زن در دوره قاجار: تفاوت میان نسخه‌ها
←حقوق زن در مقام زوجه
| خط ۸: | خط ۸: | ||
===[[نكاح]] نامه‌ها=== | ===[[نكاح]] نامه‌ها=== | ||
[[حقوق زنان]] از میان [[عقد]]نامه‌ها را می‌توان در عناوینی مانند: معرفی زوج و زوجه، [[مهریه]]، شرایط ضمن عقد یا حاشیه نویسی‌های حقوقی بیان کرد.<ref> | [[حقوق زنان]] از میان [[عقد]]نامه‌ها را می‌توان در عناوینی مانند: معرفی زوج و زوجه، [[مهریه]]، شرایط ضمن عقد یا حاشیه نویسی‌های حقوقی بیان کرد.<ref> | ||
[https://socialhistory.ihcs.ac.ir/article_6086.html باقری ابیانه، الناز و بهزاد کریمی، بازخوانی | [https://socialhistory.ihcs.ac.ir/article_6086.html باقری ابیانه، الناز و بهزاد کریمی، بازخوانی حقوق زنان شهرنشین در دوران قاجار براساس اسناد آرشیوی «دنیای [[زنان]] در عصر قاجار»، 1399ش، صص36-38] </ref> در قسمت شرایط ضمن [[عقد]] یا حاشیه نویسی‌های حقوقی نیز می توان به حق تعیین مکان زندگی، واگذاری حق [[طلاق]] و سایر شروطی که در این زمینه وجود دارد اشاره کرد؛ مانند اختیار مکان با زوجه.<ref>[https://socialhistory.ihcs.ac.ir/article_6086.html باقری ابیانه، الناز و بهزاد کریمی، بازخوانی حقوق زنان شهرنشین در دوران قاجار براساس اسناد آرشیوی «دنیای زنان در عصر قاجار»، 1399ش، صص38-39 ] </ref> | ||
===طلاق نامه‌ها=== | ===طلاق نامه‌ها=== | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
===صلح نامه‌ها=== | ===صلح نامه‌ها=== | ||
صلح از نظر لغوی به معنی آشتی، سازش و توافق است و در قرآن و سنت نیز عقد صلح به معنای پایان دادن به دعوا استفاده می‌شود. هرچند لزومی ندارد که حتما اختلافی در بین باشد تا از صلح نامه استفاده کرد، بلکه صلح نامه ها و عقد صلح می‌توانند در معامله یا اجاره نیز مورد استفاده قرار گیرند.<ref>رضایی،امید، درآمدی بر اسناد شرعی دوره قاجار، 1390ش، صص176-178</ref> آن قسمت از صلح نامه‌هایی که بخشی از حقوق زنان را در مقام زوجه در زندگی مشترک آشکار می‌کنند در اسناد به جامانده از عهد قاجار دیده می‌شود که نشان می‌دهد زن و مرد در مواردی با‌هم صلح کرده‌اند و در بیش‌تر مواقع بر دو نوع هستند: صلح نامه‌های مربوط به | صلح از نظر لغوی به معنی آشتی، سازش و توافق است و در قرآن و سنت نیز [[عقد]] صلح به معنای پایان دادن به دعوا استفاده می‌شود. هرچند لزومی ندارد که حتما اختلافی در بین باشد تا از صلح نامه استفاده کرد، بلکه صلح نامه ها و عقد صلح می‌توانند در معامله یا اجاره نیز مورد استفاده قرار گیرند.<ref>رضایی،امید، درآمدی بر اسناد شرعی دوره قاجار، 1390ش، صص176-178</ref> آن قسمت از صلح نامه‌هایی که بخشی از [[حقوق زنان]] را در مقام زوجه در زندگی مشترک آشکار می‌کنند در اسناد به جامانده از عهد قاجار دیده می‌شود که نشان می‌دهد [[زن]] و [[مرد]] در مواردی با‌هم صلح کرده‌اند و در بیش‌تر مواقع بر دو نوع هستند: صلح نامه‌های مربوط به [[مهریه]]، صلح نامه‌های مربوط به [[طلاق]] و حقوق زنان از [[نفقه]]، کسوه، و مخارج زندگی.<ref>[https://socialhistory.ihcs.ac.ir/article_6086.html باقری ابیانه، الناز و بهزاد کریمی، بازخوانی حقوق زنان شهرنشین در دوران قاجار براساس اسناد آرشیوی «دنیای زنان در عصر قاجار»، 1399ش، ص31 ] | ||
