اصلاح لینک های داخلی و رده ها |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مقاله پاسخ به شبهات دینی}} | {{مقاله پاسخ به شبهات دینی}} | ||
{{بیان شبهه}} | {{بیان شبهه}} | ||
یکی از شبهاتی که در بحث [[تعدد زوجات]] با آن رو به رو می‌شویم بحث | یکی از شبهاتی که در بحث [[تعدد زوجات]] با آن رو به رو می‌شویم بحث تعدد شوهر است که در اسلام ممنوع می‌باشد. در این مقاله به بحث [[ممنوعیت تعدد شوهر]] می‌پردازیم. | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
مقوله جواز [[چند همسری]] در مردان و حرمت چند شوهري زنان، دو مقوله مرتبط و در عرض يكديگرند كه بايد به هر دو و با توجه به هم نگريست و آن‌ها را مورد بررسی قرار داد. از آن جا كه ما معتقديم قوانين اسلام براساس نيازهای واقعی بشر تنظيم شده است، نه احساسات و عواطف، | مقوله جواز [[چند همسری]] در مردان و حرمت چند شوهري زنان، دو مقوله مرتبط و در عرض يكديگرند كه بايد به هر دو و با توجه به هم نگريست و آن‌ها را مورد بررسی قرار داد. از آن جا كه ما معتقديم قوانين اسلام براساس نيازهای واقعی بشر تنظيم شده است، نه احساسات و عواطف، ضرورت‌های اجتماعی در آن مهمترين نقش را ايفا می‌كند، در نتيجه پاسخ كامل به اين پرسش در گرو تحليل دقيق مساله چند همسری و ضرورت‌های فردی و اجتماعی آن است كه پیش‌تر به آن پرداخته‌ایم. | ||
ارزش هویت زن و مرد در اسلام به عنوان یک انسان یکسان است. زن و مرد در اصل مبداء و منشاء خلقت یکسان هستند.<ref>غافر: 67؛ المؤمنون: 12؛ الصافات: 11؛ الرحمن: 14؛ الحجر: 26 ـ 33؛ الرحمن: 14؛ السجدة: 7؛ الصافات: 11؛ ص: 71؛ ص: 76؛ الذاریات: 33؛ آلعمران: 59؛ الکهف: 37؛ الحج: 5؛ الروم: 20؛ فاطر: 11؛ المؤمنون: 14. </ref> و همچنین در ماهیت انسانی و دمیدن روح الهی در ایشان نیز یکسان و برابر هستند.<ref>حجر: 28 ـ 30 و ص: 71 ـ 73 مومنون: 14. </ref> تفاوت‌هایی که در بحث احکام و اصول و روابط زندگی و خانوادگی مشاهده می‌شود همه برخاسته از جنبه‌ی احکام و وظایف مختلفی است که هریک از زن و مرد بر اساس تفاوت‌های تکوینی که دارند تشریع شده است. بنابراین علل و عوامل این تفاوت‌ها را باید بررسی کرد نه اینکه آنان را با یکدیگر مقایسه و یا ارزش‌گذاری کرد. | ارزش هویت زن و مرد در اسلام به عنوان یک انسان یکسان است. زن و مرد در اصل مبداء و منشاء خلقت یکسان هستند.<ref>غافر: 67؛ المؤمنون: 12؛ الصافات: 11؛ الرحمن: 14؛ الحجر: 26 ـ 33؛ الرحمن: 14؛ السجدة: 7؛ الصافات: 11؛ ص: 71؛ ص: 76؛ الذاریات: 33؛ آلعمران: 59؛ الکهف: 37؛ الحج: 5؛ الروم: 20؛ فاطر: 11؛ المؤمنون: 14. </ref> و همچنین در ماهیت انسانی و دمیدن روح الهی در ایشان نیز یکسان و برابر هستند.<ref>حجر: 28 ـ 30 و ص: 71 ـ 73 مومنون: 14. </ref> تفاوت‌هایی که در بحث احکام و اصول و روابط زندگی و خانوادگی مشاهده می‌شود همه برخاسته از جنبه‌ی احکام و وظایف مختلفی است که هریک از زن و مرد بر اساس تفاوت‌های تکوینی که دارند تشریع شده است. بنابراین علل و عوامل این تفاوت‌ها را باید بررسی کرد نه اینکه آنان را با یکدیگر مقایسه و یا ارزش‌گذاری کرد. | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
