حمید گلزار (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
حمید گلزار (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
طبق نتایج آخرین سرشماری کشور در سال ۱۳۹۵ش، در دوره پنجاه‌‌ساله اخیر، میانگین سن اولین ازدواج مردان ۲.۵ سال و زنان ۴.۵ سال افزایش یافته و به‌‌ترتیب به ۲۷.۴ و ۲۳ سال رسیده است. این آمار به‌‌لحاظ جغرافیایی و توزیع استانی، تفاوت‌‌های مهمی داشته و دامنه آن درباره مردان از ۲۹.۸ سال در استان ایلام تا ۲۵ سال در سیستان‌‌وبلوچستان و درباره زنان از ۲۶.۱ سال در ایلام تا ۲۱.۱ سال در خراسان رضوی متغیر است.<ref> [https://jips.nipr.ac.ir/article_144524.html امامی و همکاران، «تأخیر ازدواج در ایران؛ تحلیل تفاوت‌‌های شهرستانی در الگوهای تجرد مردان و زنان»، 1400ش، ص36.]</ref> در پاییز ۱۴۰۰ش، در کل کشور، میانگین سن در اولین ازدواج در مردان ۲۷.۶ سال و در زنان ۲۳.۲ سال بوده و میانگین سن در زمان ازدواج برای بهار ۱۴۰۰ش، در مردان ۲۹.۷ سال و در زنان ۲۴.۶ بوده است.<ref>[https://arakmu.ac.ir/file/download/news/1637469942-1400.pdf «گزارش وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران، بهار١٤٠٠»، وب‌سایت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی اراک، ص15.]</ref> | طبق نتایج آخرین سرشماری کشور در سال ۱۳۹۵ش، در دوره پنجاه‌‌ساله اخیر، میانگین سن اولین ازدواج مردان ۲.۵ سال و زنان ۴.۵ سال افزایش یافته و به‌‌ترتیب به ۲۷.۴ و ۲۳ سال رسیده است. این آمار به‌‌لحاظ جغرافیایی و توزیع استانی، تفاوت‌‌های مهمی داشته و دامنه آن درباره مردان از ۲۹.۸ سال در استان ایلام تا ۲۵ سال در سیستان‌‌وبلوچستان و درباره زنان از ۲۶.۱ سال در ایلام تا ۲۱.۱ سال در خراسان رضوی متغیر است.<ref> [https://jips.nipr.ac.ir/article_144524.html امامی و همکاران، «تأخیر ازدواج در ایران؛ تحلیل تفاوت‌‌های شهرستانی در الگوهای تجرد مردان و زنان»، 1400ش، ص36.]</ref> در پاییز ۱۴۰۰ش، در کل کشور، میانگین سن در اولین ازدواج در مردان ۲۷.۶ سال و در زنان ۲۳.۲ سال بوده و میانگین سن در زمان ازدواج برای بهار ۱۴۰۰ش، در مردان ۲۹.۷ سال و در زنان ۲۴.۶ بوده است.<ref>[https://arakmu.ac.ir/file/download/news/1637469942-1400.pdf «گزارش وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران، بهار١٤٠٠»، وب‌سایت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی اراک، ص15.]</ref> | ||
===قوانین و اسناد بالادستی=== | ===قوانین و اسناد بالادستی=== | ||
طبق اصل | طبق اصل ۱۰ قانون اساسی، همه قوانین و مقررات مربوط به [[خانواده]] باید در جهت تسهیل تشکیل خانواده باشد.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/4707/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، وب‌سایت شورای نگهبان.]</ref> طبق قانون تسهیل ازدواج جوانان، مصوب ۱۳۸۴ش مجلس شورای اسلامی، دولت موظف به تسهیل ازدواج جوانان در آستانه ازدواج از طریق تهیه مسکن، ارائه تسهیلات، تسهیل برگزاری مراسم ازدواج، ترویج سنت ازدواج، ارائه مشاوره و فرهنگ‌‌سازی ازدواج آسان، رفع موانع و تصحیح باورهای مانع ازدواج است. به‌‌طور خاص، در ماده ۷ این قانون، به‌‌منظور رفع موانعی که باعث تأخیر ازدواج می‌‌شود، وزارت دفاع مکلف به تعیین نزدیک‌‌ترین مکان برای خدمت سربازان متأهل و پرداخت مستمری دوبرابری به آنان شده است.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97806 «قانون تسهیل ازدواج»، وب‌سایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.]</ref> | ||
