وظایف زن در ازدواج

وظايف زن در ازدواج؛ تکاليف زن در زندگي مشترک با شوهر.

اساس خانواده بر ازدواج استوار است. ازدواج در تمام اديان و فرهنگ‌ها، پيوندی مقدس ميان زن و مرد دانسته می‌شود. اسلام نيز ازدواج را امري مقدس دانسته که زن و مرد را به مودت و آرامش مي‌رساند. اما زماني آرامش به‌طور کامل بين آنها برقرار مي‌شود که هريک بتوانند به وظايف خود به‌خوبي عمل کنند.

مفهوم‌شناسي

مطابق موازين شرعي و عرفي، اعضاي خانواده، نسبت به يکديگر داراي حقوق و وظايفي هستند به‌گونه‌ای که حقوق هر يک، وظايف طرف مقابل محسوب مي‌شود. وظايف زن نسبت به شوهر، حقوق مرد به‌شمار مي‌آيد. وظایف مرد نسبت یه زن حقوق زن به به شمار می‌آید.زن در خانواده، نسبت به فرزندان نيز وظايفي دارد.

اهميت وظايف زن

انجام وظايفي که در خانه به زن محوَّل شده، چه نسبت به شوهر و چه نسبت به فرزندان، باعث تداوم، استحکام و تکريم روابط ميان اعضاي خانواده و برقراري آرامش و الفت بين آنها مي‌شود.علاوه بر این انجام کارهای خانه و مدیریت امور منزل برای زن آورده اخروی نیز دارد.در آیات، روایات و سیره معصومین(ع) پاداشهای متفاوتی برای انجام امور منزل ذکر شده است.

دسته‌بندی وظايف زن در زندگي مشترک

از ديدگاه آموزه‌هاي اسلامي وظايف زن در خانواده در دو بخش اساسي، معنا پيدا مي‌کند: «قنوت» و «حفظ»؛ قنوت به‌معناي فرمانبرداري، همان تمکين و اطاعت‌کردن از شوهر است. تمکين زن از همسر دو بخش را شامل مي‌شود؛ تمکين عام، يعني پذيرش رياست شوهر در اداره خانواده و نيز محترم شمردن اراده او در تربيت فرزندان و تمکين خاص، که همان پاسخ زن به نيازهاي جنسي مرد است. حفظ نيز به‌معناي حفاظت از ناموس و اموال همسر است.

مصاديق وظايف زن در زندگي مشترک

پژوهشگران و انديشمندان در بررسی وظايف زن، به موارد زير توجه کرده‌اند:

تامين نيازهاي شوهر

مردان در زندگي مشترک، نيازهاي مختلفي دارند؛ از آنجا که زنان مايه آرامش مردان در زندگي مشترک هستند، براي حفظ اين آرامش، زنان بايد به تأمين نيازهاي مردان توجه ويژه‌اي داشته باشند.

الف- نيازهاي اخلاقي و معنوي؛ مرد در خانه نيازمند خلق‌وخوي خوش همسر است. زن با بيان لطيف و رفتارهاي مهربانانه، آرامش را به شوهر خود منتقل می‌کند؛ حتي هنگام انتقاد نيز با بياني لطيف و منطقي، مي‌تواند با کيفيت بهتري به حل معضلات زندگي بپردازد. اگر زن به شوهر خود احترام گذارد، اعتماد و عزت نفس مرد افزايش يافته و او را تشويق مي‌کند تا به وظايف خاص خود به‌خوبي عمل کند و به او اين انگيزه را مي‌دهد که به خانواده و همسر عشق بورزد.

ب- نيازهاي عاطفي و رواني؛ مرد در بيرون خانه و در محيط‌هاي کاري و اجتماعي با مشکلات و ناآرامي‌هاي متعددي مواجه مي‌شود. او بعد از ساعت‌هايي که در محيط‌هاي ناآرام و پرتنش روبرو بوده، نيازمند محيطي آرام و پرمحبت است و در اين راستا محتاج هم‌صحبت و مونسي آرامش‌گر است تا او را حمايت کند و به او عشق ورزد. در اين‌راستا، زن مي‌تواند با حمايت عاطفي از مرد، استرس‌های دروني او را کاهش دهد. اين امر سبب تداوم مسير زندگي، اميدبخشي و قدرت‌افزايي در مرد مي‌شود.

