اشتغال زنان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (Razarei59 صفحهٔ تأثیر اشتغال زنان بر روابط خانواده را به آثار اشتغال زنان منتقل کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
|تاریخ برگزاری=9/7/ 1397 | |تاریخ برگزاری=9/7/ 1397 | ||
|منتقد نشست=خانم صدیقه طاهری | |منتقد نشست=خانم صدیقه طاهری | ||
|داور نشست=حجة الاسلام علیرضا ناجی }}بحث [[اشتغال زنان]] یک بحث حقوقی و فقهی نیست بلکه یک رویکرد اجتماعی است و این رویکرد یک ارزش دینی محسوب می‌شود یا نه؟ پدیده تمایل [[زنان]] به اشتغال به دو دلیل درآمدزایی و استقلال مالی از شوهر وجود دارد. اولا آیا این استقلال‌ها خوب است یا نه؟ ثانیاً وقتی به منابع اسلامی رجوع می‌کنیم. مواردی جهت تایید اشتغال به دست می‌آوریم و تاثیراتی که بر مناسبات [[خانواده|خانوادگی]] می‌گذارد را می‌توان تایید کرد و برآیند تأثیر نیز چگونه است؟ | |داور نشست=حجة الاسلام علیرضا ناجی }} | ||
بحث [[اشتغال زنان]] یک بحث حقوقی و فقهی نیست بلکه یک رویکرد اجتماعی است و این رویکرد یک ارزش دینی محسوب می‌شود یا نه؟ پدیده تمایل [[زنان]] به اشتغال به دو دلیل درآمدزایی و استقلال مالی از شوهر وجود دارد. اولا آیا این استقلال‌ها خوب است یا نه؟ ثانیاً وقتی به منابع اسلامی رجوع می‌کنیم. مواردی جهت تایید اشتغال به دست می‌آوریم و تاثیراتی که بر مناسبات [[خانواده|خانوادگی]] می‌گذارد را می‌توان تایید کرد و برآیند تأثیر نیز چگونه است؟ | |||
=== سه الگوی ساختار [[خانواده]]=== | === سه الگوی ساختار [[خانواده]]=== | ||
سه نوع الگوی ساختار [[خانواده]] وجود دارد: | |||
#الگو گذشته یک الگوی اقتدارگرا با محوریت [[مرد]] و تصمیمات توسط [[مرد]] گرفته می‌شد. آیا این مرد توجه به نیاز [[زن]] ِ[[خانواده]] داشته و در فرآیند تصمیات شرکت می‌کرده یا نه؟ که به این الگوی ساختار [[خانواده]] عمودی می‌گویند و در جامعه مدرن این الگو به چالش کشیده شده است. | #الگو گذشته یک الگوی اقتدارگرا با محوریت [[مرد]] و تصمیمات توسط [[مرد]] گرفته می‌شد. آیا این مرد توجه به نیاز [[زن]] ِ[[خانواده]] داشته و در فرآیند تصمیات شرکت می‌کرده یا نه؟ که به این الگوی ساختار [[خانواده]] عمودی می‌گویند و در جامعه مدرن این الگو به چالش کشیده شده است. | ||
# الگوی دیگری پیشنهاد شده است که الگوی پله‌ای است که [[مرد]] و [[زن]] با هم تصمیم می‌گیرند که الگوی مشارکتی می‌گویند و فرزندان هم تابع اشتراک [[پدر]] و [[مادر]] هستند. | # الگوی دیگری پیشنهاد شده است که الگوی پله‌ای است که [[مرد]] و [[زن]] با هم تصمیم می‌گیرند که الگوی مشارکتی می‌گویند و فرزندان هم تابع اشتراک [[پدر]] و [[مادر]] هستند. | ||
# الگوی سوم در فضای پست مدرن است که هیچ چیز واقعی وجود ندارد هر چه در ذهن خود ساخته ارزش به آن می‌دهد و محصول ذهن ما ارزش پیدا می‌کند و هر چه انسان می‌پسندد به آن ارزش می‌دهد و هیچ اقتداری والدین برای فرزندان ندارد و در یک خط افقی والدین و فرزندان قرار دارند. در این الگو اوج فردگرایی است. | # الگوی سوم در فضای پست مدرن است که هیچ چیز واقعی وجود ندارد هر چه در ذهن خود ساخته ارزش به آن می‌دهد و محصول ذهن ما ارزش پیدا می‌کند و هر چه انسان می‌پسندد به آن ارزش می‌دهد و هیچ اقتداری والدین برای فرزندان ندارد و در یک خط افقی والدین و فرزندان قرار دارند. در این الگو اوج فردگرایی است. | ||
برای جامعه امروز دین چه الگویی را انتخاب می‌کند و چون آیات قرآن مربوط به همه زمان‌ها است طبق آیه 34 سوره مبارکه نساء «الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ» الگوی عمودی مورد تأیید دین است و سرپرستی و مدیریت [[خانواده]] تقسیم نمی‌شود ولی بقیه اعضای [[خانواده]] در آن مشارکت دارند.<ref>زیبایی نژاد، محمدرضا، تأثیر اشتغال زنان بر روابط خانواده، 1397</ref> | |||
