بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
تصور غالب این است که تظاهر، مخصوص جوامـع دینـى اسـت؛ امـا چامسکى، ریاکاری را از مصائب عمده جوامع بشری میداند.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/keyword/%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1_%D9%85%D9%86%D9%81%DB%8C_%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C بزرگمهر و ایرانشاهی، «بررسی وضعیت موجود ظاهرسازی و تظاهر دانشجویان دانشگاه فرهنگیان و راهکارهای اصلاح آن»، 1399ش، ص1222.] </ref> از نگاه دانشمندان مسلمان علت تظاهر، اجتماعی بودن انسان و تأثیرپذیری او از اجتماع است.<ref>[http://www.mortezamotahari.com/fa/bookview.html?BookId=442&BookArticleID=126907 مطهری، جامعه و تاریخ: آیا انسان بالطّبع اجتماعی است؟، پایگاه جامع استاد شهید مرتضی مطهری، 1391ش، ص 332-335]؛ [https://ensani.ir/fa/article/547499/%D8%AE%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8 میرزایی و جلالوند، «خاستگاه اجتماع انسانی از منظر علامه طباطبایی»، 1402ش، ص27؛] مصباح یزدی، جامعه و تاریخ در قرآن، 1401ش، ص235.</ref> اجتماعی بودن انسان بیانگر وحشت او از تنهایی و نیز بیانگر تمایل او به تشابه با دیگران است. تلاش برای همرنگی با جماعت موجب جلب عواطف مثبت آنها یا حداقل گریز از طردشدن از سوی دیگران است.<ref>مصباح یزدی، جامعه و تاریخ در قرآن، 1401ش، ص236.</ref> او از طریق همنوایی با اجتماع بهدنبال کسب احترام و دوری از فشارهای اجتماعی ناشی از ناهمنوایی با اجتماع است. در واقع حب جاه و مقام فرد را وادار به ریا و تظاهر میکند تا بدینوسیله در انظار مردم برای خود آبرویی کسب کند.<ref>[http://pajoohe.ir/%D8%B1%DB%8C%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%A6%D9%85%D9%87%D8%B9-%D9%88-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86__a-43539.aspx جوادی زاویه، «ریا در کلام و روایات ائمه و قرآن»، وبسایت پژوهه.] </ref> | تصور غالب این است که تظاهر، مخصوص جوامـع دینـى اسـت؛ امـا چامسکى، ریاکاری را از مصائب عمده جوامع بشری میداند.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/keyword/%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1_%D9%85%D9%86%D9%81%DB%8C_%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C بزرگمهر و ایرانشاهی، «بررسی وضعیت موجود ظاهرسازی و تظاهر دانشجویان دانشگاه فرهنگیان و راهکارهای اصلاح آن»، 1399ش، ص1222.] </ref> از نگاه دانشمندان مسلمان علت تظاهر، اجتماعی بودن انسان و تأثیرپذیری او از اجتماع است.<ref>[http://www.mortezamotahari.com/fa/bookview.html?BookId=442&BookArticleID=126907 مطهری، جامعه و تاریخ: آیا انسان بالطّبع اجتماعی است؟، پایگاه جامع استاد شهید مرتضی مطهری، 1391ش، ص 332-335]؛ [https://ensani.ir/fa/article/547499/%D8%AE%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8 میرزایی و جلالوند، «خاستگاه اجتماع انسانی از منظر علامه طباطبایی»، 1402ش، ص27؛] مصباح یزدی، جامعه و تاریخ در قرآن، 1401ش، ص235.</ref> اجتماعی بودن انسان بیانگر وحشت او از تنهایی و نیز بیانگر تمایل او به تشابه با دیگران است. تلاش برای همرنگی با جماعت موجب جلب عواطف مثبت آنها یا حداقل گریز از طردشدن از سوی دیگران است.