ویکی‌جنسیت:Featured articles/2024/52

زن در عصر جاهلیت؛ موقعیت و نقش‌های جنسیتی زنان در جامعه جاهلی.
در عصر جاهلیت، زنان نسبت به مردان دارای موقعیت بسیار پایینی بودند. زن به‌مثابه کالا بود و ملک مرد به‌شمار می‌رفت. مرد، مالک خانواده و زن خدمت‌کار مرد بود. در انتخاب همسر نقش اصلی را مرد داشت. الگوهای نکاح حاکی از تاریکی این عصر برای زنان است. زن در موقعیت مادری اما دارای حرمت تلقی می‌شد. زنان همزمان با خانه‌داری به شوهران خود در کارهای بیرونی نیز کمک می‌کردند. عرصه سیاست کاملا مردانه بود، اما در جنگ‌ها، زنان از عوامل انگیزه‌ساز برای مردان محسوب می‌شدند. زنان در اقتصاد و فرهنگ نیز حضور محدود داشتند و عمدتا از زنان بهره‌کشی جنسی صورت می‌گرفت. برخی معتقدند؛ زن در عصر جاهلیت از منزلت بالا، استقلال و آزادی برخوردار بوده است و گاهی زنان در جنگ، سیاست، تجارت، صنعت و شعر به موقعیت‌های بالایی می‌رسیدند؛ اما به اعتقاد بسیاری از پژوهشگران؛ با قطع نظر از موارد محدود، منزلت زن عمدتا در این عصر چنان پایین و ناچیز بود که از آن دوره تاریخی به عصر تاریکی برای زنان تعبیر می‌شود. جاهليت در فرهنگ قرآني صرفاً يک حالت ذهني و فردي نيست بلکه به‌عنوان نظام ساخت‌يافتة فرهنگي است که در قالب بت‌پرستي، انکار معاد، تعصبات نژادي، غارت‌گري و جنگ‌‌هاي مستمر قبيله‌اي قساوت و شقاوت، جهل و خرافه‌گرايي ظاهرشده و نشان‌دهنده مجموعة باورها و کردارهای رايج در جامعه جاهلي است. انسان‌ جاهلي در قالب منطق متناسب با فرهنگ جاهلي، نه‌تنها واقعيت‌ها و پديده‌‌هاي پيراموني خويش را می‌فهمید که خود را با همین منطق معنا کرده و جايگاه خویش را در نظام عالم تعريف و تعيين مي‌کرد.

ادامهٔ مطلب ...

دیگر مقالات منتخب: جامعه‌پذیری جنسیتی در خانواده – حوا در ادیان ابراهیمی – هنجارهای جنسیتی در خانواده مسلمان