غلام رضا شفق (بحث | مشارکت‌ها)
صفحه‌ای تازه حاوی «<big>'''تفکیک جنسیتی'''</big>؛ جداسازی زنان و مردان در عرصه‌های مختلف اجتماعی. تفکیک جنسیتی، بیشتر در دو حوزه اشتغال و تحصیلات نمود می‌یابد، اما تفکیک در وسائل نقلیه عمومی، رستوران‌ها، پارک‌ها، کلوپ‌های ورزشی، مراکز درمانی و فضاهای فراوان دیگر...» ایجاد کرد
 
علیرضا محمددوست (بحث | مشارکت‌ها)
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۰: خط ۱۰:


==رویکردهای نظری- دینی==
==رویکردهای نظری- دینی==
1. ضرورت‌نداشتن تفکیک جنسیتی
===1. ضرورت‌نداشتن تفکیک جنسیتی===
برخی تفکیک‌ جنسیتی را عامل از خود‌بیگانگی زنان می‌شمارند<ref>- فکوهی و دیگران، «جایگاه فضاهای اوقات فراغتی تفکیک شده در برساخت هویت دختران: مطالعه موردی بوستان نرگس قم» 1398ش، ص76.</ref> و بر این باورند که تفکیک جنسیتی در روابط روزمره باید به موارد ضروری محدود شود.<ref>- ایمانی و نرسیسیانس، «تفکیک جنسیتی فضای شهری و روابط صمیمانه بین جنیسیتی: ‌مطالعه مقایسه‌ای تفکیک منعطف و غیر منعطف»،  1400ش، ص228.</ref> از این منظر تاکید بر تفکیک در عرصه آموزش بی‌معنا است و کشش زنان و مردان به همدیگر در محیط آموزشی تغییر نمی‌کند. علاوه بر این تفکیک نیازمند سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی دقیق است و بدون فراهم شدن زمینه، ‌ چنین سیاستی عقیم خواهد بود.<ref>- شهریاری، «اجرای طرح تفکیک جنسیتی در دانشگاه آزاد»،  1383ش، ص44-48.</ref> از این دیدگاه بر مسئله اجتناب از سیاست‌های آمرانه در آموزش تاکید می‌شود، در حالی که موافقان با تاکید بر تربیت، از تفکیک جنسیتی دفاع می‌کنند.<ref>- ‌ یاره و محمدنژاد، «بررسی ابعاد و پیامدهای طرح تفکیک جنسیتی دانشجویان در دانشگاه‌ها و راهکارهای اجرای طرح» 1391ش، ص625.</ref> برخی فقها با استشهاد به روایت نبوی که همگان را مسئول سرنوشت جامعه می‌شمارد، <ref>کلینی، اصول کافی، ج2، 1369ش، ص163.</ref> تفکیک جنسیتی را لازم نمی‌دانند و بر این باورند که در پرتو همین نگرش، قرآن مشارکت‌های مهم زنان در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی را نقل می‌کند. از این دیدگاه، کار برای زن در خارج از خانه منعی ندارد، به‌شرطی که مشکل خاصی برای زن ایجاد نکند.<ref>- زند اقطاعی، الگوی اسلامی ورزش بانوان (بررسی ورزش زنان از دیدگاه فقه شیعه)،  1396ش، ص44.</ref> دلیل این مسئله نیاز به حضور زن در اجتماع است و بسیاری از کارها بدون حضور زن به‌درستی انجام نمی‌شود.<ref>- السیاسی، حقوق زن و مسئولیت‌های او در خانواده و جامعه، 1386ش، ص299.</ref> یکسانی هویت زن و مرد، یکسانی در آفرینش، <ref> - سوره نجم، آیات 45-46.</ref><ref> سوره قیامة، آیات 36-39 و آیات 12-14.</ref> همسانی در عبادت خدا<ref>- سوره ذاریات، آیه 56.