زن در آیین زرتشت: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
زهرا زارعی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''[[زن]] در آیین زرتشت؛''' انگاره‌های شناختی آیین زرتشت درباره [[زن]] | '''[[زن]] در آیین زرتشت؛''' انگاره‌های شناختی آیین زرتشت درباره [[زن]]. | ||
[[زن]] در متون دینی زرتشتی با نگرش‌های متفاوتی مواجه است.در آیین زرتشت، برتری به [[جنسیت]] ربط نداشته و صرفاً با راستی در اندیشه، گفتار و کردار مرتبط است. [[زنان]] در آیین زرتشت از امکان سعادت و پاداشی همانند با مردان در حیات اخروی برخوردارند. اما بعضی احکام مجازات مربوط به [[زنان]] با سخت‌گیری‌های خاصی مواجه است. | [[زن]] در متون دینی زرتشتی با نگرش‌های متفاوتی مواجه است. در آیین زرتشت، برتری به [[جنسیت]] ربط نداشته و صرفاً با راستی در اندیشه، گفتار و کردار مرتبط است. [[زنان]] در آیین زرتشت از امکان سعادت و پاداشی همانند با مردان در حیات اخروی برخوردارند. اما بعضی احکام مجازات مربوط به [[زنان]] با سخت‌گیری‌های خاصی مواجه است. | ||
==[[زنان]] در هستی‌شناسی زرتشت== | ==[[زنان]] در هستی‌شناسی زرتشت== | ||
در یک دیدگاه؛ اهورامزدا را به عنوان خدای خالق و یکتا یاد می‌کند، از وجود دو گوهر در هستی سخن می‌گوید: یکی انگرمینو (خرد خبیث) که منشأ شر، تاریکی است و اهریمن از آن ناشی شده است، و دیگری سپندمینو (خرد پاک) که منشأ خیر و روشنایی است. <ref>غلامی، زن و خانواده در ادیان (با رویکرد تطبیقی)، 1399 ش، ص 308؛ توفیقی، آشنایی با ادیان بزرگ،1381ش، ص 62</ref> | در یک دیدگاه؛ اهورامزدا را به عنوان خدای خالق و یکتا یاد می‌کند، از وجود دو گوهر در هستی سخن می‌گوید: یکی انگرمینو (خرد خبیث) که منشأ شر، تاریکی است و اهریمن از آن ناشی شده است، و دیگری سپندمینو (خرد پاک) که منشأ خیر و روشنایی است. <ref>غلامی، زن و خانواده در ادیان (با رویکرد تطبیقی)، 1399 ش، ص 308؛ توفیقی، آشنایی با ادیان بزرگ،1381ش، ص 62</ref> | ||
اهورامزدا شش دستیار دارد که امشاسپندان (جاویدان مقدس) می‌نامند و بعضی آن را معادل ایزدان یا فرشتگان می‌دانند. امشاسپندان تحت هدایت خرد مقدس، با اهریمن و یاران او (دیوان) در نبردند. در این میان سه امشاسپند و بعضی از دیوان، [[مؤنث]] هستند و ویژگی‌های [[زنانه]] را دارا هستند. <ref>غلامی، زن و خانواده در ادیان (با رویکرد تطبیقی)، 1399 ش، ص 308</ref> بعضی از فرشتگان از [[مذکر|جنس مذکر]] و بعضی دیگر از [[مونث|جنس مونث]] هستند، این مسئله بیانگر مورد احترام واقع شدن [[زن]] است. <ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1079554/ قائم مقام فراهانی، «موقعیت زنان در دین زرتشتی بر اساس کتب فقهی و | |||
در آیین زرتشت اهورامزدا شش دستیار دارد که امشاسپندان (جاویدان مقدس) می‌نامند و بعضی آن را معادل ایزدان یا فرشتگان می‌دانند. امشاسپندان تحت هدایت خرد مقدس، با اهریمن و یاران او (دیوان) در نبردند. در این میان سه امشاسپند و بعضی از دیوان، [[مؤنث]] هستند و ویژگی‌های [[زنانه]] را دارا هستند. <ref>غلامی، زن و خانواده در ادیان (با رویکرد تطبیقی)، 1399 ش، ص 308</ref> بعضی از فرشتگان از [[مذکر|جنس مذکر]] و بعضی دیگر از [[مونث|جنس مونث]] هستند، این مسئله بیانگر مورد احترام واقع شدن [[زن]] است. <ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1079554/ قائم مقام فراهانی، «موقعیت زنان در دین زرتشتی بر اساس کتب فقهی و حقوقی»، ص 111]</ref> | |||
==نحوه آفرینش [[زن]] از نظر زرتشت== | ==نحوه آفرینش [[زن]] از نظر زرتشت== | ||