سیاستهای کلی خانواده نیز بر ایجاد نهضت فراگیر ملی جهت ترویج و تسهیل ازدواج موفق و آسان برای افراد در سنین مناسب ازدواج و وضع سیاست‌‌ها و قوانین حمایتی متناسب تأکید داشته<ref>[https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=34254 «ابلاغ سیاستهای کلی خانواده»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌‌الله خامنه‌ای.]</ref> و سیاستهای کلی جمعیت نیز بر رفع موانع ازدواج، تسهیل و ترویج تشکیل خانواده، کاهش سن ازدواج و حمایت از زوج‌های جوان و توانمندسازی آنان تأکید دارد.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=26440 «ابلاغ سیاستهای کلی جمعیت»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌‌الله خامنه‌ای.]</ref> | سیاستهای کلی خانواده نیز بر ایجاد نهضت فراگیر ملی جهت ترویج و تسهیل ازدواج موفق و آسان برای افراد در سنین مناسب ازدواج و وضع سیاست‌‌ها و قوانین حمایتی متناسب تأکید داشته<ref>[https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=34254 «ابلاغ سیاستهای کلی خانواده»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌‌الله خامنه‌ای.]</ref> و سیاستهای کلی جمعیت نیز بر رفع موانع ازدواج، تسهیل و ترویج تشکیل خانواده، کاهش سن ازدواج و حمایت از زوج‌های جوان و توانمندسازی آنان تأکید دارد.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=26440 «ابلاغ سیاستهای کلی جمعیت»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌‌الله خامنه‌ای.]</ref> | ||
در قانون حمایت از خانواده و جمعیت نیز قوانین ذیل آمده است: | در قانون حمایت از خانواده و جمعیت نیز قوانین ذیل آمده است: | ||
#اعطای وام | #اعطای وام ۲۰۰میلیون تومانی ازدواج (ماده ۶۸)؛ | ||
#افزایش | #افزایش ۷.۵ برابری حق عائله‌‌مندی در مدت ۵ سال (ماده ۱۶)؛ | ||
#تأمین خوابگاه دانشجویان متأهل (ماده | #تأمین خوابگاه دانشجویان متأهل (ماده ۷)؛ | ||
#تأمین | #تأمین ۵۰درصد ودیعه مسکن برای طلاب و دانشجویان؛ | ||
#افزایش محدوده سنی در استخدام یک سال به‌‌ازای تأهل و | #افزایش محدوده سنی در استخدام یک سال به‌‌ازای تأهل و ۲درصد امتیاز در جذب و استخدام (ماده ۱۵)؛ | ||
#ارائه مشاوره، آموزش مسائل ازدواج و آموزش‌‌های مهارت‌‌های سبک زندگی ایرانی-اسلامی در مقاطع مختلف تحصیلی (مواد 33 و 36).<ref> . [https://rc.majlis.ir/fa/law/show/840814 «قانون حمایت از خانواده»، وب‌سایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.]</ref> | #ارائه مشاوره، آموزش مسائل ازدواج و آموزش‌‌های مهارت‌‌های سبک زندگی ایرانی-اسلامی در مقاطع مختلف تحصیلی (مواد 33 و 36).<ref> . [https://rc.majlis.ir/fa/law/show/840814 «قانون حمایت از خانواده»، وب‌سایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.]</ref> | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
