تک‌همسری: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

دیداریویکی‌متن

@@ خط ۴۰: / خط ۴۰: @@
 در اسلام، ازدواج به‌عنوان یکی از سنت‌های مهم و پسندیده‌ پیامبران و اولیای الهی شناخته می‌شود. تعبیر ازدواج از سنت‌های پیامبران بوده و نشان‌دهنده‌ اهمیت و قداست این نهاد در دین اسلام است.<ref>. قمی، سفینه البحار و مدینة الحکم و الآثار، 1414ق، ج3، ص509.</ref>
-به‌طور کلی، آیات ۳ و ۱۲۹ سوره نساء، به موضوع [[تعدد زوجات]] اشاره دارند؛ هرچند غیر از این دو آیه، آیات ۶ ، ۲۸، ۳۰،۳۲ و ۵۰ سوره احزاب<ref>. عبدالمنعم، من افترائات المستشرقین علی الاصول العقدیه فی الاسلام، 1421ق، ص219.</ref> و آیات ۱ ، ۳ و ۵ سوره تحریم نیز راجع به تعدد زوجات است که به همسران پیامبر ارتباط دارد.<ref>. رضایی، تحلیلی از آیات تعدد زوجات، 1357ش، ج1، ص92؛ [https://lib.eshia.ir/23019/1/3619 میرسلیم، دانشنامه جهان اسلام، 1375ش، ج1، ص3619.]</ref>
+به‌طور کلی، آیات ۳ و ۱۲۹ سوره نساء، به موضوع [[تعدد زوجات]] اشاره دارند؛ هرچند غیر از این دو آیه، آیات ۶ ، ۲۸، ۳۰،۳۲ و ۵۰ سوره احزاب<ref>. عبدالمنعم، من افترائات المستشرقین علی الاصول العقدیه فی الاسلام، 1421ق، ص219.</ref> و آیات ۱ ، ۳ و ۵ سوره تحریم نیز راجع به تعدد زوجات است که به همسران پیامبر ارتباط دارد.<ref>. رضایی، تحلیلی از آیات تعدد زوجات، 1357ش، ج1، ص92؛ [https://lib.eshia.ir/23019/1/3619 میرسلیم، دانشنامه جهان اسلام، 1375ش، ج1، ص3619.]</ref> مفسران قرآن دربارۀ جواز تعدد زوجات، دیدگاه‌های متفاوتی دارند. تعدد زوجات نزد اعراب پیش از اسلام، شایع بود.<ref>. حکیمپور، حقوق زن در کشاکش سنت و تجدد، 1382ش، ص282.</ref> در ایران نیز این امر به چشم می‌خورد و رسم تعدد زوجات میان همۀ اقوام شرقی شایع بوده است؛ <ref>. لوبون، تمدن اسلام و عرب، 1385ش، ص71.</ref> اما با ظهور اسلام، تعدد زوجات شکلی قاعده‌مند پیدا کرد و تحت ضوابط مشخصی در آمد.<ref>. طباطبایی، المیزان فی تفسیر القران، 1390ش، ج4، ص182؛ قرطبی، الجامع لاحکام القران، 1364ش، ج5، ص12.</ref>
-مفسران قرآن دربارۀ جواز تعدد زوجات، دیدگاه‌های متفاوتی دارند. تعدد زوجات نزد اعراب پیش از اسلام، شایع بود.<ref>. حکیمپور، حقوق زن در کشاکش سنت و تجدد، 1382ش، ص282.</ref> در ایران نیز این امر به چشم می‌خورد و رسم تعدد زوجات میان همۀ اقوام شرقی شایع بوده است؛ <ref>. لوبون، تمدن اسلام و عرب، 1385ش، ص71.</ref> اما با ظهور اسلام، تعدد زوجات شکلی قاعده‌مند پیدا کرد و تحت ضوابط مشخصی در آمد.<ref>. طباطبایی، المیزان فی تفسیر القران، 1390ش، ج4، ص182؛ قرطبی، الجامع لاحکام القران، 1364ش، ج5، ص12.</ref>
+آموزه‌های اسلام به ازدواج دائمی مرد با حداکثر چهار زن، مشروعیت است. بر اساس روایات، یکی از حکمت‌های حلیت چهار همسر برای مرد و حرمت بیشتر از یک شوهر برای زن، پرهیز ار اختلاط نسل شمرده شده است.<ref>. مجلسی، بحار الانوار، 1363ش، ج2، ص103.</ref>
