|
|
(۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) |
خط ۱: |
خط ۱: |
| {{الگو:بیانات آیتالله خامنهای}}
| | '''اشتغال زنان در اندیشه آیتالله خامنهای؛ حدود، نوع، اولویتها و استلزامات اشتغال زنان از دیدگاه رهبری معظم.''' |
| '''«از ﺟﻤﻠﻪي ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ، ﺑﺎﻳﺪ دﻧﺒﺎل ﺑﺸﻮد. ﻣﺴﺄﻟﻪي اﺷﺘﻐﺎل زﻧﺎن، ﺣﺪود اﺷﺘﻐﺎل، ﭼﻪ اﺷﺘﻐﺎﻟﻰ، ﭼﻪ ﺟﻮر ﻛﺎري، ﺑﻪ ﭼﻪ ﻧﺤﻮي - ﻫﻤﺎن اﻧﻌﻄﺎﻓﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺘﻴﻢ در زﻣﻴﻨﻪي ﻣﺴﺎﺋﻞ اﺷﺘﻐﺎل - اﻳﻨﻬﺎ ﻫﻤﻪ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد.»'''<ref>زنان ﻓﺮﻫﻴﺨﺘﻪ و ﺣﻮزوي٢١/٢/٩٢</ref> | | |
| == حضور در میدان اشتغال== | | ==مفهومشناسی== |
| ارائهی تعریف دقیق از [[مشارکت اجتماعی]] و نسبت آن با [[اشتغال]] این امکان را فراهم میآورد تا بر اساس دیدگاه منطقی و مبتنی بر تناسب بین مسئولیت و تکوین؛ برای [[اشتغال زنان]] برنامهریزی نمود. غیریت مسئولیت اجتماعی با مسئولیت نانآوری، بایستهها و شایستهها را معین مینماید. مسئولیت اجتماعی حدود و ثغور نقشهای جنسیتی زن را تحتالشعاع قرار میدهد. این درحالی است که [[اشتغال زن]] متأثر از نقشهای جنسیتی او باید باشد چراکه اولی مسئولیت زن است و دومی خارج از آن: '''«ﻳﻜﻰ از ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ در دﻧﻴﺎ در ﺑﺎور ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎي ﻏﺮﺑﻰ یکچیز مسلمی شده ﻛﻪ در دوران ﻃﺎﻏﻮت ﺑﻪ فرهنگهای ﻧﻮع فساد انگیز آنها ﻫﻢ ﻛﺸﺎﻧﺪه ﺑﻮد، اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ زن اﮔﺮ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺷﻐﻠﻰ در ﺧﺎرج ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ از زﻧﻴﺘﺶ ﻛﻢاﺳﺖ، اﻳﻦ ﻏﻴﺮ از فعالیت اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ اﺳﺖ. مسئلهی ﺷﻐﻞ داﺷﺘﻦ اﺳﺖ. ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻪ ﻳﻚ ماشیننویسی ﻗﺎﻧﻊ ﺑﻮد، ﺑﻪ ﻳﻚ ﻛﺎرﻣﻨﺪي یکگوشهای از ادارات ﻗﺎﻧﻊ ﺑﻮد، ﺑﺤﺚ اﻳﻦ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ میخواست در ﻳﻚ فعالیت اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻛﻨﺪ. ﺑﺤﺚ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ میخواست آنهم ﻣﺜﻞ ﻣﺮدﻫﺎ ﻳﻚ ﺷﻐﻞ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. اﮔﺮ ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﻰ ﻳﻚ ﻣﻐﺎزه را، ﻳﻚ ﺳﻮﭘﺮﻣﺎرﻛﺖ را ﺑﻪ او میدادند ﻫﻢ خوشحال بود؛ در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ اﻳﻦ را ﻳﻚ فعالیت اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ نمیدانیم. آﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ میگویم اﺳﻼم میگوید ﻛﻪ ﻛﺎر اﺻﻠﻰ زن ﺗﻮي ﺧﺎﻧﻪ اﺳﺖ، آن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ اﺳﺖ ﻛﻪﻛﺎر اﺻﻠﻰ زن ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ اﻣﺮش داﺋﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻴﻦ ﺷﻮﻫﺮداري وب چه داری و خانه را جاروپارو ﻛﺮدن ﻳﺎ ادارهى ﻳﻚ ﺳﻮﭘﺮﻣﺎرﻛﺖ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻓﻼن قدر پول دربیاورد، آن اولی ﻣﻘﺪّم اﺳﺖ، آن اولی شغل زن اﺳﺖ؛ سوپرمارکتها ﺑﮕﺬارد ﻣﺮد ﺑﺮود اداره ﻛﻨﺪ، ﻛﺎرﻣﻨﺪي ﻓﻼن اداره را ﺑﮕﺬار ﻣﺮد ﺑﺮود ﺑﻜﻨﺪ، ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﺎن درآوردن ﻣﻄﺮح اﺳﺖ. اﻟﺘﻔﺎت ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ؟ ﻧﺎن درآوردن از ﻳﻚ ﻛﺎر ﺗﻮي ﺑﺎزار و ﺗﻮي اداره و ﺗﻮي ﺧﻴﺎﺑﺎن و ﺗﻮي نمیدانم ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ گوشهی دﻳﮕﺮ غیرازاین اﺳﺖ ﻛﻪ اﻧﺴﺎن ﻳﻚ ﻛﺎري را بهعنوان ﺣﺮﻛﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ، ﻳﻚ ﻛﺎر ﻻزم، ﻳﻚ ﻓﺮﻳﻀﻪ اﻧﺠﺎم میدهد. اﻳﻦ دومی اﺳﺖﻛﻪ ﻣﺤﺘﺮم اﺳﺖ، اﻳﻦ دومی اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ زن و ﻣﺮد ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ. آن اولی- ﻳﻌﻨﻰ ﻧﺎن درآوردن زن - ﺟﺰو وﻇﺎﻳﻒ زن ﻣﻄﻠﻘﺎّ ﻧﻴﺴﺖ. آﻧﺠﺎﻳﻰ ﻛﻪ زن میخواهد ﺑﺮود ﺑﻴﺮون ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺎن دربیاورد ﻧﻪ، ﻫﻤﺎن ﺗﻮي ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻤﺎﻧﺪ. ﻧﺎن درآوردن ﺟﺰو وﻇﺎﻳﻒ زن ﻧﻴﺴﺖ، ﺑﺮ او ﻻزم ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺖ، ﺑﻴﺨﻮد زحمتش را ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﻮدش ﻧﺪﻫﺪ، ﻛﺎرﻫﺎﻳﻰ دارد ﻛﻪ ﻣﻌﺎدل آن ﻛﺎر ﻫﺴﺖ داﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪ، ﺟﻬﺎد درراه ﺧﺪاﺳﺖ، ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺎر ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ اﺳﺖ، ﺻﺤﺒﺖ ﻋﺮض ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺣﻔﻆ ﭘﺸﺖ ﺟﺒﻬﻪ اﺳﺖ، ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺎرﻫﺎي ﺳﻴﺎﺳﻰ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن اﺳﺖ، آﻧﺠﺎ ﺑﻠﻪ زن ﺑﺮود، آﻧﺠﺎ ﺗﻜﻠﻴﻒ اوﺳﺖ، وظیفهی اوﺳﺖ، ﺑﺎﻳﺴﺘﻰ ﻫﺮ ﭼﻰ ﻫﻢ میتواند اﮔﺮ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ آن ﻛﺎر، ﻛﺎر واﺟﺒﻰ ﻫﺴﺖ از ﻛﺎر داﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﻢ ﺑﺰﻧﺪ، آن را ﻣﺤﺪود ﻛﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ آن ﻛﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ و سیاسیاش ﺑﺮﺳﺪ.»'''<ref>ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﺟﺎﻳﮕﺎه زن در ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ٤/١٢/٦٣</ref> | | |
| ==ملزومات زمینهای اشتغال زنان
| | ﻣﺴﺄﻟﻪی اﺷﺘﻐﺎل زﻧﺎن، ﺣﺪود اﺷﺘﻐﺎل، نوع شغل، نحوه انجام کار، انعطافی که در زﻣﻴﻨﻪ اﺷﺘﻐﺎل زنان لازم است، از جمله مسائلی است که نیازمند پیگیری است.<ref>زنان ﻓﺮﻫﻴﺨﺘﻪ و ﺣﻮزوی٢١/٢/٩٢</ref> |
| در مرحلهای بعد از ملتزم شدن به دوگانه فرض نمودن مشارکت اجتماعی و اشتغال زنان، باید بر مبنای مبانی اسلام، ساختارها و سیاستها طرحریزی و اجرا گردند نه بر اساس آنچه غرب تئوریزه و منتشر نموده است: | | ==حضور در میدان اشتغال== |
