صفحه‌ای تازه حاوی «'''مدرسه دوشیزگان'''؛ اولین دبستان دخترانه به روش جدید تعلیم و تربیت در دوران مشروطه. تأسیس مدرسه دوشیزگان در دوره قاجاریه به‌دلیل ترغیب زنان و دختران به فرهنگ غربی و تغییر در سبک زندگی ایرانی- اسلامی مورد مخالفت مردم و علما قرار گرفته و تعطیل...» ایجاد کرد |
|||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
تأسیس مدرسه دوشیزگان در دوره قاجاریه به‌دلیل ترغیب زنان و دختران به فرهنگ غربی و تغییر در سبک زندگی ایرانی- اسلامی مورد مخالفت مردم و علما قرار گرفته و تعطیل شد؛ این در حالی است که مدرسه دخترانه دیگری بدون مخالفت مردم و علما به فعالیت خود ادامه می‌داد. مدرسه دوشیزگان پس از مدتی با پذیرش برخی شرایط و ایجاد تغییرات، دوباره بازگشایی شد. | تأسیس مدرسه دوشیزگان در دوره قاجاریه به‌دلیل ترغیب زنان و دختران به فرهنگ غربی و تغییر در سبک زندگی ایرانی- اسلامی مورد مخالفت مردم و علما قرار گرفته و تعطیل شد؛ این در حالی است که مدرسه دخترانه دیگری بدون مخالفت مردم و علما به فعالیت خود ادامه می‌داد. مدرسه دوشیزگان پس از مدتی با پذیرش برخی شرایط و ایجاد تغییرات، دوباره بازگشایی شد. | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
تا قبل از عهد ناصری آموزش به‌صورت سنتی و در مکتب‌خانه، حوزه‌های علمیه و یا تدریس خصوصی در منازل انجام می‌شد. در دوران پادشاهی محمدشاه قاجار مبلغین مسیحی اولین مدارس را در سال 1251ق تأسیس کردند. این مدارس دارای کلاس‌های دخترانه و پسرانه بود؛ اما مسلمانان حق نداشتند به این مدارس وارد شوند. در دوران ناصرالدین‌شاه به‌دلیل آشنایی جامعه ایرانی با دنیای مدرن و غرب و بنا به درخواست وزیر مختار آمریکا بنجامین، دختران مسلمان حق ورود به مدارس آمریکایی را یافتند. <ref>[ | تا قبل از عهد ناصری آموزش به‌صورت سنتی و در مکتب‌خانه، حوزه‌های علمیه و یا تدریس خصوصی در منازل انجام می‌شد. در دوران پادشاهی محمدشاه قاجار مبلغین مسیحی اولین مدارس را در سال 1251ق تأسیس کردند. این مدارس دارای کلاس‌های دخترانه و پسرانه بود؛ اما مسلمانان حق نداشتند به این مدارس وارد شوند. در دوران ناصرالدین‌شاه به‌دلیل آشنایی جامعه ایرانی با دنیای مدرن و غرب و بنا به درخواست وزیر مختار آمریکا بنجامین، دختران مسلمان حق ورود به مدارس آمریکایی را یافتند. <ref>[https://web.archive.org/web/20231110011147/https:/www.mazdaknameh.ir/Publish/PublishID/ArticleId/54 جلالی، «بی‌بی خانم استرآبادی از فعالان حقوق زنان در عصر قاجار»، وب‌سایت مزدک‌نامه.]</ref>ابتدا برای استقبال عمومی جامعه ایران از این مدارس ناصرالدین‌شاه از مدارس دخترانه مبلغان مسیحی دیدن کرد؛ اما دیدار شاه از این مدارس هم نتوانست نگرش منفی مردم به مدارس مسیحی دخترانه را تغییر دهد. تلاش‌ها برای ایجاد مدارس دخترانه ادامه داشت و در سال 1283ق طوبی رشدیه در منزل خود مدرسه پرورش را دایر کرد که بعد از چهار روز به دست فراشان دولتی تعطیل شد. پس از طوبی رشدیه در سال 1283ق یا 1284ق بی‌بی خانم استرآبادی مدرسه دوشیزگان را افتتاح کرد.<ref>[https://sedayemoallem.ir/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA/item/22844-%DA%AF%D8%B0%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B3-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B3-%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D رادی مراغه‌ای، «گذری بر تأسیس مدارس دخترانه در ایران و مخالفان آنان»، وب‌سایت صدای معلم.]