-آموزه‌های اسلام به ازدواج دائمی مرد با حداکثر چهار زن، مشروعیت داده‌اند. بر اساس روایات، علت حلیت چهار زن برای مرد و حرمت بیشتر از یک مرد برای زن، این است که اگر مرد چهار زن بگیرد، هر فرزندی که به دنیا بیاید منسوب به او است، اما اگر زن، دو شوهر یا بیشتر اختیار کند، پدر فرزند او معلوم نخواهد بود و این جریان موجب فساد خواهد شد.<ref>. مجلسی، بحار الانوار، 1363ش، ج2، ص103.</ref>
+مرتضی مطهری در تبیین جواز تعدد زوجات بر تعداد بیشتر زنان آماده ازدواج نسبت به مردان آماده ازدواج تاکید می‌کند.<ref>. مطهری، مجموعه آثار، 1377ش، ج19، ص325.</ref> البته وی معتقد است که تک‌همسری طبیعی‌ترین فرم زناشویی است.<ref>. مطهری، نظام حقوق زن در اسلام، 1402ش، ص289.</ref> در تک‌همسری، روح اختصاص، یعنی مالکیت فردی و خصوصی حکم‌فرما است و زن و شوهر، احساسات و عواطف و منافع جنسی دیگری را از آن خود و مخصوص شخص خود می‌‌داند.<ref>. مطهری، مجموعه آثار، 1377ش، ج19، ص299.</ref>
-مرتضی مطهری در تبیین جواز تعدد زوجات بر تعداد بیشتر زنان آماده ازدواج نسبت به مردان آماده ازدواج تاکید می‌کند.<ref>. مطهری، مجموعه آثار، 1377ش، ج19، ص325.</ref> البته وی معتقد است که تک‌همسری طبیعی‌ترین فرم زناشویی است.<ref>. مطهری، نظام حقوق زن در اسلام، 1402ش، ص289.</ref> در تک‌همسری، روح اختصاص، یعنی مالکیت فردی و خصوصی حکم‌فرما است و زن و شوهر، احساسات و عواطف و منافع جنسی دیگری را از آن خود و مخصوص شخص خود می‌داند.<ref>. مطهری، مجموعه آثار، 1377ش، ج19، ص299.</ref>
 ===تک‌همسری در مسیحیت===
@@ خط ۵۴: / خط ۵۲: @@
 ===تک‌همسری در یهودیت===
-در دین یهود، موضوع تک‌همسری و چندهمسری به‌طور متفاوتی در طول تاریخ و بر اساس تفسیرهای مختلف فقهی و فرهنگی مورد توجه قرار گرفته است. تعدد ازدواج برای مرد هیچ محدودیتی نداشته و تنها شرطش این است که مرد بتواند [[نفقه]] همسران خود را تامین کند.<ref>[https://www.porseman.com/article/%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%8A%D9%86-%D9%8A%D9%87%D9%88%D8%AF/54945 . «زن در دین یهود»،  در وب‌سایت پرسمان دانشگاهیان.]</ref> در متون مقدس یهودی همانند تورات و تلمود چندهمسری به‌طور صریح تحریم نشده است<ref>. فرحات، تعدد الزوجات فی الادیان، 1422ق، ص11-13؛ عبدالحمید محمد، حقوق المراه بین الاسلام و الدیانات الاخری، 1406ق، ج1، ص150-151.</ref> و حتی تا قرن یازدهم میلادی در برخی جوامع یهودی به‌عنوان امری مباح شمرده شده بود.<ref>. لحام، تعدد الازوجات، 1422م، ص28.</ref>
+در دین یهود، موضوع تک‌همسری و [[چندهمسری]] به‌طور متفاوتی در طول تاریخ و بر اساس تفسیرهای مختلف فقهی و فرهنگی مورد توجه قرار گرفته است. تعدد ازدواج برای مرد هیچ محدودیتی نداشته و تنها شرطش این است که مرد بتواند [[نفقه]] همسران خود را تامین کند.<ref>[https://www.porseman.com/article/%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%8A%D9%86-%D9%8A%D9%87%D9%88%D8%AF/54945 . «زن در دین یهود»،  در وب‌سایت پرسمان دانشگاهیان.]</ref> در متون مقدس یهودی همانند تورات و تلمود چندهمسری به‌طور صریح تحریم نشده است<ref>. فرحات، تعدد الزوجات فی الادیان، 1422ق، ص11-13؛ عبدالحمید محمد، حقوق المراه بین الاسلام و الدیانات الاخری، 1406ق، ج1، ص150-151.</ref> و حتی تا قرن یازدهم میلادی در برخی جوامع یهودی به‌عنوان امری مباح شمرده شده بود.<ref>. لحام، تعدد الازوجات، 1422م، ص28.</ref>