<ref>مصباح یزدی، جامعه و تاریخ در قرآن، 1401ش، ص236.</ref> او از طریق همنوایی با اجتماع بهدنبال کسب احترام و دوری از فشارهای اجتماعی ناشی از ناهمنوایی با اجتماع است. در واقع حب جاه و مقام فرد را وادار به ریا و تظاهر میکند تا بدینوسیله در انظار مردم برای خود آبرویی کسب کند.<ref>[http://pajoohe.ir/%D8%B1%DB%8C%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%A6%D9%85%D9%87%D8%B9-%D9%88-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86__a-43539.aspx جوادی زاویه، «ریا در کلام و روایات ائمه و قرآن»، وبسایت پژوهه.] </ref> | ||
نیازها به پذیرش و تایید | ===نیازها به پذیرش و تایید=== | ||
همین مسئله در نگاه متفکرین غیرمسلمان نیز وجود دارد؛ بهعنوان مثال هنری موری، احترام و خودنمایی و مازلو نیاز به پذیرش و احترام را از جمله نیازهای اساسی انسان میدانند. اریک فروم نیز عقیده دارد، نیاز به سرآمد بودن و نیاز به احساس هویت، دو مورد از نیازهای پنجگانه انسان است که منشأ آنها تنهایی انسان است. کرونباخ هم شبیه اریک فروم دستهبندی پنجگانهای از نیازها دارد که نیاز به مقبولیت و نیاز به تأیید همگانی از جمله آن نیازها است.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/553309/%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84-%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85-%D8%AA%D8% سلیمی قلعه و دیگران، «خودنمایی دیجیتال نیتیوها در اینستاگرام: تحلیل فرایند، علل واگیری و تدابیر پیشگیری»، 1402ش، ص57.] </ref> این نیاز موجب تبعیت رفتار در شرایط مختلف از قدرت، ثروت و شهرت میشود. تورستین وبلن معتقد است، داشتن مال و اندوختن آن برای داشتن پایگاه معتبر در اجتماع و برای حفظ خوشنامی نهتنها ضروری است<ref>وبلن، نظریه طبقه تنآسا، 1395ش، ص75.</ref> بلکه ثروت و قدرت باید نشان داده شود تا اعتبار به دست آید.<ref>وبلن، نظریه طبقه تنآسا، 1395ش، ص82.</ref> | همین مسئله در نگاه متفکرین غیرمسلمان نیز وجود دارد؛ بهعنوان مثال هنری موری، احترام و خودنمایی و مازلو نیاز به پذیرش و احترام را از جمله نیازهای اساسی انسان میدانند. اریک فروم نیز عقیده دارد، نیاز به سرآمد بودن و نیاز به احساس هویت، دو مورد از نیازهای پنجگانه انسان است که منشأ آنها تنهایی انسان است. کرونباخ هم شبیه اریک فروم دستهبندی پنجگانهای از نیازها دارد که نیاز به مقبولیت و نیاز به تأیید همگانی از جمله آن نیازها است.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/553309/%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84-%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85-%D8%AA%D8% سلیمی قلعه و دیگران، «خودنمایی دیجیتال نیتیوها در اینستاگرام: تحلیل فرایند، علل واگیری و تدابیر پیشگیری»، 1402ش، ص57.] </ref> این نیاز موجب تبعیت رفتار در شرایط مختلف از قدرت، ثروت و شهرت میشود. تورستین وبلن معتقد است، داشتن مال و اندوختن آن برای داشتن پایگاه معتبر در اجتماع و برای حفظ خوشنامی نهتنها ضروری است<ref>وبلن، نظریه طبقه تنآسا، 1395ش، ص75.</ref> بلکه ثروت و قدرت باید نشان داده شود تا اعتبار به دست آید.<ref>وبلن، نظریه طبقه تنآسا، 1395ش، ص82.</ref> | ||
تظاهر برای تمایز | ===تظاهر برای تمایز=== | ||
