ویکی‌جنسیت:Featured articles/2024/50
ترنسجندر، افرادی با هویت جنسی متفاوت از انتساب جنسیتی در آغاز تولد.
ترسنجندر، پدیده‌ای نوظهور در مسائل جنس و جنسیت است که چالش‌ها و مسائل فراوانی را به دنبال داشته است و در علوم متفاوتی از جمله روانشناسی، جامعه‌شناسی و فقه مورد توجه قرار گرفته است. تراجنسیتی یا ترنسجندر (Transgender) به‌عنوان یکی از انواع همجنسگرایی افرادی هستند که هویت جنسیتی یا بیان جنسیت آن‌ها با جنسیت انتسابی هنگام تولدشان متفاوت است. تراجنسیتی یک مفهوم چتری است که علاوه بر زنان ترنس و مردان ترنس، افرادی را که منحصراً زن یا مرد نیستند، یعنی افراد نان‌باینری و جندرکوئیر را نیز شامل می‌شود. زنان ترنس، زن هستند؛ مردان ترنس نیز مرد هستند، حتی اگر اندام جنسی منتسب به هویت جنسیتی خود را نداشته باشند. واژه ترنس که مخفف عبارت ترنسجندر است، در این دو عبارت به‌عنوان صفتی برای زن و مرد به‌کار رفته است و به این معنی است که جنسیت انتسابی هنگام تولد آن فرد با هویت جنسیتی‌اش متفاوت است. بیشتر افراد تراجنسیتی آشفتگی جنسیتی را در دوره‌ای از زندگی خود تجربه می‌کنند. نخستین بار این واژه در سال ۱۹۶۵م، توسط جان الیون در کالج پزشکان و جراحان دانشگاه کلمبیا در کار تحقیقی بر روی بهداشت و آسیب‌شناسی جنسی استفاده شد و در توضیح آن نوشت؛ «اصطلاح ترنس سکشوال که پیش‌تر استفاده شده بود، گمراه‌کننده است». تا اوایل سال ۲۰۰۰م، اصطلاحات اصلی مورد استفاده افراد تراجنسیتی، (FtM) برای افرادی بود که از زن به مرد و (MtF) برای افرادی بود که از مرد به زن تغییر یافته بودند. این اصطلاحات اکنون به ترتیب با مرد ترنس و زن ترنس جایگزین شده‌اند. این افراد ممکن است از طریق جراحی تغییر جنسیت یا هورمون‌درمانی تلاش کنند تا ظاهر فیزیکی خود را با هویت جنسیتی خود منطبق کنند. در اسلام، مسئله ترنسجندرها و تغییر جنسیت به‌طور دقیق مورد بحث قرار گرفته است. حتی برخی از مراجع و فقیهان اسلامی با توجه به نیازهای افراد و در شرایط خاصی که البته تحقق آن نادر است، جراحی تغییر جنسیت را مجاز دانسته‌اند. این اجازه به‌شرطی است که پس از بررسی‌های دقیق پزشکی و روانشناختی، نیاز واقعی به تغییر جنسیت اثبات شود. در قرآن کریم به‌طور مستقیم به موضوع ترنسجندر اشاره‌ای نشده است. با این حال، برخی آیات که اشاره به فعالیت‌های گمراه‌کننده شیطان دارد، به ضمیمه آیاتی که به آفرینش انسان و ویژگی‌های جنسیتی اشاره دارند، می‌توانند به‌صورت غیرمستقیم مبانی اسلامی درباره موضوعاتی نظیر ترنسجندرها را روشن کنند. بر اساس این آیات کسانی که بدون حجت عقلی و شرعی دست به تغییر جنسیت می‌زنند، مرتکب عمل شیطانی شده‌اند.
دیگر مقالات منتخب: هنجارهای جنسیتی در خانواده مسلمان – ورزش بانوان – جنسیت از منظر سیمون دوبوار