 در دوران معاصر، تک‌همسری به‌عنوان هنجار غالب در جوامع یهودی پذیرفته شده است. پذیرش حکم تک‌همسری مردان یهودی، معروف به «تقانای ربی گرشوم بن یهودا»، در میان یهودیان اشکنازی -یهودیان اروپای مرکزی و شرقی- از تحولات مهم در تاریخ فقه و جامعۀ‌ یهودی بود. این حکم که در قرن یازدهم میلادی صادر شد، تاثیر عمیقی بر زندگی اجتماعی و خانوادگی یهودیان اشکنازی گذاشت و به‌تدریج به‌عنوان هنجار غالب در این جوامع پذیرفته شد.<ref>[https://kosherrivercruise.com/rabbenu-gershom-and-the-ban-on-polygamy-in-the-11th-century/ . Epstein، "The Takkanot of Rabbenu Gershom and the Evolution of Jewish Family Law"، 1919، pp. 143-198.]</ref>
@@ خط ۶۴: / خط ۶۲: @@
 ===تک‌همسری در بودیسم===
-در آیین بودا مفهوم ازدواج و روابط زناشویی به‌اندازه توجه ادیان دیگر نیست و اصول اخلاقی و تعالیم بودایی فقط راهنمایی‌هایی را برای رفتار درست در روابط زناشویی ارائه می‌دهد. آیین بودا بیشتر بر پایه اخلاقیات (سیلا)، ذهن‌آگاهی و پرهیز از ایجاد رنج استوار است و این اصول می‌توانند در زمینه روابط زناشویی نیز اعمال شوند.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1100721/%D8%B2%D9%86-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7 . جعفری و دهقانی‌زاده، زن، ازدواج و خانواده در دین بودایی، 1398ش، ص78-79.]</ref>
+در آیین بودا مفهوم ازدواج و [[رابطه جنسی سالم|روابط زناشویی]] به‌اندازه توجه ادیان دیگر نیست و اصول اخلاقی و تعالیم بودایی فقط راهنمایی‌هایی را برای رفتار درست در روابط زناشویی ارائه می‌دهد. آیین بودا بیشتر بر پایه اخلاقیات (سیلا)، ذهن‌آگاهی و پرهیز از ایجاد رنج استوار است و این اصول می‌توانند در زمینه روابط زناشویی نیز اعمال شوند.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1100721/%D8%B2%D9%86-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7 . جعفری و دهقانی‌زاده، زن، ازدواج و خانواده در دین بودایی، 1398ش، ص78-79.]</ref>
 ==رویکردهای نظری درباره تک‌همسری==
 ===مورگان===
@@ خط ۷۵: / خط ۷۳: @@
 اندیشه اشتراوس اغلب با مفهوم منع زنای با محارم شناخته می‌شود. طبق این نظریه، اولین شکل پدیداری ازدواج بر اساس قاعده منع ازدواج با محارم شکل گرفته است. می‌توان طبق نظر اشتراوس قاعده‌مندی چندهمسری را نتیجۀ قاعدۀ منع زنای با محارم دانست؛ زیرا این اصل سبب می‌شود که چندهمسری نیز تابع قانون و قاعده شود و دست‌کم ازدواج با محارم از چندهمسری استثنا شود.<ref>. ساروخانی، مقدمهای بر جامعهشناسی خانواده، 1375ش، ص154</ref>
 ==پانویس==