بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
|خدمات = | |خدمات = | ||
}} | }} | ||
بتی فریدان<ref>Betty Friedan</ref> (زاده ۴ فوریه ۱۹۲۱ – مرگ ۴ فوریه ۲۰۰۶) | بتی فریدان<ref>Betty Friedan</ref> (زاده ۴ فوریه ۱۹۲۱ – مرگ ۴ فوریه ۲۰۰۶) نویسنده، فعال اجتماعی، فمینیست و از پایه‌گذاران [[موج دوم]] جنبش زنان در آمریکا | ||
[[کتاب رمز و راز زنانه]] | [[کتاب رمز و راز زنانه]] بتی فریدان در سال ۱۹۶۳ از نخستین کتاب‌هایی است که مسایل زندگی شخصی [[زنان]] را از [[حوزه خصوصی]] به [[حوزه عمومی]] وارد کرده و به موضوعی سیاسی تبدیل کرد. این کتاب از متون کلاسیک [[فمینیسم]] محسوب می‌شود. | ||
چاپ این کتاب موجب تشکیل [[انجمن ملی زنان آمریکا]] (NOW) شد که با داشتن فریدان در رأس آن بزرگترین سازمان زنان در آمریکا شد. فعالیت این سازمان در راستای برابری حقوقی زنان در آموزش، | چاپ این کتاب موجب تشکیل [[انجمن ملی زنان آمریکا]] (NOW) شد که با داشتن فریدان در رأس آن بزرگترین سازمان زنان در آمریکا شد. فعالیت این سازمان در راستای برابری [[حقوقی زنان]] در آموزش، [[خانواده]]، و در برابر قانون است. | ||
فریدان [[فمینیست لیبرال]] شمرده می‌شود که معتقد به [[آزادی مطلق]] در [[حوزه خصوصی]] بویژه [[همجنسگرایی]] است . فریدان [[لیبرال فمینیسم]] را [[فمینیسم]] غالب می‌نامد. | فریدان [[فمینیست لیبرال]] شمرده می‌شود که معتقد به [[آزادی مطلق]] در [[حوزه خصوصی]] بویژه [[همجنسگرایی]] است . فریدان [[لیبرال فمینیسم]] را [[فمینیسم]] غالب می‌نامد. | ||
== زندگی‌نامه == | == زندگی‌نامه == | ||
بتی فریدان با نام بتی نائومی گلدستین در سال ۱۹۲۱ در ایلینوی به دنیا آمد. پدر او هری گلدستین و مادر او میریام (هورویتز) نام داشت. [[خانواده]] او از نسل یهودیان روسیه و مجارستان بودند. پدر او مغازه جواهر فروشی داشت و میریام در روزنامه کار می‌کرد. مادرش پس از [[ازدواج]] به خاطر زندگی خانوادگی و فرزندان شغلش را کنار می‌گذارد و همواره از این مساله اظهار نارضایتی می‌کند. | بتی فریدان با نام بتی نائومی گلدستین در سال ۱۹۲۱ در ایلینوی به دنیا آمد. پدر او هری گلدستین و مادر او میریام (هورویتز) نام داشت. [[خانواده]] او از نسل یهودیان روسیه و مجارستان بودند. پدر او مغازه جواهر فروشی داشت و میریام در روزنامه کار می‌کرد. مادرش پس از [[ازدواج]] به خاطر زندگی خانوادگی و فرزندان شغلش را کنار می‌گذارد و همواره از این مساله اظهار نارضایتی می‌کند. | ||
در جوانی فریدان در حلقه‌های [[مارکسیست]] و یهودی فعال بود. او در نوشته‌های خود گفته‌است که دارای شوقی برای مبارزه با بی‌عدالتی بود و یهودی‌ستیزی او را آزار می‌داد. | در جوانی بتی فریدان در حلقه‌های [[مارکسیست]] و یهودی فعال بود. او در نوشته‌های خود گفته‌است که دارای شوقی برای مبارزه با بی‌عدالتی بود و یهودی‌ستیزی او را آزار می‌داد.او به کالج زنانه [[اسمیت]] در سال ۱۹۳۸ رفت. فریدان در روزنامه مشغول به کار شد و در مخالفت با جنگ مقالاتی نوشت. او در سال ۱۹۴۲ با مدرک روانشناسی فارغ‌التحصیل شد. | ||