</ref> و آبادانی زمین، تقسیم وظایف بر اساس تفاوت‌های فیزیکی و جسمانی زن و مرد و معرفی زنان موفق در کنشگری اجتماعی از سوی قرآن مانند مریم، همسر فرعون، ملکه سبا و دختران شعیب، از منظر مسلمانان قائل به عدم ضرورت تفکیک جنسیتی نشان می‌دهد که زنان و مردان در کنار همدیگر موظف به اجرای نقش‌های اجتماعی هستند و نباید با تفکیک زنان و مردان یک قشر را از انجام وظایف محروم کرد.<ref>- شمس‌الدین، «زن و مساله پوشش و نگاه»،  1384ش، ص127-131.</ref> همچنین تمایز و تفکیک جنسیتی، زمینه‌ساز نابرابری و توجیه‌کننده و مشروعیت‌بخش نابرابری جنسیتی است. از طریق تفکیک، مشاغل زنانه کم‌ارزش‌تر تلقی می‌شود و نابرابری‌ها در جامعه نهادینه خواهد شد.<ref>- سفیری و ایمانیان، جامعه‌شناسی جنسیت، 1392ش، ص199.</ref>
برخی تفکیک‌ جنسیتی را عامل از خود‌بیگانگی زنان می‌شمارند<ref>- فکوهی و دیگران، «جایگاه فضاهای اوقات فراغتی تفکیک شده در برساخت هویت دختران: مطالعه موردی بوستان نرگس قم» 1398ش، ص76.</ref> و بر این باورند که تفکیک جنسیتی در روابط روزمره باید به موارد ضروری محدود شود.<ref>- ایمانی و نرسیسیانس، «تفکیک جنسیتی فضای شهری و روابط صمیمانه بین جنیسیتی: ‌مطالعه مقایسه‌ای تفکیک منعطف و غیر منعطف»،  1400ش، ص228.</ref> از این منظر تاکید بر تفکیک در عرصه آموزش بی‌معنا است و کشش زنان و مردان به همدیگر در محیط آموزشی تغییر نمی‌کند. علاوه بر این تفکیک نیازمند سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی دقیق است و بدون فراهم شدن زمینه، ‌ چنین سیاستی عقیم خواهد بود.<ref>- شهریاری، «اجرای طرح تفکیک جنسیتی در دانشگاه آزاد»،  1383ش، ص44-48.</ref> از این دیدگاه بر مسئله اجتناب از سیاست‌های آمرانه در آموزش تاکید می‌شود، در حالی که موافقان با تاکید بر تربیت، از تفکیک جنسیتی دفاع می‌کنند.<ref>- ‌ یاره و محمدنژاد، «بررسی ابعاد و پیامدهای طرح تفکیک جنسیتی دانشجویان در دانشگاه‌ها و راهکارهای اجرای طرح» 1391ش، ص625.</ref> برخی فقها با استشهاد به روایت نبوی که همگان را مسئول سرنوشت جامعه می‌شمارد، <ref>کلینی، اصول کافی، ج2، 1369ش، ص163.</ref> تفکیک جنسیتی را لازم نمی‌دانند و بر این باورند که در پرتو همین نگرش، قرآن مشارکت‌های مهم زنان در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی را نقل می‌کند. از این دیدگاه، کار برای زن در خارج از خانه منعی ندارد، به‌شرطی که مشکل خاصی برای زن ایجاد نکند.<ref>- زند اقطاعی، الگوی اسلامی ورزش بانوان (بررسی ورزش زنان از دیدگاه فقه شیعه)،  1396ش، ص44.</ref> دلیل این مسئله نیاز به حضور زن در اجتماع است و بسیاری از کارها بدون حضور زن به‌درستی انجام نمی‌شود.<ref>- السیاسی، حقوق زن و مسئولیت‌های او در خانواده و جامعه، 1386ش، ص299.</ref> یکسانی هویت زن و مرد، یکسانی در آفرینش، <ref> - سوره نجم، آیات 45-46؛ سوره قیامة، آیات 36-39 و آیات 12-14.</ref> همسانی در عبادت خدا<ref>- سوره ذاریات، آیه 56.