درةالمعالی لقب یکی از زنان پیشگام تاسیس مدارس دخترانه در دوره مشروطه، که ظاهراً نامش فاطمه بوده است. درةالمعالی مدرسه مخدرات اسلامی را در سال 1284 هَ. ش. دایر نمود. وی همچنین عضو انجمن مخدرات وطن بود و در کنار دوست و همراه خود صدیقه دولت آبادی برای اهداف این انجمن تلاش بسیار کرد.
| اطلاعات شخصی | |
|---|---|
| زاده | 1295 ه.ق تهران؛ ایران، تهران |
| درگذشت | 1344(49سال)ه.ق |
| محل سکونت | ایران |
| فرزندان | 4 |
زندگی‌نامه
درةالمعالی در یکی از خانواده متنفذ طبقه بالای جامعه که با دربار نیز پیوند نزدیکی داشت متولد شد. پدر ایشان((علی شمس المعالی)) پزشک مخصوص ناصرالدین شاه بود. شمس‌المعالی شخصی فاضل و از نخستین کسانی بود که در تهران برای پسران مدرسه تاسیس کرد.[۱]درةالمعالی تحصیلات ابتدایی را نزد پدر آموخت. او از دوره جوانی به آموزش زنان توجهی خاص پیدا کرد.
فعالیت‌ها
دره المعالی از ثروتی که از پدر خود به ارث برده بود، مدرسه مخدرات تهران یا مخدرات الاسلامیه را در محله عرب‌های تهران که بعدها به پامنار انتقال یافت، تاسیس کرد و از زنان درس‌خوانده خانواده خود خواست تا در این مدرسه تدریس کنند.[۲] مواد درسی مدرسه آموزش زبان فرانسه، فارسی، عربی، حساب و شرعیات بود. پس از نهضت مشروطه به ویژه پس از به توپ بستن مجلس شورای ملی در سال 1326 انجمنهای گونانگون به ویژه از سوی روشنفکران و آزادی‌طلبان زن تشکیل شد. یکی از این انجمن‌ها انجمن مخدرات وطن بود. دره المعالی نیز به عضویت این انجمن درآمد. ديدگاه‌های اين انجمن ظاهراً در قالب استقلال كشور، تقويت مشروطه و جلوگيری از نفوذ خارجيان بيان شده است كه در پی آن خواهان جلوگيری از واردات كالاهای خارجی چون شكر و كالسكه و قرض نگرفتن از بيگانگان شدند.[۳]درةالمعالی برای همراهی دولت و جلوگیری از استقراض در مدرسه مخدرات اسلامیه جلسه‌ای تشکیل داد و به جمع‌آوری اعانه از خانم‌های تهران از جمله همسر پیرم خان ارمنی پرداخت. درةالمعالی افکار و عقاید خود رااز طریق روزنامه شکوفه بیان می‌نمود (برای نمونه سال 2، شماره16 10رمضان 1332 ص2-3)این نشریه را مریم مزین السلطنه منتشر می‌کرد.
جستارهای وابسته
پانویس
منابع
- دانشنامه جهان اسلام، لقب یکی از زنان پیشگام تأسیس مدارس دخترانه در دورة مشروطه
- ژانت آفاری، مترجم: یوسفیان، جواد،کتاب انجمنهای نیمه سری زنان در نهضت مشروطیت،نشر بانو1377
- لغت‌نامه دهخدا