مادري: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''مادر'''؛ یکی از نسبت‌های خانوادگی. | |||
مادری سنگ بنای [[خانواده]] و منبع عمده هویت [[زنان|زنانگی]] است. | |||
==تعریف لغوی و اصطلاحی== | |||
مادر ترجمه واژه «اُم» در عربی به معنای زنی که فرزند به دنیا می‌آورد یا زنی که داری فرزند است.<ref>[https://www.vajehyab.com/dehkhoda/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1 دهخدا، ذیل واژه «مادر»، وب‌سایت واژه یاب]</ref><ref>[https://www.vajehyab.com/?q=%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1&f=moein فرهنگ معین، ذیل واژه «مادر»، وب‌سایت واژه یاب]</ref> | |||
<ref>در اصطلاح فقهی مادر کسی است که فرزند از رحم او متولد می‌شود.[https://fa.wikifeqh.ir/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1 «مادری»، ویکی فقه]</ref> | |||
==جایگاه مادر== | |||
مادری برای بشر در طول تاریخ مفهومی مقدس بوده است و مادر مظهر محبت و فداکاری شناخته می‌شده‌است. ادیان نیز در تقدس بخشی به مادری نقش برجسته‌ای داشته‌اند در اسلام بهشت زیر پای مادران توصیفشده است و در مسیحیت مریم مقدس سمبل مادر امت شناخته می‌شود.هر چند همه ادیان الهی مقام ارزشمندی برای مادر قایلند و به او احترام می گذارند، ولی اسلام بیش از دیگر مکاتب به این مسئله توجه نموده و به مادر عظمت بخشیده است. حقوقی را که اسلام برای مادران مشخص کرده، بسیار فراتر از حقوقی است که برای دیگران حتی پدر قایل شده است؛ چرا که مادر مربی انسان و در حقیقت پرورش دهنده جامعه است و اوست که می تواند فرد و جامعه را به سعادت برساند و یا به شقاوت و بدبختی بکشاند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3674/6071/64084/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C احسانی، «جایگاه مادر در اندیشه دینی»، پایگاهاطلاع رسانی حوزه]</ref> | |||
در آیات قرآن کریم مقام مادری هم ردیف اطاعت و عبادت خدا ذکر شده‌است.خداوند در هر یک از آن آیات، با عظمت و بزرگی از مادر یاد کرده و به نوعی از مقام او تمجید نموده است. چرا که وحی و الهام مستقیم خدا به مادر موسی، اظهار ارادت و نیکویی عیسی به مادر، بیان زحمات و رنج های مادر در قرآن کریم و همچنین دستور حق تعالی به احسان و نیکی نسبت به پدر و مادر، همه گواه بر رفعت جایگاه مادر است.<ref>احسانی، «جایگاه مادر در اندیشه دینی»، پایگاهاطلاع رسانی حوزه</ref> | |||
==فمنیسم و مادری== | |||
فمینیست‌ها، با ادعای كسب تساوی برای زنان، بحث مادری را در حوزه تولید مثل قرار داده و به شدت از آن انتقاد نموده و سعی كردند كه زنان را شبیه مردان سازند | |||
==[[مادر|مادری]]؛ منزلت یا تجربه؟== | ==[[مادر|مادری]]؛ منزلت یا تجربه؟== | ||
در اواخر قرن گذشته، مطالعه [[مادر|مادری]] یه طور چشمگیری گسـترش یافتـه اسـت و بسیاری از بحث‌های ضروری سیاسی و اجتماعی سالهای اخیر، همچون [[سقط جنـين|سقط جنین]]، [[اشتغال زنان|اشـتغال زنان]]، اصلاحات دولت رفاه و فناوری‌های [[توليد مثل|تولید مثل]]، مباحث [[مادر|مادری]] را در مركز خود داشـته‌انـد. این بحث‌ها شامل مناقشه تعاریف [[زنان]] و [[زنان|زنـانگی]]، [[مردان]] و [[مردان|مردانگـی]]، [[خانواده]]، بـزرگسـالی و چالش‌های ناشی