</ref> و آبادانی زمین، تقسیم وظایف بر اساس تفاوت‌های فیزیکی و جسمانی زن و مرد و معرفی زنان موفق در کنشگری اجتماعی از سوی قرآن مانند مریم، همسر فرعون، ملکه سبا و دختران شعیب، از منظر مسلمانان قائل به عدم ضرورت تفکیک جنسیتی نشان می‌دهد که زنان و مردان در کنار همدیگر موظف به اجرای نقش‌های اجتماعی هستند و نباید با تفکیک زنان و مردان یک قشر را از انجام وظایف محروم کرد.<ref>- شمس‌الدین، «زن و مساله پوشش و نگاه»،  1384ش، ص127-131.</ref> همچنین تمایز و تفکیک جنسیتی، زمینه‌ساز نابرابری و توجیه‌کننده و مشروعیت‌بخش نابرابری جنسیتی است. از طریق تفکیک، مشاغل زنانه کم‌ارزش‌تر تلقی می‌شود و نابرابری‌ها در جامعه نهادینه خواهد شد.<ref>- سفیری و ایمانیان، جامعه‌شناسی جنسیت، 1392ش، ص199.</ref>


2. ترجیح یا ضرورت تفکیک جنسیتی
===2. ترجیح یا ضرورت تفکیک جنسیتی===
به عقیدۀ برخی تفکیک جنسیتی و اختلاط کمتر مرد و زن، سیاست و راهبردی شایسته و مرجح است و آن را به مجموعه‌ای از روایات مستند می‌کنند.<ref>- حر عاملی، وسائل الشیعه، 1409ق، ج20، ص184 و 235.</ref> برخی معتقدند تفکیک جنسیتی ضروری است؛ چراکه در غیر شرایط ضروری، اسلام مخالف حضور زن در ملاء عام و منظرهای اجتماعی است. مدافعان این نظریه مدعی هستند که از طریق جمع‌آوری قرائن و شواهد مذاق شارع را به‌دست آورده‌اند.<ref>- سلطانی تیرانی، بررسی مذاق شارع در باب حضور زن در ملاء و منظرهای اجتماعی، 1397ش، ص45.</ref> همچنین اجتناب از انحرافات اخلاقی، جلوگیری از افت تحصیلی دانش‌آموزان، <ref>- بستان، اسلام و تفاوت‌های جنسیتی، 1390ش، ص148.</ref> پیشگیری از آزار زنان در محیط اشتغال، <ref>- بستان، اسلام و تفاوت‌های جنسیتی، 1390ش، ص160.</ref> توجه به تفاوت‌های طبیعی زن و مرد و انتظارات متفاوت از دو جنس، برخی آیات قرآن<ref>- سوره احزاب، آیه33.</ref> و روایات، <ref>- کلینی، اصول کافی، 1369ش، ج5، ص519.</ref> تفکیک جنسیتی را ضروری می‌سازد.  
به عقیدۀ برخی تفکیک جنسیتی و اختلاط کمتر مرد و زن، سیاست و راهبردی شایسته و مرجح است و آن را به مجموعه‌ای از روایات مستند می‌کنند.<ref>- حر عاملی، وسائل الشیعه، 1409ق، ج20، ص184 و 235.</ref> برخی معتقدند تفکیک جنسیتی ضروری است؛ چراکه در غیر شرایط ضروری، اسلام مخالف حضور زن در ملاء عام و منظرهای اجتماعی است. مدافعان این نظریه مدعی هستند که از طریق جمع‌آوری قرائن و شواهد مذاق شارع را به‌دست آورده‌اند.<ref>- سلطانی تیرانی، بررسی مذاق شارع در باب حضور زن در ملاء و منظرهای اجتماعی، 1397ش، ص45.</ref> همچنین اجتناب از انحرافات اخلاقی، جلوگیری از افت تحصیلی دانش‌آموزان، <ref>- بستان، اسلام و تفاوت‌های جنسیتی، 1390ش، ص148.</ref> پیشگیری از آزار زنان در محیط اشتغال، <ref>- بستان، اسلام و تفاوت‌های جنسیتی، 1390ش، ص160.</ref> توجه به تفاوت‌های طبیعی زن و مرد و انتظارات متفاوت از دو جنس، برخی آیات قرآن<ref>- سوره احزاب، آیه33.</ref> و روایات، <ref>- کلینی، اصول کافی، 1369ش، ج5، ص519.</ref> تفکیک جنسیتی را ضروری می‌سازد.  