مطالعات مختلف نشان داده‌‌اند نفوذ جریان نوسازی در جامعه و خانواده ایرانی مهمترین عامل تغییر میزان ازدواج بوده و توسعه‌‌یافتگی که در ارتباط با میزان سواد، بیکاری، شهرنشینی و میزان تحصیلات عالی است، از مهمترین متغیّرهای دخیل در این مسئله است.<ref>ابوترابی و همکاران، درس‌‌نامه مفاهیم و ابعاد جمعیت، 1401ش، ص242.</ref> توسعه و نوسازی با تغییر سریع شرایط اقتصادی و اجتماعی، سبب تغییر در زمان ازدواج<ref>[https://jnoe.ut.ac.ir/article_10552.html محمودیان، «سن ازدواج در حال افزایش؛ بررسی عوامل پشتیبان»، 1383ش، ص48.]</ref> و کاهش نرخ ازدواج شده و بیشتر عوامل دیگر، ناشی از این عامل است: | مطالعات مختلف نشان داده‌‌اند نفوذ جریان نوسازی در جامعه و خانواده ایرانی مهمترین عامل تغییر میزان ازدواج بوده و توسعه‌‌یافتگی که در ارتباط با میزان سواد، بیکاری، شهرنشینی و میزان تحصیلات عالی است، از مهمترین متغیّرهای دخیل در این مسئله است.<ref>ابوترابی و همکاران، درس‌‌نامه مفاهیم و ابعاد جمعیت، 1401ش، ص242.</ref> توسعه و نوسازی با تغییر سریع شرایط اقتصادی و اجتماعی، سبب تغییر در زمان ازدواج<ref>[https://jnoe.ut.ac.ir/article_10552.html محمودیان، «سن ازدواج در حال افزایش؛ بررسی عوامل پشتیبان»، 1383ش، ص48.]</ref> و کاهش نرخ ازدواج شده و بیشتر عوامل دیگر، ناشی از این عامل است: | ||
===عوامل اقتصادی=== | ===عوامل اقتصادی=== | ||
ناتوانی ساختار اقتصادی از تأمین شغل و درآمد کافی برای جوانان، به افزایش [[سن ازدواج]]<ref>بستان، اسلام و جامعه‌‌شناسی خانواده، 1383ش، ص23.</ref> و کاهش انگیزه و اشتیاق آنان به ازدواج می‌‌انجامد.<ref> [https://ensani.ir/fa/article/69700/%D8%B3%D9%86%D9%91-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%89-%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%A2%D9 رجبی، «سن ازدواج؛ عوامل افزایش و راهبردهای کاهش آن»، 1386ش، ص147.]</ref> تأمین مخارج زندگی، مسکن و شغل، مهمترین عامل افزایش سن ازدواج در ایران بوده<ref>احمدی، بازتحلیل چالش‌‌های خانواده در زمینه تنگنا و تأخیر ازدواج در ایران، 1389ش، ص129.</ref> و طبق نتایج پنج پژوهش | ناتوانی ساختار اقتصادی از تأمین شغل و درآمد کافی برای جوانان، به افزایش [[سن ازدواج]]<ref>بستان، اسلام و جامعه‌‌شناسی خانواده، 1383ش، ص23.</ref> و کاهش انگیزه و اشتیاق آنان به ازدواج می‌‌انجامد.<ref> [https://ensani.ir/fa/article/69700/%D8%B3%D9%86%D9%91-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%89-%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%A2%D9 رجبی، «سن ازدواج؛ عوامل افزایش و راهبردهای کاهش آن»، 1386ش، ص147.]</ref> تأمین مخارج زندگی، مسکن و شغل، مهمترین عامل افزایش سن ازدواج در ایران بوده<ref>احمدی، بازتحلیل چالش‌‌های خانواده در زمینه تنگنا و تأخیر ازدواج در ایران، 1389ش، ص129.</ref> و طبق نتایج پنج پژوهش ملی، بيكاری و نداشتن شغل دائم، نخستین و مهمترین عامل و سپس تورم و بالابودن هزینه‌‌های زندگی (برای مردان) و نیافتن همسر مناسب (برای دختران) است.