بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
عملکرد جنسی مناسب و سالم یکی از نشانههای سلامت جسم و روان است که باعث ایجاد حس لذت مشترک، تقویت و تعمیق صمیمیت و کاهش تنشها بین زوجین خواهد شد؛ از اینرو انجام و عدم انجام برخی کارها لازم و ضروری است. | عملکرد جنسی مناسب و سالم یکی از نشانههای سلامت جسم و روان است که باعث ایجاد حس لذت مشترک، تقویت و تعمیق صمیمیت و کاهش تنشها بین زوجین خواهد شد؛ از اینرو انجام و عدم انجام برخی کارها لازم و ضروری است. | ||
==مفهومشناسی== | ==مفهومشناسی== | ||
بهداشت جنسی بهمعنای رعایت مواردی است که انسان را به رابطۀ جنسی آگاهانه، لذتبخش و بیخطر<ref> [https://lib.wrc.ir/scholar/view/1/19599 محبی و دیگران، «کیفیت مشاوره بهداشت جنسی ارائه شده در مراکز مشاوره قبل از ازدواج تبریز از دیدگاه مددجویان»، 1391ش، ص23.]</ref> و هماهنگی بین ذهن، احساس و جسم میرساند.<ref> [https://nmj.umsha.ac.ir/article-1-1182-fa.html آرتیمانی و دیگران، «بررسی تأثیر آموزش بهداشت جنسی بر میزان رعایت اصول بهداشت جنسی»، 1392ش، ص34.]</ref> از منظری دیگر، بهداشت جنسی بهمعنای برخورداری زن و مرد از امکان برقراری رابطه جنسی مشروع، عاطفی، بهموقع و همراه با رعایت حقوق و احترام متقابل با همسر خود است؛ رابطهای که زمینهساز سلامت جسمی، روانی و اخلاقی هر یک از زوجین، تحکیم خانواده، تولید نسل شایسته و ایجاد جامعهای سالم است.<ref> [http://noo.rs/w3U8C شفیعی سروستانی، «بررسی تطبیقی مفهوم و مبانی نظری سلامت جنسی در اسناد بینالمللی و آموزههای اسلامی»، 1400ش، ص31.]</ref> تحقق بهداشت جنسی نیازمند آگاهی از تغییرات بدنی در دوران نوجوانی، بیماریهای جنسی، روابط میان جنسیتها و تواناییهای مختلف جنسی است.<ref> [https://elonplus.com/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7-%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%B1/ «آموزش بهداشت جنسی و ارتباط آن با سلامت روانی نوجوانان»، وبسایت گروه روانشناسی و مشاوره ایلان پلاس.]</ref> | بهداشت جنسی بهمعنای رعایت مواردی است که انسان را به [[رابطه جنسی سالم|رابطۀ جنسی]] آگاهانه، لذتبخش و بیخطر<ref> [https://lib.wrc.ir/scholar/view/1/19599 محبی و دیگران، «کیفیت مشاوره بهداشت جنسی ارائه شده در مراکز مشاوره قبل از ازدواج تبریز از دیدگاه مددجویان»، 1391ش، ص23.]</ref> و هماهنگی بین ذهن، احساس و جسم میرساند.<ref> [https://nmj.umsha.ac.ir/article-1-1182-fa.html آرتیمانی و دیگران، «بررسی تأثیر آموزش بهداشت جنسی بر میزان رعایت اصول بهداشت جنسی»، 1392ش، ص34.]</ref> از منظری دیگر، بهداشت جنسی بهمعنای برخورداری زن و مرد از امکان برقراری رابطه جنسی مشروع، عاطفی، بهموقع و همراه با رعایت حقوق و احترام متقابل با همسر خود است؛ رابطهای که زمینهساز سلامت جسمی، روانی و اخلاقی هر یک از زوجین، تحکیم خانواده، تولید نسل شایسته و ایجاد جامعهای سالم است.