فریدان دکترای خود را کامل نکرد؛ حدود 20 سال با همسرش [[کارل فریدان]] زندگی کرد و سه فرزند داشت. او در نهایت از همسرش جدا می‌شود.<ref>[https://nl.wikipedia.org/wiki/Betty_Friedan ویکی پدیا انگلیسی ((Betty_Friedan))] | |||
او به کالج زنانه [[اسمیت]] در سال ۱۹۳۸ رفت. فریدان در روزنامه مشغول به کار شد و در مخالفت با جنگ مقالاتی نوشت. او در سال ۱۹۴۲ با مدرک روانشناسی فارغ‌التحصیل شد. | </ref> | ||
فریدان دکترای خود را کامل نکرد؛ حدود 20 سال با همسرش [[کارل فریدان]] زندگی کرد و سه فرزند داشت. او در نهایت از همسرش جدا می‌شود. | |||
== مرحله‌ی دوم زندگی فریدان == | == مرحله‌ی دوم زندگی فریدان == | ||
در سال 1957، از بتی فریدان خواسته شد تا همکلاسی های خود را در مورد نحوه استفاده از آموزش های خود مورد بررسی قرار دهد. | در سال 1957، از بتی فریدان خواسته شد تا همکلاسی های خود را در مورد نحوه استفاده از آموزش های خود مورد بررسی قرار دهد. | ||
| خط ۵۱: | خط ۴۹: | ||
وی درنهایت مجموع مقالات خود را به شکل کتابی در می آورد و روانه بازار می‌کند.<ref>[https://fa.eferrit.com/%D8%A8%D8%AA%DB%8C-%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86/ بتی فریدان]</ref> | وی درنهایت مجموع مقالات خود را به شکل کتابی در می آورد و روانه بازار می‌کند.<ref>[https://fa.eferrit.com/%D8%A8%D8%AA%DB%8C-%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86/ بتی فریدان]</ref> | ||
بتی فریدان بعد از بیست و پنج سال نظریه پیرامون تشابه [[زنان]] به [[مردان]] و تشویق [[زنان]] به کار بیرون از خانه، می گوید:« من در اینجا نخستین زنی بودم که مدیر شدم. همه چیز خود را وقف کار کردم. در ابتدا هیجان‌انگیز بود که به جایی رسیده باشی که پیش از این هرگز زنی در آن نبوده. حالا چیزی جز یک شغل نیست. اما از همه چیز بدتر این تنهایی آزاردهنده است. تحمل‌ناپذیر است که هر شب تنها به این آپارتمان برگردم. دوست داشتم خانه‌ای یا شاید باغی داشتم. شاید باید بچه‌دار شوم حتی اگر پدری نداشته باشد. در آن صورت دست کم خانواده‌ای دارم. بایستی راه بهتری هم برای زندگی وجود داشته باشد. زنی تنها...»<ref>تانگ، | بتی فریدان بعد از بیست و پنج سال نظریه پیرامون تشابه [[زنان]] به [[مردان]] و تشویق [[زنان]] به کار بیرون از خانه، می گوید:« من در اینجا نخستین زنی بودم که مدیر شدم. همه چیز خود را وقف کار کردم. در ابتدا هیجان‌انگیز بود که به جایی رسیده باشی که پیش از این هرگز زنی در آن نبوده. حالا چیزی جز یک شغل نیست. اما از همه چیز بدتر این تنهایی آزاردهنده است. تحمل‌ناپذیر است که هر شب تنها به این آپارتمان برگردم. دوست داشتم خانه‌ای یا شاید باغی داشتم. شاید باید بچه‌دار شوم حتی اگر پدری نداشته باشد. در آن صورت دست کم خانواده‌ای دارم. بایستی راه بهتری هم برای زندگی وجود داشته باشد. زنی تنها...»<ref>تانگ، رزماری، نقد و نظر: درآمدی جامع بر نظریه های فمینیستی، ترجمه منیژه نجم عراقی، 1387، ص 49</ref> | ||
== دیدگاه == | == دیدگاه == | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۰: | ||