آیین زرتشت، پدیده‌ها را به دو نوع مزدا و اهریمن | آیین زرتشت، پدیده‌ها را به دو نوع مزدا و اهریمن تقسیم کرده است. نظام هستی از دو عالم «مینوی» (روحانی و غیرجسمانی) و «گیتی» (مادی و جسمانی) تشکیل شده است. از آنجا که ابتدا اهورامزدا و اهریمن به آفرینش در عالم مینوی مبادرت می‌کنند که موجودات در آن جاودان هستند، اهورامزدا برای جلوگیری از جاودانگی اهریمن و نیروهایش، عالم گیتوی را خلق می‌کند.<ref>غلامی، زن و خانواده در ادیان (با رویکرد تطبیقی)، 1399 ش، ص 309</ref> | ||
اهورا معتقد است که [[زن]] را از نژاد جهی و اهریمن آفریده و هدف از خلقت [[زن]]، به دنیا آوردن [[مرد]] است. اگر راه دیگری پیدا می‌کرد، [[زن]] را خلق نمی‌کرد. در بعضی متون، جهی که نماینده [[مؤنث|جنس مؤنث]] است، به سوی شیطان رفته و به او پناهنده می‌شود. در الهیات زرتشتی، [[زن]] نیک (ناریگ) و [[زن]] اهریمنی (جهی) در تقابل با یکدیگر هستند. <ref>غلامی، زن و خانواده در ادیان (با رویکرد تطبیقی)، 1399 ش، ص 309</ref> | اهورا معتقد است که [[زن]] را از نژاد جهی و اهریمن آفریده و هدف از خلقت [[زن]]، به دنیا آوردن [[مرد]] است. اگر راه دیگری پیدا می‌کرد، [[زن]] را خلق نمی‌کرد. در بعضی متون، جهی که نماینده [[مؤنث|جنس مؤنث]] است، به سوی شیطان رفته و به او پناهنده می‌شود. در الهیات زرتشتی، [[زن]] نیک (ناریگ) و [[زن]] اهریمنی (جهی) در تقابل با یکدیگر هستند. <ref>غلامی، زن و خانواده در ادیان (با رویکرد تطبیقی)، 1399 ش، ص 309</ref> | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۴: | ||
در متون دینی زرتشتی تفاوت‌هایی بین [[زن]] و [[مرد]] وجود دارد، اغلب با این دو [[جنس]] برخورد یکسانی شده و برتری به [[جنسیت]] ربطی نداشته و صرفاً با راستی در اندیشه، گفتار و کردار مرتبط می‌باشد. و در نظر اهورامزدا [[زنان]] با [[مردان]] یکسان هستند و مانند هم امید رستگاری دارند. <ref>هارتس، ادیان جهان: آیین زرتشت، 1400ش، ص 37</ref> هر دو از پاداش همانند در حیات اخروی برخوردار هستند. متون زرتشتی، هم در آغاز آفرینش، نگاه متعالی به [[زن]] دارند و هم هنگام ظهور منجی، جایگاهی مساوی با [[مرد]] برای [[زن]] در نظر گرفته‌اند؛ به گونه‌ای که از سی تن یاران سوشیانت، پانزده نفر [[مرد]] و پانزده نفر [[زن]] هستند. علاوه بر آنکه، از سه امشاسپند [[زن]] سخن گفته شده، مخاطب تعالیم به طور مشترک [[زنان]] و [[مردان]] هستند و بارها از هر دو در کنار هم نام برده و ستایش شده‌اند. <ref>غلامی، زن و خانواده در ادیان (با رویکرد تطبیقی)، 1399 ش، ص 313</ref> | در متون دینی زرتشتی تفاوت‌هایی بین [[زن]] و [[مرد]] وجود دارد، اغلب با این دو [[جنس]] برخورد یکسانی شده و برتری به [[جنسیت]] ربطی نداشته و صرفاً با راستی در اندیشه، گفتار و کردار مرتبط می‌باشد. و در نظر اهورامزدا [[زنان]] با [[مردان]] یکسان هستند و مانند هم امید رستگاری دارند. <ref>هارتس، ادیان جهان: آیین زرتشت، 1400ش، ص 37</ref> هر دو از پاداش همانند در حیات اخروی برخوردار هستند. متون زرتشتی، هم در آغاز آفرینش، نگاه متعالی به [[زن]] دارند و هم هنگام ظهور منجی، جایگاهی مساوی با [[مرد]] برای [[زن]] در نظر گرفته‌اند؛ به گونه‌ای که از سی تن یاران سوشیانت، پانزده نفر [[مرد]] و پانزده نفر [[زن]] هستند. علاوه بر آنکه، از سه امشاسپند [[زن]] سخن گفته شده، مخاطب تعالیم به طور مشترک [[زنان]] و [[مردان]] هستند و بارها از هر دو در کنار هم نام برده و ستایش شده‌اند. <ref>غلامی، زن و خانواده در ادیان (با رویکرد تطبیقی)، 1399 ش، ص 313</ref> | ||
==موقعیت [[زن]] در دین زرتشتی== | ==موقعیت [[زن]] در دین زرتشتی== | ||