<ref> [http://noo.rs/w3U8C شفیعی سروستانی، «بررسی تطبیقی مفهوم و مبانی نظری سلامت جنسی در اسناد بینالمللی و آموزههای اسلامی»، 1400ش، ص31.]</ref> تحقق بهداشت جنسی نیازمند آگاهی از تغییرات بدنی در دوران نوجوانی، بیماریهای جنسی، روابط میان جنسیتها و تواناییهای مختلف جنسی است.<ref> [https://elonplus.com/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7-%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%B1/ «آموزش بهداشت جنسی و ارتباط آن با سلامت روانی نوجوانان»، وبسایت گروه روانشناسی و مشاوره ایلان پلاس.]</ref> | ||
==بعد روانیِ بهداشت جنسی== | ==بعد روانیِ بهداشت جنسی== | ||
بهداشت تن و روان علاوه بر محافظت از سلامتی فرد، در پایداری خانواده نیز مؤثر است؛ آمارها گویای این است که 50درصد طلاقها، ناشی از اختلالات و نارضایتیهای جنسی است.<ref> [http://ensani.ir/fa/article/111447/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7-%D8%B2%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%86-%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8 قاسمی، «آسیب شناسی روابط زوجین: لایههای زیرین ناسازگاری»، 1387ش.]</ref> میزان نارضایتی از رابطۀ جنسی در زنان 68درصد و در مردان 66درصد اعلام شده است.<ref> [https://iahj.ir/article-1-155-fa.pdf پاشا و بختیاری، «ارزيابی روابط عاطفی و سلامت جنسی زوجين از ديدگاه قرآن و روايات»، 1398ش، ص20.]</ref> پرهیز از اندیشیدن به زن یا مرد دیگر حین آمیزش جنسی،<ref> مجلسی، حلیة المتقین، 1369ش، ص129.</ref> بر کیفیت و کمیت رابطه جنسی و درنتیجه رضایت زناشویی اثر میگذارد و رعایت نکردن آن موجب کاهش آستانه تحریکپذیری، لذتنبردن از رابطه زناشویی با همسر، زود انزالی، افسردگی و اضطراب میشود.<ref> [https://www.mosahab.com/web/articles/view/790/%D8%B2%D9%86%D8%A7%DB%8C-%D8%B0%D9%87%D9%86%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA.html «زنای ذهنی چیست»، وبسایت مشاوره روانشناسی مصاحب.]</ref> | بهداشت تن و روان علاوه بر محافظت از سلامتی فرد، در پایداری خانواده نیز مؤثر است؛ آمارها گویای این است که 50درصد طلاقها، ناشی از اختلالات و نارضایتیهای جنسی است.<ref> [http://ensani.ir/fa/article/111447/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7-%D8%B2%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%86-%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8 قاسمی، «آسیب شناسی روابط زوجین: لایههای زیرین ناسازگاری»، 1387ش.]</ref> میزان نارضایتی از رابطۀ جنسی در زنان 68درصد و در مردان 66درصد اعلام شده است.<ref> [https://iahj.ir/article-1-155-fa.pdf پاشا و بختیاری، «ارزيابی روابط عاطفی و سلامت جنسی زوجين از ديدگاه قرآن و روايات»، 1398ش، ص20.]</ref> پرهیز از اندیشیدن به زن یا مرد دیگر حین آمیزش جنسی،<ref> مجلسی، حلیة المتقین، 1369ش، ص129.