در این کتاب، فریدان نگرانی خود را از آینده‌ی زنانی نشان می‌دهد که موفقیت شغلی را بر تشکیل [[خانواده]] ترجیح داده‌اند و اکنون سرگشته و ناامیدند؛ [[زنان]] مطلقه‌ای که موقعیت شغلی مناسبی ندارند و دچار فقر هستند، مادران مجردی که آینده‌ی سختی در انتظار آنان است، زنانی که کار بیرون از خانه برای آنان به ضرورت تبدیل شده است و ناچار می بایست وظایف همسری و مادری را نیز انجام دهند. | در این کتاب، فریدان نگرانی خود را از آینده‌ی زنانی نشان می‌دهد که موفقیت شغلی را بر تشکیل [[خانواده]] ترجیح داده‌اند و اکنون سرگشته و ناامیدند؛ [[زنان]] مطلقه‌ای که موقعیت شغلی مناسبی ندارند و دچار فقر هستند، مادران مجردی که آینده‌ی سختی در انتظار آنان است، زنانی که کار بیرون از خانه برای آنان به ضرورت تبدیل شده است و ناچار می بایست وظایف همسری و مادری را نیز انجام دهند. | ||
او معتقد است [[زنان]] در مرحله‌ی دوم جنبش خود باید علاوه بر کنارگذاشتن سیاست جنسی، خود را شر «[[آیین فمینیستی]]» نیز برهانند.<ref>تانگ، | او معتقد است [[زنان]] در مرحله‌ی دوم جنبش خود باید علاوه بر کنارگذاشتن سیاست جنسی، خود را شر «[[آیین فمینیستی]]» نیز برهانند.<ref>تانگ، رزماری، نقد و نظر: درآمدی جامع بر نظریه های فمینیستی، ترجمه منیژه نجم عراقی، 1387؛ ص49-52</ref> | ||
از بسیاری جنبه ها تفاوت میان بتی فریدان در ''آیین زنانه'' و بتی فریدان در ''[[مرحله‌ی دوم]]'' همان تفاوتی است که [[لیبرال‌های کلاسیک]] را از [[لیبرال‌های رفاه‌جو]] جدا می کند.<ref>همان | از بسیاری جنبه ها تفاوت میان بتی فریدان در ''آیین زنانه'' و بتی فریدان در ''[[مرحله‌ی دوم]]'' همان تفاوتی است که [[لیبرال‌های کلاسیک]] را از [[لیبرال‌های رفاه‌جو]] جدا می کند.<ref>همان</ref> | ||
''[[آیین زنانه]]'' [[زنان]] را تشویق می کرد مثل مردان شوند اما ''[[مرحله‌ی دوم]]'' جامعه را ترغیب می کرد تفاوت میان جنس ها را به رسمیت بشناسد تا روزی که [[زنان]] و [[مردان]] به [[موجوداتی دوجنسیتی]] بدل شوند.<ref>همان | ''[[آیین زنانه]]'' [[زنان]] را تشویق می کرد مثل مردان شوند اما ''[[مرحله‌ی دوم]]'' جامعه را ترغیب می کرد تفاوت میان جنس ها را به رسمیت بشناسد تا روزی که [[زنان]] و [[مردان]] به [[موجوداتی دوجنسیتی]] بدل شوند.<ref>همان</ref> | ||
فریدان که در دهه 1960 عقیده داشت قوانینی فارغ از [[جنسیت]] بیش از همه می‌توانند برابری میان جنس‌ها را تضمین کنند در دهه‌ی1980 آشکارا از قوانینی حمایت کرد که جهت‌گیری جنسیتی داشتند. | فریدان که در دهه 1960 عقیده داشت قوانینی فارغ از [[جنسیت]] بیش از همه می‌توانند برابری میان جنس‌ها را تضمین کنند در دهه‌ی1980 آشکارا از قوانینی حمایت کرد که جهت‌گیری جنسیتی داشتند. | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۷: | ||