<ref>[https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://rc.majlis.ir/fa/report/download/1745070&ved=2ahUKEwiAv6T_vY6JAxWd2QIHHX0RBB0QFnoECB4QAQ&usg=AOvVaw0eeIhLyOlp5NIqYAHBC6zD رحمانی‌‌پور و همکاران، «عوامل تأثيرگذار بر افزایش سن ازدواج جوانان»، وب‌سایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، ص5.]</ref> خصوصی‌‌سازیِ متأثر از سرمایه‌‌داری لیبرال، با ایجاد بیکاری و ناامنی شغلی جوانان، سبب نگرانی والدین و اصرار آنان بر ادامه تحصیل و شغل‌‌یابی دختران‌‌شان و لحاظ جهیزیه‌‌ها و [[مهریه]] سنگین و عدم یا تأخیر ازدواج جوانان شده است.<ref>چراغی‌‌کوتیانی و شرف‌‌الدین، بحران خاموش، 1397ش، ص201-202.</ref> | ||
===تحصیلات=== | ===تحصیلات=== | ||
امروزه کسب مهارت‌‌های زندگی، اعتبار اجتماعی و اقتصادی و یافتن شغل مناسب و همسری با شغل و تحصیلات بالا، مستلزم گذران دوره طولانی برای کسب مدارک تحصیلی است که به‌دلایل مالی<ref>بستان، اسلام و جامعه‌‌شناسی خانواده، 1383ش، ص24.</ref> و به‌‌جهت تعویق‌انداختن ورود افراد به بزرگسالی و قرار دادن آنان در معرض نقش‌‌های مختلف،<ref>چراغی‌‌کوتیانی و شرف‌‌الدین، بحران خاموش، 1397ش، ص197.</ref> سن ازدواج را افزایش می‌‌دهد. در این میان، تحصیلات بالای دختران، سبب افزایش انتظارات آنان در ازدواج و نیافتن | امروزه کسب مهارت‌‌های زندگی، اعتبار اجتماعی و اقتصادی و یافتن شغل مناسب و همسری با شغل و تحصیلات بالا، مستلزم گذران دوره طولانی برای کسب مدارک تحصیلی است که به‌دلایل مالی<ref>بستان، اسلام و جامعه‌‌شناسی خانواده، 1383ش، ص24.</ref> و به‌‌جهت تعویق‌انداختن ورود افراد به بزرگسالی و قرار دادن آنان در معرض نقش‌‌های مختلف،<ref>چراغی‌‌کوتیانی و شرف‌‌الدین، بحران خاموش، 1397ش، ص197.</ref> سن ازدواج را افزایش می‌‌دهد. در این میان، تحصیلات بالای دختران، سبب افزایش انتظارات آنان در ازدواج و نیافتن [[کفویت|کفو]] خود و تأخیر در ازدواج آنان می‌‌شود.<ref>شفیعی، کابوس سالمندی، 1400ش، ص124-125.</ref> طبق تحقیقات، سن ازدواج دختران تحصیل‌‌کرده ۵ سال بیشتر از دختران دیگر بوده<ref>[https://jwdp.ut.ac.ir/article_13256.html کاظمی‌‌پور، «تحول سن ازدواج زنان در ایران و عوامل جمعیتی مؤثر بر آن»، 1383ش، ص118.]</ref> و افزایش تحصیلات، ﺑﺎﻋﺚ اﺳﺘﻘﻼل ﻓﮑﺮی ﻫﺮﭼﻪ بیشتر دختران از اﻃﺮاﻓﯿﺎن ﺑﻪﺧﺼﻮص واﻟﺪﯾﻦ ﺷﺪه و به تأخیر ازدواج آنان می‌‌انجامد.<ref>[https://jwdp.ut.ac.ir/article_22491.html غفاری و حبیب‌‌پورگتابی، «علل افزایش سن ازدواج دختران»، 1390ش، ص29.]</ref> | ||
===آزادی‌‌های جنسی=== | ===آزادی‌‌های جنسی=== | ||
لیبرالیسم اخلاقی شکل‌‌گرفته در دهه هفتاد در ایران، سبب شکل‌‌گیری روابط جنسی متنوع، سست‌‌کردن ازدواج در حوزه روابط جنسی و افزایش سن ازدواج به‌‌ویژه در پسران شده است.<ref>چراغی‌‌کوتیانی و شرف‌‌الدین، بحران خاموش، 1397ش، ص198-201.</ref> تأمین نیاز جنسی، از مهمترین انگیزه‌‌های ازدواج است و دسترسی بی‌‌هزینه و غیرمتعهدانه، انگیزه ازدواج را از بین می‌‌برد<ref>بستان، اسلام و جامعه‌‌شناسی خانواده، 1383ش، ص25.