| '''«اگر میخواهیم نگاه ما نسبت به مسئلهی زن، نگاه سالم و منطقی و دقیقی باشد، شرط اوّل آن این است که ذهنمان را از این حرفهایی که غربیها در مورد زن میزنند- در مورد اشتغال، در مورد مدیریت، در مورد برابری جنسی- باید بکلّی تخلیه کنیم. یکی از بزرگترین خطاهای تفکّر غربی در مورد مسئلهی زن، همین عنوان «برابری جنسی» است. عدالت یک حق است؛ برابری گاهی حق است، گاهی باطل است؛ چرا باید انسانی را که ازلحاظ ساخت طبیعی- چه ازلحاظ جسمی، چه ازلحاظ عاطفی - برای یک منطقهی ویژهای از زندگی بشر ساختهشده، از آن منطقهی ویژه جدا کنیم، به منطقهی ویژهی دیگری که برای یک ساخت دیگر، برای یک ترکیب دیگری خدای متعال آماده کرده بکشانیم؟ چرا؟ این چه منطق عقلایی دارد، چه دلسوزیای در این هست؟ چرا باید کاری که مردانه است به زن داده بشود؟ این چه افتخاری است برای زن که کاری را انجام بدهد که مردانه است؟ من متأسّفم که گاهی خود خانمها، خود بانوان، روی این مسئله حساسیت نشان میدهند که ما با مردها چه فرقی داریم؟ خب بله در خیلی از مسائل هیچ تفاوتی نیست.»''' <ref>زنان برگزیده کشور93/01/30</ref> | | ارائهی تعریف دقیق از مشارکت اجتماعی و نسبت آن با اشتغال این امکان را فراهم میآورد تا بر اساس دیدگاه منطقی و مبتنی بر تناسب بین مسئولیت و تکوین؛ برای [[اشتغال زنان]] برنامهریزی نمود. غیریت مسئولیت اجتماعی با مسئولیت نانآوری، بایستهها و شایستهها را معین مینماید. مسئولیت اجتماعی حدود و ثغور [[نقشهای جنسیتی]] [[زن]] را تحتالشعاع قرار میدهد. این درحالی است که اشتغال زن متأثر از نقشهای جنسیتی او باید باشد چراکه اولی مسئولیت [[زن]] است و دومی خارج از آن: «ﻳﻜﻰ از ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ در دﻧﻴﺎ در ﺑﺎور ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎی ﻏﺮﺑﻰ یکچیز مسلمی شده ﻛﻪ در دوران ﻃﺎﻏﻮت ﺑﻪ فرهنگهای ﻧﻮع فسادانگیز آنها ﻫﻢ ﻛﺸﺎﻧﺪه ﺑﻮد، اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ زن اﮔﺮ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺷﻐﻠﻰ در ﺧﺎرج ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ از زﻧﻴﺘﺶ ﻛﻢاﺳﺖ، اﻳﻦ ﻏﻴﺮ از فعالیت اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ اﺳﺖ. مسئلهی ﺷﻐﻞ داﺷﺘﻦ اﺳﺖ. ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻪ ﻳﻚ ماشیننویسی ﻗﺎﻧﻊ ﺑﻮد، ﺑﻪ ﻳﻚ ﻛﺎرﻣﻨﺪی یکگوشهای از ادارات ﻗﺎﻧﻊ ﺑﻮد، ﺑﺤﺚ اﻳﻦ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ میخواست در ﻳﻚ فعالیت اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻛﻨﺪ. ﺑﺤﺚ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ میخواست آن هم ﻣﺜﻞ ﻣﺮدﻫﺎ ﻳﻚ ﺷﻐﻞ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. اﮔﺮ ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﻰ ﻳﻚ ﻣﻐﺎزه را، ﻳﻚ ﺳﻮﭘﺮﻣﺎرﻛﺖ را ﺑﻪ او میدادند ﻫﻢ خوشحال بود؛ در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ اﻳﻦ را ﻳﻚ فعالیت اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ نمیدانیم. آﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ میگویم اﺳﻼم میگوید ﻛﻪ ﻛﺎر اﺻﻠﻰ [[زن]] ﺗﻮی ﺧﺎﻧﻪ اﺳﺖ، آن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎر اﺻﻠﻰ [[زن]] ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ اﻣﺮش داﺋﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻴﻦ ﺷﻮﻫﺮداری وبچهداری و خانه را جارو پارو ﻛﺮدن ﻳﺎ ادارهى ﻳﻚ ﺳﻮﭘﺮﻣﺎرﻛﺖ ﺑﺮای اﻳﻨﻜﻪ ﻓﻼن قدر پول دربیاورد، آن اولی ﻣﻘﺪّم اﺳﺖ، آن اولی شغل [[زن]] اﺳﺖ؛ سوپرمارکتها ﺑﮕﺬارد ﻣﺮد ﺑﺮود اداره ﻛﻨﺪ، ﻛﺎرﻣﻨﺪی ﻓﻼن اداره را ﺑﮕﺬار ﻣﺮد ﺑﺮود ﺑﻜﻨﺪ، ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﺎن درآوردن ﻣﻄﺮح اﺳﺖ. اﻟﺘﻔﺎت میکنید؟ ﻧﺎن درآوردن از ﻳﻚ ﻛﺎر ﺗﻮی ﺑﺎزار و ﺗﻮی اداره و ﺗﻮی ﺧﻴﺎﺑﺎن و ﺗﻮی نمیدانم ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ گوشهی دﻳﮕﺮ غیرازاین اﺳﺖ ﻛﻪ اﻧﺴﺎن ﻳﻚ ﻛﺎری را بهعنوان ﺣﺮﻛﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ، ﻳﻚ ﻛﺎر ﻻزم، ﻳﻚ ﻓﺮﻳﻀﻪ اﻧﺠﺎم میدهد. اﻳﻦ دومی اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺤﺘﺮم اﺳﺖ، اﻳﻦ دومی اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ [[زن]] و ﻣﺮد ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ. آن اولی- ﻳﻌﻨﻰ ﻧﺎن درآوردن [[زن]] - ﺟﺰو وﻇﺎﻳﻒ [[زن]] ﻣﻄﻠﻘﺎّ ﻧﻴﺴﺖ. آﻧﺠﺎﻳﻰ ﻛﻪ [[زن]] میخواهد ﺑﺮود ﺑﻴﺮون ﺑﺮای اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺎن دربیاورد ﻧﻪ، ﻫﻤﺎن ﺗﻮی ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻤﺎﻧﺪ. ﻧﺎن درآوردن ﺟﺰو وﻇﺎﻳﻒ [[زن]] ﻧﻴﺴﺖ، ﺑﺮ او ﻻزم ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺖ، ﺑﻴﺨﻮد زحمتش را ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﻮدش ﻧﺪﻫﺪ، ﻛﺎرﻫﺎﻳﻰ دارد ﻛﻪ ﻣﻌﺎدل آن ﻛﺎر ﻫﺴﺖ داﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪ، ﺟﻬﺎد درراه ﺧﺪاﺳﺖ، ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺎر ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ اﺳﺖ، ﺻﺤﺒﺖ ﻋﺮض ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺣﻔﻆ ﭘﺸﺖ ﺟﺒﻬﻪ اﺳﺖ، ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺎرﻫﺎی ﺳﻴﺎﺳﻰ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن اﺳﺖ، آﻧﺠﺎ ﺑﻠﻪ [[زن]] ﺑﺮود، آﻧﺠﺎ ﺗﻜﻠﻴﻒ اوﺳﺖ، وظیفهی اوﺳﺖ، ﺑﺎﻳﺴﺘﻰ ﻫﺮ ﭼﻰ ﻫﻢ میتواند اﮔﺮ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ آن ﻛﺎر، ﻛﺎر واﺟﺒﻰ ﻫﺴﺖ از ﻛﺎر داﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﻢ ﺑﺰﻧﺪ، آن را ﻣﺤﺪود ﻛﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ آن ﻛﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ و سیاسیاش ﺑﺮﺳﺪ.»<ref>ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﺟﺎﻳﮕﺎه [[زن]] در ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ٤/١٢/٦٣</ref> |
| | |
| | |
| | در مرحلهای بعد از ملتزم شدن به دوگانه فرض نمودن مشارکت اجتماعی و [[اشتغال زنان]]، باید بر مبنای مبانی اسلام، ساختارها و سیاستها طرحریزی و اجرا گردند نه بر اساس آنچه غرب تئوریزه و منتشر نموده است: |
| | '''«اگر میخواهیم نگاه ما نسبت به مسئلهی [[زن]]، نگاه سالم و منطقی و دقیقی باشد، شرط اوّل آن این است که ذهنمان را از این حرفهایی که غربیها در مورد [[زن]] میزنند- در مورد اشتغال، در مورد مدیریت، در مورد برابری جنسی- باید بکلّی تخلیه کنیم. یکی از بزرگترین خطاهای تفکّر غربی در مورد مسئلهی [[زن]]، همین عنوان «برابری جنسی» است. عدالت یک حق است؛ برابری گاهی حق است، گاهی باطل است؛ چرا باید انسانی را که ازلحاظ ساخت طبیعی- چه از لحاظ جسمی، چه از لحاظ عاطفی - برای یک منطقهی ویژهای از زندگی بشر ساختهشده، از آن منطقهی ویژه جدا کنیم، به منطقهی ویژهی دیگری که برای یک ساخت دیگر، برای یک ترکیب دیگری خدای متعال آماده کرده بکشانیم؟ چرا؟ این چه منطق عقلایی دارد، چه دلسوزیای در این هست؟ چرا باید کاری که مردانه است به [[زن]] داده بشود؟ این چه افتخاری است برای [[زن]] که کاری را انجام بدهد که مردانه است؟ من متأسّفم که گاهی خود خانمها، خود بانوان، روی این مسئله حساسیت نشان میدهند که ما با مردها چه فرقی داریم؟ خب بله در خیلی از مسائل هیچ تفاوتی نیست.»''' <ref>[[زنان]] برگزیده کشور93/01/30</ref> |
