نقش خانوادگی زن در اندیشهٔ آیت‌الله خامنه‌ای
نقش خانوادگی زن در اندیشهٔ آیت‌الله خامنه‌ای؛ بررسی وظایف و جایگاه زن در خانه از منظر آیت‌الله خامنه‌ای.
خانواده بستر تربیت انسان و اساس بقا و رشد جامعه است. زن و مرد به‌عنوان ارکان اصلی خانواده، هر کدام جایگاه و نقش‌های معینی در خانواده دارند؛ اما نقش زن در تحکیم بنیان خانواده، نقش ویژه‌ای است. زن، محور کانون خانواده است و با ایفای نقش همسری، مادری و مدیریت امور داخل خانه، موجب حفظ آرامش و نشاط میان اعضای خانواده شده و به آن رشد و تعالی می‌بخشد.
جایگاه خانوادگی زن
آیت‌الله خامنه‌ای معتقد است طبق آموزه‌های اسلامی، زن در خانه مانند گل و مایهٔ زینت خانه است و زیاده خواهی، توقعات بی‌جا و تحمیل کارهای زندگی بر زن، ظلم به او است. تکریم مقام زن در خانه توسط همسر، فرزندان، پدران و برادران موجب حل بسیاری از مشکلات اجتماعی است. [۱]
در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای زن مسلمان، رکن اصلی خانواده است. [۲] خانواده باید مبنای تمام برنامه‌ریزی‌ها و طرح‌های مرتبط با زن قرار گیرد. [۳] زن محور حفظ خانواده است و بدون حضور مؤثر او خانواده معنایی ندارد. این مسئولیت بزرگ‌ترین امتیازی است که اسلام برای زن قرار داده، زیرا اساس حفظ جامعه، حفاظت از کانون خانواده است و این کار طبق فطرت و طبیعت زن، تنها از عهدهٔ او برمی‌آید. [۴] از نظر آیت‌الله خامنه‌ای نقش زن در خانواده از تمام نقش‌های او در عرصه‌های مختلف مهم‌تر است. اما این به‌معنای محدود کردن زن به خانه و خانواده و ممانعت از فعالیت‌های اجتماعی او نیست، بلکه زن و مرد هر دو در سرنوشت جامعه سهیم هستند. [۵]
نقش خانه‌داری
در اندیشهٔ آیت‌الله خامنه‌ای خانه‌داری نخستین و اصلی‌ترین شغل زن است و برای او ارزش محسوب می‌شود، زیرا خانه محل رشد انسان است و مدیریت این محیط بر عهدهٔ زن است. [۶] زنان در نقش دختری، همسری و مادری موظف به ادارهٔ خانه هستند. [۷] آنان حق دارند در زمینهٔ اجتماعی به کارهایی که استعدادش را دارند بپردازند [۸] و چنانچه زمان حضور زنان در خانه به‌دلیل مسئولیت‌های اجتماعی کم شود، باید کیفیت حضورشان افزایش یابد. آیت‌الله خامنه‌ای معتقد است خانه‌داری کاری بسیار ظریف و سخت است و زنان برای ادارهٔ داخل خانه متحمل زحمات بسیاری می‌شوند. به‌همین دلیل مسئولین جامعه باید با طرح‌های مناسب مانند بیمهٔ زنان خانه‌دار به‌طور ویژه قدردان این قشر باشند. [۹]
نقش همسری
در اندیشهٔ آیت‌الله خامنه‌ای همسری از مهم‌ترین وظایف زن است. زن با ایفای هنرمندانهٔ نقش همسری در مقابل تلاطم‌ها و ناملایمات زندگی می‌ایستد و با ایجاد آرامش در خانه موجب حفظ سلامت خانه و جامعه می‌شود. [۱۰] و معتقد است یکی از اسرار طبیعت و زیبایی‌های خلقت این است که زنان به‌طور فطری و طبیعی قدرت روحی و نفوذ معنوی بیش‌تری نسبت به مردان دارند و می‌توانند با تدبیر، ظرافت فکری و اقتدار معنوی، مردان خود را از گمراهی از مسیر الهی بازدارند. [۱۱] آیت‌الله خامنه‌ای شوهرداری نیکو را در همراهی و صبوری زن مقابل خستگی‌ها و بداخلاقی‌های حاصل از بیرون مرد دانسته و سازگاری با این زحمات را طبق روایت، جهاد در راه خدا عنوان کرده است. [۱۲] از نظر او همراهی زنان با شوهران خود و تقویت روحی آنان در مسیر کار و جهاد از برترین کارهاست و اجر و پاداش آن پیش خدا محفوظ است. او معتقد است اگرچه نقش زنان در موفقیت‌های همسران از نظر ظاهری قابل دیدن نیست، اما سهم و اجرشان بیشتر است. [۱۳]
نقش مادری