</ref> و بی‌‌اعتمادی ناشی از آن، از علل مهم تأخیر ازدواج است.<ref>احمدی، بازتحلیل چالش‌‌های خانواده در زمینه تنگنا و تأخیر ازدواج در ایران، 1389ش، ص129.</ref> | لیبرالیسم اخلاقی شکل‌‌گرفته در دهه هفتاد در ایران، سبب شکل‌‌گیری روابط جنسی متنوع، سست‌‌کردن ازدواج در حوزه روابط جنسی و افزایش سن ازدواج به‌‌ویژه در پسران شده است.<ref>چراغی‌‌کوتیانی و شرف‌‌الدین، بحران خاموش، 1397ش، ص198-201.</ref> تأمین نیاز جنسی، از مهمترین انگیزه‌‌های ازدواج است و دسترسی بی‌‌هزینه و غیرمتعهدانه، انگیزه ازدواج را از بین می‌‌برد<ref>بستان، اسلام و جامعه‌‌شناسی خانواده، 1383ش، ص25.</ref> و بی‌‌اعتمادی ناشی از آن، از علل مهم تأخیر ازدواج است.<ref>احمدی، بازتحلیل چالش‌‌های خانواده در زمینه تنگنا و تأخیر ازدواج در ایران، 1389ش، ص129.</ref> | ||
===آداب‌‌ورسوم=== | ===آداب‌‌ورسوم=== | ||
امروزه موجی از رسوم دست‌‌وپاگیر همچون مهریه‌‌های بالا، تجملات و مدگرایی و جهیزیه‌‌های غیرضروری در کنار رواج اندیشه‌‌های فردگرایانه و آزادی‌‌خواهانه، به افزایش سن ازدواج انجامیده است.<ref> بستان، اسلام و جامعه‌‌شناسی خانواده، 1383ش، ص26؛ شفیعی، کابوس سالمندی، 1400ش، ص127.</ref> گاهی وجود برخی سنن پیشین، مانند لزوم ازدواج دختر بزرگ‌‌تر در فرهنگ ایرانی به افزایش سن ازدواج دامن زده است.<ref>چراغی‌‌کوتیانی و شرف‌‌الدین، بحران خاموش، 1397ش، ص214؛ احمدی، بازتحلیل چالش‌‌های خانواده در زمینه تنگنا و تأخیر ازدواج در ایران، 1389ش، ص139.</ref> تفاوت‌‌های قومیتی در هنجارهای انتخاب همسر نیز گاهی به افزایش سن ازدواج می‌‌انجامد؛ به‌‌عنوان مثال، اقوام ترک، مازنی و فارس در قیاس با قومیت‌‌های عرب، لر و بلوچ، آزادی بیشتری به فرد در انتخاب همسر داده و لذا سن ازدواج در میان آنان بیشتر است.<ref>چراغی‌‌کوتیانی و شرف‌‌الدین، بحران خاموش، 1397ش، ص193-196.</ref> | امروزه موجی از رسوم دست‌‌وپاگیر همچون مهریه‌‌های بالا، تجملات و [[مدگرایی]] و جهیزیه‌‌های غیرضروری در کنار رواج اندیشه‌‌های فردگرایانه و آزادی‌‌خواهانه، به افزایش سن ازدواج انجامیده است.<ref> بستان، اسلام و جامعه‌‌شناسی خانواده، 1383ش، ص26؛ شفیعی، کابوس سالمندی، 1400ش، ص127.</ref> گاهی وجود برخی سنن پیشین، مانند لزوم ازدواج دختر بزرگ‌‌تر در فرهنگ ایرانی به افزایش سن ازدواج دامن زده است.<ref>چراغی‌‌کوتیانی و شرف‌‌الدین، بحران خاموش، 1397ش، ص214؛ احمدی، بازتحلیل چالش‌‌های خانواده در زمینه تنگنا و تأخیر ازدواج در ایران، 1389ش، ص139.</ref> تفاوت‌‌های قومیتی در هنجارهای انتخاب همسر نیز گاهی به افزایش سن ازدواج می‌‌انجامد؛ به‌‌عنوان مثال، اقوام ترک، مازنی و فارس در قیاس با قومیت‌‌های عرب، لر و بلوچ، آزادی بیشتری به فرد در انتخاب همسر داده و لذا سن ازدواج در میان آنان بیشتر است.<ref>چراغی‌‌کوتیانی و شرف‌‌الدین، بحران خاموش، 1397ش، ص193-196.</ref> | ||
===اشتغال دختران=== | ===اشتغال دختران=== | ||