</ref> بر کیفیت و کمیت رابطه جنسی و درنتیجه رضایت زناشویی اثر میگذارد و رعایت نکردن آن موجب کاهش آستانه تحریکپذیری، لذتنبردن از رابطه زناشویی با همسر، زود انزالی، افسردگی و اضطراب میشود.<ref> [https://www.mosahab.com/web/articles/view/790/%D8%B2%D9%86%D8%A7%DB%8C-%D8%B0%D9%87%D9%86%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA.html «زنای ذهنی چیست»، وبسایت مشاوره روانشناسی مصاحب.]</ref> | ||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
هرگونه کاستی در ارضای میل جنسی، زمینهساز ایجاد بیماریهایی جسمی از قبیل تاریکی چشم، احساس سستی و کندی در حرکات، پریشانی و ناآرامی، کاهش نشاط، تپش قلب، تنگی نفس، بیخوابی و وسواس در مردان و زنان میشود.<ref> [https://journals.sbmu.ac.ir/mh/article/view/13182/10087 عمار تکار و دیگران، «مروری بر تدابیر سلامت جنسی از دیدگاه طب سنتی ایران»، 1395ش، ص80.]</ref> | هرگونه کاستی در ارضای میل جنسی، زمینهساز ایجاد بیماریهایی جسمی از قبیل تاریکی چشم، احساس سستی و کندی در حرکات، پریشانی و ناآرامی، کاهش نشاط، تپش قلب، تنگی نفس، بیخوابی و وسواس در مردان و زنان میشود.<ref> [https://journals.sbmu.ac.ir/mh/article/view/13182/10087 عمار تکار و دیگران، «مروری بر تدابیر سلامت جنسی از دیدگاه طب سنتی ایران»، 1395ش، ص80.]</ref> | ||
در رابطۀ جنسی، لحظۀ اوج لذت جنسی زنان دیرتر از مردان اتفاق میافتد و مرد میتواند زمینههای رسیدن همسر به ارگاسم را بهبود ببخشد تا از بروز بیماریهایی چون سرطان سینه و تخمدان در بدن زن جلوگیری شود؛ این اقدامات به دو دستۀ کلامی و غیرکلامی همچون ملاعبه و معاشقه با نقاط حساس بدن زن، تقسیم میشود.<ref> [https://shiateb.com/pages/?current=viewdoc&langid=1&sel=3088 «بهداشت زناشویی و ضرورتهای آن در طبّ اسلامی»، وبسایت طب شیعه.]</ref> رابطه جنسی مقعدی نیز بهداشت جنسی را تهدید میکند و زمینهساز بیماریهایی مقاربتی و آسیبدیدگی میشود.<ref> [https://www.sid.ir/paper/18328/fa#downloadbottom محمدی و دیگران، «بررسي وضعيت بهداشت باروري زنان خشونت ديده مراجعه كننده به مراكز كاهش آسيب شهر تهران در سال 1389»، 1390ش، ص223.]</ref> رابطه مقعدی بهویژه اگر با نارضایتی زن، همراه باشد از منظر فقهی نیز نامطلوب دانسته شده است.<ref> خمینی، کتاب نکاح، 1369ش، ص424.</ref> | در رابطۀ جنسی، لحظۀ اوج لذت جنسی زنان دیرتر از مردان اتفاق میافتد و مرد میتواند زمینههای رسیدن همسر به ارگاسم را بهبود ببخشد تا از بروز بیماریهایی چون سرطان سینه و تخمدان در [[بدن]] زن جلوگیری شود؛ این اقدامات به دو دستۀ کلامی و غیرکلامی همچون ملاعبه و معاشقه با نقاط حساس بدن زن، تقسیم میشود.<ref> [https://shiateb.com/pages/?current=viewdoc&langid=1&sel=3088 «بهداشت زناشویی و ضرورتهای آن در طبّ اسلامی»، وبسایت طب شیعه.]