يكي از مهمترين حكمت‌هايی كه می‌توان برای ممنوعيت تعدد شوهر نام برد اقتضای طبيعی و طبع زن و غيرت و طبيعت مرد است كه از چنين امری رويگردان است. پيشرفت علم و صنعت نه تنها منكر اين حقيقت نيست بلكه پژوهش‌های تجربی در حوزه علم روانشناسی ان را ثابت كرده است.<ref>زمينه روانشناسی هيلگارد. ج1.فصل 10 ص 692</ref> حس حسادت جنسی مربوط به زنان، و حس غیرت جنسی مربوط به مردان است. امام صادق (علیه السلام) دراین باره می فرمایند: «غیرت مربوط به مردان است و حسد مربوط به زنان. خداوند، به دلیل غیرت مردان، بر زنان حرام کرده، مگر یک شوهر را؛ ولی مردان را به چهار زن اجازه داده است».<ref>محمدبن الحسن الحرالعاملی، وسایل الشیعه، ج 20، ص 152</ref> | يكي از مهمترين حكمت‌هايی كه می‌توان برای ممنوعيت تعدد شوهر نام برد اقتضای طبيعی و طبع زن و غيرت و طبيعت مرد است كه از چنين امری رويگردان است. پيشرفت علم و صنعت نه تنها منكر اين حقيقت نيست بلكه پژوهش‌های تجربی در حوزه علم روانشناسی ان را ثابت كرده است.<ref>زمينه روانشناسی هيلگارد. ج1.فصل 10 ص 692</ref> حس حسادت جنسی مربوط به زنان، و حس غیرت جنسی مربوط به مردان است. امام صادق (علیه السلام) دراین باره می فرمایند: «غیرت مربوط به مردان است و حسد مربوط به زنان. خداوند، به دلیل غیرت مردان، بر زنان حرام کرده، مگر یک شوهر را؛ ولی مردان را به چهار زن اجازه داده است».<ref>محمدبن الحسن الحرالعاملی، وسایل الشیعه، ج 20، ص 152</ref> | ||
غيرت مرد نسبت به همسر و مادر بر اساس خلقت و طبيعت او و مطابق با مصلحت انسان است. اين مساله امری اعتباري نيست تا بتوان با رشد علم و دانش با آن مخالفت و بر خلاف مقتضای آن رفتار نمود. اين در حالی است كه از نظر رواني تفاوتی اساسي بين ساختار روانی و گرايش‌ها و عواطف زن و مرد وجود دارد. روانشناسان معتقدند كه زنان به طور طبيعی | غيرت مرد نسبت به همسر و مادر بر اساس خلقت و طبيعت او و مطابق با مصلحت انسان است. اين مساله امری اعتباري نيست تا بتوان با رشد علم و دانش با آن مخالفت و بر خلاف مقتضای آن رفتار نمود. اين در حالی است كه از نظر رواني تفاوتی اساسي بين ساختار روانی و گرايش‌ها و عواطف زن و مرد وجود دارد. روانشناسان معتقدند كه زنان به طور طبيعی «تك شوهرگرا» (Monoandrous) ميباشند و فطرتا از تنوع همسر گريزانند، و خواستار پناه يافتن زير چتر حمايت عاطفی و عملی يك مرد ميباشند و تنوع‌گرايی در زنان نوعی بيماری است. ولي مردان ذاتا تنوع‌گرا و «چندزنگرا» (Polygamous) ميباشند.<ref>مراجعه کنيد به. زمينه روانشناسی هيلگارد. ج1.فصل 10</ref> چنان كه مي‌دانيد احكام اسلام همه متناسب با نيازهای واقعي و ويژگيها و خصلتهاي ذاتي انسانها وضع گرديده است. به همين دليل اجازه چند همسري به مردان با روحيه زنان منافاتي ندارد. بلكه حساسيت زنان نسبت به چند همسري شوهرشان بيشتر ناشي از حس تماميت خواهي و حسادت و... است. يعني اين حساسيت، ذاتي زنان نيست. مردي كه همسر دوم برمي‌گزيند در واقع همسر اولش حساسيت نشان داده و مخالفت مي‌كند اما همسر دوم كه او هم زن است چنين حساسيتی را ندارد يعنی زنان براي جلوگيری از ورود زنی ديگر به زندگيشان حساسند اما نسبت به ورود خود در زندگی ديگران حساس نيستند. پس بايد ريشه اين مخالفت را جستجو كرد و آن را كه معمولاً بخل و خودبينی و تماميت‌خواهی است درمان نمود. | ||
=عوامل تفاوت‌های جنسیتی= | =عوامل تفاوت‌های جنسیتی= | ||