</ref> [[بی‌بی خانم]] مقدمات معلمی را در مدرسه آمریکایی‌ها فراگرفته بود. همچنین وی به جهت موقعیت مادر خود که ملاباجی<ref>کلمه ملاباجی از ترکیب دو واژه ملا + باجی شکل گرفته است. ملا به‌معنای باسواد و باجی مخفف آبجی یا همان خواهر بود. ترکیب این واژه را برای معلم مکتب دختران به کار می‌بردند؛ [https://vajehyab.com/dehkhoda/%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AC%DB%8C دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه ملاباجی].</ref> دربار شاه بود، از سطح سواد و آگاهی اجتماعی خوبی برخوردار بود.<ref>[https://article.tebyan.net/213266/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87 «اولین مدارس دخترانه»، وب‌سایت تبیان.]</ref> | ||
==موقعیت و شرایط مدرسه دوشیزگان== | ==موقعیت و شرایط مدرسه دوشیزگان== | ||
مدرسه دوشیزگان در خانه [[بی‌بی خانم استرآبادی]] نزدیک دروازه قدیم محمدیه، بازارچه حاجی محمدحسن تأسیس شد. <ref>[https://article.tebyan.net/213266/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87 «اولین مدارس دخترانه»، وب‌سایت تبیان.]</ref> مدرسه حیاطی بزرگ با اتاق‌های متعدد <ref>[https://meidaan.com/archive/14710 علی‌اصغری، «مدرسه دوشیزگان کجاست»، وب‌سایت میدان.]</ref> و سه کلاس داشت و مسئولیت آموزش دختران با خود [[بی‌بی خانم]] و دو دخترش مولود و [[خدیجه افضل وزیری]] بود. <ref>[https://article.tebyan.net/213266/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87 «اولین مدارس دخترانه»، وب‌سایت تبیان.]</ref> تمام امکانات و لوازم مورد نیاز برای مدرسه تهیه شده بود. تمام معلمان حاضر در مدرسه خانم بوده و هیچ مردی به جز دربان به این مدرسه رفت‌وآمد نداشت. به شاگردان بی‌بضاعت در پرداخت شهریه تخفیف داده می‌شد <ref>[https://meidaan.com/archive/14710 علی‌اصغری، «مدرسه دوشیزگان کجاست»، وب‌سایت میدان.]</ref> و سن شاگردان از هفت تا دوازده سال بود. <ref>[https://vista.ir/w/a/16/bwvxa/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87 توکل، «اولین مدرسه دخترانه«، خبرگزاری ویستا.]</ref> | مدرسه دوشیزگان در خانه [[بی‌بی خانم استرآبادی]] نزدیک دروازه قدیم محمدیه، بازارچه حاجی محمدحسن تأسیس شد. <ref>[https://article.tebyan.net/213266/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87 «اولین مدارس دخترانه»، وب‌سایت تبیان.]</ref> مدرسه حیاطی بزرگ با اتاق‌های متعدد <ref>[https://meidaan.com/archive/14710 علی‌اصغری، «مدرسه دوشیزگان کجاست»، وب‌سایت میدان.]</ref> و سه کلاس داشت و مسئولیت آموزش دختران با خود [[بی‌بی خانم]] و دو دخترش مولود و [[خدیجه افضل وزیری]] بود. <ref>[https://article.tebyan.net/213266/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87 «اولین مدارس دخترانه»، وب‌سایت تبیان.]</ref> تمام امکانات و لوازم مورد نیاز برای مدرسه تهیه شده بود. تمام معلمان حاضر در مدرسه خانم بوده و هیچ مردی به جز دربان به این مدرسه رفت‌وآمد نداشت. به شاگردان بی‌بضاعت در پرداخت شهریه تخفیف داده می‌شد <ref>[https://meidaan.com/archive/14710 علی‌اصغری، «مدرسه دوشیزگان کجاست»، وب‌سایت میدان.]</ref> و سن شاگردان از هفت تا دوازده سال بود. <ref>[https://vista.ir/w/a/16/bwvxa/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87 توکل، «اولین مدرسه دخترانه«، خبرگزاری ویستا.]</ref> | ||