</ref> رابطه جنسی مقعدی نیز بهداشت جنسی را تهدید میکند و زمینهساز بیماریهایی مقاربتی و آسیبدیدگی میشود.<ref> [https://www.sid.ir/paper/18328/fa#downloadbottom محمدی و دیگران، «بررسي وضعيت بهداشت باروري زنان خشونت ديده مراجعه كننده به مراكز كاهش آسيب شهر تهران در سال 1389»، 1390ش، ص223.]</ref> رابطه مقعدی بهویژه اگر با نارضایتی زن، همراه باشد از منظر فقهی نیز نامطلوب دانسته شده است.<ref> خمینی، کتاب نکاح، 1369ش، ص424.</ref> | ||
رابطۀ جنسی در حال حیض در قرآن<ref> سوره بقره، آیه 222.</ref> و از منظر فقه اسلامی، حرام دانسته شده است.<ref> [https://www.leader.ir/fa/faq?s=1103&faq_search=&page=3 «پرسش و پاسخ/ احکام بانوان، پرسش شماره ۳۷۳۸۵»، پایگاه اطلاعرسانی دفتر مقام معظم رهبری.]</ref> بررسيهای علمي نیز افزایش احتمال و امکان انتقال انواع بیماریها در رابطه جنسی با زن حائض را تأیید کرده است. همچنین بین رابطه جنسي در زمان قاعدگي و افزایش شدت و مدتزمان خونریزی رابطه مستقیم وجود دارد.<ref> [https://iahj.ir/article-1-155-fa.pdf پاشا و بختیاری، «ارزيابی روابط عاطفی و سلامت جنسی زوجين از ديدگاه قرآن و روايات»، 1398ش، ص23.]</ref> | رابطۀ جنسی در حال حیض در قرآن<ref> سوره بقره، آیه 222.</ref> و از منظر فقه اسلامی، حرام دانسته شده است.<ref> [https://www.leader.ir/fa/faq?s=1103&faq_search=&page=3 «پرسش و پاسخ/ احکام بانوان، پرسش شماره ۳۷۳۸۵»، پایگاه اطلاعرسانی دفتر مقام معظم رهبری.]</ref> بررسيهای علمي نیز افزایش احتمال و امکان انتقال انواع بیماریها در رابطه جنسی با زن حائض را تأیید کرده است. همچنین بین رابطه جنسي در زمان قاعدگي و افزایش شدت و مدتزمان خونریزی رابطه مستقیم وجود دارد.<ref> [https://iahj.ir/article-1-155-fa.pdf پاشا و بختیاری، «ارزيابی روابط عاطفی و سلامت جنسی زوجين از ديدگاه قرآن و روايات»، 1398ش، ص23.]</ref> | ||
بر اساس رابطۀ روشنی که بهداشت جنسی با زمان و حالات مختلف انسان دارد، در منابع گوناگون به پرهیز از رابطۀ جنسی در این موارد سفارش شده است: بلافاصله پس از صرف غذا یا پرخوری، زمان فشار ادرار و مدفوع، زمان واکنشهای روانی شدید مثل خشم، غم و خوشحالی شدید، در حالت گرسنگی زیاد، پس از ورزش شدید، پس از بیداری طولانی و پس از تعریق شدید، در زمان احساس گرمی و سردی زیاد در بدن؛ در زمان بیمیلی به آمیزش جنسی، در حال جنابت، در حالت مستی<ref> [https://tabaye.ir/marital-importance-and-its-principles/ میر، «اصول و تدابیر آمیزش جنسی و زندگی زناشویی در طب سنتی»، وبسایت طبایع.]</ref> و پس از کار سنگین و خستگی بدن.<ref> [https://journals.sbmu.ac.ir/mh/article/view/13182/10087 عمار تکار و دیگران، «مروری بر تدابیر سلامت جنسی از دیدگاه طب سنتی ایران»، 1395ش، ص79.]