3. جواز اختلاط جنسیتی با حفظ حریم
===3. جواز اختلاط جنسیتی با حفظ حریم===
برخی معتقدند آیات و روایات ضرورت تفکیک با متون دیگر دینی و همچنین سیره پیشوایان دینی تعارض دارد و عمومیت آن از اعتبار ساقط است. بنابراین توصیه‌های تفکیک باید به توصیه‌های اخلاقی فروکاسته شود و تنها شرط اختلاط، حفظ حرمت و حریم زنان و مردان است.<ref>- مطهری، مسئله حجاب، 1389ش، ص216 و 220.</ref> این نظریه به سیرۀ اهل‌بیت استناد می‌کند، نظیر این‌که پیامبر زنان خود را به نوبت با خود به سفر می‌برد.<ref>- بخاری، صحیح، 1410ق، ج7، ص43.</ref> همچنین پیامبر دستور داده است که نباید مانع رفتن زنان به مسجد شد.<ref>- مجلسی، بحار الانوار، 1362ش، ج87، ص354.</ref> نمونه دیگر شرکت زنان در نماز بر میت در زمان پیامبر است، هرچند توصیه‌ای بر شرکت زنان در نماز میت وجود ندارد، اما منعی نیز از حضور آنها نشده است.<ref>- حر عاملی، وسائل الشیعه، 1414ق، ج1، ص156.</ref> در تاریخ ذکر شده است که پیامبر عده‌ای از زنان را با خود در جنگ‌ها برای کمک به زخمی‌ها و آب‌رسانی می‌برد.<ref>- ابوداوود، سنن، 1420ق، ج1، ص202.</ref>
برخی معتقدند آیات و روایات ضرورت تفکیک با متون دیگر دینی و همچنین سیره پیشوایان دینی تعارض دارد و عمومیت آن از اعتبار ساقط است. بنابراین توصیه‌های تفکیک باید به توصیه‌های اخلاقی فروکاسته شود و تنها شرط اختلاط، حفظ حرمت و حریم زنان و مردان است.<ref>- مطهری، مسئله حجاب، 1389ش، ص216 و 220.</ref> این نظریه به سیرۀ اهل‌بیت استناد می‌کند، نظیر این‌که پیامبر زنان خود را به نوبت با خود به سفر می‌برد.<ref>- بخاری، صحیح، 1410ق، ج7، ص43.</ref> همچنین پیامبر دستور داده است که نباید مانع رفتن زنان به مسجد شد.<ref>- مجلسی، بحار الانوار، 1362ش، ج87، ص354.</ref> نمونه دیگر شرکت زنان در نماز بر میت در زمان پیامبر است، هرچند توصیه‌ای بر شرکت زنان در نماز میت وجود ندارد، اما منعی نیز از حضور آنها نشده است.<ref>- حر عاملی، وسائل الشیعه، 1414ق، ج1، ص156.</ref> در تاریخ ذکر شده است که پیامبر عده‌ای از زنان را با خود در جنگ‌ها برای کمک به زخمی‌ها و آب‌رسانی می‌برد.<ref>- ابوداوود، سنن، 1420ق، ج1، ص202.</ref>


خط ۲۴: خط ۲۴:
==استقبال عمومی از تفکیک جنسیتی==
==استقبال عمومی از تفکیک جنسیتی==
به طور کلی زنان هم در ایران و هم در بسیاری از کشورهای پیشرفته، بیشتر از مردان خواهان تفکیک جنسیتی در برخی از فضاها هستند؛ اما بیشترین اختلاف نظر در خصوص فضاهای آموزشی وجود دارد. برخی تحقیقات حاکی از این است که دانشجویان در دانشگاه‌های مختلط تهران، بیشتر مخالف تفکیک هستند در حالی که در دانشگاه‌های تک‌جنسیتی، اغلب دانشجویان موافق تفکیک هستند.<ref>- انتظاری، «آثار و پیامدهای تفکیک جنسی در دانشگاه علامه طباطبایی در مقایسه با دانشگاه‌های دیگر»،  1397ش، ص211.</ref> همچنین بررسی‌ها نشان داده است دانش‌آموزانی که در مدارس تک‌جنسیتی تحصیل کرده‌اند نسبت به کسانی که در مدارس مختلط بوده‌اند، پیشرفت تحصیلی بهتری داشته‌اند.<ref>- خانی و محمدی، «نقش تفکیک جنسیتی بر پیشرفت تحصیلی و مقبولیت اجتماعی در مدارس ابتدایی»،  1394ش، ص94.</ref>
