بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
سیمون دوبوار، رهبر اندیشمندان موج دوم فمینیسم، با ادعای شباهت حداکثری زنان و مردان، تبیینی زیستی فرهنگی از جنسیت ارائه کرد و با تاکید بر تفاوت‌های زن و مرد، همه تفاوت‌ها را دارای منشأ اجتماعی و فرهنگی شمرده و زن و مرد را ذاتا برابر می‌داند. | سیمون دوبوار، رهبر اندیشمندان موج دوم فمینیسم، با ادعای شباهت حداکثری زنان و مردان، تبیینی زیستی فرهنگی از جنسیت ارائه کرد و با تاکید بر تفاوت‌های زن و مرد، همه تفاوت‌ها را دارای منشأ اجتماعی و فرهنگی شمرده و زن و مرد را ذاتا برابر می‌داند. | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
[[جنسیت]]، به ویژگی‌های روان‌شناختی، اجتماعی، فرهنگی و جایگاه اجتماعی زنان و مردان یک جامعه اشاره دارد.<ref>[https://fa.wikizendegi.com/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA «جنسیت»، ویکی زندگی.]</ref> سیمون دوبوار، رهبر فمینیست‌های موج دوم بود. این جریان، برخلاف موج اول که خواهان برخورداری زنان از فرصت‌های برابر با مردان بود، با طرح شعار برابری کامل زن و مرد در تمام حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی، خواهان انقلابی اساسی در همه زوایای زندگی فردی و اجتماعی بود.<ref>رودگر، فمینیسم؛ تاریخچه، نظریات، گرایش‌ها، نقد، 1388ش، ص58-57.</ref> | |||
==تبیین‌های زیست‌شناختی== | ==تبیین‌های زیست‌شناختی== | ||
تا زمان دوبوار، برخی تبیین‌های زیست‌شناختی درباره انسان، مدعی آن بود که رفتار انسان‌ها توسط تاریخچه و گذشته آن‌ها و از طریق انتخاب ژنتیکی شکل گرفته است و زنان و مردان، به لحاظ ژنتیکی برای رفتارهای متفاوتی رمزگذاری شده‌اند. این امر با نقش‌های متفاوت آن‌ها در فرایند تولید مثل، مربوط بوده است و این تفاوت در طول تاریخ تحول انسان‌ها شکل گرفته و به‌سادگی نمی‌توان آن‌ها را از موجودیت زنان و مردان ریشه‌کن کرد.<ref>[http://ensani.ir/fa/article/419239/%D9%86%D9%82%D8%AF-%D9%88-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AA-%D9%88-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D8%A7%DA%AF%D8%B2%DB%8C% چاووشی و بستان، «نقد و بررسی ماهیت و چیستی زن در فمینیسم اگزیستانسیالیستی سیمون دوبوار»، 1398ش، ص30.]</ref> از منظر وی، زیست‌شناسی واقعیاتی را به نمایش می‌گذارد که جامعه در جهت اهداف خود آن‌ها را تفسیر می‌کند. زیست‌شناسی تفاوت اساسی بین زن و مرد را که در نقش‌های تولیدمثل ریشه دارد مشخص کرده و واقعیات بیولوژیک و فیزیولوژیک مربوط به زن را تبیین می‌کند. وی ادعا می‌کند که میزان ارزش‌دهی به واقعیات، تابعی از نگاه اجتماعی است.<ref>بستان، نابرابری جنسیتی از دیدگاه اسلام و فمینیسم، 1398ش، ص59.</ref> | تا زمان دوبوار، برخی تبیین‌های زیست‌شناختی درباره انسان، مدعی آن بود که رفتار انسان‌ها توسط تاریخچه و گذشته آن‌ها و از طریق انتخاب ژنتیکی شکل گرفته است و زنان و مردان، به لحاظ ژنتیکی برای رفتارهای متفاوتی رمزگذاری شده‌اند. این امر با نقش‌های متفاوت آن‌ها در فرایند تولید مثل، مربوط بوده است و این تفاوت در طول تاریخ تحول انسان‌ها شکل گرفته و به‌سادگی نمی‌توان آن‌ها را از موجودیت زنان و مردان ریشه‌کن کرد.<ref>[http://ensani.ir/fa/article/419239/%D9%86%D9%82%D8%AF-%D9%88-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AA-%D9%88-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D8%A7%DA%AF%D8%B2%DB%8C% چاووشی و بستان، «نقد و بررسی ماهیت و چیستی زن در فمینیسم اگزیستانسیالیستی سیمون دوبوار»، 1398ش، ص30.]