==آسیب‌های [[اشتغال زنان]]== | |||
===تأثیر بر ازدواج=== | |||
تأخیر در سن ازدواج، بالا رفتن نرخ تجرد قطعی، کاهش تعداد فرزندان از مهمترین آسیب‌های اشتغال زنان خارج از منزل است. اشتغال دختران سبب می‌شود شرایط پیچیده‌تری برای ازدواج آنها به‌وجود آید. یک زن شاغل خواهان ازدواج با مردی با موقعیت شغلی بالاتر است و تمایل چندانی به ازدواج با فرد جویای کار یا با موقعیت شغلی پایین تر ندارند . خود دغدغۀ حمایت اقتصادی ، یکی از انگیزه‌های تمایل به ازدواج است که در زنان دارای شغل ثابت کمتر است . <ref>فرهادیان، اثرات و پیامدهای منفی اشتغال زنان، 1389</ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/7123/86724/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%86%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%22%D9%82%D8%B3%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%88%D9%84-%22 اثرات و پیامدهای منفی اشتغال زنان] | |||
ما در جامعه‌ای قرار داریم که روز به روز خانه در حال تنگ‌تر شدن است، چه از نظر کاربردی، چه از نظر فضای خانه، تعداد فرزندان در حال کم شدن و با پیشرفت تکنولوژی ساعت فراغت [[زنان]] زیاد شده است. در صورتی که در گذشته با کارهای منزل وقتشان پر می‌شد ولی در حال حاضر با تکنولوژی چند ساعت اضافه می‌آورد و در عرصه اشتغال وارد می شود. در حالی که اسلام اولویت اول را به روابط [[همسر|همسری]] داده و دوم به روابط [[مادر|مادرانه]] و سوم روابط اجتماعی و چهارم روابط اقتصادی ولی حالا بر عکس شده و اولویت آخر روابط [[همسر|همسری]] است. | |||
=== نظرات استاد منتقد === | === نظرات استاد منتقد === | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۶: | ||
در مشارکت سیاسی یک موقع زن مناصب سیاسی را می‌پذیرد و یک موقع اخلاق سیاسی را باز تولید می‌کند مگر برای دفاع مقدس چه کسی فرزند خود را راهی جبهه‌ها می‌کرد؟ [[مادر]]! مهمترین استعداد یک [[زن]]، [[زن]] بودن اوست و اولین الویت برای [[زن]] [[خانواده]] و برای یک [[مرد]] [[خانواده]] و اجتماع است. وظیفه یک [[زن]] ایجاد فضای آرامش در [[خانواده]] است و [[مرد]] ایجاد امنیت در فضای اجتماعی می‌باشد. | در مشارکت سیاسی یک موقع زن مناصب سیاسی را می‌پذیرد و یک موقع اخلاق سیاسی را باز تولید می‌کند مگر برای دفاع مقدس چه کسی فرزند خود را راهی جبهه‌ها می‌کرد؟ [[مادر]]! مهمترین استعداد یک [[زن]]، [[زن]] بودن اوست و اولین الویت برای [[زن]] [[خانواده]] و برای یک [[مرد]] [[خانواده]] و اجتماع است. وظیفه یک [[زن]] ایجاد فضای آرامش در [[خانواده]] است و [[مرد]] ایجاد امنیت در فضای اجتماعی می‌باشد. | ||
==پانویس== | |||
{{پانویس}} | |||
==منبع== | ==منبع== | ||
* [http://bou.ac.ir/Portal/home/?news/28967/148554/640094/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%9B-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87-%DB%8C%D8%A7-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8-%D8%B2%D8%A7--%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1 لینک دبیرخانه کرسی های نظریه پردازی و آزاداندیشی حوزه علمیه اصفهان] | * [http://bou.ac.ir/Portal/home/?news/28967/148554/640094/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%9B-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87-%DB%8C%D8%A7-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8-%D8%B2%D8%A7--%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1 لینک دبیرخانه کرسی های نظریه پردازی و آزاداندیشی حوزه علمیه اصفهان] | ||
