رابعه بلخی (قزداری): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۳۶: خط ۱۳۶:
از رابعه جز هفت (به روایتی یازده) غزل و قطعه در دست نیست. ظاهراً تمامی اشعار وی بدست برادرش حارث معدوم گردیده و الباقی در گذر زمان از بین رفته‌است. اما قلیل اشعار بازمانده از وی بیانگر ذوق سرشار وی و تسلط او بر سرایش شعر است. رابعه را مادر شعر پارسی خوانده‌اند. او بحور و اوزانی را وارد شعر پارسی نموده که تا پیش از آن کسی در آن اوزان شعر نمی‌سروده‌است. به عنوان مثال شمس قیس رازی در کتاب المعجم فی معاییر اشعار العجم عقیده دارد که دختر کعب در بیت زیر بحری بر بحور پارسی افزوده‌است (بحر مسدّس مخنّق):<ref>المعجم فی معاییر اشعار العجم، شمس قیس رازی، تصحیح مدرس رضوی، تهران، صفحهٔ ۱۳۳</ref>
از رابعه جز هفت (به روایتی یازده) غزل و قطعه در دست نیست. ظاهراً تمامی اشعار وی بدست برادرش حارث معدوم گردیده و الباقی در گذر زمان از بین رفته‌است. اما قلیل اشعار بازمانده از وی بیانگر ذوق سرشار وی و تسلط او بر سرایش شعر است. رابعه را مادر شعر پارسی خوانده‌اند. او بحور و اوزانی را وارد شعر پارسی نموده که تا پیش از آن کسی در آن اوزان شعر نمی‌سروده‌است. به عنوان مثال شمس قیس رازی در کتاب المعجم فی معاییر اشعار العجم عقیده دارد که دختر کعب در بیت زیر بحری بر بحور پارسی افزوده‌است (بحر مسدّس مخنّق):<ref>المعجم فی معاییر اشعار العجم، شمس قیس رازی، تصحیح مدرس رضوی، تهران، صفحهٔ ۱۳۳</ref>


ترک از درم درآمد، خندانک  /  آن خوبروی چابک، مهمانک   
ترک از درم درآمد، خندانک  /  آن خوبروی چابک، مهمانک   


از اشعار به یاد مانده:  
از اشعار به یاد مانده:  


الا ای باد شبگیری پیام من به دلبر بر    /      بگو آن ماه خوبان را که جان با دل برابر بر
الا ای باد شبگیری پیام من به دلبر بر    /      بگو آن ماه خوبان را که جان با دل برابر بر


به قهر از من فگندی دل بیک دیدار مهرویا  /      چنان چون حیدر کرار در ان حصن خیبر بر
به قهر از من فگندی دل بیک دیدار مهرویا  /      چنان چون حیدر کرار در ان حصن خیبر بر


تو چون ماهی و من ماهی همی سوزم      /    بتابد بر غم عشقت نه بس باشد جفا بنها دی از بربر
تو چون ماهی و من ماهی همی سوزم      /    بتابد بر غم عشقت نه بس باشد جفا بنها دی از بربر


تنم چون چنبری گشته بدان امید تا روزی    /      ززلفت برفتد ناگه یکی حلقه به چنبر بر
تنم چون چنبری گشته بدان امید تا روزی    /      ززلفت برفتد ناگه یکی حلقه به چنبر بر


ستمگر گشته معشوقم همه غم زین قبول دارم    /      که هرگز سود نکند کس بمعشوق ستمگر بر
ستمگر گشته معشوقم همه غم زین قبول دارم    /      که هرگز سود نکند کس بمعشوق ستمگر بر


اگر خواهی که خوبانرا بروری خود به عجز آری  /    یکی رخسار خوبت را بدان خوبان برابر بر
اگر خواهی که خوبانرا بروری خود به عجز آری  /    یکی رخسار خوبت را بدان خوبان برابر بر


ایا موذن بکار و حال عاشق گر خبر داری        /  سحر گاهان نگاه کن تو بدان الله اکبر بر
ایا موذن بکار و حال عاشق گر خبر داری        /  سحر گاهان نگاه کن تو بدان الله اکبر بر


مدارای (بنت کعب) اندوه که یار از تو جدا ماند    /  رسن گرچه دراز آید گذ ردارد به چنبر بر
مدارای (بنت کعب) اندوه که یار از تو جدا ماند    /  رسن گرچه دراز آید گذ ردارد به چنبر بر
۶٬۲۰۵

ویرایش