طرحواره های جنسی
طرحوارههای جنسی موضوع مورد بحث این مقاله است. این پژوهش با بررسی نقش طرحوارههای جنسی و تصویر بدنی بر کارکرد جنسی زنان انجام شده است. دراین پژوهش نظریه اندرسن و سیروانوسکی (۱۹۹۴)، طرحوارههای جنسی به عنوان باورهای اساسی و هستهای ابعاد جنسی فرد تعریف شده است در تجربههای حال نمود پیدا میکنند و در پردازش اطلاعات جنسی افراد تأثیر میگذارند و رفتار جنسی را هدایت میکنند. مطرح شده است. طرحوارههای جنسی شامل دو بعد است بعد مثبت؛ شامل طرحواره پر شور - عاشقانه و طرحواره صریح - راحت؛ بعد منفی؛ طرحواره خجالتی – محتاط که در این مطالعه ارزیابی میشوند.
ابزار سنجش
مقیاسهای طرحواره جنسی، تصویر بدنی و کارکرد جنسی به شرح ذیل میباشد:
- مقیاس طرحوارههای جنسی زنان
برای اندازهگیری طرحوارههای جنسی، از مقیاس طرحوارههای جنسی زنان که در سال ۱۹۹۴، توسط سیروانوسکی و اندرسن تدوین شده است، استفاده شد.
- آزمون تصویر تن فیشر
این آزمون، در سال ۱۹۷۰، توسط فیشر ساخته شد، دارای ۴۶ ماده است هر ماده دارای ارزشی بین ۱ تا ۵ (خیلی ناراضی =1، ناراضی = ۲، متوسط =۳، راضی =۴، خیلی راضی =۵) میباشد. کسب نمره ۴۶ در این آزمون نشاندهنده اختلال و نمره بالاتر از ۴۶ و بالاتر (حداکثر ۲۳۰)، عدم اختلال را نشان میدهد.
این شاخص، با ۱۹ سؤال کار کرد جنسی زنان را در حوزههای میل، برانگیختگی روانی، رطوبت، ارگاسم، رضایتمندی و درد میسنجد که توسط روزن و همکارانش در سال ۲۰۰۰ ساخته شد. اعتبار در ایران توسط محمدی و حیدری و فقیه زاده (۱۳۸۰)، مورد بررسی قرار گرفته است.
روش اجرا و تحلیل
پس از همکاریهای به عمل آمده، پژوهشگر با همراهی سوپروایزر آموزشی بیمارستان به بخشهای بیمارستان معرفی شد. به پرستاران هر بخش، در گروههای ۳ یا ۴ نفری یا منفرد، توضیحات لازم در خصوص پرسشنامهها و محرمانه بودن پاسخها داده شد و پرسشنامهها که در پاکت قرار داده شده بودند، در برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمون همبستگی و رگرسیون چندگانه استفاده شد، بین پرستاران توزیع شدند. پس از یک هفته پاکتهای حاوی پرسشنامههای تکمیل شده، به پژوهشگر تحویل داده شد.
یافتهها
نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد بین طرحواره جنسی، خرده مقیاس پرشور-عاشقانه و خرده مقیاس خجالتی-محتاط با کارکرد جنسی رابطه معنی داری وجود دارد، اما خرده مقیاس صریح –راحت با کارکرد جنسی رابطه معناداری ندارد. رضایت بدنی نیز با کارکرد جنسی رابطه معنیداری دارد.
نتیجهگیری
در این پژوهش افرادی که طرحواره مثبت دارند، تمایل دارند که در نگرشهای جنسی راحت باشند و به طور کلی از بازداریهای اجتماعی مانند خود آگاهی یا خجالت رها هستند و طیف گستردهتری از فعالیتهای جنسی را در طول زندگی جنسی خود گزارش میکنند. برای زنان دارای طرحواره جنسی مثبت، روابط عاشقانه مرکزیت دارند. زنان دارای طرحواره صریح - راحت، تمایلات و رفتارهای جنسیشان را مانند زنان دارای طرحواره پرشور عاشقانه گزارش میکنند، اما، این افراد، تعهد ضعیفتر و پیوندهای کمتر پایایی دارند و ممکن است در روابط جنسی تعهد کمتری داشته باشند.
این مقاله بیان میکند که پس از تجزیه و تحلیل دادهها، تصویر بدنی با کارکرد جنسی مرتبط است. طرحوارههای جنسی پر شور - عاشقانه و خجالتی - محتاط با کار کرد جنسی ارتباط معنی داری دارند. اما، طرحواره جنسی صریح - باز هیچ ارتباط معنی داری با کار کرد جنسی نداشت و طرحوارههای جنسی و تصویر بدنی، کارکرد جنسی زنان را پیشبینی میکنند. همچنین همبستگی مثبت طرحواره جنسی پرشور - عاشقانه و همبستگی منفی طرحواره خجالتی - محتاط با رضایت بدنی به دست آمد.
دراین پژوهش ، بین طرحوارههای پرشور عاشقانه و کارکرد جنسی، رابطه مستقیم و معنیدار و بین طرحواره خجالتی - محتاط با کارکرد جنسی رابطه معکوس معنیداری وجود دارد که منطبق با نظریه اندرسن و سیرانو ستی است. در حالی که، بین خرده مقیاس صریح - راحت و کارکرد جنسی رابطه معنیداری یافت نشده است. در حالی که نظریه اندرسن و سیرانو سکی حاکی از این است که زنانی که در خرده مقیاس صریح راحت نمرات بیشتری کسب میکنند مانند زنان پرشور عاشقانه، خود را به عنوان یک زن جنسی گرا ارزیابی میکنند و منابع رفتاری و فکری پرباری از مسائل جنسی را در روابط جنسی به کار میگیرند.
کلمات کلیدی
طرحواره جنسی، تصویر بدنی، کارکرد جنسی، زنان متأهل.