</ref> | </ref> | ||
===عریضه‌ها=== | ===عریضه‌ها=== | ||
زنان در عصر قاجار گاه برای احقاق حقوق خود به کارگزاران حکومتی یا قضایی عریضه یا شکایت نامه می‌نوشتند یا استشهادنامه‌هایی را که متضمن تأیید شاهدان بود، تنظیم می‌کردند تا بتوانند به حقوق خود، به منزله زوجه، دست یابند. اسناد مربوط به این بخش را می‌توان به دو قسمت تقسیم کرد: اول عریضه‌هایی که علیه زوج یا زوج سابق نوشته شده است، دوم آن دسته از عریضه‌هایی که علیه زوج نیست بلکه در خلال زندگی زناشویی و برای استیفای حقوق زنان نوشته شده است.<ref> | [[زنان]] در عصر قاجار گاه برای احقاق حقوق خود به کارگزاران حکومتی یا قضایی عریضه یا شکایت نامه می‌نوشتند یا استشهادنامه‌هایی را که متضمن تأیید شاهدان بود، تنظیم می‌کردند تا بتوانند به حقوق خود، به منزله زوجه، دست یابند. اسناد مربوط به این بخش را می‌توان به دو قسمت تقسیم کرد: اول عریضه‌هایی که علیه زوج یا زوج سابق نوشته شده است، دوم آن دسته از عریضه‌هایی که علیه زوج نیست بلکه در خلال زندگی زناشویی و برای استیفای [[حقوق زنان]] نوشته شده است.<ref> | ||
[https://socialhistory.ihcs.ac.ir/article_6086.html باقری ابیانه، الناز و بهزاد کریمی، بازخوانی حقوق زنان شهرنشین در دوران قاجار براساس اسناد آرشیوی «دنیای زنان در عصر قاجار»، 1399ش، ص32] </ref> | [https://socialhistory.ihcs.ac.ir/article_6086.html باقری ابیانه، الناز و بهزاد کریمی، بازخوانی حقوق زنان شهرنشین در دوران قاجار براساس اسناد آرشیوی «دنیای زنان در عصر قاجار»، 1399ش، ص32] </ref> | ||
===وصیت نامه‌ها=== | ===وصیت نامه‌ها=== | ||
آن‌چه محور موضوعی وصیت نامه‌ها در دوران قاجار بود تقسیم [[ارث]] بود و سهم الارث زنان از میراث مردان (به خصوص شامل زوج و پدر) می‌توانست عاملی برای شکایت رسمی، اعتراض و یا تنظیم کردن مصالحه نامه‌ها باشد. اسنادی که مربوط به ارث در این دوران است را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد: وصیت نامه‌ها که در آن سهم الارث زن به صورت واضح بیان شده بود، عریضه‌ها یا وکالت‌نامه‌های زنان با محوریت تعیین سهم الارث.<ref>[https://socialhistory.ihcs.ac.ir/article_6086.html باقری ابیانه، الناز و بهزاد کریمی، بازخوانی حقوق زنان شهرنشین در دوران قاجار براساس اسناد آرشیوی «دنیای زنان در عصر قاجار»، 1399ش، ص33 ] </ref> | آن‌چه محور موضوعی وصیت نامه‌ها در دوران قاجار بود تقسیم [[ارث]] بود و سهم الارث [[زنان]] از میراث [[مردان]] (به خصوص شامل زوج و پدر) می‌توانست عاملی برای شکایت رسمی، اعتراض و یا تنظیم کردن مصالحه نامه‌ها باشد. اسنادی که مربوط به ارث در این دوران است را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد: وصیت نامه‌ها که در آن سهم الارث [[زن]] به صورت واضح بیان شده بود، عریضه‌ها یا وکالت‌نامه‌های زنان با محوریت تعیین سهم الارث.<ref>[https://socialhistory.ihcs.ac.ir/article_6086.html باقری ابیانه، الناز و بهزاد کریمی، بازخوانی حقوق زنان شهرنشین در دوران قاجار براساس اسناد آرشیوی «دنیای زنان در عصر قاجار»، 1399ش، ص33 ] </ref> | ||
==حقوق زن در مقام [[مادر]]== | ==حقوق زن در مقام [[مادر]]== | ||