به طور کلی زنان هم در ایران و هم در بسیاری از کشورهای پیشرفته، بیشتر از مردان خواهان تفکیک جنسیتی در برخی از فضاها هستند؛ اما بیشترین اختلاف نظر در خصوص فضاهای آموزشی وجود دارد. برخی تحقیقات حاکی از این است که دانشجویان در دانشگاه‌های مختلط تهران، بیشتر مخالف تفکیک هستند در حالی که در دانشگاه‌های تک‌جنسیتی، اغلب دانشجویان موافق تفکیک هستند.<ref>- انتظاری، «آثار و پیامدهای تفکیک جنسی در دانشگاه علامه طباطبایی در مقایسه با دانشگاه‌های دیگر»،  1397ش، ص211.</ref> همچنین بررسی‌ها نشان داده است دانش‌آموزانی که در مدارس تک‌جنسیتی تحصیل کرده‌اند نسبت به کسانی که در مدارس مختلط بوده‌اند، پیشرفت تحصیلی بهتری داشته‌اند.<ref>- خانی و محمدی، «نقش تفکیک جنسیتی بر پیشرفت تحصیلی و مقبولیت اجتماعی در مدارس ابتدایی»،  1394ش، ص94.</ref>
==تفکیک جنسیتی در مسابقات ورزشی==
[[پرونده:تفکیک جنسیتی.mp4|بندانگشتی|533x533پیکسل]]
تفکیک جنسیتی در [[ورزش بانوان|ورزش]] به‌ویژه ورزش‌هایی که مستلزم تماس بدنی است، مورد تاکید اخلاقی و شرعی است. تلاش برخی برای به تصویر کشیدن پیامدهای مثبت ورزش‌ مختلط و ترویج آن نیز مبنای علمی ندارد<ref>حکمت‌نیا، حقوق و مسئولیت‌های فردی و اجتماعی زن، 1390ش، ص302.</ref> و با مخالفت‌های بسیاری از سوی زنان روبه‌رو شده است. اختلاط با ترنس‌ها نیز چالش جدیدی است که تبعیض جنسیتی را افزایش داده است. به‌عنوان نمونه می‌توان به نتیجه مسابقات دوچرخه‌سواری زنان در شیکاگو اشاره کرد که به‌صورتی مضحک حاکی از دست‌یابی تنها یک زن به مدال برنز بود، چراکه دو مدال طلا و نقره را ترنس‌ها از آن خود کردند. ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه، با امضای قانون ممنوعیت همجنس‌گرایی در روسیه، گفت: افراد [[ترنسجندر|تراجنسیتی]] مثل جهش‌های کرونا، متنوع شده‌اند. اگر مردی با عمل [[تغییرجنسیت|تغییر جنسیت]] به زن تبدیل شود، در مسابقات ورزشی زنان برنده می‌شود و با ادامه این جریان، ورزش زنان نابود خواهد شد.<ref>خبرگزاری صدا و سیما، 3 مرداد 1402.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۳۰: خط ۳۵:
==منابع==
==منابع==


* قرآن کریم.
*قرآن کریم.
* ابوداوود، سلیمان بن اشعث، سنن، بیروت، مکبته عصریه، 1420ق.
*ابوداوود، سلیمان بن اشعث، سنن، بیروت، مکبته عصریه، 1420ق.
* انتظاری، علی، «آثار و پیامدهای تفکیک جنسی در دانشگاه علامه طباطبایی در مقایسه با دانشگاه‌های دیگر»،  نشریه علوم اجتماعی، ش81، 1397ش.
*انتظاری، علی، «آثار و پیامدهای تفکیک جنسی در دانشگاه علامه طباطبایی در مقایسه با دانشگاه‌های دیگر»،  نشریه علوم اجتماعی، ش81، 1397ش.
* ایمانی، نفیسه و نرسیسیانس، امیلیا، «تفکیک جنسیتی فضای شهری و روابط صمیمانه بین جنیسیتی: ‌مطالعه مقایسه‌ای تفکیک منعطف و غیر منعطف»،  زن در فرهنگ و هنر، دوره 13، ش2، 1400ش.