</ref> | بر اساس رابطۀ روشنی که بهداشت جنسی با زمان و حالات مختلف انسان دارد، در منابع گوناگون به پرهیز از رابطۀ جنسی در این موارد سفارش شده است: بلافاصله پس از صرف غذا یا پرخوری، زمان فشار ادرار و مدفوع، زمان واکنشهای روانی شدید مثل خشم، غم و خوشحالی شدید، در حالت گرسنگی زیاد، پس از [[ورزش بانوان|ورزش]] شدید، پس از بیداری طولانی و پس از تعریق شدید، در زمان احساس گرمی و سردی زیاد در بدن؛ در زمان بیمیلی به آمیزش جنسی، در حال جنابت، در حالت مستی<ref> [https://tabaye.ir/marital-importance-and-its-principles/ میر، «اصول و تدابیر آمیزش جنسی و زندگی زناشویی در طب سنتی»، وبسایت طبایع.]</ref> و پس از کار سنگین و خستگی بدن.<ref> [https://journals.sbmu.ac.ir/mh/article/view/13182/10087 عمار تکار و دیگران، «مروری بر تدابیر سلامت جنسی از دیدگاه طب سنتی ایران»، 1395ش، ص79.]</ref> | ||
همچنین صاحبنظران در تعیین فاصله مناسب میان دفعات رابطۀ جنسی به شاخصهایی مانند سن، میزان فعالیت روزانه، تغذیه، تحریکات شهوانی و میل جنسی توجه میدهند. یکی از راهکارهای تشخیص زمان مقاربت توجه به قدرت و میل طبیعی افراد است؛<ref> [https://ensani.ir/file/download/article/1651978237-10552-1400-321.pdf فاطمی امین و دیگران، «بازشناخت ملاکهای اخلاقی مقدار رابطه زناشویی بههنجار با تأکید بر اصول اخلاقی جنسی سالم»، 1401ش، ص165.]</ref> در طب سنتی به رعایت اعتدال در رابطۀ جنسی، سفارش شده است.<ref> [https://journals.sbmu.ac.ir/mh/article/view/13182/10087 عمار تکار و دیگران، «مروری بر تدابیر سلامت جنسی از دیدگاه طب سنتی ایران»، 1395ش، ص80.]</ref> | همچنین صاحبنظران در تعیین فاصله مناسب میان دفعات [[رابطه جنسی سالم|رابطۀ جنسی]] به شاخصهایی مانند سن، میزان فعالیت روزانه، تغذیه، تحریکات شهوانی و میل جنسی توجه میدهند. یکی از راهکارهای تشخیص زمان مقاربت توجه به قدرت و میل طبیعی افراد است؛<ref> [https://ensani.ir/file/download/article/1651978237-10552-1400-321.pdf فاطمی امین و دیگران، «بازشناخت ملاکهای اخلاقی مقدار رابطه زناشویی بههنجار با تأکید بر اصول اخلاقی جنسی سالم»، 1401ش، ص165.]</ref> در طب سنتی به رعایت اعتدال در رابطۀ جنسی، سفارش شده است.<ref> [https://journals.sbmu.ac.ir/mh/article/view/13182/10087 عمار تکار و دیگران، «مروری بر تدابیر سلامت جنسی از دیدگاه طب سنتی ایران»، 1395ش، ص80.]</ref> | ||
توصیه به عدم رابطه جنسی در هوای سرد، پرهیز از نوشیدن آب سرد، عدم شستوشوی بدن یا ناحیه تناسلی با آب سرد، ادرار کردن و تخلیه مثانه، خوردن چند لقمه چرب و شیرین، استراحت و انجام غسل جنابت، نیز مورد تاکید است.<ref> [https://journals.sbmu.ac.ir/mh/article/view/13182/10087 عمار تکار و دیگران، «مروری بر تدابیر سلامت جنسی از دیدگاه طب سنتی ایران»، 1395ش، ص81.]</ref> | توصیه به عدم رابطه جنسی در هوای سرد، پرهیز از نوشیدن آب سرد، عدم شستوشوی بدن یا ناحیه تناسلی با آب سرد، ادرار کردن و تخلیه مثانه، خوردن چند لقمه چرب و شیرین، استراحت و انجام غسل جنابت، نیز مورد تاکید است.<ref> [https://journals.sbmu.ac.ir/mh/article/view/13182/10087 عمار تکار و دیگران، «مروری بر تدابیر سلامت جنسی از دیدگاه طب سنتی ایران»، 1395ش، ص81.]</ref> | ||