از نظر آیت‌الله خامنه‌ای فرزند‌آوری و پرورش فرزندان جهادی بزرگ برای زنان [۱۴] و کوتاهی در آن خلاف قوانین خلقت و رضای الهی است. [۱۵] اهمیت نقش مادری و همسری به‌حدی است که زنان در هر سطحی از سواد و معنویت که باشند کاری مهم‌تر و با ارزش‌تر از آن ندارند. تولید نسل، جوانی جامعه، رشد بشر و پیشرفت فرهنگ جامعه وابسته به مادر است. [۱۶] تربیت فرزندان فقط از عهدهٔ مادر برمی‌آید و جایگزینی برای آن نیست. از این جهت مادری، کاری بی‌مانند است. تنها مادران هستند که با استفاده از توانایی که خداوند به آن‌ها عطا کرده، می‌توانند با عواطف لطیف کودک ارتباط برقرار کرده و آنان را پرورش دهند. [۱۷] فرزندان در هر سنی که باشند تحت تأثیر عواطف و رفتار مادران خود هستند. اگر مادر سطح معرفت و معلومات بالاتری داشته باشد، این اثرگذاری بیشتر است.[۱۸] بنابراین مادران باید نسبت به وظایف و تکالیف خود آگاهی داشته باشند. زنی که دین‌داری و عقلانیت بالاتری دارد، در تربیت فرزندان موفق‌تر است. از این رو برنامه‌ریزی برای افزایش سطح علمی و دینی زنان ضروری است. [۱۹]
نقش زن در رشد معنوی خانواده
آیت‌الله خامنه‌ای معتقد است زنان مؤمن می‌توانند با الگوگیری از زنان نمونهٔ تاریخ و با بهره‌گیری از عواطف خدادادی خود کانون خانواده را مملو از معنویت کنند. زنان می‌توانند محیط خانه را محل رسیدن به معارف و مقامات معنوی کنند. آنان علاوه بر مشارکت مستقیم در امور اجتماعی با هدایت همسر و فرزندان خود به مسیر درست، نقش مضاعفی در رشد و تعالی جامعه دارند. [۲۰] وی انس مادران با قرآن را عامل مهمی در انتقال مفاهیم قرآنی به فرزندان و تمایل آنان به قرآن ذکر کرده و آن را در حل مشکلات جامعه بسیار مؤثر دانسته است. [۲۱]
پانویس
- ↑ بانکی‌پور فرد، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، ۱۳۹۷ش، ص۶۰ و ۶۱.
- ↑ «بیانات در اجتماع زنان خوزستان»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.
- ↑ بانکی‌پور فرد، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، ۱۳۹۷ش، ص۴۸.
- ↑ بانکی‌پور فرد، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، ۱۳۹۷ش، ص۴۹.
- ↑ «بیانات در اجتماع زنان خوزستان»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.
- ↑ بانکی‌پور فرد، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، ۱۳۹۷ش، ص۵۰.
- ↑ بانکی‌پور فرد، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، ۱۳۹۷ش، ص۵۳.
- ↑ بانکی‌پور فرد، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، ۱۳۹۷ش، ص۵۰.
- ↑ بانکی‌پور فرد، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، ۱۳۹۷ش، ص۵۴ و ۵۵.
- ↑ بانکی‌پور فرد، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، ۱۳۹۷ش، ص۵۳. ا
- ↑ بانکی‌پور فرد، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، ۱۳۹۷ش، ص۵۷ و ۵۹.
- ↑ بانکی‌پور فرد، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، ۱۳۹۷ش، ص۵۸.
- ↑ بانکی‌پور فرد، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، ۱۳۹۷ش، ص۶۲ و ۶۳.
- ↑ «بیانات در دیدار با مداحان»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.
- ↑ «بیانات در اجتماع زنان خوزستان»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.
- ↑ بانکی‌پور فرد، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، ۱۳۹۷ش، ص۶۶ و ۶۷.
- ↑ بانکی‌پور فرد، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، ۱۳۹۷ش، ص۶۴.
- ↑ بانکی‌پور فرد، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، ۱۳۹۷ش، ص۶۶ و ۶۷.
- ↑ بانکی‌پور فرد، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، ۱۳۹۷ش، ص۶۵.
- ↑ بانکی‌پور فرد، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، ۱۳۹۷ش، ص۵۵ و ۵۶.
- ↑ بانکی‌پور فرد، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، ۱۳۹۷ش، ص۶۹.
منابع
- بانکی‌پور فرد، امیرحسین، نقش و رسالت زن۳ (زن و خانواده)، تهران، انقلاب اسلامی، چاپ هفتم، ۱۳۹۷ش.
- «بیانات در دیدار جمعی از مداحان»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، تاریخ انتشار: ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ش.
- «بیانات در اجتماع زنان خوزستان»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، تاریخ انتشار: ۲۰ اسفند ۱۳۷۵ش.