ج- نيازهاي جنسي؛ آمادگی دائمی زن براي برآوردن نياز جنسي شوهر، نقش زيادي در تحکيم و استمرار رابطه بين زن و مرد دارد. او بايد با استفاده از سرشت و شيوه‌هاي زنانه، مرد را در امور جنسي سيراب و کامياب کند که اين امر باعث افزايش انس و الفت بين آنها مي‌گردد. خودآرايي و جلوه‌گری در برابر ديدگان شوهر با بهترين لباس، برترين بوي خوش و بهترين زينت‌ها، جذابيت زن را بيشتر کرده و محبت مرد نسبت به زن را افزايش مي‌دهد و باعث مي‌شود که مرد، زن ديگري را در دل خويش راه ندهد.

مشارکت در امور منزل

براي حفظ نظم و آرامش خانواده، زن و مرد بايد به تقسيم کار و تفکيک وظايف بپردازند؛ در اين بين به‌دليل ويژگي خاص زن در نظم‌دهي و اداره امور منزل، اين مسئوليت به زن واگذار مي‌شود؛ علاوه‌بر اين، زن بايد زمينه رفاه و آسايش فرزندان و همسر خود را فراهم کند و با حفظ آرامش خود، محيطي امن و عاري از تنش فراهم آورد.

مراقبت از اموال و حيثيت مرد

زن وقتي در عهد و پيمان با همسر خويش، زندگي مشترک با او را مي‌پذيرد، بايد همواره يار او باشد و به حفظ خود و اموال همسر، به‌ويژه در غياب وي مبادرت ورزد. زن بايد در برابر اموال همسر خود امانت‌دار باشد و بدون اذن وي دخل و تصرفي در اموالش نداشته باشد. او بايد از حيثيت مرد نيز دفاع کند. زن نبايد اجنبي را در چارچوب خانوادگي خويش وارد کند و به شوهر خود خيانت کند. زن حتي براي مسائلي مانند محل سکونت، اشتغال و تحصيل نيز بايد از همسر خود کسب اجازه کند.

همکاري در تربيت و پرورش فرزندان

زن به‌عنوان مدير خانه بايد براي تربيت و آموزش فرزندان خود همسو با همسر خود گام بردارد و با تدبير خود در امور زندگي مشترک، محيطي آرام ايجاد کند تا فرزندان بتوانند به اهداف خود برسند و آينده‌اي مفيد براي خود رقم بزنند.

منابع

• «احترام به همسر؛ احترام زن و مرد در زندگي مشترک»، در وب‌سايت مشاوره با ما، تاريخ درج مطلب: 3 تير 1400ش.
• بهشتي، احمد، خانواده در قرآن، قم، بوستان کتاب، چاپ سوم، 1382ش.
• پارسا، فرزاد و ديگران، «وظايف زن در زندگي زناشويي و نقش آن در استوار ساختن بنياد خانواده از ديدگاه فقه اسلامي»، مجله مشاوره و روان‌درماني خانواده، ش2، 1395ش.
• دهخدا، علي‌اکبر، لغت‌نامه، وب‌سايت واژه‌ياب، تاريخ بازديد: 10 فروردين 1401ش.
• طباطبايي، فرزاد، «نيازهاي اساسي مردان | نيازهاي جنسي و عاطفي مردان»، در وب‌سايت حامي هنر زندگي، تاريخ بازديد: 14 فروردين 1402ش.
• عليجاني، مهدي، «وظايف زن در خانه طبق قانون ايران و مسئوليت‌هاي قانوني زن و شوهر در زندگي»، وب‌سايت وکيل ‌اصفهان، تاريخ درج مطلب: 19 مهر 1400ش.
• لطيفي، عبدالحسين، «احکام ازدواج در يهوديت»، در خداي‌نامه، شماره 1، پاييز 1391ش.
• نهج‌الفصاحه، وب‌سايت راسخون، تاريخ بازديد: 19 فروردين 1402ش.
• موسي‌زاده، ابراهيم، «بررسي حقوق انسان از دو ديدگاه غرب و اسلام (رابطه حق و تکليف در انديشه حقوقي اسلام»، نشريه حکومت اسلامی، شماره 62، 1390ش.
• «نيازهاي عاطفي و اخلاقي مردان چيست؟»، وب‌سايت پرشين‌وي، تاريخ بازديد: 25 اسفند 1401ش.
• «وظايف زن نسبت به شوهر در زندگي مشترک»، وب‌سايت نمناک، تاريخ بازديد: 10 اسفند 1401ش.
• «وظيفه زن در روابط زناشويي»، وب‌سايت مرکز مشاوره روان آرام، تاريخ بازديد: 20 فروردين 1402ش.
• «پاداش خانه‌داری»، وب‌سایت حدیث نت، تاریخ بازدید: 20 خرداد1402ش.