خانه‌داری و کدبانویی در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای

زنان به هر صورت نقش‌های جنسیتی خویش را ایفا می‌کنند. گاهی از سر اخلاق و گاه از سر عطوفت و گاه از سر مسئولیت شناسی. اما آنچه این عملکرد را هدفمند و با تمام ظرفیت قابل بهره‌برداری می‌نماید توجه دیگران به این کنش‌ها و تاثیراتش بر کل خانواده است:« باید به نقش زن خانواده تکیه کرد و تأثیر بسیار زیادی را که صبر و حوصله و زحمت‌کشی و حلم زنِ خانواده ‌ایفا می‌کند در اداره‌ی خوب خانواده حتماً بایستی از نظر دور نداشت .» شناخت دقیق حیطه و میزان مسئولیت هر فرد سهم به‌سزایی در تشکیل و استحکام خانواده خواهد داشت. در خانواده‌ای می‌توان انتظار سلامت روحی و نشاط اعضاء را داشت که هرفرد به مسئولیت خویش عمل و با شناخت مسئولیت طرف مقابل،‌ قدر‌دان عملکرد و زحمات او گردد: «خانواده یک‌چیز مشترک است بین زن و مرد، این‌جور نیست که زن‌ها در مورد اداره‌ی خانواده سهم داشته باشند، نقش داشته باشند، وظیفه داشته باشند، مردها نه. بلکه مرد و زن هر دو مشتركاً مأمورند که خانواده را بنا کنند، بسازند. درست است؟ خب؛ با توجه به اهمیتی هم که اسلام به خانواده می‌دهد، پس‌ کاری از کارهای اصلی یا شاید بشود گفت اصلی‌ترین کار یک زن و مرد مسلمان که پایه و قوام زندگی‌شان بر آن هست چیست؟ این‌که خانواده‌شان را بسازند دیگر، هم زن و هم مرد. هر دو این وظیفه را مشترکاً بر دوش دارند. منتها در بنای خانواده سهم زن و مرد یک اندازه نیست به‌صورت طبیعی، اولاً یکسان نیست، ثانیاً یک اندازه نیست، یعنی یک جور سهمی در بنای خانواده ندارند و همانی هم که سهم هرکدامی هست به یک اندازه و میزان و كمیت مشترکی نیست، هرکدام كمیت خاص خودشان رادارند. مثلاً فرض بفرمایید نقش زن و مرد را شما در تولید فرزند؛ خب یکی از کارهای اساسی انسان است دیگر تکثیر مثل، اگر این نباشد که خب جامعه منقطع خواهد شد. شما این دو تا را با همدیگر مقایسه کنید، خواهید دید نقش مرد یک نقش کم‌تر و نقش زن یک نقش بیش‌تر و طولانی‌تری است. مسئولیت خانوادگی زن، مسئولیت داخلی خانه زن باید انجام بگیرد، اما این به معنای این نیست که مسئولیت اجتماعی از دوش او برداشته است. نه مسئولیت اجتماعی هم بر دوش اوست و او غیرازاین است، منتها این‌ یک تقدمی دارد.»

تعریف مفاهیم خانه‌داری و کدبانویی

مفهوم‌سازی و ارائه‌ی تعریف دقیق و صحیح از حقوق و تکالیف، اولین و مهم‌ترین گامی ‌است که در جهت تبیین نقش‌ها و مسئولیت‌ها باید برداشته و به آن ملتزم بود: «امروز نیاز جامعه‌ی ما به این است که بداند مادری یعنی چه؟ زنِ خانه بودن یعنی چه؟ کدبانو بودن یعنی چه؟ فاطمه‌ی زهرا با آن شأن و با آن رتبه و با آن مقام و با آن عظمت، یک خانم خانه‌دار است؛ این تحقیر او نیست؛ او که با آن عظمت قابل تحقیر نیست، مگر این عظمت را میشود کوچک شمرد؟ این عظمت به جای خود محفوظ است، امّا یکی از شئون و یکی از مشاغل همین عظمت عبارت است از همسر بودن یا مادر بودن و خانه‌داری کردن؛ با این چشم به این مفاهیم نگاه کنیم .»