چند تفاوت میان زن و مرد در مباحث جنسیتی وجود دارد؛ اول اینکه | چند تفاوت میان زن و مرد در مباحث جنسیتی وجود دارد؛ اول اینکه علائق جنسی در زنان زودتر شروع و زودتر هم کاهش یافته و پایان می‌پذیرد به همین دلیل عمدتاً بلوغ جنسی دختران زودتر از پسران و از ۹ سالگی به بعد است. همچنین سن یائسگی در زنان هم از ۴۹ تا ۵۲ _۵۳ سالگی است، ولی در مردان ممکن است، حتی تا ۷۰ سالگی پدیده جنسی آنان وجود داشته باشد. | ||
در برخی روایات از جمله در وسائل‌الشیعه بیان شده که | در برخی روایات از جمله در وسائل‌الشیعه بیان شده که میل جنسی زنان گاهی ده برابر است؛ یا روایتی وجود دارد که اگر میل جنسی ده قسمت است، خداوند ۹ قسمت آن را به زنان داده است... .<ref>محمد بن یعقوب کلینی، اصول کافی، ترجمه و شرح سیدجواد مصطفوی، ج5، روایت ۲، ص ۳۳۸</ref> شاهد مطلب این روایت است که فرمود «اِنّ الله جعل للمراة صبر عشرة رجال و اذا حاجت کاد لها قوة شهوة عشرة رجال»؛<ref>محمدبن علی بن بابویه قمی، الخصال، ج 2، ص 439</ref> محل بحث کلمه حاجت است؛ معنای روایت این است که خدا برای زن، صبر ده مرد قرار داده است و زن می‌تواند به اندازه ده برابر مرد، نیاز جنسی خود را کنترل کند، ولی وقتی این میل و شهوت به حرکت بیفتد قدرت شهوت زن ده برابر مرد است. | ||
'''نسبت میل جنسی زنان و مردان''' | '''نسبت میل جنسی زنان و مردان''' | ||
اصولا | اصولا نياز جنسی در مردان كاملا متفاوت از نياز جنسی در زنان است، به گونه‌ای كه در اغلب مردان انگيزه اصلی در [[ازدواج]] و ارتباط با جنس مخالف خواسته يا ناخواسته، ارضای نياز جنسی است، در حالي كه در اغلب زنان اين انگيزه عاطفی و روحی است. حتی بخش نياز جنسی در آن ها هم ماهيتی دوگانه يعنی عاطفی جنسی دارد؛ يعنی در ماهيت و حقيقت اين نياز هم تفاوت آشكاری بين زنان و مردان وجود دارد. | ||
بايد پذيرفت كه در شدت و قدرت اين نياز بين زنان و مردان تفاوت آشكاری وجود دارد، به گونه‌ای كه حتي در جوامع غربی كه بيش‌ترين تحريكات و بيداری‌های جنسی وجود دارد و | بايد پذيرفت كه در شدت و قدرت اين نياز بين زنان و مردان تفاوت آشكاری وجود دارد، به گونه‌ای كه حتي در جوامع غربی كه بيش‌ترين تحريكات و بيداری‌های جنسی وجود دارد و عدم تمايلات جنسي عامل اجتماعی ندارد، تفاوت بين زنان و مردان در نياز جنسی امری كاملا آشكار است تا حدی كه در اكثر اين كشورها ميزان سرد مزاجي جنسي زنان تا حدود 35 درصد جمعيت زنان را تشكيل می‌دهد، در حالی كه اين امر در مردان شايد به 10 درصد هم نرسد.<ref>رك: http://www.seemorgh.com/health/default.aspx</ref> | ||
بنابراین روایتی که می‌گوید | بنابراین روایتی که می‌گوید شهوت زنان بیش از مردان است، روایت مطلق نیست؛ در زن میزان صبر بر شهوت برابر ده مرد است و می‌تواند این میل بسیار دیر به تحریک بیفتد، بنابراین وقتی شهوت زن اوج بردارد ده برابر مرد است نه اینکه به صورت مطلق این طور باشد. | ||
وجوه میل شهوانی و نه دوام و بقای آن در زنان بیشتر است به عبارت دیگر میزان | وجوه میل شهوانی و نه دوام و بقای آن در زنان بیشتر است به عبارت دیگر میزان التذاذ جنسی در زنان بیشتر از مردان است؛ بنابراین چون نیاز جنسی دائم مرد ده برابر زن است به همین دلیل در حکم شرعی ازدواج دائم و موقت هم تفاوت‌هایی برای او قائل شده‌اند. | ||