| | |
| ==دیدگاه اسلام درباره اشتغال== | | ==دیدگاه اسلام درباره اشتغال== |
| در رابطه با [[اشتغال زنان]]، آنچه از نظر اسلام اهمیت دارد؛ عدم تعارض با منافع جسمی و معنوی زنان است. بهعبارت دیگر جز در موارد استثناء- که به احکام بر میگردد نه اعتقادات- هیچ محدودیتی برای [[اشتغال زنان]] وجود ندارد و حتی میتوان ادعا نمود که در مواردی رویکرد حمایتی نیز در این رابطه داشته و دارد؛ مگر آنکه تحت تأثیر این اشتغال؛ منفعتی بزرگتر به مخاطره بیفتد: '''«اﺳﻼم باکار ﻛﺮدن زﻧﺎن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮاﻓﻖ اﺳﺖ، ﺑﻠﻜﻪ ﺗﺎ آﻧﺠﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻐﻞ اﺳﺎﺳﻰ او ﻛﻪ مهمترین ﺷﻐﻞ اوﺳﺖ، ﻳﻌﻨﻰ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻓﺮزﻧﺪ و ﺣﻔﻆ ﺧﺎﻧﻮاده، ﻣﺰاﺣﻢ ﻧﺒﺎﺷﺪ، ﺷﺎﻳﺪ ﻻزم ﻫﻢ ﻣﻴﺪاﻧﺪ. ﻳﻚ ﻛﺸﻮر نمیتواند از ﻧﻴﺮوي ﻛﺎر زﻧﺎن در عرصههای ﻣﺨﺘﻠﻒ بینیاز ﺑﺎﺷﺪ؛ اما اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻛﺮاﻣﺖ و باارزش ﻣﻌﻨﻮي و اﻧﺴﺎﻧﻰ زن ﻣﻨﺎﻓﺎت ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺎﻳﺪ زن را ﺗﺬﻟﻴﻞ ﻧﻜﻨﺪ. زن را وادار به ﺗﻮاﺿﻊ و ﺧﻀﻮع ﻧﻜﻨﻨﺪ. اﺳﻼم ﻣﺎﻧﻊ ﻣﺸﺎﻏﻞ و مسؤولیتهای زﻧﺎن ﻧﻴﺴﺖ ﻣﮕﺮ در ﻣﻮارد اﺳﺘﺜﻨﺎﻳﻰ، ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻮرد اتفاق ﺑﻴﻦ ﻓﻘﻬﺎﺳﺖ، ﺑﻌﻀﻰ ﻫﻢ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﻴﻪ اﺳﺖ و در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪﻫﺎ ﻫﻢ اﻟﺒﺘّﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎر ﺷﻮد. »'''<ref>زنان نخبه ٢٥/٩/٧١و دیدار عمومی زنان٣٠/٧/٧٦</ref> | | در رابطه با [[اشتغال زنان]]، آنچه از نظر اسلام اهمیت دارد؛ عدم تعارض با منافع جسمی و معنوی [[زنان]] است. بهعبارت دیگر جز در موارد استثناء- که به احکام بر میگردد نه اعتقادات- هیچ محدودیتی برای [[اشتغال زنان]] وجود ندارد و حتی میتوان ادعا نمود که در مواردی رویکرد حمایتی نیز در این رابطه داشته و دارد؛ مگر آنکه تحت تأثیر این اشتغال؛ منفعتی بزرگتر به مخاطره بیفتد: '''«اﺳﻼم با کار ﻛﺮدن زﻧﺎن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮاﻓﻖ اﺳﺖ، ﺑﻠﻜﻪ ﺗﺎ آﻧﺠﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻐﻞ اﺳﺎﺳﻰ او ﻛﻪ مهمترین ﺷﻐﻞ اوﺳﺖ، ﻳﻌﻨﻰ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻓﺮزﻧﺪ و ﺣﻔﻆ ﺧﺎﻧﻮاده، ﻣﺰاﺣﻢ ﻧﺒﺎﺷﺪ، ﺷﺎﻳﺪ ﻻزم ﻫﻢ میداﻧﺪ. ﻳﻚ ﻛﺸﻮر نمیتواند از ﻧﻴﺮوی ﻛﺎر زﻧﺎن در عرصههای ﻣﺨﺘﻠﻒ بینیاز ﺑﺎﺷﺪ؛ اما اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻛﺮاﻣﺖ و باارزش ﻣﻌﻨﻮی و اﻧﺴﺎﻧﻰ زن ﻣﻨﺎﻓﺎت ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺎﻳﺪ [[زن]] را ﺗﺬﻟﻴﻞ ﻧﻜﻨﺪ. [[زن]] را وادار به ﺗﻮاﺿﻊ و ﺧﻀﻮع ﻧﻜﻨﻨﺪ. اﺳﻼم ﻣﺎﻧﻊ ﻣﺸﺎﻏﻞ و مسؤولیتهای زﻧﺎن ﻧﻴﺴﺖ ﻣﮕﺮ در ﻣﻮارد اﺳﺘﺜﻨﺎﻳﻰ، ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻮرد اتفاق ﺑﻴﻦ ﻓﻘﻬﺎﺳﺖ، ﺑﻌﻀﻰ ﻫﻢ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﻴﻪ اﺳﺖ و در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪﻫﺎ ﻫﻢ اﻟﺒﺘّﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎر ﺷﻮد. »'''<ref>زنان نخبه ٢٥/٩/٧١و دیدار عمومی زنان٣٠/٧/٧٦</ref> |
| ==شروط، لوازم و بایستههای اشتغال==
| |
|
| |
|
| ===تناسب اشتغال با ویژگیهای زنانه=== | | ==مشاغل مناسب با ویژگیهای [[زنانه]]== |
| تناسب اشتغال با ویژگیهای زنانه
| | باید توجه داشت که موافقت و حمایت نظام اسلامی از [[اشتغال زنان]] بهمعنای بالابردن جایگاه ارزشی ایشان به این واسطه نمیباشد. چرا که جایگاه ارزشی [[زن]] فیذاته متعلق به اوست که نباید مورد تعدی و ظلم واقع شود. بهعبارت دیگر نباید ارزشمندی [[زن]] با اشتغال محاسبه و خلاف آن، ستم تلقی گردد: '''«ﺧﺎﻧﻤﻬﺎ ﻣﺠﺎزﻧﺪ ﻛﻪ اﺳﺘﺨﺪام ﺑﺸﻮﻧﺪ، ﻣﺠﺎزﻧﺪ ﻛﺎر دوﻟﺘﻰ ﻛﻨﻨﺪ، ﻣﺠﺎزﻧﺪ ﺗﻮی ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺮوﻧﺪ، ﻣﺠﺎزﻧﺪ در ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎی دوﻟﺘﻰ ﺗﺎ ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻی دوﻟﺘﻰ ﻫﻢ ﺑﺮوﻧﺪ، ﻫﻴﭻ اﺷﻜﺎﻟﻰ ﻧﺪارد. اما ﻣﻦ ﻳﻚ ﻧﻜﺘﻪای را ﻣﻦ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﻮاﻫﺮی ﻛﻪ اﻳﻦ ﺳﺆال را ﻛﺮده ﺑﮕﻮﻳﻢ و آن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﻻ اﮔﺮ ﻓﺮض ﻛﺮدﻳﻢ ﺧﻮاﻫﺮﻫﺎ ﻧﺸﺪ اﺳﺘﺨﺪام دوﻟﺘﻰ ﺑﺸﻮﻧﺪ، آﻳﺎ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ اﻳﻦ میشود ﻛﻪ آن دوﻟﺘﻰ ﻛﻪ [[زن]]ها را وارد ادارات نمیکند؛ اﻳﻦ ﺑﺎ [[زن]]ها ﺑﺪ اﺳﺖ؟ اﻳﻦ اﺳﺖ واﻗﻌﺎً ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ؟ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﻮان در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ آﻧﻬﺎ را ادارات دﺳﺘﺸﺎن را ﺑﻨﺪ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﻚ ﺷﺎﻫﻰ ﺻﻨﺎر ﺣﻘﻮﻗﻰ ﻣﺜﻼً ﺑﻬﺸﺎن ﺑﺪﻫﻨﺪ؟ اﻳﻦ اﺳﺖ؟ ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻢ ﺧﻴﻠﻰ ﺑﻴﻨﺶ ﻏﻴﺮﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪای ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ [[زن]] ﺑﺎﺷﺪ.»''' <ref>ﭘﺮﺳﺶ و ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺎ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ٢٢/١٠/٦٧</ref> |
| اشتغال فرد، فارغ از دلایل و عوامل آن، زمانی مفید و موجب پیشرفت و حس رضایت میباشد که تعارضی با خلقت او نداشته باشد. شغلی که ویژگیهای زنانه را به چالش بکشاند یا آن را در موضع ضعف قرار دهد، نهتنها برای فرد مضر است بلکه آثاری جبران ناپذیر بر جامعه خواهد داشت:
| | ===مهمترین مشغولیت [[زنانه]]=== |
| '''«اﺳﺎﺳﻰﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎر زن، ﻛﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﻠﻘﺖ زﻧﺎﻧﻪي او، ﺑﺎ اﺣﺴﺎﺳﺎت و ﻋﻮاﻃﻒ ﺑﻪ ودﻳﻌﺖ ﻧﻬﺎدهي اﻟﻬﻰ در وﺟﻮد او، ﻫﻤﺨﻮان و ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ.رﺳﻴﺪن و ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﻋﻮاﻃﻒ ﺟﻮﺷﺎن و ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺘﻦ ﺑﻪ آن ﻣﺤﺒﺘﻰ ﻛﻪ ﺧﺪاي ﻣﺘﻌﺎل در ﻫﻤﻪى وﺟﻮد زن ﻧﻬﺎده اﺳﺖ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ. اﻟﺒﺘّﻪ ﺷﻐﻞ ﻫﻢ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﻣﻮاردي ﺑﺮاي ﺑﻌﻀﻰ از زﻧﺎن، اﺟﺘﻨﺎبﻧﺎﭘﺬﻳﺮ و ﺑﺮاي ﺑﻌﻀﻰ ﻻزم ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺷﻐﻞ ﺑﺮاي زن، اﻣﺮي ﻣﺒﺎح و ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ؛ اما اﺳﻼم، ارزش زن را ﻟﺰوﻣﺎً ﺑﻪ آن ﻧﻤﻴﺪاﻧﺪ.ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﮔﻨﺠﻴﻨﻪى ﺑﺎ ارزش ﻟﻄﻒ، آراﻣﺶ و رﺣﻤﺖ را در وﺟﻮد زن ﻗﺮار داده اﺳﺖ و زﻧﺎن در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﺴﺆوﻟﻴﺘﻬﺎ و ﻣﺸﺎﻏﻠﻰ اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺻﻔﺎت و وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ذاﺗﻰ ﻣﺘﻌﺎرض ﻧﺒﺎﺷﺪ. ﺑﺎﻳﺪ ﻃﺒﻴﻌﺖ و ﻓﻄﺮت زن و ﻃﺒﻴﻌﺖ و ﻓﻄﺮت ﻣﺮد، ﻣﺴﺆوﻟﻴﺘﻬﺎ و ﻣﺸﺎﻏﻞاﺧﺘﺼﺎﺻﻰ زن، ﻣﺴﺆوﻟﻴﺘﻬﺎ و ﻣﺸﺎﻏﻞ اﺧﺘﺼﺎﺻﻰ ﻣﺮد و آﻧﭽﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺸﺘﺮكﺑﻴﻦ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺎﺷﺪ، اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد و از روي اﻧﻔﻌﺎل و ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻧﺒﺎﺷﺪ.»'''<ref>زنان ﻫﺮﻣﺰﮔﺎن ٢٩/١١/٧٦ زﻧﺎن ﻧﻤﺎﻳﻨﺪهى ﻣﺠﻠﺲ ١٤/٧/٨٠ دیدار عمومی زنان ٣٠/٧/٧٦</ref>
| | شغلانگاری مادری و همسری نه بهمعنای کارمندی است که باید در مقابل آن دستمزدی دریافت شود- هرچند که این موضوع در فقه شیعه مشروع و قابل مطالبه است- بلکه این مفهوم را دنبال مینماید که مسئولیتی والا و خطیر برعهده [[زن]] است که قابل قیاس با مشاغل اجتماعی نیست: |
| لزوم تناسب اشتغال با [[ویژگیهای جنسیتی]] از آن جهت حائز اهمیت است که جایگاه و شأنیت زن در اجتماع را تحت تأثیر خود قرار میدهد. بهگونهای که لوازم اشتغال تعیینکنندهی ساختارها و نوع تعاملات با افراد خواهد بود. همین موضوع موجب تغییر موضع نظام اسلامی، از دفاع به مطالبهگری شده است چراکه حقیقت مبانی و ارجحیت آنها در آثار نمایان گردیده است:
| | '''«[[زن]] محترم است، هیچکس هم نگفته که [[زن]] در میدانهای اجتماعی وارد نشود یا مسئولیت نگیرد یا علم پیدا نکند. امّا درعینحال مدیر خانواده [[زن]] است، محورِ کانونِ خانواده [[زن]] است، مهمتر از همهی مشاغل [[زن]]، مادری، همسری و ایجاد آرامش و سکینه است وَ جَعَلَ مِنها زَوجَها لِیَسکُـنَ اِلَیها؛ مایهی سکونت و آرامش است؛ این خصوصیت زن در اسلام است.»''' <ref>ذاکرین اهلبیت علیهمالسلام،96/12/17</ref> |
| '''«از ﻣﻦ ﺳﺆال ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﻏﺮﺑﻴﻬﺎ درﺑﺎره ي ﻣﺴﺄﻟﻪي زن در ﻛﺸﻮر ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ، ﭼﻪ دﻓﺎﻋﻰ دارﻳﺪ؟ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ: ﻣﺎ دﻓﺎع ﻧﺪارﻳﻢ، ﻣﺎ ﻫﺠﻮم دارﻳﻢ! ﻣﺎ در ﻣﺴﺄﻟﻪي زن، از ﻏﺮب ﻃﻠﺐﻛﺎرﻳﻢ؛ ﻣﺎ ﻣﺪّﻋﻰ ﻏﺮﺑﻴﻢ؛ آﻧﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ دارﻧﺪ ﺑﻪ زن ﻇﻠﻢ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ، زن را ﺗﺤﻘﻴﺮ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ، ﺟﺎﻳﮕﺎه زن را ﭘﺎﻳﻴﻦﻣﻰآورﻧﺪ؛ ﺑﻪ اﺳﻢ آزادي، ﺑﻪ اﺳﻢ اﺷﺘﻐﺎل، ﺑﻪ اﺳﻢ ﻣﺴﺆوﻟﻴﺖ دادن، آﻧﻬﺎ را ﻣﻮردﻓﺸﺎرﻫﺎي روﺣﻰ، رواﻧﻰ، ﻋﺎﻃﻔﻰ و اﻫﺎﻧﺖ ﺷﺨﺼﻴﺘﻰ و ﺷﺄﻧﻰ ﻗﺮار ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ؛آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻮاب ﺑﺪﻫﻨﺪ.»''' <ref>زنان ﻧﺨﺒﻪ ١/٣/٩٠</ref> [[ویژگیهای جنسیتی]] در مشاغلی که تناسبی با آنها ندارد نیز قابل رؤیت است. استفاده از زیورآلات یا تبرج، نمونههایی از این دست بهشمار میروند که زنانگی زنان را، در این موقعیت، به سخره میکشانند:
| |
| '''«ﻣﻦ ﻳﺎدم ﻧﻤﻴﺮود در ﻫﻨﺪ، ﻣﻨﺰل ﻳﻜﻰ از داﻧﺸﺠﻮﻫﺎ ﻣﻬﻤﺎن ﺑﻮدم؛ ﺑﻌﺪازﻇﻬﺮ ﻣﻴﺨﻮاﺳﺘﻴﻢ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻛﻨﻴﻢ، دﻳﺪم از ﺑﻴﺮون ﭘﻨﺠﺮه، ﺻﺪاي ﻛﻮﺑﻴﺪن ﭼﻴﺰيﻣﻰآﻳﺪ. ﻧﮕﺎه ﻛﺮدم، دﻳﺪم ﻣﺤﻮﻃﻪاي اﺳﺖ- ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ- ﭘﺎﻧﺼﺪ ﻣﺘﺮي، ﻛﻪ درآﻧﺠﺎ ﺳﻨﮕﻬﺎﻳﻰ رﻳﺨﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻢ ﺣﺪود ﭼﻬﻞ، ﭘﻨﺠﺎه ﺳﺎل، ﻋﻤﻠﻪ اﺳﺖ و ﭘﺘﻜﻰ در دﺳﺘﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ- آن ﺧﺎﻧﻢ، ﭼﺎق و ﺳﻴﺎه ﺑﻮد و از اﻳﻦ ﻟﺒﺎﺳﻬﺎي خاص ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺑﻮد، ﻛﻪ وﻗﺘﻰ ﺧﺎﻧﻤﻬﺎ ﻣﻴﭙﻮﺷﻨﺪ، ﻗﺴﻤﺘﻰ از ﺑﺪﻧﺸﺎن را (درﻗﺴﻤﺖ ﺳﻴﻨﻪ) ﺑﺎز ﻣﻴﮕﺬارﻧﺪ. اﻳﻦ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﭘﺰ آﻧﻬﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺘﻰ از ﺑﺪن را ﺑﺎز ﻣﻴﮕﺬارﻧﺪ- اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﻋﻤﻠﻪ، اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺪﻧﺶ را ﺑﺎز ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد! ّاﺗﻔﺎﻗﺎً در ﻫﻤﺎن ﺣﺎل ﻋﻤﻠﮕﻰ ﻫﻢ ﻓﺮاﻣﻮﺷﺶ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺟﻨﺒﻪي زﻳﻨﺘﻰ را ﺣﻔﻆ ﻛﻨﺪ! ﺑﺎ وﺿﻊ رﻗّﺖﺑﺎري داﺷﺖ ﺳﻨﮓ ﻣﻴﻜﻮﺑﻴﺪ. ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﭼﺮا اﻳﻦ ﻛﺎر را ﻣﻴﻜﻨﺪ، ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻋﻤﻠﻪ اﺳﺖ. ﮔﻔﺘﻢ روزي ﭼﻘﺪر ﻣﻴﮕﻴﺮد؟ ﮔﻔﺘﻨﺪ روزي ﭼﻬﺎر ﻳﺎ ﭘﻨﺞ روﭘﻴﻪ ﻣﻴﮕﻴﺮد- ﻛﻪ آن وﻗﺖ روﭘﻴﻪ ﺑﺎ ﭘﻮل ﻣﺎ، ﺷﺎﻳﺪ ﭘﺎﻧﺰده رﻳﺎل ﺑﻮد- ﺳﺎل ٥٩، ﺑﻌﺪ از اﻧﻘﻼب، اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻢ روزي ﺣﺪود ده ﺗﻮﻣﺎن ﻣﻴﮕﺮﻓﺖ، ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻬﺎرده، ﻳﺎ دوازده ﺳﺎﻋﺖ ﺳﻨﮓﺷﻜﻨﻰ ﻛﻨﺪ! ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺮﺳﺪ اﻳﻨﻜﻪ در ﻣﺤﻴﻂ اﺳﻼﻣﻰ، ﺑﻪ زن اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎري ﻧﻤﻴﺪﻫﻨﺪ، اﻓﺘﺨﺎري اﺳﺖ. اﻟﺒﺘّﻪ زن در ﻣﺰارع ﺧﻮدش ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﺪ، در ﺷﻤﺎل ﺑﺮاي ﺧﻮدش ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﺪ؛ وﻟﻰ ﺑﺮاي دﻳﮕﺮي ﻋﻤﻠﻪ ﻧﻤﻴﺸﻮد! ﻳﻌﻨﻰ آدم ﺣﺎﻻ ﺑﻴﺎﻳﺪ، ﺗﻼش ﻛﻨﺪ، ﻳﻚ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ را ﺑﻪ زن ﺑﺪﻫﺪ! اﻳﻨﻬﺎ ارزﺷﻰ ﻧﺪارد. انﺷﺎءاﷲ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ، ﺗﺎ اﻳﻦ ﻛﺎرﻫﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺨﻮﺑﻰ ﭘﻴﺶ ﺑﺮود. ﺷﻤﺎ ﺧﺎﻧﻤﻬﺎ در ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻮﻓّﻖ ﺑﺎﺷﻴﺪ و ﺗﻼش ﻛﻨﻴﺪ، ﺗﺎ انﺷﺎءاﷲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺟﺎﻳﻰ ﺑﺮﺳﻴﻢ.»'''