توجه به ابعاد شخصیتی حضرت‌زهرا(سلام‌الله‌علیها)

برای تعریف و بازتولید مفاهیم مربوط به مسائل خانوادگی زنان، توجه به الگو‌ها بسیار ضروری و حائز اهمیت است. چراکه الگویی مانند حضرت زهرا سلام‌الله از جایگاه رفیع ارزشی و اجتماعی برخوردار است و قیاس موضوع در چارچوب زندگی ایشان برای درک دقیق مسئله راه‌گشا خواهد بود:.« امروز نیاز جامعه‌ی ما به این است که بداند مادری یعنی چه؟ زنِ خانه بودن یعنی چه؟ کدبانو بودن یعنی چه؟ فاطمه‌ی زهرا با آن شأن و با آن رتبه و با آن مقام و با آن عظمت، یک خانم خانه‌دار است؛ این تحقیر او نیست؛ او که با آن عظمت قابل تحقیر نیست، مگر این عظمت را میشود کوچک شمرد؟ این عظمت به جای خود محفوظ است، امّا یکی از شئون و یکی از مشاغل همین عظمت عبارت است از همسر بودن یا مادر بودن و خانه‌داری کردن؛ با این چشم به این مفاهیم نگاه کنیم .»

توجه به اهمیت و ضرورت مسائل

یکی از ملزومات ضروری برای تبیین و تنقیح مسئله‌ی خانه‌داری و کدبانوگری توجه به آثار این دو می‌باشد. آنچه با این مسئولیت‌ها تامین و دنبال می‌شود مورد توجه است نه نفس خود این اعمال:«مسئله مادر، همسر و خانه و خانواده بسیار اساسی و حیاتی است. در همه‌ی طرح¬هایی که ما داریم خانواده باید مبنا باشد. شما اگر بزرگترین متخصص پزشکی بشوید، ولی زن خانه نباشید، ناقص هستید. شما می¬توانید ضمن آن کارها زن و کدبانوی خانه هم باشید. اصلاً محور این است و اگر بخواهیم در این مورد یک تشبیه ناقص بکنیم، باید به ملکه زنبور عسل اشاره کنیم. کانون خانواده جایی است که باید در آن عواطف و احساسات وجود داشته باشد و رشد و بالندگی پیدا کند. بچه¬ها در آن کانون محبت و نوازش ببینند. طبیعت مرد در یک محدوده خاصی خام‌تر و شکننده‌تر از طبیعت زن است و لذا مرهم زخم او فقط نوازش زن است. حتی نوازش مادر هم برای او نمی‌تواند جایگزین نوازش همسر باشد؛ یعنی همسر برای او کاری را می‌کند که مادر برای بچه کوچک خود می‌کند. زن‌های دقیق و ظریف به این نکته آشنا هستند. احساسات و عواطف خانوادگی محتاج یک محور اصلی است که آن خانم خانه است و اگر او نباشد، خانواده شکل بدون معنایی خواهد بود.»

توجه به ظرافت و سختی‌های خانه‌داری

مسئله‌ی اصلی و آزاردهنده در خانه‌داری و کدبانویی زن عدم دریافت توجه و قدردانی متناسب با ظرافت‌ها و سختی‌های خانه‌داری است. موضوعی که از عدم شناخت و توجه کافی به مشغولیت و مسئولیت‌های زن ناشی می‌شود:«زن توی خانه که بیکار نیست. یک عده¬ای خیال می¬کنند زن در خانه بیکار است. نخیر زن توی خانه، بیشترین و سخت¬ترین و ظریف¬ترین کارها را انجام می-دهد.»

عدم نفی توانایی‌های دیگر زن

جامع دیدن توانایی، استعداد و علائق زنان است که جامعه را از فروافتادن در مرداب نفی و ستم‌انگاری کار خانه نجات خواهد داد«خانه‌داری و اداره کردن همسر و فرزندان، طبیعی‌ترین و فطری‌ترین کار برای زنان است، اما این امر هر گونه توانایی زنان را در میدان‌های علمی و معنوی نفی نمی‌کند.»