یکی از نشانگرهای ثروت و قدرت، مصرف کالا است<ref>وبلن، نظریه طبقه تنآسا، 1395ش، ص110.</ref> که باید متفاوت از افراد کمبضاعت باشد؛ اما در جوامع مدرن که مرز جدایی طبقات اجتماعی، متغیر و مبهم است اعضای هر لایه اجتماعی، سبک زندگی لایه بالاتر را تقلید میکنند؛ آنان چون از شهرت و احترام محروم هستند، میکوشند در ظاهر با قوانین و هنجارهای پذیرفتهشده طبقات بالاتر همنوا باشند.<ref>وبلن، نظریه طبقه تنآسا، 1395ش، ص122.</ref> نتایج برخی تحقیقات حاکی از آن است که نیاز به منحصر به فرد بودن، تحصیلات، انطباق و درآمد، رابطه معناداری با قصد خرید مارکهای لوکس دارند<ref>[https://ensani.ir/file/download/article/1579934654-10001-39-13.pdf کوهستان بحرآسمان و دیگران، «بررسي ارتباط بین مدگرایي و هویت اجتماعي در بین دختران جوان 12 تا 53 سال»، 1398ش، ص220.]</ref> و زنان نسبت به مردان، اهمیت بیشتری به استفاده از محصولات لوکس میدهند؛<ref>[https://research.shahed.ac.ir/WSR/SiteData/PaperFiles/169674_18851799444.pdf یزدانی و بینظیر، «تاثير تفاوت جنسيت در انگيزش خريد كالاي لوكس»، 1401ش، ص5.]</ref> زنان به ترتیب، بیشتر لباس سپس عطر و در نهایت ساعت مچی استفاده میکنند؛ در حالی که مردان تمایل کمتری به استفاده از لباس دارند و بیشتر ساعت مچی، گوشی هوشمند و خودرو خریداری میکنند.<ref>[https://research.shahed.ac.ir/WSR/SiteData/PaperFiles/169674_18851799444.pdf یزدانی و بینظیر، «تاثير تفاوت جنسيت در انگيزش خريد كالاي لوكس»، 1401ش، ص7.]</ref> | یکی از نشانگرهای ثروت و قدرت، مصرف کالا است<ref>وبلن، نظریه طبقه تنآسا، 1395ش، ص110.</ref> که باید متفاوت از افراد کمبضاعت باشد؛ اما در جوامع مدرن که مرز جدایی طبقات اجتماعی، متغیر و مبهم است اعضای هر لایه اجتماعی، سبک زندگی لایه بالاتر را تقلید میکنند؛ آنان چون از شهرت و احترام محروم هستند، میکوشند در ظاهر با قوانین و هنجارهای پذیرفتهشده طبقات بالاتر همنوا باشند.<ref>وبلن، نظریه طبقه تنآسا، 1395ش، ص122.</ref> نتایج برخی تحقیقات حاکی از آن است که نیاز به منحصر به فرد بودن، تحصیلات، انطباق و درآمد، رابطه معناداری با قصد خرید مارکهای لوکس دارند<ref>[https://ensani.ir/file/download/article/1579934654-10001-39-13.pdf کوهستان بحرآسمان و دیگران، «بررسي ارتباط بین مدگرایي و هویت اجتماعي در بین دختران جوان 12 تا 53 سال»، 1398ش، ص220.]</ref> و زنان نسبت به مردان، اهمیت بیشتری به استفاده از محصولات لوکس میدهند؛<ref>[https://research.shahed.ac.ir/WSR/SiteData/PaperFiles/169674_18851799444.pdf یزدانی و بینظیر، «تاثير تفاوت جنسيت در انگيزش خريد كالاي لوكس»، 1401ش، ص5.]</ref> زنان به ترتیب، بیشتر لباس سپس عطر و در نهایت ساعت مچی استفاده میکنند؛ در حالی که مردان تمایل کمتری به استفاده از لباس دارند و بیشتر ساعت مچی، گوشی هوشمند و خودرو خریداری میکنند.<ref>[https://research.shahed.ac.ir/WSR/SiteData/PaperFiles/169674_18851799444.pdf یزدانی و بینظیر، «تاثير تفاوت جنسيت در انگيزش خريد كالاي لوكس»، 1401ش، ص7.]</ref> | ||
تمایل به زیبا شمرده شدن | ===تمایل به زیبا شمرده شدن=== | ||