فریدان در مقاله‌ای در باب راه اندازی دوباره‌ی جنبش زنان، [[زنان]] را تشویق می‌کرد که برای نجات سنت دموکراسی و چرخش توان ملت به سوی منافع زندگی از «موضوعات خاص زنان» درگذرند.<ref>Friedan, Betty. 1985. "How to Get the Women's Movement Moving Again." NewYork Times Magazine, November3.</ref> اما آیا [[فمینیسم]] می‌تواند از موضوعات [[زنان]] درگذرد و همچنان [[فمینیسم]] باقی بماند؟! | فریدان در مقاله‌ای در باب راه اندازی دوباره‌ی جنبش زنان، [[زنان]] را تشویق می‌کرد که برای نجات سنت دموکراسی و چرخش توان ملت به سوی منافع زندگی از «موضوعات خاص زنان» درگذرند.<ref>Friedan, Betty. 1985. "How to Get the Women's Movement Moving Again." NewYork Times Magazine, November3.</ref> اما آیا [[فمینیسم]] می‌تواند از موضوعات [[زنان]] درگذرد و همچنان [[فمینیسم]] باقی بماند؟! | ||
=== نقد آزادی از دیدگاه فریدان === | === نقد آزادی از دیدگاه فریدان === | ||
طبق دیدگاه لیبرالی فریدان، [[آزادی]] یک ارزش مطلق بوده و آن را به عنوان یک اصل مطلق ارزشی اشاعه داده و همگان را به [[مطلق‌انگاری]] این اصل دعوت می‌کند؛<ref>رک: حسینی زاده، سیدعلی؛ جنسیت و تربیت از منظر اسلام و فمینیسم لیبرال؛ قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ اول، 1393؛ صص 68-71.</ref> درحالیکه، با اینکه انسان به لحاظ تکوینی آزاد و مختار آفریده شده است؛ اما این بدان معنی نیست که در همه امور آزاد بوده و بتواند به دلخواه خود رفتار کند. بلکه علاوه بر حقوق دیگران، ارزشهای اخلاقی و ضوابط دینی یعنی حقوق خداوند و حقوق خود نیز جزو قیدهای آزادی به شمار میروند. از طرفی در مبانی ارزششناسی دینی ارزشها امری واقعی بوده و مبتنی بر واقعیات میباشند؛ لذا فرد با رعایت آنها در مسیر سعادت واقعی قرار میگیرد. پس نمیتوان قائل به آزادی بدون قید و شرط شد؛ زیرا تاثیر هر عملی بر شخصیت و سعادت افراد فارغ از [[جنسیت]] آنها، در حوزه ارزششناسی دینی تاثیری واقعی میباشد.<ref>زیبایی نژاد، | طبق دیدگاه لیبرالی فریدان، [[آزادی]] یک ارزش مطلق بوده و آن را به عنوان یک اصل مطلق ارزشی اشاعه داده و همگان را به [[مطلق‌انگاری]] این اصل دعوت می‌کند؛<ref>رک: حسینی زاده، سیدعلی؛ جنسیت و تربیت از منظر اسلام و فمینیسم لیبرال؛ قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ اول، 1393؛ صص 68-71.</ref> درحالیکه، با اینکه انسان به لحاظ تکوینی آزاد و مختار آفریده شده است؛ اما این بدان معنی نیست که در همه امور آزاد بوده و بتواند به دلخواه خود رفتار کند. بلکه علاوه بر حقوق دیگران، ارزشهای اخلاقی و ضوابط دینی یعنی حقوق خداوند و حقوق خود نیز جزو قیدهای آزادی به شمار میروند. از طرفی در مبانی ارزششناسی دینی ارزشها امری واقعی بوده و مبتنی بر واقعیات میباشند؛ لذا فرد با رعایت آنها در مسیر سعادت واقعی قرار میگیرد. پس نمیتوان قائل به آزادی بدون قید و شرط شد؛ زیرا تاثیر هر عملی بر شخصیت و سعادت افراد فارغ از [[جنسیت]] آنها، در حوزه ارزششناسی دینی تاثیری واقعی میباشد.<ref>زیبایی نژاد، محمدرضا، ((ملاحظات بر مقاله فمینیسم از سوزان جیمز، ترجمه عباس یزدانی، در: مجموعه مقالات فمینیسم و دانش‌های فمینیستی، 1388، ص 122</ref> | ||
=== فروپاشیدن خانواده پیامد دیدگاه فردگرایی لیبرال فمینیستی بتی فریدان === | === فروپاشیدن خانواده پیامد دیدگاه فردگرایی لیبرال فمینیستی بتی فریدان === | ||