| |
| <ref>ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن زن ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮراى اﺳﻼﻣﻰ ١٤/٧/٨٠</ref>
| |
| ===محوریت خانواده===
| |
| ظاهر و باطن خانواده وابسته و متأثر از زن است. زن به واسطهی ویژگیهای جنسیتی خود نقشی بیبدیل برعهده دارد؛ تاجایی که جایگاه «محوریت» خانواده در اختیار او است. اهمیت و ارزشمندی «محور» در هر موضوع و ساختاری بر هیچکس پوشیده نیست و نباید بههیچ دلیل مورد خدشه واقع شود. اشتغال زنان با این اصل، مورد پذیرش و قابل دفاع است:
| |
| '''«از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺴﺎﺋﻠﻰ ﻛﻪ ﻣﻄﺮح ﻣﻴﺸﻮد، ﻣﺴﺄﻟﻪى اﺷﺘﻐﺎل ﺑﺎﻧﻮان اﺳﺖ. اﺷﺘﻐﺎل ﺑﺎﻧﻮان از ﺟﻤﻠﻪ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ آن ﻣﻮاﻓﻘﻴﻢ. ﺑﻨﺪه ﺑﺎ اﻧﻮاع ﻣﺸﺎرﻛﺘﻬﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻣﻮاﻓﻘﻢ؛ ﺣﺎﻻ ﭼﻪ از ﻧﻮع اﺷﺘﻐﺎل اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﺎﺷﺪ، ﭼﻪ از ﻧﻮع اﺷﺘﻐﺎﻻت ﺳﻴﺎﺳﻰ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ و فعالیتهای ﺧﻴﺮﺧﻮاﻫﺎﻧﻪ و از اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺑﺎﺷﺪ؛ اﻳﻨﻬﺎ ﻫﻢ ﺧﻮب اﺳﺖ. زﻧﻬﺎ ﻧﺼﻒ ﺟﺎﻣﻌﻪاﻧﺪ و ﺧﻴﻠﻰ ﺧﻮب اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ از اﻳﻦ ﻧﻴﻢِ ﺟﺎﻣﻌﻪ در زﻣﻴﻨﻪى اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ؛ ﻣﻨﺘﻬﺎ دو ﺳﻪ ﺗﺎ اﺻﻞ را ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺪﻳﺪه ﻧﮕﺮﻓﺖ. ﻳﻚ اﺻﻞ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر اﺳﺎﺳﻰ را - ﻛﻪ ﻛﺎرِ ﺧﺎﻧﻪ و ﺧﺎﻧﻮاده و ﻫﻤﺴﺮ و ﻛﺪﺑﺎﻧﻮﻳﻰ و ﻣﺎدري اﺳﺖ - ﺗﺤﺖاﻟﺸﻌﺎع ﻗﺮار ﻧﺪﻫﺪ. ﺑﻪ ﻧﻈﺮم ﻣﻴﺮﺳﺪ ﻣﻮاردي داﺷﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺧﺎﻧﻤﻬﺎﻳﻰ اﻳﻨﻄﻮر ﻋﻤﻞ ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ. اﻟﺒﺘّﻪ ﻳﻚ ﻗﺪري ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺳﺨﺖ ﻣﻴﮕﺬرد؛ ﻫﻢ درس ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ، ﻫﻢ درس دادﻧﺪ، ﻫﻢ ﺧﺎﻧﻪداري ﻛﺮدﻧﺪ، بچه آوردﻧﺪ، ﺑﺰرگ ﻛﺮدﻧﺪ، ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻛﺮدﻧﺪ. ﭘﺲ ﻣﺎ ﺑﺎآن اﺷﺘﻐﺎل و ﻣﺸﺎرﻛﺘﻰ ﻛﺎﻣﻼً ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪى اﺻﻠﻰ ﺿﺮﺑﻪ وﺻﺪﻣﻪ ﻧﺰﻧﺪ؛ ﭼﻮن اﻳﻦ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻧﺪارد.»'''<ref>ذاکرین اهل بیت علیهم السلام 29/12/95</ref> ضرورت «عدم تعارض مشغولیت زن با ایفای نقش در خانواده» یک اصل است. موضوعی که به نوع کار، ارتباطی نداشته و آنچه مورد بحث است« ضرورت حفظ پیوند زن و مرد» بوده که نباید نادیده گرفته شود:'''«ﺑﻌﻀﻴﻬﺎ از ﻣﺎ ﻣﻴﭙﺮﺳﻨﺪ: ﺷﻤﺎ ﻣﻮاﻓﻘﻴﺪ زﻧﻬﺎ ﺑﺮوﻧﺪ ﻛﺎر ﻛﻨﻨﺪ؟ ﻣﺎ ﻣﻴﮕﻮﻳﻴﻢ: اﻟﺒﺘّﻪ، ﻣﺎ ﺑﺎ ﺑﻴﻜﺎري ﺧﺎﻧﻤﻬﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻢ؛ زن اﺻﻼً ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ. اﻟﺒﺘّﻪ ﻛﺎر دو ﺟﻮر اﺳﺖ: ﻳﻜﻰ ﻛﺎر داﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪ و ﻳﻜﻰ ﻛﺎر ﺑﻴﺮون ﺧﺎﻧﻪ، ﻫﺮ دو ﻛﺎر اﺳﺖ؛ اﮔﺮ ﻛﺴﻰ اﺳﺘﻌﺪاد دارد در ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻴﺮون ﻣﻨﺰل، ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ، ﺧﻴﻠﻰ ﻫﻢ ﺧﻮب اﺳﺖ. ﻣﻨﺘﻬﺎ ﻳﻚ ﺷﺮط دارد، ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻮري ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﺷﺘﻐﺎل -ﺣﺘّﻰ در داﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪ - ﺑﻪ ﭘﻴﻮﻧﺪ زن و ﺷﻮﻫﺮ ﻟﻄﻤﻪاي ﻧﺰﻧﺪ. ﺑﻌﻀﻰ از ﺧﺎﻧﻤﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﻮدﺷﺎن را از ﺻﺒﺢ ﺗﺎ ﺷﺐ ﻣﻴﻜﺸﻨﺪ ﺑﻌﺪ ﻛﻪ ﻣﺮد ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻰآﻳﺪ، ﺣﻮﺻﻠﻪ ﻳﻚ ﻟﺒﺨﻨﺪ زدن ﺑﻪ او را ﻫﻢ ﻧﺪارد. اﻳﻦ ﻫﻢ ﺑﺪ اﺳﺖ. ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ را ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد اما ﻧﻪ آﻧﻘﺪري ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ اﻧﻬﺪام ﺧﺎﻧﻮاده ﻣﻨﺘﻬﻰ ﺑﺸﻮد.»''' <ref>ﻣﺮاﺳﻢ ﻋﻘﺪ ازدواج72/11/12</ref>
| |
| ===حضور توام باحجاب و عفاف===
| |
| تنها محدودیتی که اسلام برای [[اشتغال زن]] در نظر دارد؛ نوع تعامل و ضرورت تحفظ از عفت خویش است. بهگونهای که در صورت التفات و عمل به آن، تنها مانع زن؛ ضعف قدرت جسمانی، عدم اشتیاق و محدودیت زمانی او خواهد بود:
| |
| '''« در ﻋﺮﺻﻪي ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎ اﺳﻼم ﺣﺪودي را ﻣﻌﻴﻦﻛﺮده اﺳﺖﻛﻪ اﻳﻦﺣﺪود، ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ زن و اﺟﺎزه داﺷﺘﻦ او ﺑﺮاي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻧﻴﺴﺖ؛ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺧﺘﻼط زن و ﻣﺮد اﺳﺖ ﻛﻪ اﺳﻼم روي اﻳﻦﻣﺴﺄﻟﻪﺣﺴﺎﺳﻴﺖ دارد. اﺳﻼم ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖﻛﻪﻣﺮد و زن ﺑﺎﻳﺪﻳﻚﻣﺮزﺑﻨﺪي ﻣﻴﺎن ﺧﻮدﺷﺎن در ﻫﻤﻪﺟﺎ در ﺧﻴﺎﺑﺎن، در اداره، در ﺗﺠﺎرﺗﺨﺎﻧﻪ ـ داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﻨﺪ، ﻣﻴﺎن زن و ﻣﺮد ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺣﺠﺎب و ﻣﺮزي ﻣﻌﻴﻦﺷﺪه اﺳﺖ. اﺧﺘﻼط و اﻣﺘﺰاج زن و ﻣﺮد، ﺑﻪﻣﺜﻞ اﺧﺘﻼط و اﻣﺘﺰاج ﻣﺮدان ﺑﺎﻫﻢ و زﻧﺎن ﺑﺎﻫﻢﻧﻴﺴﺖ. اﻳﻦ را ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖﻛﻨﻨﺪ. ﻫﻢﻣﺮد ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖﻛﻨﺪ و ﻫﻢ زن ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖﻛﻨﺪ. اﮔﺮ اﻳﻦﺣﺴﺎﺳﻴﺖ اﺳﻼم ﻧﺴﺒﺖﺑﻪ رواﺑﻂ و ﻧﻮع اﺧﺘﻼط ﻣﺮد و زن رﻋﺎﻳﺖﺑﺸﻮد، ﻫﻤﻪي ﻛﺎرﻫﺎﻳﻰﻛﻪﻣﺮدان ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ در ﻋﺮﺻﻪي اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ اﻧﺠﺎم ﺑﺪﻫﻨﺪ، زﻧﺎن ﻫﻢ اﮔﺮﻗﺪرت ﺟﺴﻤﺎﻧﻰ و ﺷﻮق و ﻓﺮﺻﺘﺶ را داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﻨﺪ ـ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ اﻧﺠﺎم ﺑﺪﻫﻨﺪ .»'''<ref>زنان خوزستان 20/12/75</ref>
| |