زیبایی نیز همانند ثروت از ارزشهای مهم اجتماعی است و یکی از راههای کسب این ارزش، دخل و تصرف آدمی در بدن خویش یا در اصطلاح، مدیریت بدن یا مدیریت ظاهر است، در این حالت فرد میکوشد تا جای ممکن، شکل طبیعی بدن خود را به شکل پذیرفتهشده اجتماعی نزدیک کند. <ref>[https://jnip.ir/article-1-694-fa.pdf رشیدی، «پیشبینی گرایش به جراحی زیبایی بر اساس ویژگیهای اختلال شخصیت نمایشی و تنظیم شناختی هیجان در بین زنان دارای تحصیلات دانشگاهی »، 1401ش، ص 8.]</ref> نتیجه چنین گرایشهایی گسترش خودکمبینی و کاهش اعتمادبهنفس است که باعث میشود افراد با خیال عقب نماندن از ارزشهای جامعه به اقداماتی دست بزنند. اقداماتی همچون عمل جراحی ناشی از عدم اعتمادبهنفس که آمارها آن را در مردان حدود 3/26% و در [[زنان]] 2/27% عامل اصلی عمل جراحی بینی نشان میدهد.<ref>[https://www.tebvatazkiye.ir/article_79457_aa3f71863cbe1e25a32ccc93c1da62d7.pdf احیایی و دیگران، «بررسی اپیدمیولوژیک علل گرایش به جراحی زیبایی بینی»، 1392ش، ص13.]</ref> در زمینه مدیریت بدن بین زنان و مردان، تفاوت معناداری وجود دارد.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/2031/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D8%AF%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87-%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%D8%B4-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%A8%D8%AF%D9%86 فاتحی و اخلاصی، «مدیریت بدن و رابطه آن با پذیرش اجتماعی بدن»، 1387ش.]</ref> | زیبایی نیز همانند ثروت از ارزشهای مهم اجتماعی است و یکی از راههای کسب این ارزش، دخل و تصرف آدمی در بدن خویش یا در اصطلاح، مدیریت بدن یا مدیریت ظاهر است، در این حالت فرد میکوشد تا جای ممکن، شکل طبیعی بدن خود را به شکل پذیرفتهشده اجتماعی نزدیک کند. <ref>[https://jnip.ir/article-1-694-fa.pdf رشیدی، «پیشبینی گرایش به جراحی زیبایی بر اساس ویژگیهای اختلال شخصیت نمایشی و تنظیم شناختی هیجان در بین زنان دارای تحصیلات دانشگاهی »، 1401ش، ص 8.]</ref> نتیجه چنین گرایشهایی گسترش خودکمبینی و کاهش اعتمادبهنفس است که باعث میشود افراد با خیال عقب نماندن از ارزشهای جامعه به اقداماتی دست بزنند. اقداماتی همچون عمل جراحی ناشی از عدم اعتمادبهنفس که آمارها آن را در مردان حدود 3/26% و در [[زنان]] 2/27% عامل اصلی عمل جراحی بینی نشان میدهد.<ref>[https://www.tebvatazkiye.ir/article_79457_aa3f71863cbe1e25a32ccc93c1da62d7.pdf احیایی و دیگران، «بررسی اپیدمیولوژیک علل گرایش به جراحی زیبایی بینی»، 1392ش، ص13.]</ref> در زمینه مدیریت بدن بین زنان و مردان، تفاوت معناداری وجود دارد.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/2031/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D8%AF%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87-%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%D8%B4-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%A8%D8%AF%D9%86 فاتحی و اخلاصی، «مدیریت بدن و رابطه آن با پذیرش اجتماعی بدن»، 1387ش.]</ref> | ||
توجه به بدن | ===توجه به بدن=== | ||