تا قبل از ظهور اسلام ملتی به اندازه دین زرتشت بین [[زن]] و [[مرد]] تعامل مثبت برقرار نکرده بود. <ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1079554/ قائم مقام فراهانی، «موقعیت زنان در دین زرتشتی بر اساس کتب فقهی و حقوقی»ص110]</ref> در کتاب اوستا نام [[مرد]] و [[زن]] همواره در کنار یکدیگر بیان شده است. هر صفت نیکی را به هر دو [[جنس]] نسبت داده است. در گاهان [[زن]] از دو جهت دارای اهمیت است: | از منظر اندیشمندان و پژوهشگران، تا قبل از ظهور اسلام هیچ ملتی به اندازه دین زرتشت بین [[زن]] و [[مرد]] تعامل مثبت برقرار نکرده بود. <ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1079554/ قائم مقام فراهانی، «موقعیت زنان در دین زرتشتی بر اساس کتب فقهی و حقوقی»ص110]</ref> در کتاب اوستا نام [[مرد]] و [[زن]] همواره در کنار یکدیگر بیان شده است. هر صفت نیکی را به هر دو [[جنس]] نسبت داده است. در گاهان [[زن]] از دو جهت دارای اهمیت است: | ||
#ایمان آورنده به زرتشت؛ که وجدان [[زن]] مورد توجه است، که نیمی از ایمان آورندگان به دین زرتشت [[زنان]] هستند و براساس آزادی و شناخت آنچه بهترین است، را انتخاب می‌کند. | #ایمان آورنده به زرتشت؛ که وجدان [[زن]] مورد توجه است، که نیمی از ایمان آورندگان به دین زرتشت [[زنان]] هستند و براساس آزادی و شناخت آنچه بهترین است، را انتخاب می‌کند. | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۲: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
*"نقد بررسی انحرافات در دین زرتشتی"، پایگاه اطلاع رسانی استاد حسین انصاریان، تاریخ بازدید: 21 آذر 1401ش. | *"نقد بررسی انحرافات در دین زرتشتی"، پایگاه اطلاع رسانی استاد حسین انصاریان، تاریخ بازدید: 21 آذر 1401ش. | ||
*توفیقی، حسین، آشنایی با ادیان بزرگ، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهی (سمت)، چاپ پنجم، تابستان | *توفیقی، حسین، آشنایی با ادیان بزرگ، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهی (سمت)، چاپ پنجم، تابستان 1381ش. | ||
*دورانت، ویل، تاریخ تمدن، تهران، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، چاپ سوم، | *دورانت، ویل، تاریخ تمدن، تهران، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، چاپ سوم، 1371ش. | ||
*غلامی، علی، زن و خانواده در ادیان (با رویکرد تطبیقی)، قم، جامعة الزهراء، چاپ اول، تابستان 1399 ش. | *غلامی، علی، زن و خانواده در ادیان (با رویکرد تطبیقی)، قم، جامعة الزهراء، چاپ اول، تابستان 1399 ش. | ||
*قائم مقام فراهانی، ناهید السادات،«موقعیت زنان در دین زرتشتی بر اساس کتب فقهی و حقوقی»، نشریه هفت آسمان، | *قائم مقام فراهانی، ناهید السادات،«موقعیت زنان در دین زرتشتی بر اساس کتب فقهی و حقوقی»، نشریه هفت آسمان، سال پانزدهم، شماره 60، زمستان 1392ش. | ||
*مزداپور، کتایون، حیات اجتماعی زن در ایران، تهران، مؤسسه مطالعاتی و تحقیقات فرهنگی، | *مزداپور، کتایون، حیات اجتماعی زن در ایران، تهران، مؤسسه مطالعاتی و تحقیقات فرهنگی، 1369ش. | ||
*وندیداد، پژوهش ژام دارمستتر، تهران، دنیای کتاب، 1384ش. | *وندیداد، پژوهش ژام دارمستتر، تهران، دنیای کتاب، 1384ش. | ||
*هارتس، پائولا آر، ادیان جهان: آیین زرتشت، ترجمه؛ محمد رضا، خراسانی زاده، قم، دانشگاه ادیان و مذاهب، چاپ اول، پاییز 1400ش. | *هارتس، پائولا آر، ادیان جهان: آیین زرتشت، ترجمه؛ محمد رضا، خراسانی زاده، قم، دانشگاه ادیان و مذاهب، چاپ اول، پاییز 1400ش. | ||
[[رده: ویکی‌جنسیت]] | [[رده: ویکی‌جنسیت]] | ||
[[رده:نظریه‌ها]] | [[رده:نظریه‌ها]] | ||