| رعایت اصل عفاف، علاوه بر دستاوردی که برای عامل آن خواهد داشت میتواند به عنوان راهحل وضعیت موجود زنان دنیا قرار گیرد: '''«زﻧﺎن اﻣﺮوز، دﺧﺘﺮان ﺟﻮان ﻛﻪ در ﻣﺤﻴﻄﻬﺎي ﭘﺎﻳﺒﻨﺪ ﺑﻪ ارزﺷﻬﺎي اﻟﻬﻰ و اﺳﻼﻣﻰ ﻣﺸﻐﻮل ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻴﻦ ﺷﻤﺎ ﺧﺎﻧﻤﻬﺎي ﻣﺤﺘﺮم ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻣﺸﻐﻮل ﺗﺤﺼﻴﻞ و ﻣﺸﻐﻮل ﻛﺎر و ﺗﻼش ﻫﺴﺘﻴﺪ، ﺷﻤﺎ ﺑﺮاي زﻧﺎن دﻧﻴﺎ، اﻣﺮوز حجتید. ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻧﻮان ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻴﺪاﻧﻬﺎي ﻋﻠﻢ را و ﻣﻌﺮﻓﺖ را ﺑﭙﻴﻤﺎﻳﻨﺪ و ﭘﻴﺶ ﺑﺮوﻧﺪ، در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ارزﺷﻬﺎي اﺳﻼﻣﻰ را رﻋﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ، ﭘﺎﻳﺒﻨﺪ ﺑﻪ دﻳﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ، اﻫﻞ ﻋﻔﺎف ﺑﺎﺷﻨﺪ.»''' <ref>اﻋﻀﺎى ﺷﻮراى ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ زﻧﺎن٤/١٠/٧٠</ref>
| |
| ===ممانعت از سیطره مردان===
| |
| یکی از دقیقترین، ظریفترین و موثرترین راهبردهایی که اسلام برای تحفظ شانیت و شخصیت زن توصیه مینماید؛ ممانعت از سیطره جنس مرد بر جنس زن در اجتماع است. سیطرهای که موجب ضعف زن و ظلم به او خواهد شد و به همین جهت تمام مشاغلی که سلطهی مردان جزء ذاتی آن است برای زن غیرقابل قبول خواهد بود:
| |
| '''«ﻣﻦ باکسانی ﻛﻪ بهعنوان بهکارگیری زن، ﻣﻨﺸﻰ زن اﺳﺘﺨﺪام میکنند، ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ. ﺧﺐ، زﻧﺎن در دستگاههای ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﻮب دارﻧﺪ اﻧﺠﺎم میدهند و ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻬﺎي ﺧﻴﻠﻰ ﺧﻮب اﻧﺠﺎم میدهند. بزرگترین ﻣﺸﻜﻞ هم آن ﺣﺎﻟﺖ ﺳﻴﻄﺮهى ﻣﺮداﻧﻪ ﺑﺮ زن اﺳﺖ. اﻳﻦ را بخصوص زﻧﻬﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ. «فلایخضعن بالقول ﻓﻴﻄﻤﻊ الذی ﻗﻠﺒﻪ ﻣﺮض»(احزاب آیه 32) در ﻗﺮآن میگوید، ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮد - ﻛﻪ ﺟﻨﺲ ﻣﺘﺠﺎوز و شروعکننده اﺳﺖ - ﻗﺪرت ﭘﻴﺪا ﻧﻜﻨﺪ، زن ﻧﺒﺎﻳﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ او ﺧﻀﻮع ﻛﻨﺪ؛ ﺧﻀﻮع در زﺑﺎن و ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ. میبینیم اینها اﺳﺮار اﺳﺖ و در اینها رازﻫﺎي ﺑﺰرگ ﻫﺴﺖ؛ اما ﻣﺎ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ همینطور غافل از اینها ﻋﺒﻮر میکنیم و نمیفهمیم. اﺑﺰار، ﻳﻌﻨﻰ وسیلهی ﻣﺮدم ﺑﺮاي رﻓﺘﻦ به سمت ﮔﻨﺎه؛ آن ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺠﺎوزﻃﻠﺒﻰ و افزونخواهی و اﻗﺪام و اﺑﺘﻜﺎر اوﺳﺖ؛ ابزارزن و ﻛﻤﻚ زن دررفتن ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﮔﻨﺎه، ﺣﺎﻟﺖ وادادﮔﻰ و ﺧﻀﻮع و تواضع اوﺳﺖ؛ ﻟﺬا ﺗﻜﺒﺮ ﺣﺮام اﺳﺖ؛ اما ﺑﺮاي زﻧﻬﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺮد ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺟﺰ و ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ ﻣﻤﺪوح اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻜﺒﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ. اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ در ﺑﻌﻀﻰ از ﻣﺸﺎﻏﻞ بهکلی از ﺑﻴﻦ میرود؛ ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﺸﻴﮕﺮي و ﻣﺴﺘﺨﺪم ﺑﻮدن زن. ﻏﻴﺮ از تسلط ﻣﺮداﻧﻪ، ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺎﻟﺘﻰ وﺟﻮد ﻧﺪارد. در ﻣﻨﺸﻴﮕﺮي، از اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ وﺟﻮد دارد.١»'''<ref>ذاکرین اهل بیت علیهم السلام 29/12/95</ref>
| |
| === نهی تحمیل کار سنگین به زن===
| |
| تحمیل کار سخت و خارج از توان، جسمی و روحی، به زن نه تنها دور از انصاف است و ظلم محسوب میشود بلکه رعایت ویژگیهای زنانه نیز باید مورد دقت و محاسبه قرار گیرد. بهعبارت دیگر آنچه ملاک و معیار است؛ توان زن و نهی از تحمیل شغل و فعالیت بر عهدهی او است:
| |
| '''« ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺎر ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺑﻪ زن، ﻇﻠﻢ ﺑﻪ زن اﺳﺖ. اﺳﻼم اﻳﻦ ﺗﻮﺻﻴﻪ را ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ؛ اما ﻛﺎر ﻋﻠﻤﻰ و ﺗﻼش اﻗﺘﺼﺎدي و ﺳﻴﺎﺳﻰ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ را ﻫﻢ ﻣﻨﻊ ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ. البته رواﻳﺘﻰ از ﻧﺒﻰ ﻣﻜﺮم اﺳﻼم اﺳﺖ و ﻓﺮﻣﻮده اﺳﺖ: »زن ﺷﻤﺎ ﮔﻞ اﺳﺖ،ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﻪ ﻧﻴﺴﺖ«؛ ﻳﻌﻨﻰ زن در ﺧﺎﻧﻪى ﺷﻤﺎ ﻣﺜﻞ ﮔﻠﻰ ﻟﻄﻴﻒ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﻇﺮاﻓﺖ و دﻗّﺖ رﻓﺘﺎر ﻛﺮد. ﭘﻴﺸﻜﺎر و ﺧﺪﻣﺘﮕﺰار ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺧﻴﺎل ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﻛﺎرﻫﺎي ﺳﻨﮕﻴﻦ را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ او ﻣﺤﻮل ﻛﺮد. اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻌﻀﻰ وﻗﺘﻰ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻨﺪازدواج ﻛﻨﻨﺪ، ﺷﺮط ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ زن ﺣﺘﻤﺎً ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎر ﺑﻜﻨﺪ و ﺷﻐﻞ و درآﻣﺪي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﻛﺎﻣﻼ ﺧﻄﺎﺳﺖ. اﺳﻼم ﭼﻨﻴﻦ ﭼﻴﺰي ﻧﮕﻔﺘﻪ اﺳﺖ؛ اما ﻧﻪ آن ﻃﺮف اﻳﻨﻜﻪ زن را ﺑﻪ ﻛﺎرﻫﺎي ﺳﻨﮕﻴﻦ و ﺗﻼﺷﻬﺎي دﺷﻮار اﻗﺘﺼﺎدي و ﻳﺎ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻳﺎ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﺠﺒﻮر ﻛﻨﻨﺪ، اﻳﻦ را ﻫﻢ اﺳﻼم ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻧﻜﺮده اﺳﺖ؛ ﻧﻈﺮ اﺳﻼم ﻳﻚ ﻧﻈﺮي ﻣﻴﺎﻧﻪ اﺳﺖ؛ ﻳﻌﻨﻰ زن اﮔﺮ ﻓﺮﺻﺖ و ﻓﺮاﻏﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، بچهدارى ﻣﺎﻧﻊ او ﻧﺸﻮد، ﺷﻮق و ﻋﻼﻗﻪ و ﺗﻮان ﺟﺴﻤﺎﻧﻰ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺨﻮاﻫﺪ وارد ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎى اﻗﺘﺼﺎدى و ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺷﻮد، ﻣﺎﻧﻌﻰ ﻧﺪارد؛ اما اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺠﺒﻮرش ﻛﻨﻨﺪ، اﺳﻼم اﻳﻦ را ﻧﺨﻮاﺳﺘﻪ اﺳﺖ.»'''<ref>زنان اروﻣﻴﻪ ٢٨/٦/٧٥</ref>
| |
| ===برنامهریزی بر اساس اهداف کلان===
| |