میزان مدیریت بدن در زنان رابطه مستقیم با پذیرش اجتماعی بدن آنان دارد که تحتتاثیر میزان مصرف رسانهای افراد شدید یا ضعیف خواهد شد؛ هرچه میزان مصرف رسانهای بالاتر یا پایینتر باشد، میزان [[مدیریت بدن]] و [[مدگرایی]] نیز افزایشی یا کاهشی است؛ در اینباره تحقیقات نشان از میزان مصرف رسانهای بیشتر زنان نسبت به مردان دارد؛<ref>[https://ensani.ir/fa/article/2031/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D8%AF%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87-%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%D8%B4-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%A8%D8%AF%D9%86 فاتحی و اخلاصی، «مدیریت بدن و رابطه آن با پذیرش اجتماعی بدن»، 1387ش؛] [https://socialstudy.ihcs.ac.ir/article_2192_370a2cf1d292ef45bfaa8568194d8aac.pdf افراسیابی و دیگران، «عوامل مرتبط با مدگرايي در بين جوانان شهر يزد»، 1395ش، ص4.] </ref> | میزان مدیریت بدن در زنان رابطه مستقیم با پذیرش اجتماعی بدن آنان دارد که تحتتاثیر میزان مصرف رسانهای افراد شدید یا ضعیف خواهد شد؛ هرچه میزان مصرف رسانهای بالاتر یا پایینتر باشد، میزان [[مدیریت بدن]] و [[مدگرایی]] نیز افزایشی یا کاهشی است؛ در اینباره تحقیقات نشان از میزان مصرف رسانهای بیشتر زنان نسبت به مردان دارد؛<ref>[https://ensani.ir/fa/article/2031/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D8%AF%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87-%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%D8%B4-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%A8%D8%AF%D9%86 فاتحی و اخلاصی، «مدیریت بدن و رابطه آن با پذیرش اجتماعی بدن»، 1387ش؛] [https://socialstudy.ihcs.ac.ir/article_2192_370a2cf1d292ef45bfaa8568194d8aac.pdf افراسیابی و دیگران، «عوامل مرتبط با مدگرايي در بين جوانان شهر يزد»، 1395ش، ص4.] </ref> | ||
مدگرایی | ===مدگرایی=== | ||
یکی دیگر از تفاوتهایی که مردان و زنان در مدگرایی دارند تفاوت در نوع مدگرایی است که مردان بیشتر از زنان مایل به مدگرایی هویتی هستند.<ref>[https://socialstudy.ihcs.ac.ir/article_2192_370a2cf1d292ef45bfaa8568194d8aac.pdf افراسیابی و دیگران، «عوامل مرتبط با مدگرايي در بين جوانان شهر يزد»، 1395ش، ص13.] </ref> احساسات دیگران را تحریک و روحشان را مجذوب خود سازند. ویل دورانت نیز معتقد است، زن میل دارد مطلوب باشد و بههمین دلیل جاذبهها و عوامل جلب توجه دیگران را استادانه بهکار میگیرد. <ref>[https://rasekhoon.net/article/show/653145/%D8%BA%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%88-%D8%AA%D8%A8%D8%B1%D8%AC رجبی، «غریزه خودنمایی و تبرج»، وبسایت راسخون.]</ref> | یکی دیگر از تفاوتهایی که مردان و زنان در مدگرایی دارند تفاوت در نوع مدگرایی است که مردان بیشتر از زنان مایل به مدگرایی هویتی هستند.<ref>[https://socialstudy.ihcs.ac.ir/article_2192_370a2cf1d292ef45bfaa8568194d8aac.pdf افراسیابی و دیگران، «عوامل مرتبط با مدگرايي در بين جوانان شهر يزد»، 1395ش، ص13.] </ref> احساسات دیگران را تحریک و روحشان را مجذوب خود سازند. ویل دورانت نیز معتقد است، زن میل دارد مطلوب باشد و بههمین دلیل جاذبهها و عوامل جلب توجه دیگران را استادانه بهکار میگیرد. <ref>[https://rasekhoon.net/article/show/653145/%D8%BA%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%88-%D8%AA%D8%A8%D8%B1%D8%AC رجبی، «غریزه خودنمایی و تبرج»، وبسایت راسخون.]</ref> |