بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:


==مفهوم‌‏شناسی==
==مفهوم‌‏شناسی==
اگر سرپرست خانواده، دچار آسیب‏‌ها و مشکلات رفتاری، اخلاقی و اجتماعی بوده یا به‏‌دلایلی، مسئولیت سرپرستی خانواده را به‏‌طور مناسب انجام ندهد، آن خانواده، «خانواده بدسرپرست» نام می‏‌گیرد.<ref>[https://dotic.ir/news/4254/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D9%85%D8%AF%D9%86%D9%8A . «قانون مدنی»،  پایگاه اطلاع‏رسانی قوانین و مقررات کشور، ماده 1173.]</ref> کودک بدسرپرست، کودکی است که به تشخیص مراجع قضایی به‏‌طور دائم یا موقت از سرپرستی مؤثر و با صلاحیت محروم شده است.<ref>[https://arakmu.ac.ir/file/download/news/1637469942-1400.pdf . «گزارش وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران»،  مرکز آمار ایران ب، ١٤٠٠ش، ص97.]</ref> کودکان و نوجوانان بدسرپرست، ممکن است با والدین یا سرپرستان قانونی خود زندگی کنند که شرایط لازم را برای نگهداری آنان ندارند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/967426/fa . لامع و جان‌نثاری، «مبانی حضانت و سرپرستی کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست در فقه و حقوق موضوعه ایران»،  1400ش، ص34.]</ref> ابتلای سرپرست خانواده به اعتیاد یا فسادهای اخلاقی، مجبورکردن کودکان به مشاغل ضداخلاقی یا سوءاستفاده از آنان، از جمله عوامل و مصادیق بدسرپرستی است.<ref>[https://dotic.ir/news/4254/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D9%85%D8%AF%D9%86%D9%8A . «قانون مدنی»،  پایگاه اطلاع‏رسانی قوانین و مقررات کشور، ماده 1173.]</ref>
اگر سرپرست [[خانواده]]، دچار آسیب‏‌ها و مشکلات رفتاری، اخلاقی و اجتماعی بوده یا به‏‌دلایلی، مسئولیت سرپرستی خانواده را به‏‌طور مناسب انجام ندهد، آن خانواده، «خانواده بدسرپرست» نام می‏‌گیرد.<ref>[https://dotic.ir/news/4254/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D9%85%D8%AF%D9%86%D9%8A . «قانون مدنی»،  پایگاه اطلاع‏رسانی قوانین و مقررات کشور، ماده 1173.]</ref> کودک بدسرپرست، کودکی است که به تشخیص مراجع قضایی به‏‌طور دائم یا موقت از سرپرستی مؤثر و با صلاحیت محروم شده است.<ref>[https://arakmu.ac.ir/file/download/news/1637469942-1400.pdf . «گزارش وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران»،  مرکز آمار ایران ب، ١٤٠٠ش، ص97.]</ref> کودکان و نوجوانان بدسرپرست، ممکن است با والدین یا سرپرستان قانونی خود زندگی کنند که شرایط لازم را برای نگهداری آنان ندارند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/967426/fa . لامع و جان‌نثاری، «مبانی حضانت و سرپرستی کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست در فقه و حقوق موضوعه ایران»،  1400ش، ص34.]</ref> ابتلای سرپرست خانواده به اعتیاد یا فسادهای اخلاقی، مجبورکردن کودکان به مشاغل ضداخلاقی یا سوءاستفاده از آنان، از جمله عوامل و مصادیق بدسرپرستی است.<ref>[https://dotic.ir/news/4254/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D9%85%D8%AF%D9%86%D9%8A . «قانون مدنی»،  پایگاه اطلاع‏رسانی قوانین و مقررات کشور، ماده 1173.]</ref>