از تقسیم [[جنس و جنسیت|جنسی]] كار می‌شود. تمركز بر این بررسی‌ها بیانگر دو جریان غالب در این حوزه است؛ یکی نظریه پردازی دربـاره [[مادر]] و [[مادر|مادرشدن]] و دیگری مطالعه تجربی از تجربیـات [[مادر|مادری]]. رویكرد نخست را می‌توان رویكرد اثباتی به [[مادر|مادری]] نامید؛ که تمركز پژوهش‌ها در این رویكرد (پوزیتیویستی) بر انحراف از گفتمان ساختار ایـدئولوژیك [[مادر|مادری]] مبتنی است که موضوعاتی از قبیل: روندهای جمعیت‌شناختی، به تعویق انـداختن بچـه‌دار شـدن از سوی [[زنان]]، كـاهش میـزان تولـد، افـزایش [[مـادران مجـرد|مادران مجرد]]، [[مـادران همجنسگرا|مادران همجنسگرا]]، اشتغال رو به تزاید [[مادران متأهل]] طبقه متوسط و فناوری‌های نوین [[توليـد مثـل|تولیـد مثـل]] و [[زنان|زنانی]] كه از این قبیل فناور ی‌ها استفاده می‌كنند كه با رونـد طبیعی [[توليـد مثـل|تولید مثل]] تـداخل دارد را پوشش می‌دهد. در نقطة مقابل این رویكرد، رویكرد تفسیرگرا از [[مادر|مادری]] قـرار دارد كـه مـی تـوان آن را بـه منزله تفسیری انتقادی، هرمونتیكی، كیفی و [[فمینیست|فمینیستی]] بر [[مادر|مادر شدن]] [[زنان]] تلقی كرد. بنـابر این، ایـن رویكرد مدل واحدی از [[مادر|مادرشدن]] را به زیر سؤال می‌برد و اصرار دارد كه دیـدگاه هـای مختلـف [[زنان]]، درك و تجارب [[مادر|مادری كردن]] آنها باید در نظر گرفتـه شـود. | در اواخر قرن گذشته، مطالعه [[مادر|مادری]] یه طور چشمگیری گسـترش یافتـه اسـت و بسیاری از بحث‌های ضروری سیاسی و اجتماعی سالهای اخیر، همچون [[سقط جنـين|سقط جنین]]، [[اشتغال زنان|اشـتغال زنان]]، اصلاحات دولت رفاه و فناوری‌های [[توليد مثل|تولید مثل]]، مباحث [[مادر|مادری]] را در مركز خود داشـته‌انـد. این بحث‌ها شامل مناقشه تعاریف [[زنان]] و [[زنان|زنـانگی]]، [[مردان]] و [[مردان|مردانگـی]]، [[خانواده]]، بـزرگسـالی و چالش‌های ناشی از تقسیم [[جنس و جنسیت|جنسی]] كار می‌شود. تمركز بر این بررسی‌ها بیانگر دو جریان غالب در این حوزه است؛ یکی نظریه پردازی دربـاره [[مادر]] و [[مادر|مادرشدن]] و دیگری مطالعه تجربی از تجربیـات [[مادر|مادری]]. رویكرد نخست را می‌توان رویكرد اثباتی به [[مادر|مادری]] نامید؛ که تمركز پژوهش‌ها در این رویكرد (پوزیتیویستی) بر انحراف از گفتمان ساختار ایـدئولوژیك [[مادر|مادری]] مبتنی است که موضوعاتی از قبیل: روندهای جمعیت‌شناختی، به تعویق انـداختن بچـه‌دار شـدن از سوی [[زنان]]، كـاهش میـزان تولـد، افـزایش [[مـادران مجـرد|مادران مجرد]]، [[مـادران همجنسگرا|مادران همجنسگرا]]، اشتغال رو به تزاید [[مادران متأهل]] طبقه متوسط و فناوری‌های نوین [[توليـد مثـل|تولیـد مثـل]] و [[زنان|زنانی]] كه از این قبیل فناور ی‌ها استفاده می‌كنند كه با رونـد طبیعی [[توليـد مثـل|تولید مثل]] تـداخل دارد را پوشش می‌دهد. در نقطة مقابل این رویكرد، رویكرد تفسیرگرا از [[مادر|مادری]] قـرار دارد كـه مـی تـوان آن را بـه منزله تفسیری انتقادی، هرمونتیكی، كیفی و [[فمینیست|فمینیستی]] بر [[مادر|مادر شدن]] [[زنان]] تلقی كرد. بنـابر این، ایـن رویكرد مدل واحدی از [[مادر|مادرشدن]] را به زیر سؤال می‌برد و اصرار دارد كه دیـدگاه هـای مختلـف [[زنان]]، درك و تجارب [[مادر|مادری كردن]] آنها باید در نظر گرفتـه شـود. | ||