نسخهٔ ۳۰ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۲۳
| خطا در ایجاد بندانگشتی: پرونده وجود ندارد | |
| مشخصات | |
|---|---|
| عنوان نشست | تأثیر اشتغال زنان بر روابط خانواده |
| نام ارائه دهنده | حجة الاسلام محمد رضا زیبایی نژاد |
| مرکز برگزار کننده | مدرسه علمیه فاطمیه اندان و الزهرا(س) خمینی شهر |
| نوع نشست | آزاد اندیشی |
| تاریخ برگزاری | 9/7/ 1397 |
بحث اشتغال زنان یک بحث حقوقی و فقهی نیست بلکه یک رویکرد اجتماعی است و این رویکرد یک ارزش دینی محسوب می‌شود یا نه؟ پدیده تمایل زنان به اشتغال به دو دلیل درآمدزایی و استقلال مالی از شوهر وجود دارد. اولا آیا این استقلال‌ها خوب است یا نه؟ ثانیاً وقتی به منابع اسلامی رجوع می‌کنیم. مواردی جهت تایید اشتغال به دست می‌آوریم و تاثیراتی که بر مناسبات خانوادگی می‌گذارد را می‌توان تایید کرد و برآیند تأثیر نیز چگونه است؟
سه الگوی ساختار خانواده
سه نوع الگوی ساختار خانواده وجود دارد:
- الگو گذشته یک الگوی اقتدارگرا با محوریت مرد و تصمیمات توسط مرد گرفته می‌شد. آیا این مرد توجه به نیاز زن ِخانواده داشته و در فرآیند تصمیات شرکت می‌کرده یا نه؟ که به این الگوی ساختار خانواده عمودی می‌گویند و در جامعه مدرن این الگو به چالش کشیده شده است.
- الگوی دیگری پیشنهاد شده است که الگوی پله‌ای است که مرد و زن با هم تصمیم می‌گیرند که الگوی مشارکتی می‌گویند و فرزندان هم تابع اشتراک پدر و مادر هستند.
- الگوی سوم در فضای پست مدرن است که هیچ چیز واقعی وجود ندارد هر چه در ذهن خود ساخته ارزش به آن می‌دهد و محصول ذهن ما ارزش پیدا می‌کند و هر چه انسان می‌پسندد به آن ارزش می‌دهد و هیچ اقتداری والدین برای فرزندان ندارد و در یک خط افقی والدین و فرزندان قرار دارند. در این الگو اوج فردگرایی است.
برای جامعه امروز دین چه الگویی را انتخاب می‌کند و چون آیات قرآن مربوط به همه زمان‌ها است طبق آیه 34 سوره مبارکه نساء «الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ» الگوی عمودی مورد تأیید دین است و سرپرستی و مدیریت خانواده تقسیم نمی‌شود ولی بقیه اعضای خانواده در آن مشارکت دارند.[۱]
آسیب‌های اشتغال زنان
تأثیر بر ازدواج
تأخیر در سن ازدواج، بالا رفتن نرخ تجرد قطعی، کاهش تعداد فرزندان از مهمترین آسیب‌های اشتغال زنان خارج از منزل است. اشتغال دختران سبب می‌شود شرایط پیچیده‌تری برای ازدواج آنها به‌وجود آید. یک زن شاغل خواهان ازدواج با مردی با موقعیت شغلی بالاتر است و تمایل چندانی به ازدواج با فرد جویای کار یا با موقعیت شغلی پایین تر ندارند . خود دغدغۀ حمایت اقتصادی ، یکی از انگیزه‌های تمایل به ازدواج است که در زنان دارای شغل ثابت کمتر است . [۲]اثرات و پیامدهای منفی اشتغال زنان
ما در جامعه‌ای قرار داریم که روز به روز خانه در حال تنگ‌تر شدن است، چه از نظر کاربردی، چه از نظر فضای خانه، تعداد فرزندان در حال کم شدن و با پیشرفت تکنولوژی ساعت فراغت زنان زیاد شده است. در صورتی که در گذشته با کارهای منزل وقتشان پر می‌شد ولی در حال حاضر با تکنولوژی چند ساعت اضافه می‌آورد و در عرصه اشتغال وارد می شود. در حالی که اسلام اولویت اول را به روابط همسری داده و دوم به روابط مادرانه و سوم روابط اجتماعی و چهارم روابط اقتصادی ولی حالا بر عکس شده و اولویت آخر روابط همسری است.