==تاریخچه==
==تاریخچه==
خط ۳۲: خط ۳۲:
امروزه گسترش شهرنشینی و تنش‌‏‏های خانوادگیِ ناشی از آن، مانند فقر، بیکاری، مهاجرت و فضای آپارتمان‌‏نشینی، زمینه‏‌های فراوانی برای افزایش خانواده‌‏های بدسرپرست ایجاد کرده است.<ref>. طوقانی‏پور و عظیم‏زاده اردبیلی، جرایم والدین و سرپرستان قانونی علیه کودکان در نظام حقوقی ایران، 1392ش، ص34-35.</ref> بر اساس برخی از پژوهش‌های استانی، 6. 2% زنان سرپرست‏‌خانوار، به‌دلیل زندانی‏‌شدن و 5. 5% آنها به‌دلیل متواری‏‌شدن شوهر مجبور به پذیرش سرپرستی خانواده شده‌اند.<ref>. دغاقله و کلهر، آسیب‏های شهری در تهران (وندالیسم، دختران فراری، زنان سرپرست خانوار و تکدی‏گری)،  1389ش، ص238.</ref> در پژوهشی دیگر، اعتیاد پدر 16 درصد و اعتیاد پدر و مادر 12 درصد در فرار دختران موثر بوده است؛ 15 درصد از این دختران نیز سابقه زندانی‏‌شدن یکی از والدین را داشته‌‏اند و 18. 7 درصد از آنها علت اولین فرار خود را از هم‏پاشیدگی خانواده عنوان کرده‌‏اند. در کل 26. 7 درصد از دختران تهرانی تجربه آزار جسمی توسط والدین را داشته‌‏اند.<ref>. دغاقله و کلهر، آسیب‏های شهری در تهران (وندالیسم، دختران فراری، زنان سرپرست خانوار و تکدی‏گری)،  1389ش، ص194-201.</ref>
امروزه گسترش شهرنشینی و تنش‌‏‏های خانوادگیِ ناشی از آن، مانند فقر، بیکاری، مهاجرت و فضای آپارتمان‌‏نشینی، زمینه‏‌های فراوانی برای افزایش خانواده‌‏های بدسرپرست ایجاد کرده است.<ref>. طوقانی‏پور و عظیم‏زاده اردبیلی، جرایم والدین و سرپرستان قانونی علیه کودکان در نظام حقوقی ایران، 1392ش، ص34-35.</ref> بر اساس برخی از پژوهش‌های استانی، 6. 2% زنان سرپرست‏‌خانوار، به‌دلیل زندانی‏‌شدن و 5. 5% آنها به‌دلیل متواری‏‌شدن شوهر مجبور به پذیرش سرپرستی خانواده شده‌اند.<ref>. دغاقله و کلهر، آسیب‏های شهری در تهران (وندالیسم، دختران فراری، زنان سرپرست خانوار و تکدی‏گری)،  1389ش، ص238.</ref> در پژوهشی دیگر، اعتیاد پدر 16 درصد و اعتیاد پدر و مادر 12 درصد در فرار دختران موثر بوده است؛ 15 درصد از این دختران نیز سابقه زندانی‏‌شدن یکی از والدین را داشته‌‏اند و 18. 7 درصد از آنها علت اولین فرار خود را از هم‏پاشیدگی خانواده عنوان کرده‌‏اند. در کل 26. 7 درصد از دختران تهرانی تجربه آزار جسمی توسط والدین را داشته‌‏اند.<ref>. دغاقله و کلهر، آسیب‏های شهری در تهران (وندالیسم، دختران فراری، زنان سرپرست خانوار و تکدی‏گری)،  1389ش، ص194-201.</ref>


مهم‌ترین مشکلات خانواده‌‏های بدسرپرست، مشکلات اقتصادی است که بیشتر، زنان را درگیر می‌‏کند. زنان بدسرپرست، نقش دوگانه مادر و پدر را برعهده دارند و مشکلات آنان در کنار شوهر معتاد یا مشکل‌‏دار، دوچندان است. همچنین یارانه این خانواده‏‌ها به‌حساب سرپرست واریز می‏‌شود که فاقد صلاحیت بوده و آن را صرف اعتیاد یا دیگر کجروی‏‌های خود می‏‌کند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/04/15/92330/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%AF%D8%B3%D8%B1%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA-%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86-%D9%BE%D8%B4%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AD%DA%A9%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%87%D9%85%DA%86%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA . «زنان بدسرپرست بدون پشتوانه/ حکایت همچنان باقی است!»،  خبرگزاری تسنیم.]</ref> همچنین محدودیت حمایت دولتی و اجتماعی از این خانواده‌‏ها و نبود سیستم جبران‏‌کننده کسری درآمد از سوی نهادهای دولتی یا ناچیز بودن آثار آن، این دسته از زنان را به خطر فقر کشانده است.<ref>[https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1077306 . علی‏نژاد، «نقطه ایده‌ال حمایت از زنان بدسرپرست و بی‌سرپرست»،  خبرگزاری ایلنا.]</ref>
مهم‌ترین مشکلات خانواده‌‏های بدسرپرست، مشکلات اقتصادی است که بیشتر، زنان را درگیر می‌‏کند. زنان بدسرپرست، نقش دوگانه [[مادري|مادر]] و پدر را برعهده دارند و مشکلات آنان در کنار شوهر معتاد یا مشکل‌‏دار، دوچندان است. همچنین یارانه این خانواده‏‌ها به‌حساب سرپرست واریز می‏‌شود که فاقد صلاحیت بوده و آن را صرف اعتیاد یا دیگر کجروی‏‌های خود می‏‌کند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/04/15/92330/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%AF%D8%B3%D8%B1%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA-%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86-%D9%BE%D8%B4%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AD%DA%A9%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%87%D9%85%DA%86%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA . «زنان بدسرپرست بدون پشتوانه/ حکایت همچنان باقی است!»،  خبرگزاری تسنیم.]</ref> همچنین محدودیت حمایت دولتی و اجتماعی از این خانواده‌‏ها و نبود سیستم جبران‏‌کننده کسری درآمد از سوی نهادهای دولتی یا ناچیز بودن آثار آن، این دسته از زنان را به خطر فقر کشانده است.<ref>[https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1077306 . علی‏نژاد، «نقطه ایده‌ال حمایت از زنان بدسرپرست و بی‌سرپرست»،  خبرگزاری ایلنا.]</ref>


==پیامدهای بدسرپرستی==
==پیامدهای بدسرپرستی==
خط ۷۳: خط ۷۳:
   
   
[[رده: ویکی‌جنسیت]]
[[رده: ویکی‌جنسیت]]
[[رده:ساختار اجتماعی]]
[[رده:ساختار فرهنگی]]
[[رده:نهاد خانواده]]