*ایمانی، نفیسه و نرسیسیانس، امیلیا، «تفکیک جنسیتی فضای شهری و روابط صمیمانه بین جنیسیتی: ‌مطالعه مقایسه‌ای تفکیک منعطف و غیر منعطف»،  زن در فرهنگ و هنر، دوره 13، ش2، 1400ش.
* بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح، مصر، وزارة الاوقاف، 1410ق.
*بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح، مصر، وزارة الاوقاف، 1410ق.
* بستان، حسین، اسلام و تفاوت‌های جنسیتی، تهران، ‌ پروهشگاه حوزه و دانشگاه، 1390ش.
*بستان، حسین، اسلام و تفاوت‌های جنسیتی، تهران، ‌ پروهشگاه حوزه و دانشگاه، 1390ش.
* توانا، سهیل و شعیفی، معصومه، «تفکیک جنسیتی در فضای شهری: مطالعه بوستان شهر مادران تهران»،  جامعه‌شناسی ایران، ش2، 1394ش.
*توانا، سهیل و شعیفی، معصومه، «تفکیک جنسیتی در فضای شهری: مطالعه بوستان شهر مادران تهران»،  جامعه‌شناسی ایران، ش2، 1394ش.
* حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت، 1409ق.
*حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت، 1409ق.
* خانی، محمدحسین و محمدی، محسن، «نقش تفکیک جنسیتی بر پیشرفت تحصیلی و مقبولیت اجتماعی در مدارس ابتدایی»،  پژوهش‌های تربیتی، ش30، 1394ش.
*خانی، محمدحسین و محمدی، محسن، «نقش تفکیک جنسیتی بر پیشرفت تحصیلی و مقبولیت اجتماعی در مدارس ابتدایی»،  پژوهش‌های تربیتی، ش30، 1394ش.
* زند اقطاعی، فاطمه، الگوی اسلامی ورزش بانوان (بررسی ورزش زنان از دیدگاه فقه شیعه)،  مشهد، مرندیز، 1396ش.
*زند اقطاعی، فاطمه، الگوی اسلامی ورزش بانوان (بررسی ورزش زنان از دیدگاه فقه شیعه)،  مشهد، مرندیز، 1396ش.
* سفیری، خدیجه و ایمانیان، سارا، جامعه‌شناسی جنسیت، تهران، جامعه‌شناسان، 1392ش.
*سفیری، خدیجه و ایمانیان، سارا، جامعه‌شناسی جنسیت، تهران، جامعه‌شناسان، 1392ش.
* سلطانی تیرانی، سمیه، «بررسی مذاق شارع در باب حضور زن در ملاء و منظرهای اجتماعی اجتماعی»،  چکیده مقالات همایش بین‌المللی جایگاه زن و خانواده در تحقق حیات طیبه از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی، قم، مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی، 1397ش.
*سلطانی تیرانی، سمیه، «بررسی مذاق شارع در باب حضور زن در ملاء و منظرهای اجتماعی اجتماعی»،  چکیده مقالات همایش بین‌المللی جایگاه زن و خانواده در تحقق حیات طیبه از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی، قم، مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی، 1397ش.
* السیاسی، احمد بن سعود، «حقوق زن و مسئولیت‌های او در خانواده و جامعه»،  مجموعه مقالات حقوق و مسئولیت‌های زن در نظام اسلامی، تهران، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، 1386ش.
*السیاسی، احمد بن سعود، «حقوق زن و مسئولیت‌های او در خانواده و جامعه»،  مجموعه مقالات حقوق و مسئولیت‌های زن در نظام اسلامی، تهران، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، 1386ش.
* شمس‌الدین، مهدی، «زن و مساله پوشش و نگاه»،  ترجمه ابوالفضل شکوری، فصلنامه تخصصی بنیاد تاریخ انقلاب اسلام ایران، (اسلام و فمینسم: نگاه تاریخی)،  ش75، 1384ش.
*شمس‌الدین، مهدی، «زن و مساله پوشش و نگاه»،  ترجمه ابوالفضل شکوری، فصلنامه تخصصی بنیاد تاریخ انقلاب اسلام ایران، (اسلام و فمینسم: نگاه تاریخی)،  ش75، 1384ش.