در نگاه [[لیبرال فمینیسم]] بتی فریدان، اصالت فرد شامل اصالت حقوق، خواسته‌ها، غرایز و عقاید فرد است و از آن درجه از اهمیت برخوردار است که هیچ قانونی قدرت سلب مشروعیت و یا ایجاد محدودیت آن را ندارد. بها دادن به هر آنچه فرد می‌خواهد، آغاز تفرّد بی پایانی است که به تفرعن بی پایان تری می‌انجامد، تا آنجا که حتی نهاد محبوب و مقدّسی همچون [[خانواده]]، که در طول تاریخ مورد احترام فرهنگ‌های گوناگون بشری بوده‌است، نمی‌تواند و یا نباید مانع و یا محدودکننده خواسته‌های شخصی افراد باشد. از این رو، اگر تأمین خواسته فرد منجر به تخریب [[خانواده]] شود، باز هم این انتخاب و هنجارسازی از سوی جامعه و قانون ترجیح دارد. بنابراین، می بینیم که در همین موضوع [[خانواده]]، چگونه برای دست رسی آسان فرد به انواع خواسته‌ها، الگوهای جدیدی از [[خانواده]]، که بیشتر به خوابگاه شبیه هستند تا [[خانواده]]، ارائه می‌شوند. گاه ماجرا از این هم غم انگیزتر می‌شود; به گونه‌ای که وظایف خانوادگی که بر محور «عاطفه و مسئولیت» استوارند، به مؤسساتی که بر اساس «قرارداد و منفعت» تأسیس شده‌اند واگذار می‌گردند تا یک حلقه مادی در «سلسله اشتغال» و یک حلقه غیرمادی در «سلسله فرهنگ» برای تأمین خواسته‌های نظام سرمایه‌داری پدید آید، آن هم با توجه به تأثیر منفی واگذاری مسئولیت‌های خانوادگی به دیگر نهادها و بَدیل پذیر دانستن شئون [[خانواده]] و [[مادری]].<ref> | در نگاه [[لیبرال فمینیسم]] بتی فریدان، اصالت فرد شامل اصالت حقوق، خواسته‌ها، غرایز و عقاید فرد است و از آن درجه از اهمیت برخوردار است که هیچ قانونی قدرت سلب مشروعیت و یا ایجاد محدودیت آن را ندارد. بها دادن به هر آنچه فرد می‌خواهد، آغاز تفرّد بی پایانی است که به تفرعن بی پایان تری می‌انجامد، تا آنجا که حتی نهاد محبوب و مقدّسی همچون [[خانواده]]، که در طول تاریخ مورد احترام فرهنگ‌های گوناگون بشری بوده‌است، نمی‌تواند و یا نباید مانع و یا محدودکننده خواسته‌های شخصی افراد باشد. از این رو، اگر تأمین خواسته فرد منجر به تخریب [[خانواده]] شود، باز هم این انتخاب و هنجارسازی از سوی جامعه و قانون ترجیح دارد. بنابراین، می بینیم که در همین موضوع [[خانواده]]، چگونه برای دست رسی آسان فرد به انواع خواسته‌ها، الگوهای جدیدی از [[خانواده]]، که بیشتر به خوابگاه شبیه هستند تا [[خانواده]]، ارائه می‌شوند. گاه ماجرا از این هم غم انگیزتر می‌شود; به گونه‌ای که وظایف خانوادگی که بر محور «عاطفه و مسئولیت» استوارند، به مؤسساتی که بر اساس «قرارداد و منفعت» تأسیس شده‌اند واگذار می‌گردند تا یک حلقه مادی در «سلسله اشتغال» و یک حلقه غیرمادی در «سلسله فرهنگ» برای تأمین خواسته‌های نظام سرمایه‌داری پدید آید، آن هم با توجه به تأثیر منفی واگذاری مسئولیت‌های خانوادگی به دیگر نهادها و بَدیل پذیر دانستن شئون [[خانواده]] و [[مادری]].<ref>سوئیزى،مهرى ، «کنوانسیون رفع کلیه اشکال ظلم علیه زنان، یک ضرورت»، 1385، ص 11 </ref> <ref>فرهمند،مریم و دیگران، «واگردهاى فمینیستى در ازدواج»، بهار 1385، ص 105</ref> | ||
=== فشار مضاعف بر زنان === | === فشار مضاعف بر زنان === | ||