نظرات استاد منتقد
جناب آقای زیبایی نژاد چرا در ابتدا، بحث خانه داری زنان را مورد بحث و بررسی قرار ندادند. همچنان که مقام معظم رهبری (دامه برکاته) فرمودند در اسلام نه تنها با کار کردن زن مخالف نیست بلکه تا آنجایی که با شغل اساسی او که مهمترین شغل اوست مزاحمت نداشته باشد می‌توان برای زن شغل در نظر گرفت.مهمترین شغل یک زن همسر داری و فرزنداری او است. و همچنین اشتغال زنان یک ارزش است نه یک پُز اجتماعی. در حالی که اگر به عنوان استعداد زن بیان شود و حتی بر اساس آیات قران کریم یک زن استعداد رهبری یک جامعه را مانند ملکه سبا دارد. و آیت الله جوادی آملی می‌فرماید: یک زن در رهبری هم موفق بوده است. حتی می‌تواند قضاوت یا کارهای دیگر را نیز بر عهده بگیرد.
دیدگاه آقای زیبایی نژاد
در حالی که اولویت اول در اسلام به روابط همسری و دوم به روابط مادرانه و سوم روابط اجتماعی و چهارم روابط اقتصادی ولی حالا بر عکس شده و اولویت آخر روابط همسری است و در جوامعی که ارزش‌های غیر خانوادگی، اقتصادی و اجتماعی مهم‌تر از ارزش‌های خانوادگی می‌شود باید منتظر افزایش طلاق و همجنس‌گرایی، ازدواج سفید و ... شد. زنان خانه دار مصرف‌گراتر هستند و بیشتر وقت خود را در کوچه و بازار می‌گذرانند و یا مصرف زده رسانه می‌شوند. زن اگر در خانه تنها باشد دچار افسردگی می‌شود. ولی گروهی از زنان واقعاً به جامعه خدمت می‌کنند در جامعه حاضر نمی توان زن را متقاعد کرد که در خانه بنشیند بلکه باید شغل‌هایی مناسب با روحیات زنان و به صورت پاره وقت برنامه‌ریزی کرد. حاکمیت بر کار زنان ارزش گذاری نکند تا از مزایای اشتغال زنان بهره‌مند شویم و مبتلا به پیامدهای سوء آن نشویم اما این اتفاق نمی‌افتد.
نظر دیدگاه منتقد
دکتر صدیقه طاهری، استاد حوزه خواهران و دانشگاه به عنوان استاد منتقد کرسی گفت: به زن دو نگاه وجود دارد یکی نگاه غرب گرایانه و دیگری نگاه شرق گرایانه. به زن در غرب به صورت یک جسم و یک شیء نگاه می‌شود و در شرق زن را سعی می‌کنند از آن هم که هست بالاتر بداند و در حد یک مرد و حتی زن بر مرد هم برتری دارد اما به نظر اسلام زن و مرد بر هم برتری ندارند بلکه هر کدام در جایگاه خود قرار داند و این نگاه مهم هست.