توجه به اختیار، رای و نیاز روحی زن

توجه به زن، توجه به نیاز‌هایی است که تامین‌کننده منافع زن باشد نه توجهی که برطرف کننده‌ی نیاز اعضاء خانواده است. این مفهوم به معنای دیدن همه‌ی ساحات زندگی زن است. ایثار‌ها، رنج‌ها،‌علائق و شادی‌ها: «مرد نباید خیال کند چون می‌رود توی کوچه و بازار و با این و آن سر و کله می‌زند و یک شاهی صنار پول می‌آورد خانه، همه چیز دیگر مال اوست؛ نه ! آنچه او می‌آورد نصف موجودی همه این خانواده است. نصف دیگر این خانم است. اختیارات خانم، کدبانویی خانم، رأی و نظر و نیازهای روحی خانم، اینها را باید رعایت کند. اینطور نباشد که مرد چون در دوران مجردی ساعت ۱۰ شب می¬آمده خانه پدر و مادرش، حالا هم که زن گرفته، اینطور ادامه بدهد! حالا باید ملاحظه همسرش را بکند.»

حفظ جنبه‌ی خانه‌داری در کنار فعالیت اجتماعی

در‌کنار هم دیدن فعالیت خانه‌داری زن با فعالیت‌های اجتماعی او فرصت را برای ارجحیت یکی بر دیگری مهیا می‌سازد که برای این کار نیز نیازمند معیار خواهیم بود: «ﺧﺎﻧﻤﻬﺎ فعالیت اﺟﺘﻤﺎﻋﻴﺸﺎن را ﺑﺎ ﺣﻔﻆ ﺟﻨﺒﻪى ﺧﺎﻧﻪداری انجام بدهند.اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦ ﻧﻤﻴ‌ﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﻪى زﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺎﻧﻪدار ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﻪ، ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺧﺎﻧﻤ‌ﻬﺎﻳﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ در ﻛﺎرﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ، ﻣﺴﺆوﻟﻴﺘﻬﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﻪوﺟﻮد آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎز ﺷﺪﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ، ﻣﺠﺒﻮر ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻓﺮﺿﺎً ﻣﺒﺎﻟﻐﻰ از وﻗﺘﻰ را ﻛﻪ ﺻﺮف ﺧﺎﻧﻮاده ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻜﻨﻨﺪ در آن ﻛﺎرﻫﺎی ﺣﺴﺎس ﺻﺮف ﻛﻨﻨﺪ ﺑﺮای آﻧﻬﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﮔﺎﻫﻰ واﺟﺐ ﻋﻴﻨﻰ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ؛ ﺷﺎﻳﺪ واﺟﺐ ﻋﻴﻨﻰ ﻳﺎ ﻛﻔﺎﻳﻰ ﺑﺎﺷﺪ درﻣﻮاردی، در اﻳﻦ ﺷﻜﻰ ﻧﻴﺴﺖ، اما اﻳﻦ ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﺸﻮد ﻛﻪ فعالیت اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ، فعالیت ﺳﻴﺎﺳﻰ، درس ﺧﻮاﻧﺪن، درس ﮔﻔﺘﻦ ﻧﺒﺎﻳﺪ رﻗﻴﺐ و ﻣﺰاﺣﻢ ﻫﻤﺴﺮﺑﻮدن و ﻣﺎدرﺑﻮدن زن ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﺑﻴﺎﻳﺪ؛ و زن ﺑﺎ اﺧﻼق اﻧﻘﻼﺑﻰ و اﺳﻼﻣﻰﺧﻮدش ﻣﻴ‌ﺘﻮاﻧﺪ ﺳﺎزﻧﺪه‌ى ﻣﺮد و ﺳﺎزﻧﺪه‌ى ﻧﺴﻠ‌ﻬﺎی آﻳﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ.» اولویت مسئولیت‌های خانگی زنان به‌معنای نفی دیگری نبوده و نمی‌تواند باشد. اما چارچوب‌ها را به‌خوبی می‌تواند تعیین نماید: «وﻇﻴﻔﻪى اﺧﺘﺼﺎﺻﻰ زن ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از: وﻇﻴﻔﻪى ﻣﺎدری، ﻣﺎدر ﺷﺪن ﻛﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ دﻳﮕﺮی اﺳﺖ از ﻫﻤﺴﺮ ﺑﻮدن و ﻛﺪﺑﺎﻧﻮ ﺑﻮدن، اﻳﻦ ﻳﻚ وﻇﻴﻔﻪ اﺳﺖ. ﺑﺎ وﻇﺎﻳﻒ دﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﻣﻨﺎﻓﺎﺗﻰ ﻧﺪارد، ﺧﻴﻠﻰ از ﺧﺎنم‌های ﺑﺰرگ و ﺳﺮﺷﻨﺎس و ﻣﻌﺮوف دﻧﻴﺎ، ﭼﻪ از ﻟﺤﺎظ ﻋﻠﻤﻰ، ﭼﻪ از ﻟﺤﺎظ ﺳﻴﺎﺳﻰ، ﻣﺎدران ﺧﻮﺑﻰ ﻫﻢ در ﺟﺎی ﺧﻮدش ﺑﻮدﻧﺪ، ﻫﻤﺴﺮان ﺧﻮﺑﻰ ﻫﻢ ﺑﻮدﻧﺪ، ﻛﺪﺑﺎﻧﻮﻫﺎی ﺧﻮﺑﻰ ﻫﻢ ﺑﻮدﻧﺪ. ﺣﺎﻻ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻨﺤﻮس ﭘﻬﻠﻮی اﻳﻨﺠﻮر واﻧﻤﻮد ﻛﺮده ﺑﻮد ﻛﻪ؛ اﮔﺮ ﻳﻚ دﺧﺘﺮ ﺧﺎﻧﻤﻰ رﻓﺖ داﻧﺸﮕﺎه درس ﺧﻮاﻧﺪ و ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻳﻚ ﺷﻐﻠﻰ ﻳﻚ ﺟﺎ ﮔﺮﻓﺖ، اﻳﻦ دﻳﮕﺮ ﻛﺪﺑﺎﻧﻮ نمی‌تواﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺧﺐ، ﭼﺮا؟ ﺑﻪ ﭼﻪ دﻟﻴﻞ؟ ﻧﺨﻴﺮ ﻛﺪﺑﺎﻧﻮ ﻫﻢ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻳﻚ داﻧﺸﻤﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ، ﻳﻚ ﺳﻴﺎﺳت‌مدار ﺑﺎﺷﺪ. ﺧﺐ ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ زن‌های ﻣﻌﺮوف دﻧﻴﺎ را ﺷﻤﺎ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﺟﻮری اﻧﺪ. در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﭼﻬﺮهﻫﺎی ﻋﻠﻤﻰ ﻳﺎ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ درﻋﻴﻦﺣﺎل ﻣﺎدران ﺧﻮﺑﻰ، ﻓﺮزﻧﺪاﻧﻰ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ و به ﻓﺮزﻧﺪان از ﻟﺤﺎظ ﺗﺮﺑﻴﺘﻰ ﺧﻮب ﻫﻢ می‌رﺳﻨﺪ. زنان ﺧﻮﺑﻰ ﺑﺮای ﻫﻤﺴﺮاﻧﺸﺎن، ﺷﻮﻫﺮاﻧﺸﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻛﺪﺑﺎﻧﻮﻫﺎی ﺧﻮﺑﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻳﻚ وﻗﺖ ﻣﻦ ﺷﺮحﺣﺎل ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻢ ﺳﻴﺎﺳت‌مدار ﻣﻌﺮوف را - ﻛﻪ ﻧمی‌خواﻫﻢ ﺣﺎﻻ از ﺟﻬﺘﻰ اﺳﻤﺶ را ﺑﻴﺎورم - ﻳﻚ ﭼﻬﺮه‌ى ﺧﻴﻠﻰ ﻣﻌﺮوف ﺳﻴﺎﺳت‌مدار ﻛﻪ اﻟﺒﺘّﻪ اﻻن در ﺻﺤﻨﻪ ﻧﻴﺴﺖ، ﻣﺎل ده، ﭘﺎﻧﺰده ﺳﺎل ﻗﺒﻞ، از ﺻﺤﻨﻪى ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﻮد. ﺷﺮح ﺣﺎل او را ﺧﻮاﻧﺪم، ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﺑﺎ آن ﺷﻐﻞ ﺑﺎﻻی ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻛﻪ دارد ﺗﻮی ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻴ‌ﺮود ﺗﻮی آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ و ﻏﺬای ﺧﺎﻧﻪﺷﺎن را ﺧﻮدش می‌پزد. ﺧﺐ ﭼﻪ اﺷﻜﺎﻟﻰ دارد؟ ﺣﺎﻻ ﺑﻌﻀﻰ از ﺧﺎﻧم‌ها ﺑﻪ ﺻﺮف اﻳن‌که ﻳﻚ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺳﻮادی، ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺗﻰ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﻳﻚ ذره دﺳﺘﺸﺎن ﺑﻪ ﻳﻚ ﻛﺎری ﺑﻨﺪ ﺑﺸﻮد، ﺧﻴﺎل می‌کنند ﻛﻪ دﻳﮕﺮ دﺳﺖ زدن ﺑﻪ ﻇﺮف و ﺑﻪ دﻳﮓ ﺑﻪ ـﻋﺮض ﻛﻨﻢ ﻛﻪـ ﭼﺮاغ ﺧﻮراكﭘﺰی ﺟﺰو ﻣﺤﺮﻣﺎت اﺳﺖ و ﺧﻼف و دون ﺷﺄﻧﺸﺎن اﺳﺖ. اﻳﻦﭼﻪ ﺗﺼﻮر ﺑﺎﻃﻠﻰ اﺳﺖ؟ اﻳﻦ ﻫﻢ از آن ﻛﺎرﻫﺎﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻏﻠﻂ رژﻳﻢﮔﺬﺷﺘﻪ روی اﻏﺮاض ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺣﻘﻴﻘﺘﺎً ﺗﺰرﻳﻖ ﻛﺮده و ﺑﻪ وﺟﻮد آورده..»