مسئله دیگر اینکه میل جنسی زنان نسبت به مردان زمانی برانگیخته می‌شود که رابطه عاطفی برقرار شود؛ یعنی زن باید مرد را دوست داشته باشد؛ لذا جذابیت‌های اندام به اندازه‌ای که برای مردان مهم است، برای زنان اهمیت ندارد. همان طور که میل جسنی زنان بیشتر با شنیدن جملات عاشقانه و ابراز محبت تقویت می‌شود، در حالی که برای مردان دیدن اندام زن تحریک‌کننده است. زنان بیشتر در صدد تصرف قلب مردان و مردان بیشتر در صدد تصرف جسم زنان هستند. | مسئله دیگر اینکه میل جنسی زنان نسبت به مردان زمانی برانگیخته می‌شود که رابطه عاطفی برقرار شود؛ یعنی زن باید مرد را دوست داشته باشد؛ لذا جذابیت‌های اندام به اندازه‌ای که برای مردان مهم است، برای زنان اهمیت ندارد. همان طور که میل جسنی زنان بیشتر با شنیدن جملات عاشقانه و ابراز محبت تقویت می‌شود، در حالی که برای مردان دیدن اندام زن تحریک‌کننده است. زنان بیشتر در صدد تصرف قلب مردان و مردان بیشتر در صدد تصرف جسم زنان هستند. | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
'''نتیجه اینکه''' | '''نتیجه اینکه''' | ||
مفاد روایات و تحقیقات روانشناسان آن است که مردان در برابر شهوت جنسی ضعیف آفریده شده‌اند. آنان نمی‌توانند مدت زمانی بسیار در برابر فشار نیروی جنسی مقاومت کنند و آن را بی‌پاسخ بگذارند. | مفاد روایات و تحقیقات روانشناسان آن است که مردان در برابر شهوت جنسی ضعیف آفریده شده‌اند. آنان نمی‌توانند مدت زمانی بسیار در برابر فشار نیروی جنسی مقاومت کنند و آن را بی‌پاسخ بگذارند. | ||
شهید مطهری به این نتیجه تصریح می کند و می گوید: «مرد در مقابل غریزه از زن ناتوان‌تر است»<ref>مرتضی مطهری، نظام حقوق زن در اسلام، ص 223</ref>. روانشناسان نیز معتقدند که مردان در برابر غریزه جنسی مقاوم نیستند و در برابر مناظر تحریک‌آمیز به سرعت دچار طغیان شهوت می‌شوند. همچنین، مردان، خواستار | شهید مطهری به این نتیجه تصریح می کند و می گوید: «مرد در مقابل غریزه از زن ناتوان‌تر است»<ref>مرتضی مطهری، نظام حقوق زن در اسلام، ص 223</ref>. روانشناسان نیز معتقدند که مردان در برابر غریزه جنسی مقاوم نیستند و در برابر مناظر تحریک‌آمیز به سرعت دچار طغیان شهوت می‌شوند. همچنین، مردان، خواستار ارتباط جنسی بیشتر هستند و زنان خواستار ارتباط جنسی عمیق‌تر هستند.<ref>ابراهام اسپرلینک، روانشناسی، ترجم، محی‌الدین بناب، ص 89</ref> | ||
=افول میل با فرزندداری= | =افول میل با فرزندداری= | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
==مصلحت حفظ نسل== | ==مصلحت حفظ نسل== | ||
تك همسری در مورد زن نوعی جلوگيری از مخلوط شدن | تك همسری در مورد زن نوعی جلوگيری از مخلوط شدن نطفه‌ها در رحم زن و جلوگيری از آسيب‌های حقوقی، روانی، عاطفی و تربيتی در مورد نسل است. با تك همسری اگر فرزندی متولد شد، به طور يقين مشخص می‌شود كه مربوط به چه كسی است و در نتيجه محارم، و حقوق و تكاليف پدر و بستگان (ارث، نفقه، ازدواج...) اين فرزند معلوم می‌شود. | ||