نقد سخنان استاد ناقد
حجت الاسلام والمسلمین زیبایی نژاد در پاسخ به خانم دکتر طاهری اظهار داشت: اتفاقی که بعد از رنسانس افتاد، اتصال بین زمین و آسمان قطع شد و خدا از تحلیل ها کنار گذاشته شد و ارزش‌ها زمینی شد و ارزش هر کس با ثروت و جایگاه اجتماعی او سنجیده شد. وقتی این ارزش ها جابه جا شد و زن کم کم به فهم جدیدی رسید که در طول تاریخ مناصب اجتماعی، سرپرستی خانواده و ثروت در دست مردان بوده و حتی محصولی که زن با کار و تلاش خود تولید می کرده درآمد حاصل از آن به حساب مردها وارد می شده و این باعث شد که به زن احساس فرودستی و حقارت تاریخی دست بدهد و باعث حرکتی شد که زنان مطالبه پول و ثروت و مناصب اجتماعی کنند.
وی در ادامه گفت: در غرب زن با ازدواج مهجور می شد و سال 1850 در غرب نظام سرمایه داری حکم فرما شد و طبق این نظام برای این که بازار جهان شمول شود باید اقشار ضعیف جامعه هم مد نظر گرفته شود که در همان سال، سال آغاز موج اول فمینیسم هم بود و زنان مطالبه برابری اقتصادی و مدیریتی داشتند چون برابری را ارزش می دانستند نه تناسب را و پیش فرض‌های ما دینی نیست. یک نظام ارزش‌گذاری دینی داریم برای همسرداری و فرزند داری و از مجموع این آموزه های دینی ارزشمندی خانه داری را به دست می‌آوریم پس خانه داری نه سرمایه داخل آن است و نه بحثی.
ایشان گفت: خانه نشینی انتخابی با خانه نشینی اجباری فرق دارد وقتی یک زن موقعیت اشتغال در اجتماع داشت در عین حال خانه نشینی را انتخاب کرد، آسیب ندارد، نه این که خانه نشینی از روی اجبار انتخاب شود.
وی به تفاوت دهه های 50 با 60 و 70 و 80 پرداخت و گفت: تفاوت این دهه‌ها در ارزش‌ها است و ارزش‌ها در حال تغییر است و خانواده کوچکتر می‌شود و فردگرایی در حال افزایش است. زنان با تحصیلات طرز فکرشان عوض می‌شود و ارزش‌ها را بهتر که نمی‌کند متفاوت هم می‌کند و این نظام تعالی بخش نیست نظام تحصیلی که از زمان رضا شاه آمده در کشور تحول ایجاد کرد و از کلاس اول تجربی‌گرایی را نهادینه می‌کند که هرچه در آزمون تجربی درست در آمد درست است و هر چه درست در نیآمد درست نیست و بعد زمینه را آماده می‌کند و می‌گوید گزاره‌های اخلاقی نامفهوم هستند چون قابلیت تجربی و حسی ندارند رد می‌شوند.
راه‌های مشارکت اجتماعی و سیاسی زنان
وی به بیان وظیفه مهم زن پرداخت و اذعان داشت: برای مشارکت اجتماعی واجب نیست زن از خانه بیرون بیاید. بلکه مهمترین مشارکت اجتماعی زن آن است که: مرد را از نظر روانی نرمال به جامعه بفرستد، حریم حیا و عفاف را در جامعه محافظت کند، بچه‌هایی تربیت کند که از نظر روان تعادل داشته باشند، فرزند بیاورد و نیروی تحول ساز و پر تلاش روانه‌ی جامعه کند.
جمع بندی داور
برای مشارکت اجتماعی واجب نیست زن از خانه بیرون بیاید. بلکه مهمترین مشارکت اجتماعی زن آن است که:
- مرد را از نظر روانی نرمال به جامعه بفرستد.
- حریم حیا و عفاف را در جامعه محافظت کند.
- بچه‌های تربیت کند که از نظر روان تعادل داشته باشند.
- فرزند بیاورد و نیروی تحول ساز و پر تلاش روانه‌ی جامعه کند.
در مشارکت سیاسی یک موقع زن مناصب سیاسی را می‌پذیرد و یک موقع اخلاق سیاسی را باز تولید می‌کند مگر برای دفاع مقدس چه کسی فرزند خود را راهی جبهه‌ها می‌کرد؟ مادر! مهمترین استعداد یک زن، زن بودن اوست و اولین الویت برای زن خانواده و برای یک مرد خانواده و اجتماع است. وظیفه یک زن ایجاد فضای آرامش در خانواده است و مرد ایجاد امنیت در فضای اجتماعی می‌باشد.