ویکیجنسیت:Featured articles/2025/41
کار خانگی؛ فعالیتهای مربوط به امور داخلی منزل.
کار خانگی، همزاد نهاد خانواده است. در جوامع سنتی، هرچند کار خانگی وظیفه زنان بود؛ اما خانواده نهاد تولیدی بود؛ لذا تقسیم کار به خانگی و بیرونی اهمیت جدی نداشت. امروزه با اشتغال بیرونی زنان، چالشهایی برای کار خانگی پدید آمده است؛ برخی کار خانگی را حقارت زن دانسته و آن را وظیفه زن و شوهر میدانند. برخی محققین؛ بهمنظور ارتقای ارزش کار خانگی، تعیین دستمزد را برای آن مطرح میکنند؛ اما برخی دیگر؛ ماهیت کار خانگی را با مزدوری متفاوت دانسته و اهمیت آن را در ارزشهای معنوی خانهداری میدانند. اسلام در حوزه کار خانگی، تدابیری اندیشیده است که بر مبنای آن ضمن تأمین نیازهای مادی زن، منزلت اجتماعی او نیز ارتقا مییابد. کار خانگی مرتبط با مفاهیم کار، کسبوکار و تقسیمکار جنسیتی است؛ کار به مشغولیت و فعالیت فرد اطلاق میشود. کسبوکار، فعالیتهای تولیدی و تجاری است که به منظور کسب سود انجام میشود. کسبوکار خانگی؛ آن دسته از فعالیتهایی است که توسط عضو یا اعضای خانواده در فضای مسکونی بدون ایجاد مزاحمت برای همسایهها شکلگرفته و منجر به تولید خدمت یا کالای قابل عرضه به بازار میشود.
در چارچوب تقسیمکار جنسیتی، کارهای خانگی عمدتاً فعالیت زنانه و کارهای بیرونی وظیفه مردان شمرده میشود. تقسیمکار جنسیتی در نهاد خانواده، مرتبط با مفاهیمی چون پایگاه، هنجارها و جامعهپذیری جنسیتی است. دلالتهای این مفاهیم در نگرش اسلام، فراتر از معنای اصطلاحی دارای پشتوانه طبیعی بوده و مشتمل بر ظرفیتها و ظرافتهای ویژه اخلاقی است.
مهمترین ویژگی کار خانگی بازتولید نیروی کار است. بازتولید هم به تولید نیروی کار اشاره دارد و هم به تجدید قوای آنها در محیط خانه، چنین اموری ناظر به مجموعه فعالیتهایی است که از آنها به کار خانگی تعبیر میشود.
دیگر مقالات منتخب: ورزش بانوان – جامعه شناسی بدن – پایگاههای جنسیتی در خانواده