</ref> از منظر وی، زیست‌شناسی واقعیاتی را به نمایش می‌گذارد که جامعه در جهت اهداف خود آن‌ها را تفسیر می‌کند. زیست‌شناسی تفاوت اساسی بین زن و مرد را که در نقش‌های تولیدمثل ریشه دارد مشخص کرده و واقعیات بیولوژیک و فیزیولوژیک مربوط به زن را تبیین می‌کند. وی ادعا می‌کند که میزان ارزش‌دهی به واقعیات، تابعی از نگاه اجتماعی است.<ref>بستان، نابرابری جنسیتی از دیدگاه اسلام و فمینیسم، 1398ش، ص59.</ref> | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
==تفاوت‌های عقلی== | ==تفاوت‌های عقلی== | ||
طبق نظر دوبوار، هرچند به اثبات رسیده است که حجم مغز زنان از مردان کمتر است، اما شواهد تجربی نشان می‌دهند که دختر بچه تا ۱۲ سالگی به‌اندازه برادرانش قوی است و همان توانایی‌های عقلانی را از خود آشکار می‌کند. بنابراین دختر بچه به خودی خود در مقام مقایسه عقلی با پسر بچه از او پایین‌تر نیست بلکه جامعه تفاوت زن و مرد را به افراد آموزش می‌دهد و این تفاوت باعث عدم اعتماد به نفس و خود کوچک‌بینی در زنان شده است. اگر خیلی پیش از دوران بلوغ و حتی در دوران خردی دختر بچه در نظر دارای جنسیت متفاوت جلوه می‌کند به این دلیل نیست که غرایزی مرموز، بلافاصله او را به انفعال و دلربایی مادری اختصاص می‌دهد؛ بلکه به این دلیل است که دخالت دیگری در زندگی کودک تقریباً از همان آغاز صورت می‌گیرد و از نخستین سال‌های زندگی استعدادش به نحوی آمرانه در او دمیده شده است. بدین ترتیب، او همه تفاوت‌های زیستی، جسمی، جنسی و عقلی زن و مرد و به طور کلی نسبت [[جنسیت و عقل]]، را قابل ارجاع به جامعه و فرهنگ شمرده و بر این گمان است که با نادیده گرفتن همه این تفاوت‌ها و تحقق برابری زن و مرد در همه عرصه‌ها، زنان از موقعیت اجتماعی بهتری برخوردار خواهند شد. <ref>مصباح یزدی، مشکات مصباح (پرسش‌ها و پاسخ‌ها)، 1388ش، ص14.</ref> | طبق نظر دوبوار، هرچند به اثبات رسیده است که حجم مغز زنان از مردان کمتر است، اما شواهد تجربی نشان می‌دهند که دختر بچه تا ۱۲ سالگی به‌اندازه برادرانش قوی است و همان توانایی‌های عقلانی را از خود آشکار می‌کند. بنابراین دختر بچه به خودی خود در مقام مقایسه عقلی با پسر بچه از او پایین‌تر نیست بلکه جامعه تفاوت زن و مرد را به افراد آموزش می‌دهد و این تفاوت باعث عدم اعتماد به نفس و خود کوچک‌بینی در زنان شده است. اگر خیلی پیش از دوران بلوغ و حتی در دوران خردی دختر بچه در نظر دارای جنسیت متفاوت جلوه می‌کند به این دلیل نیست که غرایزی مرموز، بلافاصله او را به انفعال و دلربایی مادری اختصاص می‌دهد؛ بلکه به این دلیل است که دخالت دیگری در زندگی کودک تقریباً از همان آغاز صورت می‌گیرد و از نخستین سال‌های زندگی استعدادش به نحوی آمرانه در او دمیده شده است. بدین ترتیب، او همه تفاوت‌های زیستی، جسمی، جنسی و عقلی زن و مرد و به طور کلی نسبت [[جنسیت و عقل]]، را قابل ارجاع به جامعه و فرهنگ شمرده و بر این گمان است که با نادیده گرفتن همه این تفاوت‌ها و تحقق برابری زن و مرد در همه عرصه‌ها، زنان از موقعیت اجتماعی بهتری برخوردار خواهند شد. <ref>مصباح یزدی، مشکات مصباح (پرسش‌ها و پاسخ‌ها)، 1388ش، ص14.</ref> | ||
<references group="یادداشت" /> | <references group="یادداشت" /> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