در حالی که بهبود وضعیت اشتغال مردان، منجر به کاهش سن ازدواج آنان می‌‌شود، طبق یک دیدگاه، این عامل درباره زنان، نتیجه معکوسی داشته و اشتغال | در حالی که بهبود وضعیت اشتغال مردان، منجر به کاهش سن ازدواج آنان می‌‌شود، طبق یک دیدگاه، این عامل درباره زنان، نتیجه معکوسی داشته و [[اشتغال زنان]]، چون امنیت و رضایت بیشتری برای آنان به‌‌دنبال دارد، سبب تأخیر در ازدواج آنان خواهد شد؛<ref>بستان، اسلام و جامعه‌‌شناسی خانواده، 1383ش، ص23.</ref> یعنی استقلال مالی و توان اقتصادی بالا، رغبت بسیاری از دختران برای ازدواج را از بین برده و گاهی اشتیاق به شغل، چنان برای آنان زیاد می‌‌شود که از ترس از دست دادن آن، از ازدواج خودداری می‌‌کنند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/69700/%D8%B3%D9%86%D9%91-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%89-%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%A2%D9 رجبی، «سن ازدواج؛ عوامل افزایش و راهبردهای کاهش آن»، 1386ش، ص147.]</ref> | ||
===عوامل جمعیتی=== | ===عوامل جمعیتی=== | ||
وضعیت و ساختار جمعیتی گاهی «تنگنای (مضیقه) ازدواج» را پدید می‌‌آورد که به‌‌معنای عدم تعادل در عرضه دو جنس زن و مرد برای ازدواج است؛<ref>احمدی، بازتحلیل چالش‌‌های خانواده در زمینه تنگنا و تأخیر ازدواج در ایران، 1389ش، ص2.</ref> یعنی جمعیت زنان یا مردانی که در آستانه ازدواج هستند، بیشتر از دیگری شده و به‌‌دلیل پیدا نشدن همسر مناسب برای جنس دارای جمعیت بالا، سن ازدواج افزایش می‌‌یابد. [[باروری]] و مرگ‌‌ومیر نامتوازن دو جنس و مهم‌‌تر از آنها، قواعد همسرگزینیِ مبتنی بر سن، سه عامل شکل‌‌دهی تنگنای ازدواج و در نتیجه، افزایش سن ازدواج در یکی از دو جنس هستند. همچنین مهاجرت پسران روستایی به شهرها، سبب تنگنای ازدواج برای دختران روستایی و افزایش سن ازدواج آنان می‌‌شود.<ref>چراغی‌‌کوتیانی و شرف‌‌الدین، بحران خاموش، 1397ش، ص205-208؛ [https://ensani.ir/fa/article/69700/%D8%B3%D9%86%D9%91-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%89-%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%A2%D9 رجبی، «سن ازدواج؛ عوامل افزایش و راهبردهای کاهش آن»، 1386ش، ص146.]</ref> | وضعیت و ساختار جمعیتی گاهی «تنگنای (مضیقه) ازدواج» را پدید می‌‌آورد که به‌‌معنای عدم تعادل در عرضه دو جنس زن و مرد برای ازدواج است؛<ref>احمدی، بازتحلیل چالش‌‌های خانواده در زمینه تنگنا و تأخیر ازدواج در ایران، 1389ش، ص2.</ref> یعنی جمعیت زنان یا مردانی که در آستانه ازدواج هستند، بیشتر از دیگری شده و به‌‌دلیل پیدا نشدن همسر مناسب برای جنس دارای جمعیت بالا، سن ازدواج افزایش می‌‌یابد. [[باروری]] و مرگ‌‌ومیر نامتوازن دو جنس و مهم‌‌تر از آنها، قواعد همسرگزینیِ مبتنی بر سن، سه عامل شکل‌‌دهی تنگنای ازدواج و در نتیجه، افزایش سن ازدواج در یکی از دو جنس هستند. همچنین مهاجرت پسران روستایی به شهرها، سبب تنگنای ازدواج برای دختران روستایی و افزایش سن ازدواج آنان می‌‌شود.<ref>چراغی‌‌کوتیانی و شرف‌‌الدین، بحران خاموش، 1397ش، ص205-208؛ [https://ensani.ir/fa/article/69700/%D8%B3%D9%86%D9%91-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%89-%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%A2%D9 رجبی، «سن ازدواج؛ عوامل افزایش و راهبردهای کاهش آن»، 1386ش، ص146.]</ref> | ||