توجه به چالش‌های خانه‌داری

چالش‌ها و درگیری‌های شغلی و موقعیتی فقط مربوط به مشاغل خارج از خانه و فعالیت‌های بیرونی نمی‌باشد لذا در تعریف جدید از مفهوم خانه‌داری باید نسبت به این چالش‌ها توجه و دقت نظر داشت. یکی از مهمترین راه‌کار‌های ارزش‌گزاری بر فعالیت‌های خانگی؛ برابر انگاری آن با مشغولیت‌های خارج از خانه است. موضوعی که زنان خانه‌دار را در برابر زنان شاغل در موضع ضعف و نارضایتی قرار می‌دهد:«زن و ﻣﺮد ﻫﺮ دو در ﺑﺮاﺑﺮ چالش‌های ﻓﺮاوان زﻧﺪﮔﻰ ﻗﺮار دارﻧﺪ. ﻣﺮدﻫﺎ در ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎر و ﺑﻴﺮون از ﺧﺎﻧﻪ و زن‌ها ﺑﻌﻀﻰ در ﻣﺤﻴﻂ فعالیت و ﻛﺎر و ﺗﺤﺼﻴﻞ و اﺷﺘﻐﺎل و ﺑﻌﻀﻰ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ خانه‌دارند در ﻣﺤﻴﻂ ﺧﺎﻧﻪ، ﺑﺎ چالش‌های ﻣﺨﺘﻠﻔﻰ مواجه‌اند. اﻳﻦ را ﻫﻢ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺎر زن‌های خانه‌دار ﻛم‌تر از زﻧﺎن ﺷﺎﻏﻞ ﻧﻴﺴﺖ. آن‌ها ﻫﻢ در ﻣﺤﻴﻂ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺰار ﻛﺎر و فعالیت دارﻧﺪ.»

