه می‌دیدند.
اقدامات
اتحادیه بر مبنای اعلامیه حقوق بشر به دنبال، تغییر قوانین ایران بود و برای رسیدن به برابری مهم‌ترین راهکار را تغییر قوانین می‌دانستند. آنها قوانین ایران را بر اساس این مفاد تطبیق می‌دادند و معیار عدالت و تبعیض در قوانین را با این مفاد می‌سنجیدند.حق رای، حق طلاق، قانون حمایت از خانواده، حقوق کودکان نامشروع و... می‌باشد.
افراد عضو
اعضا ابتدائا 12 نفر بودند که به تدریج به 30 نفر عضو می‌رسند. اعضا : مهرانگیز منوچهریان، توران بهرامی، مهین دخت خامنه، مهین روحی، مریم ساوجی، درخشنده شهیدی، زینت صدقدار یاسری، پروین صوفی، عفت عمیدی نوری، شایسته طیب ، اشرف مستجابی، مهروش صفی نیا(مستوفی)، همایون تاج همایون سایر افراد مثل شوکت بامداد، سارا جواهریان، فتانه حکیمی، عزت سلامی، طاهره صدوقی،فرخ علوی، مهری کلانتری و... به تدریج به این گروه اضافه شدند. لازم بود اعضا دانشجو یا فارغ التحصیل رشته حقوق باشند و اعضا لازم بود زن باشند هر چند دو عضو مرد در گروه بودند. عمدتاً اعضا از وکلای دادگستری، حقوق‌دانان و اساتید دانشگاه تشکیل می‌دادند. همچنین طبق تبصره‌ای که در متن اساس نامه آمده است اعضا نباید در یکی از جمعیت‌ها و سازمان‌های زنان ایرانی عضو باشند در حالی که اینگونه نبود.
منابع
- سناتور، احمدی خراسانی،نوشین،اردلان،پروین، نهران، توسعه،1382ش