| اهمیت وظیفهی اصلی و اساسی زن در خانواده میتواند مسئلهی اشتغال او را به حاشیه براند؛ که با توجه به کارکردها و اهداف کلی، دور از انتظار و انصاف نخواهد بود. با این وجود باید سیاستگزاریها و دستگاههای اجرایی به این موضوع دقت نظر داشته باشند. آنچه در رابطه با اشتغال بانوان حائز اهمیت است؛ حرکت در مسیر و جهت صحیح بوده است که این موضوع آیندهنگری، مصلحتاندیشی و صبر و استقامت مسئولین را میطلبد:
| |
| '''«مسئلهی اشتغال بانوان، جزو مسائل اصلی نیست. البتّه ما با اشتغال بانوان مخالف نیستیم؛ بنده خودم نه با اشتغالشان، نه با مدیریّتهاشان مخالفتی ندارم، مادامیکه با آن مسائل اصلی معارضه و تنافی پیدا نکند؛ اگر معارضه پیدا کرد، آن مقدّم است. یکی از کارهایی که در این زمینهی سوّم که عرض کردیم باید انجام بگیرد، طبعاً این است که نگاه کنند ببینند آن مشاغلی که متناسب با این خصوصیّت زن است چیست. بعضی از مشاغل هست متناسب با ساخت زن نیست، خب اینها را دنبال نکنند. یکی از کارها این است که آن تحصیلاتی را که به آن مشاغل منتهی میشود، بر زن تحمیل نکنند. این بحث دانشگاه و تحصیلات و مانند اینها که باز بعضیها جنجال میکنند که در تحصیلات تبعیض است، این تبعیض همهجا بد نیست. تبعیض آنجایی که ضدّ عدالت باشد بد است. والّا فرض کنید وقتیکه شما در یک تیم فوتبال، یکی را میگذارید مهاجم، یکی را میگذارید مدافع، یکی را میگذارید دروازهبان، خب این تبعیض است دیگر. اگر آن کسی که باید در خط دفاع واایستد، گذاشتند مهاجم، خب تیم خواهد باخت. آن کسی که باید مهاجم باشد اگر گذاشتند دروازهبان که بلد نیست این کار را، خب تیم میبازد. این تبعیض است، [امّا] این تبعیض، عین عدالت است؛ یکی را اینجا میگذارند، یکی را آنجا میگذارند، یکی را آنجا میگمارند. [پس باید] ببینیم با توجّه به آن اهداف بلند چه درسی برای بانوان مناسب است، آن درس را در اختیارشان قرار بدهیم؛ نه اینکه مجبورش کنیم که شما چون در کنکور اینجوری شرکت کردی، و اینجوری نمره آوردی، حتماً باید بروی فلان درس را بخوانی، که این درس نه با طبیعت زنانهی او سازگار است، نه با اهداف عالی او سازگار است، نه شغلی که به دنبال این درس به او داده میشود، متناسب با او است. این چیزها را به نظر من در زمینهی اشتغال زنان باید در نظر گرفت.»'''<ref>زنان برگزیده کشور30/1/93</ref>
| |
| ==مشاغل مناسب با ویژگیهای زنانه==
| |
| باید توجه داشت که موافقت و حمایت نظام اسلامی از [[اشتغال زنان]] بهمعنای بالابردن جایگاه ارزشی ایشان به این واسطه نمیباشد چراکه جایگاه ارزشی زن فی ذاته متعلق به اوست که نباید مورد تعدی و ظلم واقع شود. بهعبارت دیگر نباید ارزشمندی زن با اشتغال محاسبه و خلاف آن، ستم تلقی گردد: '''«ﺧﺎﻧﻤﻬﺎ ﻣﺠﺎزﻧﺪ ﻛﻪ اﺳﺘﺨﺪام ﺑﺸﻮﻧﺪ، ﻣﺠﺎزﻧﺪ ﻛﺎر دوﻟﺘﻰ ﻛﻨﻨﺪ، ﻣﺠﺎزﻧﺪ ﺗﻮي ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺮوﻧﺪ، ﻣﺠﺎزﻧﺪ در ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي دوﻟﺘﻰ ﺗﺎ ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻي دوﻟﺘﻰ ﻫﻢ ﺑﺮوﻧﺪ، ﻫﻴﭻ اﺷﻜﺎﻟﻰ ﻧﺪارد. اما ﻣﻦ ﻳﻚ ﻧﻜﺘﻪاي را ﻣﻦ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﻮاﻫﺮي ﻛﻪ اﻳﻦ ﺳﺆال را ﻛﺮده ﺑﮕﻮﻳﻢ و آن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﻻ اﮔﺮ ﻓﺮض ﻛﺮدﻳﻢ ﺧﻮاﻫﺮﻫﺎ ﻧﺸﺪ اﺳﺘﺨﺪام دوﻟﺘﻰ ﺑﺸﻮﻧﺪ، آﻳﺎ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ اﻳﻦ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ آن دوﻟﺘﻰ ﻛﻪ زﻧﻬﺎ را وارد ادارات ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ؛ اﻳﻦ ﺑﺎ زﻧﻬﺎ ﺑﺪ اﺳﺖ؟ اﻳﻦ اﺳﺖ واﻗﻌﺎً ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ؟ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﻮان در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ آﻧﻬﺎ را ادارات دﺳﺘﺸﺎن را ﺑﻨﺪ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﻚ ﺷﺎﻫﻰ ﺻﻨﺎر ﺣﻘﻮﻗﻰ ﻣﺜﻼً ﺑﻬﺸﺎن ﺑﺪﻫﻨﺪ؟ اﻳﻦ اﺳﺖ؟ ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻢ ﺧﻴﻠﻰ ﺑﻴﻨﺶ ﻏﻴﺮﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪاي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زن ﺑﺎﺷﺪ.»''' <ref>ﭘﺮﺳﺶ و ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺎ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ٢٢/١٠/٦٧</ref> | |
| ===مهمترین مشغولیت زنانه=== | |
| شغلانگاری مادری و همسری نه بهمعنای کارمندی است که باید در مقابل آن دستمزدی دریافت شود- هرچند که این موضوع در فقه شیعه مشروع و قابل مطالبه است- بلکه این مفهوم را دنبال مینماید که مسئولیتی والا و خطیر برعهده زن است که قابل قیاس با مشاغل اجتماعی نیست: | |
| '''«زن محترم است، هیچکس هم نگفته که زن در میدانهای اجتماعی وارد نشود یا مسئولیت نگیرد یا علم پیدا نکند. امّا درعینحال مدیر خانواده زن است، محورِ کانونِ خانواده زن است، مهمتر از همهی مشاغل زن، مادری، همسری و ایجاد آرامش و سکینه است وَ جَعَلَ مِنها زَوجَها لِیَسکُـنَ اِلَیها؛ مایهی سکونت و آرامش است؛ این خصوصیت زن در اسلام است.»''' <ref>ذاکرین اهلبیت علیهمالسلام،96/12/17</ref> | |
| ===حضور در مسئولیتهای فرهنگی و آموزشی=== | | ===حضور در مسئولیتهای فرهنگی و آموزشی=== |
| زن، به واسطهی روحیهی پرورشدهندگی و بنا نهادن ارتباطاتش بر اساس عطوفت؛ میتواند بر فرزندان جامعه تاثیر بهسزایی داشته باشد و آنچه که ممکن است خانوادهها نسبت به آن بیتفاوت باشند را اصلاح و در میان نسل آینده تثبیت و ترویج نماید: '''«از ﻣﺴﺆوﻟﻴﺘﻬﺎي ﻣﻬﻤﻰ ﻛﻪ زﻧﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ در آن ﻧﻘﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ، دراﻣﻮر ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ و آﻣﻮزﺷﻰ اﺳﺖ؛ ﺷﻤﺎ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ وﻇﻴﻔﻪي ﺣﺴﺎﺳﺘﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﮔﺮدﻫﺎرا در ﻣﺪارس ﻣﺆﻣﻦ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻛﻨﻴﺪ، ﻧﻪ ﻣﺘﻈﺎﻫﺮ و داراي اﺣﺴﺎس اﺟﺒﺎر ﺑﻪ اﻳﻤﺎن. ﺑﺎ ﻇﺮاﻓﺖ و دﻗّﺖ و ﻟﻄﻒ در رﻳﺨﺘﻦ ﺷﺮﺑﺖ اﻳﻤﺎن ﺗﺎ اﻋﻤﺎق وﺟﻮد ﻧﻮﺑﺎوﮔﺎن ﺗﻼش ﻛﻨﻴﺪ.اﻣﺮوز ﺗﻨﻬﺎ اﺑﺰارﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ در دﺳﺖ اﺳﺘﻜﺒﺎر ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﺮ ﺿﺪّ ﻣﺎ وﺟﻮد دارد، دو اﺑﺰار اﺳﺖ؛ ﻳﻜﻰ اﺑﺰار ﻓﺸﺎر اﻗﺘﺼﺎدي در ﻛﻮﺗﺎهﻣﺪّت ودﻳﮕﺮي اﺑﺰار ﻓﺴﺎد ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ در دراز ﻣﺪّت ﻛﻪ ﺧﻄﺮﻧﺎﻛﺘﺮ اﺳﺖ.معلمین در ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ارزش ﻣﺸﺎﻏﻞ در درﺟﻪي اول ﻗﺮار دارﻧﺪ و اﻳﻦ ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ متعلمینتان ﺟﻬﺎد و اﻳﺜﺎر و آﻳﻨﺪهﻧﮕﺮي را ﺑﻴﺎﻣﻮزﻳﺪ ﺗﺎ آﻳﻨﺪهي اﻧﻘﻼب ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺷﻮد.»''' <ref>ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن زنان ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻛﺸﻮر٧/١١/٦٣</ref>