آموختن و آموزش خانه‌داری

آﻣﻮﺧﺘﻦ روش‌های ﺻﺤﻴﺢ ﻛﺎر داﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪ- ﻳﻌﻨﻰ ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﻫﻤﺴﺮ و ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﻓﺮزﻧﺪان- مانند دیگر مهارت‌های خارج از خانه این فرصت‌ را به دست می‌دهد که حوزه‌ی فعالیت‌های کارِخانه در زمره‌ی کار‌های تخصصی به‌شمار آید. در چنین شرایطی ارزش‌گزاری کار خانه با سهولت بیشتری رخ خواهد داد:«زنانﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻰ ﻫﻢ خوب‌اند، دارای ﺣﻠﻢ و ﺻﺒﺮ و ﮔﺬﺷﺖ و اﺧﻼق خوب‌اند؛ اما روش‌های ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﻫﻤﺴﺮ ﻳﺎ ﺑﺎ ﻓﺮزﻧﺪان‌شان را درﺳﺖ نمی‌دانند. اﻳﻦ روش‌ها ﻋﻠﻤﻰ اﺳﺖ؛ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ باتجربه‌ی ﺑﺸﺮی روزبه‌روز ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻛﺮده و ﺑﻪ ﻣﺮاﺣﻞ ﺧﻮﺑﻰ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ. ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ تجربه‌های ﺧﻮﺑﻰ دارﻧﺪ؛ ﺑﺎﻳﺪ روش‌هایی ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻓﺮادی ﻛﻪ می‌توانند، خانم‌ها را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ راﻫﻨﻤﺎﻳﻰ ﻛﻨﻨﺪ. در ﻧﻈﺎم اﺳﻼﻣﻰ زنان ﺑﺎﻳﺪ از درك ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﻨﺪ، فن خانه‌داری و ﻫﻤﺴﺮداری را ﺑﺪاﻧﻨﺪ و درصحنه‌ی فعالیت‌های اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ، ﺳﻴﺎﺳﻰ، ﻋﻠﻤﻰ و ﺧﺪﻣﺎت، ﻣﻈﻬﺮ ﻋﺼﻤﺖ، ﻃﻬﺎرت و ﻣﺘﺎﻧﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻬﻢ توجه ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺠﺎب ﺷﺮط اول اﺳﺖ؛ زﻳﺮا ﺑﺪون ﺣﺠﺎب، زن ﻓﺮاﻏﺖ ﻻزم را ﺑﺮای دﺳت‌یاﺑﻰ به‌مراتب ﺑﺎﻻ ﺑﻪدﺳﺖ ﻧﺨﻮاﻫﺪ آورد.»

قدردانی جامعه از کارخانه‌داری

علاوه‌بر وظیفه‌مندی افراد خانواده در قبال قدر‌دانی مسئولیت‌های زنان، جامعه نیز در این رابطه مکلف بوده چراکه در عصر حاضر سپهر عمومی و خصوصی افراد به‌هم گره خورده است و در چنین فضایی یکی از مهم‌ترین ملاکات ارزشمندی امور، نگاه و اقدامات اجتماعی در آن رابطه است:«حتماً بایستی بر روی کار زن‌های خانه‌دار ارزش‌گذاری ویژه بشود. بعضی می¬توانستند بروند کار بگیرند، بعضی می‌توانستند تحصیلات عالیه بکنند، بعضی تحصیلات عالیه هم داشتند ـ من دیدم زنانی را از این قبیل - گفتند ما می‌خواهیم این بچه را بزرگ کنیم، خوب تربیت کنیم، نرفتیم کار بگیریم. زن نرفته کار بگیرد، آن کار هم زمین نمانده؛ آن ده نفر دیگر رفتند آن کار را گرفتند. باید از اینجور زنی قدردانی شود. در بیاناتی که حضرات فرمودند، این بود که مثلاً بیمه‌هایی برای اینها در نظر گرفته شود. بله، تأمین اقتصادی‌شان، بیمه‌شان، بقیه چیزهایی که لازم است، باید در نظر گرفته شود.»

برتری کار خانه در قیاس فعالیت بیرون

برای دست‌یابی به تعاریف و مفاهیم سازنده، قیاس با آنچه ارزش‌مند به‌شمار می‌آید می‌تواند کاربردی باشد: «وظایف داخل خانه زنان نه اهمیتش کمتر از وظایف بیرونی است .و نه اینکه زحمتش کمتر است. شاید زحمتش بیشتر هم باشد.او هم برای اینکه این محیط را اداره کند، به تلاش و کوشش احتیاج دارد. چون مدیر داخل خانه زنان هستند. آن کسی که اداره می‌کند، کدبانو، یعنی آن کسی که محیط خانواده تحت اشراف اوست. تحت نظارت و تدبیر و مدیریت اوست. خیلی کار پرزحمتی است. خیلی کار ظریفی است. فقط هم ظرافت زنانه از عهده انجام این کار بر می‌آید. هیچ مردی امکان ندارد بتواند این ظرافت‌ها را رعایت کند.»

منابع

• KHMENEI.IR
• بانکی پور فرد،محمد حسین،مجموعه 5 جلدی نقش و رسالت زن، در بیانات رهبر معظّم انقلاب اسلامی،انتشارات انقلاب اسلامی،1391