کاهش طلاق
علل طلاق را میتوان با ترتیب نزول آیات، تحلیل کرده و بر اساس آراء مفسرین، راهبردهایی را برای کاهش آن یافت. چنین رویکردی به مسئلهی طلاق مسبوق به هیچ پیشینه و زمینهای نیست. در این مقاله نُه عامل طلاق به ترتیب اولویت و در قالب سبکی نظیر روش تفسیر موضوعی مبتنی بر ترتیب نزول، استخراج شده است. مخدوش بودن روابط جنسی، هم کفو نبودن، ضعف و فقدان اعتقادات، درک متقابل نداشتن، اختلالات اخلاقی و رفتاری، اضطرارهای موردی، بی علاقگی، وجود همسر دیگر و تهمت های ناروا به ترتیب، برخی از آسیب های زمینه ساز جریان طلاق میباشند. فرضیهی نوآورانهی این مقاله این است که از ترتیب اهمیت و اولویت عوامل، براساس اشارات منطوق و مفهوم مخالفِ آیات، میتوان راهبردهایی را نیز برای کاهش طلاق به دست آورد.
مسئلهی طلاق به ترتیب نزول
نخســتین مرحله در طلاق، عزم به طلاق است و طلاق نخست در مرحلهی اراده و عزم متعلق تفكر و اندیشه قرار میگیرد و پس از آن در مرحلهی عمل پیگیری میشــود. در اینجا دیگر سخن از رحمت و مغفرت نیست و چقدر زیبا خداوند متعال، در بیان طلاق مخاطب شناسی را رعایت كرده است. دومین تعبیر و تعیین وظیفهی زن نسبت به مسئلهی طلاق به ترتیب نزول خداوند در قرآن، با بیان لطیفی وظایف زنان طلاق داده شــده را با صیغه مضارع «یتربصن» مطرح می كند. سومین تعبیر حمایت از زن با بیان الفاظ لطیف در یعنی رها کردنی که توأم با نیکی و بدون اضرار به زن باشد، مطرح می کند و در آیات بعدی میفرماید: با بیانات پسندیده ای آنها را رها سازید. بنابراین مشهود است طلاقی كه مد نظر خداوند متعال است، دارای ویژگی های مطرح شده فوق میباشد تا ضمن رهایی زن، كرامت وی نیز مخدوش نگردد در چهارمین تعبیر به بیان معنی طلاق پرداخته است.
علل و انگیزه های طلاق
- عدم توجه یا كم توجهی به نیاز جنسی همسر به طور مطلق.
- هم كفو نبودن زن و شوهر.
- ضعف یا فقدان مبانی اعتقادی و مذهبی زن و شوهر.
- عدم شناخت متقابل جایگاه یكدیگر و وظایف خود نسبت به دیگری.
- سوء خلق
- اضطرار
- دنیاخواهی و دنیاگرایی
- کرامت داشتن
- همسر دیگر؛ تنوع طلبی، هوسرانی و ازدواج مجدد مرد بدون دلیل موجه.
- تهمت زدن؛ تهمت به طور كلی، روابط را تیره میكند، اما درخصوص روابط نامشروع تقریبا ادامه زندگی مشترک را ناممكن میسازد.
راهبردهای كاهش طلاق
- بر طرف کردن ناتوانی و اختلالات جنسی.
- اهمیت به مسئله همسر گزینی و تقویت جایگاه خانواده در امر همسرگزینی برای فرزندان و مراعات شأنیت.
- کسانی که ایمان مذهبی دارند کمتر به طلاق روی میآورند.
- شناخت واقعی زن و شوهر و كلا زن و مرد.
- باید فرهنگ خودسازی و اصلاح رذایل اخلاقی، در خانواده و جامعه حاكم شود.
- شناسایی عوامل اضطرار آور.
- سوق دادن مردم به سمت برنامه زندگی كاملتر و كنترل وسایل ارتباط جمعی.
- تبیین جایگاه و استحکام خانواده، حاکمیت بخشیدن به دین و ارزش های دینی
- برقراری عدالت اجتماعی و کار در آمد کافی برای مرد نیازمند به ازدواج تا بتواند به تشکیل کانون خانوادگی اقدام نماید. عوامل تحریک و خانه خراب کن این قدر زیاد نباشد.
- زن حریم محرم و نامحرم را مراعات نماید و از شوخی و بذلهگویی با نامحرم خودداری كند، در واقع خود را از مظان اتهام رها ساخته و كسی ـ از جمله همسرش ـ به او تهمت ارتباط نامشروع نمیزند. همچنین شوهر باید حدود الهی را در ارتباط با نامحرم مراعات نماید.
کلیدواژه
قرآن، طلاق، ترتیب نزول، علل، راهبرد.