| | [[زن]]، به واسطهی روحیهی پرورشدهندگی و بنا نهادن ارتباطاتش بر اساس عطوفت؛ میتواند بر فرزندان جامعه تاثیر بهسزایی داشته باشد و آنچه که ممکن است خانوادهها نسبت به آن بیتفاوت باشند را اصلاح و در میان نسل آینده تثبیت و ترویج نماید: '''«از ﻣﺴﺆولیتهای ﻣﻬﻤﻰ ﻛﻪ زﻧﺎن میتواﻧﻨﺪ در آن ﻧﻘﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ، دراﻣﻮر ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ و آﻣﻮزﺷﻰ اﺳﺖ؛ ﺷﻤﺎ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ وﻇﻴﻔﻪی ﺣﺴﺎﺳﺘﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﮔﺮدﻫﺎ را در ﻣﺪارس ﻣﺆﻣﻦ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻛﻨﻴﺪ، ﻧﻪ ﻣﺘﻈﺎﻫﺮ و دارای اﺣﺴﺎس اﺟﺒﺎر ﺑﻪ اﻳﻤﺎن. ﺑﺎ ﻇﺮاﻓﺖ و دﻗّﺖ و ﻟﻄﻒ در رﻳﺨﺘﻦ ﺷﺮﺑﺖ اﻳﻤﺎن ﺗﺎ اﻋﻤﺎق وﺟﻮد ﻧﻮﺑﺎوﮔﺎن ﺗﻼش ﻛﻨﻴﺪ.اﻣﺮوز ﺗﻨﻬﺎ اﺑﺰارﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ در دﺳﺖ اﺳﺘﻜﺒﺎر ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﺮ ﺿﺪّ ﻣﺎ وﺟﻮد دارد، دو اﺑﺰار اﺳﺖ؛ ﻳﻜﻰ اﺑﺰار ﻓﺸﺎر اﻗﺘﺼﺎدی در ﻛﻮﺗﺎهﻣﺪّت ودﻳﮕﺮی اﺑﺰار ﻓﺴﺎد ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ در درازﻣﺪّت ﻛﻪ ﺧﻄﺮﻧﺎﻛﺘﺮ اﺳﺖ. معلمین در ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی ارزش ﻣﺸﺎﻏﻞ در درﺟﻪی اول ﻗﺮار دارﻧﺪ و اﻳﻦ ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ متعلمینتان ﺟﻬﺎد و اﻳﺜﺎر و آﻳﻨﺪهﻧﮕﺮی را ﺑﻴﺎﻣﻮزﻳﺪ ﺗﺎ آﻳﻨﺪهی اﻧﻘﻼب ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺷﻮد.»''' <ref>ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن [[زنان]] ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻛﺸﻮر٧/١١/٦٣</ref> |
| | |
| ===پرستاری=== | | ===پرستاری=== |
| پرستاری، برآمده از خوی مراقبتی در افراد است که این ویژگی در زنان بیش از مردان متبلور و نمایان است. صبر، عطوفت به همراه حس همراهی و همدلی زنانه، ویژگیهایی هستند که این شغل را ارجحیت خواهد بخشید: | | پرستاری، برآمده از خوی مراقبتی در افراد است که این ویژگی در [[زنان]] بیش از مردان متبلور و نمایان است. صبر، عطوفت به همراه حس همراهی و همدلی [[زنانه]]، ویژگیهایی هستند که این شغل را ارجحیت خواهد بخشید: |
| '''«اولین اﺷﺘﻐﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺧﺎﻧﻤﻬﺎ ﻣﻄﺮح ﻣﻴﺸﻮد، ﭘﺮﺳﺘﺎري اﺳﺖ. ﻃﺒﻴﻌﻰﺗﺮﻳﻦ، ﻣﺘﻨﺎﺳﺐﺗﺮﻳﻦ، ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻳﺎ ﻳﻜﻰ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ اﺷﺘﻐﺎﻟﻬﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮوﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺗﺠﻬﻴﺰ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻴﺮوﻫﺎ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر و آﻣﺎده ﻛﺮدن و ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪهی ﻛﺮدن و ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪي ﻧﻴﺮوﻫﺎ ﻛﺮدن ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺮاﻋﺎت ﺟﻬﺎت ﺷﺮﻋﻰ را ﻫﻢ انﺷﺎءاﷲ ﺑﻜﻨﻴﺪ.»'''<ref>زنان ﭘﺮﺳﺘﺎر واﺣﺪ ﺑﺴﻴﺞ ٣٠/١١/٦١</ref> | | '''«اولین اﺷﺘﻐﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﺮای ﺧﺎﻧﻤﻬﺎ ﻣﻄﺮح میشود، ﭘﺮﺳﺘﺎری اﺳﺖ. ﻃﺒﻴﻌﻰﺗﺮﻳﻦ، ﻣﺘﻨﺎﺳﺐﺗﺮﻳﻦ، ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻬمترﻳﻦ ﻳﺎ ﻳﻜﻰ از ﻣﻬمترﻳﻦ اﺷﺘﻐﺎﻟﻬﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮوﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺗﺠﻬﻴﺰ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻴﺮوﻫﺎ ﺑﺮای اﻳﻦ ﻛﺎر و آﻣﺎده ﻛﺮدن و ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪهی ﻛﺮدن و ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪی ﻧﻴﺮوﻫﺎ ﻛﺮدن ﺑﺮای اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺮاﻋﺎت ﺟﻬﺎت ﺷﺮﻋﻰ را ﻫﻢ انﺷﺎءاﷲ ﺑﻜﻨﻴﺪ.»'''<ref>[[زنان]] ﭘﺮﺳﺘﺎر واﺣﺪ ﺑﺴﻴﺞ ٣٠/١١/٦١</ref> |
| | |
| ==جستارهای وابسته== | | ==جستارهای وابسته== |
| *[[خشونت و ظلم به زن در اندیشه آیتالله خامنهای]] | | *[[خشونت و ظلم به زن در اندیشه آیتالله خامنهای]] |
خط ۴۹: |
خط ۳۱: |
| *[[مساله خانواده در اندیشه آیتالله خامنهای]] | | *[[مساله خانواده در اندیشه آیتالله خامنهای]] |
| *[[عدالت و جنسیت در اندیشه آیتالله خامنهای]] | | *[[عدالت و جنسیت در اندیشه آیتالله خامنهای]] |
| * [[آموزش و تحصیل زن در اندیشه آیتالله خامنهای]] | | *[[آموزش و تحصیل زن در اندیشه آیتالله خامنهای]] |
| *[[حجاب و عفاف در اندیشه آیتالله خامنهای]] | | *[[حجاب و عفاف در اندیشه آیتالله خامنهای]] |
| ==پانویس== | | ==پانویس== |
خط ۵۶: |
خط ۳۸: |
| *KHMENEI.IR | | *KHMENEI.IR |
| *بانکی پور فرد،محمد حسین،مجموعه 5 جلدی نقش و رسالت زن، در بیانات رهبر معظّم انقلاب اسلامی،انتشارات انقلاب اسلامی،1391 | | *بانکی پور فرد،محمد حسین،مجموعه 5 جلدی نقش و رسالت زن، در بیانات رهبر معظّم انقلاب اسلامی،انتشارات انقلاب اسلامی،1391 |
| | | [[رده:ویکیجنسیت]] |
| [[رده:ویکی جنسیت]] | |
| [[رده:دیدگاه آیتالله خامنهای]]
| |
| [[رده:اشتغال زنان]]
| |
| [[رده:فعالیت اجتماعی]]
| |
| [[رده:فعالیت اقتصادی]]
| |
| [[رده:شغل]]
| |
| [[رده:تحصیلات]]
| |
| [[رده:مادری و اشتغال]]
| |