وقتی بتی فریدان برای کسب [[هویت زنان]]، راهکار خروج از منزل و مشغول شدن آنها به شغل‌های بیرون از منزل را ملاک قرار می‌دهد، [[زنان]] در اجتماع یا با مشاغلی روبرو می‌شوند که با [[جنسیت]] آنها سازگاری ندارد و یا با عدم جمع بین کارهای منزل و کار بیرون از منزل، روبرو می‌شوند، که این امر باعث فشارهای مضاعف به خصوص بر روح و روان [[زنان]] و دختران میگردد.<ref>هاجری، | وقتی بتی فریدان برای کسب [[هویت زنان]]، راهکار خروج از منزل و مشغول شدن آنها به شغل‌های بیرون از منزل را ملاک قرار می‌دهد، [[زنان]] در اجتماع یا با مشاغلی روبرو می‌شوند که با [[جنسیت]] آنها سازگاری ندارد و یا با عدم جمع بین کارهای منزل و کار بیرون از منزل، روبرو می‌شوند، که این امر باعث فشارهای مضاعف به خصوص بر روح و روان [[زنان]] و دختران میگردد.<ref>هاجری، عبدالرسول، فمينيسم جهانى و چالشهاى پيش رو، 1393، ص93-94.</ref> | ||
== آثار بتی فریدان == | == آثار بتی فریدان == | ||
| خط ۱۱۶: | خط ۱۱۴: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
*تانگ، | *تانگ، رزماری، نقد و نظر: درآمدی جامع بر نظریه های فمینیستی، ترجمه منیژه نجم عراقی،نشر نی، 1387، تهران | ||
*حسینی زاده، | *حسینی زاده، سیدعلی، جنسیت و تربیت از منظر اسلام و فمینیسم لیبرال، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ اول، 1393، قم | ||
*زیبایی نژاد، | *زیبایی نژاد، محمدرضا، ملاحظات بر مقاله فمینیسم از سوزان جیمز، ترجمه عباس یزدانی، در: مجموعه مقالات فمینیسم و دانش‌های فمینیستی، دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، چاپ دوم، 1388، قم | ||
*مهرى سوئیزى، «کنوانسیون رفع کلیه اشکال ظلم علیه زنان، یک ضرورت»، فصلنامه کتاب زنان، ش 31، بهار 1385 | *مهرى سوئیزى، «کنوانسیون رفع کلیه اشکال ظلم علیه زنان، یک ضرورت»، فصلنامه کتاب زنان، ش 31، بهار 1385 | ||
* فرهمند، مریم و دیگران، «واگردهاى فمینیستى در ازدواج»، فصلنامه کتاب زنان، ش 31، بهار 1385 | * فرهمند، مریم و دیگران، «واگردهاى فمینیستى در ازدواج»، فصلنامه کتاب زنان، ش 31، بهار 1385 | ||
*هاجری، | *هاجری، عبدالرسول، فمينيسم جهانى و چالشهاى پيش رو، بوستان کتاب، چاپ اول، 1393، قم | ||
* [https://nl.wikipedia.org/wiki/Betty_Friedan ویکی پدیا انگلیسی ((Betty_Friedan))] | |||
*[https://fa.eferrit.com/%D8%A8%D8%AA%DB%8C-%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86/ بتی فریدان] | |||
*[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%AA%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86 ویکی پدیا صفحه (( بتی فریدان))] | |||
*[https://vista.ir/m/a/g98v0/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%A8%D8%AA%DB%8C-%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%8C-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%81%D8%B9-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%BA%D8%B1%D8%A8 ((نگاهی به زندگی و مرگ بتی فریدان، مدافع حقوق زنان در غرب))، مجله ویستا] | |||
[[رده: ویکی‌جنسیت]] | [[رده: ویکی‌جنسیت]] | ||
[[رده: کنشگران]] | [[رده: کنشگران]] | ||
