سلمان قاسمی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
سلمان قاسمی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
==موج سوم فمینیسم== | ==موج سوم فمینیسم== | ||
فمينيسم كه در دهه 1960 و 1970 میلادی در اوج خود به سر می‌برد در اواخر قرن بيستم با مشكلات زيادی مواجه شد و رو به افول گرایید. شكاف‌ها و دسته‌بندی‌های آشكاری در درون جنبش زنان به وجود آمد. دولت‌های تاچر در انگلستان و ريگان در آمریکا در دهه 1980، كه با معضلات ناشی از روابط آزاد جنسی مانند: افزايش ناهنجاری‌های رفتاری، سوء‌استفاده‌ها و از همه مهم‌تر ازدياد نسل بی‌هويت مواجه شده بودند، آشكارا با اين نهضت ستيز كرده و خواستار اعاده از دست رفته ارزش‌های خانوادگی شدند. | فمينيسم كه در دهه 1960 و 1970 میلادی در اوج خود به سر می‌برد در اواخر قرن بيستم با مشكلات زيادی مواجه شد و رو به افول گرایید. شكاف‌ها و دسته‌بندی‌های آشكاری در درون جنبش زنان به وجود آمد. دولت‌های تاچر در انگلستان و ريگان در آمریکا در دهه 1980، كه در نتیجه گسترش اندیشه‌های فمینیستی با معضلات ناشی از روابط آزاد جنسی مانند: افزايش ناهنجاری‌های رفتاری، سوء‌استفاده‌ها و از همه مهم‌تر ازدياد نسل بی‌هويت مواجه شده بودند، آشكارا با اين نهضت ستيز كرده و خواستار اعاده از دست رفته ارزش‌های خانوادگی شدند. این مسئله تا جایی پیش رفت که در موج سوم فمینیسم برخی به سمت احیای خانواده و مادری حرکت کردند. به اعتقاد آنها خانواده و مادری در عین پر زحمت‌بودن، شادی‌آفرین بود چراکه پدیده‌ای طبیعی، اجتماعی و عاطفی بود. <ref>بستان، اسلام و جامعه شناسی خانواده، 1383ش، ص80.</ref> | ||
در موج سوم | |||
===تاریخ شکل‌گیری موج سوم فمینیسم=== | ===تاریخ شکل‌گیری موج سوم فمینیسم=== | ||
موج سوم از اواخر دهه | موج سوم از اواخر دهه 1980 میلادی، در بستر جریان پست‌مدرنیسم و تحولات نظام سرمایه‌داری شکل گرفت. ویژگی مهم این موج، تأکید بر تفاوت‌ها بود. تفاوت بین زنان و مردان، تفاوت بین زنان و مسائل آنها در مناطق و فرهنگ‌های مختلف.<ref>[https://www.sid.ir/paper/356175/fa آقاجانی، چالش فمینیسم با عدالت جنسیتی، 1388ش، ص 27]</ref> از اوایل دهه نود میلادی، رهیافت‌های موج دوم تعدیل شد و تعدّد در دیدگاه‌های فمینیستی ایجاد شد با این وجود موج دوم فمینیسم همچنان آثار خود را در بسیاری از موقعیت‌ها حفظ کرده است. <ref>بهشتی، 1385ش، ص 52</ref> اصطلاحِ «موجِ سومِ فمینیسم» برای نخستین بار بوسیلهٔ ربکا واکر در مقاله‌ای از وی و در سال ۱۹۹۲ به‌کار برده شد. | ||
===زمینه‌ها و عوامل شکل‌گیری موج سوم فمینیسم=== | |||
عملکرد افراطی دو موج اول و دوم و بروز ناهنجاری‌ها و در نهايت از دست رفتن ارزش‌ها و جايگاه واقعی زن در جامعه سبب شد كه فمينيسم در اوايل دهه 1990 يك فرآيند اعتدال را تجربه كند. به ناچار جناح مبارز و انقلابی آن كنار گذاشته شده و با يك چرخش عجيب به ستايش و اهميت به دنيا آوردن فرزند و نقش مادری پرداختند. | عملکرد افراطی دو موج اول و دوم و بروز ناهنجاری‌ها و در نهايت از دست رفتن ارزش‌ها و جايگاه واقعی زن در جامعه سبب شد كه فمينيسم در اوايل دهه 1990 يك فرآيند اعتدال را تجربه كند. به ناچار جناح مبارز و انقلابی آن كنار گذاشته شده و با يك چرخش عجيب به ستايش و اهميت به دنيا آوردن فرزند و نقش مادری پرداختند. | ||