* شهریاری، معصومه، «اجرای طرح تفکیک جنسیتی در دانشگاه آزاد»،  بازتاب‌اندیشه، شماره54، 1383ش.
*شهریاری، معصومه، «اجرای طرح تفکیک جنسیتی در دانشگاه آزاد»،  بازتاب‌اندیشه، شماره54، 1383ش.
* صدیقی، زینب و نیکوییان، آرزو، «تاملی در تفکیک جنسیتی آموزش و مشاغل بانوان»،  فرهنگ پویا، ش18، 1389ش.
*صدیقی، زینب و نیکوییان، آرزو، «تاملی در تفکیک جنسیتی آموزش و مشاغل بانوان»،  فرهنگ پویا، ش18، 1389ش.
* فکوهی، ناصر و دیگران «جایگاهی فضاهای اوقات فراغتی تفکیک شده در برساخت هویت دختران: مطالعه موردی بوستان نرگس قم»،  مجله پژوهش‌های انسان شناسی، دوره 9، شماره 2، 1398ش.
*فکوهی، ناصر و دیگران «جایگاهی فضاهای اوقات فراغتی تفکیک شده در برساخت هویت دختران: مطالعه موردی بوستان نرگس قم»،  مجله پژوهش‌های انسان شناسی، دوره 9، شماره 2، 1398ش.
* قمشیان، میثم، «تحلیل سیاست تفکیک جنسیتی دانشگاه‌ها از منظر علم سیاستگذاری»،  دین و سیاست فرهنگی، ش2، 1393ش.
*قمشیان، میثم، «تحلیل سیاست تفکیک جنسیتی دانشگاه‌ها از منظر علم سیاستگذاری»،  دین و سیاست فرهنگی، ش2، 1393ش.
* کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، تهران، علمیه اسلامیه، 1369ش.
*کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، تهران، علمیه اسلامیه، 1369ش.
* مجلسی، محمدتقی، بحار الانوار، تهران، دارالکتب اسلامیه، 1362ش.
*مجلسی، محمدتقی، بحار الانوار، تهران، دارالکتب اسلامیه، 1362ش.
* مختاری، مریم و فاضلی، عبدالله، «تفکیک جنسیتی شغلی در میان کارکنان نهاد کنابخانه‌های عمومی اهواز»،  زن در توسعه و سیاست، ش1، 1395ش.
*مختاری، مریم و فاضلی، عبدالله، «تفکیک جنسیتی شغلی در میان کارکنان نهاد کنابخانه‌های عمومی اهواز»،  زن در توسعه و سیاست، ش1، 1395ش.
* مطهری، مرتضی، مسئله حجاب، تهران، صدرا، 1389ش.
*مطهری، مرتضی، مسئله حجاب، تهران، صدرا، 1389ش.
* میرزایی، خلیل، فرهنگی توصیفی علوم اجتماعی، تهران، فوژان، 1393ش.
*میرزایی، خلیل، فرهنگی توصیفی علوم اجتماعی، تهران، فوژان، 1393ش.
* هوفمن، سول و اورت، سوزان، زنان و اقتصاد خانواده کار و در آمد، مترجمان محمود دانشور کاخکی و دیگران، مشهد، دانشگاه فردوسی، 1389ش.
*هوفمن، سول و اورت، سوزان، زنان و اقتصاد خانواده کار و در آمد، مترجمان محمود دانشور کاخکی و دیگران، مشهد، دانشگاه فردوسی، 1389ش.
* یاره، شعیب‌ و محمدنژاد، حبیب، «بررسی ابعاد و پیامدهای طرح تفکیک جنسیتی دانشجویان در دانشگاهها و راهکارهای اجرای طرح» فصلنامه فرهنگ در دانشگاه اسلامی، شماره5، 1391ش.  
*یاره، شعیب‌ و محمدنژاد، حبیب، «بررسی ابعاد و پیامدهای طرح تفکیک جنسیتی دانشجویان در دانشگاهها و راهکارهای اجرای طرح» فصلنامه فرهنگ در دانشگاه اسلامی، شماره5، 1391ش.  


[[رده: ویکی‌جنسیت]]
[[رده: ویکی‌جنسیت]]
[[رده: ساختار اجتماعی]]
[[رده: ساختار فرهنگی]]