اين مطلب كه با پيشرفت علوم ژنتيك و پزشكی و... امكان تشخيص فرزند در رحم يا نسب فرزند وجود دارد نيز نمی‌تواند مجوز چندهمسری زنان باشد چرا كه اولاً، اين يكی از حكمت‌های ممنوعيت چند همسری زنان است نه همه آن و نه علت آن. ثانياً تشخيص پزشكی و علمی اموری خطاپذير بوده كه همواره امكان خطا در مورد آن می‌رود. ثالثا، علوم تجربي با تمام پيشرفت خود امكان اثبات بی‌ضرر بودن رابطه متعدد جنسی زن را برای جنين شوهر اول يا دوم ندارد. | اين مطلب كه با پيشرفت علوم ژنتيك و پزشكی و... امكان تشخيص فرزند در رحم يا نسب فرزند وجود دارد نيز نمی‌تواند مجوز چندهمسری زنان باشد چرا كه اولاً، اين يكی از حكمت‌های ممنوعيت چند همسری زنان است نه همه آن و نه علت آن. ثانياً تشخيص پزشكی و علمی اموری خطاپذير بوده كه همواره امكان خطا در مورد آن می‌رود. ثالثا، علوم تجربي با تمام پيشرفت خود امكان اثبات بی‌ضرر بودن رابطه متعدد جنسی زن را برای جنين شوهر اول يا دوم ندارد. | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
از طرف ديگر تقسيم كار ويژه‌اي برای اعضاء خانواده در نظر گرفته شده است كه در ضمن آن وظايف و اختياراتی برای پدر و مادر پيش‌بينی شده است. تعدد شوهر ضمن انكه نقض كننده حقوق و اختبارات اوست در تربيت و تعالي روحی و روانی و تربيتی فرزندان تاثير منفی بسزايی خواهد داشت. | از طرف ديگر تقسيم كار ويژه‌اي برای اعضاء خانواده در نظر گرفته شده است كه در ضمن آن وظايف و اختياراتی برای پدر و مادر پيش‌بينی شده است. تعدد شوهر ضمن انكه نقض كننده حقوق و اختبارات اوست در تربيت و تعالي روحی و روانی و تربيتی فرزندان تاثير منفی بسزايی خواهد داشت. | ||
نکته دیگری که وجود دارد این است که اسلام مصلحت نظام خانواده را در پدرمحوری<ref>الرجال قوامون علی النساء</ref> می‌داند، با توجه به این که خانواده نیازمند سرپرست و مسؤول است و مرد قدرت بیشتری برای تحمل مسؤولیت دارد علاوه بر جنبه طبیعی از نظر اجتماعی نیز پذیرفته شده است و در این مسأله قدرت و توانائی جسمی فقط ملاک نیست بلکه محدودیت زن به لحاظ جنسی [[بارداری]]، | نکته دیگری که وجود دارد این است که اسلام مصلحت نظام خانواده را در پدرمحوری<ref>الرجال قوامون علی النساء</ref> می‌داند، با توجه به این که خانواده نیازمند سرپرست و مسؤول است و مرد قدرت بیشتری برای تحمل مسؤولیت دارد علاوه بر جنبه طبیعی از نظر اجتماعی نیز پذیرفته شده است و در این مسأله قدرت و توانائی جسمی فقط ملاک نیست بلکه محدودیت زن به لحاظ جنسی [[بارداری]]، شیر دهی و... موجب عدم آزادی در انجام بعض امور و قبول چنین مسؤولیتی می‌شود. | ||
نظام خانوادگی پدرمحور با چندهمسری زنان سازگار نیست زیرا در این صورت نسب فرزندان تباه می‌شود و حتی در غرب هم این پذیرفته شده از این روست که زن بعد از ازدواج نام خانوادگی شوهر را می‌گیرد و فرزندان هم همین‌طور. پس نظام خانوادگی جهان، نظام [[پدرمحوری]] است و اساساً مدیریت خانوادگی مرد با مدیریت خانوادگی زن متفاوت و این امر تأثیر خود در تربیت فرزندان بسیار متجلی خواهد کرد. | نظام خانوادگی پدرمحور با چندهمسری زنان سازگار نیست زیرا در این صورت نسب فرزندان تباه می‌شود و حتی در غرب هم این پذیرفته شده از این روست که زن بعد از ازدواج نام خانوادگی شوهر را می‌گیرد و فرزندان هم همین‌طور. پس نظام خانوادگی جهان، نظام [[پدرمحوری]] است و اساساً مدیریت خانوادگی مرد با مدیریت خانوادگی زن متفاوت و این امر تأثیر خود در تربیت فرزندان بسیار متجلی خواهد کرد. | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
[[رده:متشابهات دینی]] | [[رده:متشابهات دینی]] | ||
[[رده: تعدد زوجات]] | [[رده: تعدد زوجات]] | ||