این تغییر رویکرد تا جایی پیش رفت که خانم جين بتكه الشنين با نوشتن كتاب مرد عمومی، زن خصوصی (1981 میلادی) تلاش نمود ديدگاه‌های افراطی و راديكال در موج دوم را تعديل نمايد. برخلاف موج دوم، فمينيست‌های موج سوم بر ظاهر زنانه و رفتار ظريف تأكيد می‌ورزيدند. آنها معتقد به احيای مادری بوده و از خانواده فرزندمحور و همچنين زندگی خصوصی دفاع می‌كنند.<ref>زمینه‌ها و اهداف فمینیسم، تابناک، کد خبر 52504، 31 خرداد 1388ش. https://www.tabnak.ir/fa/news/52504/%D8%B2%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%88-%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D9%81%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%B3%D9%85</ref> | |||
===افراد اثرگذار موج سوم فمینیسم=== | ===افراد اثرگذار موج سوم فمینیسم=== | ||
انديشه‌های برخی از پست‌مدرن‌ها همچون ميشل فوكو و ژاك دريدا در برانگيختن موج سوم تأثير بسزایی داشت. | |||
===ویژگی موج سوم فمینیسم=== | ===ویژگی موج سوم فمینیسم=== | ||
مهم‌ترین ویژگی موج سوم فمینیسم، توجه به صداها و اهمیت‌دادن به حاشیه‌ها بود. افراد و صداهایی که تا به حال به رسمیت شناخته نشده بود، توجه شود. مثل جنبش‌هایی که تاکید بر مسائل خاص زنان می‌کردند، مثل زنان سیاه پوست، زنان چاق و یا زنان معلول. برخی جنبش‌ها هم بر مسائل خاص زنان تاکید می‌کردند مثل اکوفمینیسم (طرفدار محیط زیست) یا فمینیست طرفدار صلح. زنان جهان سومی و زنان مسلمان هم در این فضا فمینیست اسلامی را شکل دادند. | مهم‌ترین ویژگی موج سوم فمینیسم، توجه به صداها و اهمیت‌دادن به حاشیه‌ها بود. افراد و صداهایی که تا به حال به رسمیت شناخته نشده بود، توجه شود. مثل جنبش‌هایی که تاکید بر مسائل خاص زنان می‌کردند، مثل زنان سیاه پوست، زنان چاق و یا زنان معلول. برخی جنبش‌ها هم بر مسائل خاص زنان تاکید می‌کردند مثل اکوفمینیسم (طرفدار محیط زیست) یا فمینیست طرفدار صلح. زنان جهان سومی و زنان مسلمان هم در این فضا فمینیست اسلامی را شکل دادند. به‌رسميت شناختن فمینیست‌های هم‌جنس‌گرا یا دوجنس‌گرا در موج سوم اتفاق افتاد.<ref>سینافر، حبیب، فمینیسم؛ (تاریخچه،امواج،گرایش‌ها و آثار مثبت و منفی جنبش‌ها)، دهمین کنفرانس بین المللی مدیریت و علوم انسانی در ایران، دانشگاه تهران، 1401ش.</ref> همانطور که اصطلاحِ «موجِ سومِ فمینیسم» نیز برای نخستین بار در سال 1992 میلادی به‌وسیله ربکا واکر، زن رنگین‌پوست و دوجنس‌گرا که به عنوان یکی از چهره های کلیدی فمینیسم موج سوم شناخته می‌شود، در مقاله‌ای به‌کار برده شد. | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