==ناسازگاری همجنسبازی با بهداشت جنسی== | ==ناسازگاری همجنسبازی با بهداشت جنسی== | ||
قرآن، عمل همجنسبازی را نوعی اسراف<ref> سوره اعراف، آیه 81.</ref> و اقدام جاهلانه<ref> سوره نمل، آیه 55.</ref> معرفی کرده است؛ همجنسبازی، سلامت روان و جسم را با تهدیدهای بسیار، روبرو میکند، ازجمله: | قرآن، عمل [[همجنسگرایی (LGBT)|همجنسبازی]] را نوعی اسراف<ref> سوره اعراف، آیه 81.</ref> و اقدام جاهلانه<ref> سوره نمل، آیه 55.</ref> معرفی کرده است؛ همجنسبازی، سلامت روان و جسم را با تهدیدهای بسیار، روبرو میکند، ازجمله: | ||
#کاهش عمر: همجنسبازی 20 تا 30 سال از طول عمر را میکاهد. امید به زندگی مردان همجنسباز، 8 تا 20 سال کمتر از سایر مردان است.<ref> [https://www.alef.ir/news/4020326011.html «یافتههای علمی در مورد تاثیرات تکاندهنده همجنسبازی بر روی سلامتی جسمی و روانی»، وبسایت جامعه خبری تحلیلی الف.]</ref> | #کاهش عمر: همجنسبازی 20 تا 30 سال از طول عمر را میکاهد. امید به زندگی مردان همجنسباز، 8 تا 20 سال کمتر از سایر مردان است.<ref> [https://www.alef.ir/news/4020326011.html «یافتههای علمی در مورد تاثیرات تکاندهنده همجنسبازی بر روی سلامتی جسمی و روانی»، وبسایت جامعه خبری تحلیلی الف.]</ref> | ||
#بیماریهای جسمی: سوزاک، کلامیدیا، سفلیس، تبخال، ایدز، اچآیوی، عفونتهای مقاربتی، بیماریهای رودهای، سرطانها، اعتیاد به الکل و خودکشی بین افراد همجنسباز بیشتر دیده میشود. دادههای مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده در سال 2010م، نشان میدهد که میزان تشخیص اچآیوی میان مردان همجنسباز بیش از 44 برابر مردان دیگر و بیش از 40 برابر زنان است و میزان سفلیس اولیه و ثانویه در این گروه بیش از 46 برابر سایر مردان و بیش از 71 برابر زنان است. مطالعهای در سال 2000م، در مجله Sexually Transmitted Infections منتشر شد و نشان داد زنان همجنسباز نرخ بالاتری از واژی نوز باکتریایی و هپاتیت C نسبت به گروه دگرجنسگرا دارند. | #بیماریهای جسمی: سوزاک، کلامیدیا، سفلیس، تبخال، ایدز، اچآیوی، عفونتهای مقاربتی، بیماریهای رودهای، سرطانها، اعتیاد به الکل و خودکشی بین افراد همجنسباز بیشتر دیده میشود. دادههای مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده در سال 2010م، نشان میدهد که میزان تشخیص اچآیوی میان مردان همجنسباز بیش از 44 برابر مردان دیگر و بیش از 40 برابر زنان است و میزان سفلیس اولیه و ثانویه در این گروه بیش از 46 برابر سایر مردان و بیش از 71 برابر زنان است. مطالعهای در سال 2000م، در مجله Sexually Transmitted Infections منتشر شد و نشان داد زنان همجنسباز نرخ بالاتری از واژی نوز باکتریایی و هپاتیت C نسبت به گروه دگرجنسگرا دارند. | ||