زهرا زارعی (بحث | مشارکت‌ها) بدون خلاصۀ ویرایش |
زهرا زارعی (بحث | مشارکت‌ها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''تعدد زوجات'''؛ ازدواج مرد با حداقل دو و حداکثر چهار زن به عقد دائم. | '''تعدد زوجات'''؛ ازدواج مرد با حداقل دو و حداکثر چهار زن به عقد دائم. | ||
ساختار '''[[خانواده در اسلام]]''' دارای اهمیت فراوان است. از این رو در احکام و | ساختار '''[[خانواده در اسلام]]''' دارای اهمیت فراوان است. از این رو در احکام و آموزه‌های دین اسلام سفارش‌هایی مستقیما در مورد تعداد همسران و نحوه زندگی زناشویی مطلوب بیان شده است. نظریه‌هایی در باب تعدد زوجات مطرح است و اسلام هم اصلاحاتی بر تعدد زوجات به سبک دوران جاهلیت قرار داده است. | ||
==نظریات موجود در باب تعدد زوجات== | ==نظریات موجود در باب تعدد زوجات== | ||
در منابع فقهی احکام مربوط به تعدد زوجات در ضمن بحث «محرّمات نکاح» و «قَسْم» مطرح شده است. فقها محدودیت‌های فقهی برای تعدد زوجات قرار داده‌اند از جمله؛ بر محدودیت عددی تعدد زوجات، یعنی چهار عدد تأکید کردند و [[عقد|'''عقد''']] دائم با زوجه پنجم را باطل شمرده‌اند.<ref>حکیم، | در منابع فقهی احکام مربوط به تعدد زوجات در ضمن بحث «محرّمات نکاح» و «قَسْم» مطرح شده است. فقها محدودیت‌های فقهی برای تعدد زوجات قرار داده‌اند از جمله؛ بر محدودیت عددی تعدد زوجات، یعنی چهار عدد تأکید کردند و [[عقد|'''عقد''']] دائم با زوجه پنجم را باطل شمرده‌اند.<ref>حکیم، مستمسک العروه الوثقی،1413ق، ج۱۴، ص۹۳ـ۹۴؛ غروی تبریزی، التنقیح فی شرح العروه الوثقی، 1423ق، ج۳۲، ص۱۴۲ـ۱۴۳؛ زحیلی، الفقه الاسلامی و ادلته، 1431ق، ج۷، ص۱۶۵. نجفی، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج۳۰، ص5.</ref>. | ||
از دیگر محدودیت‌های فقهی در این زمینه، حرمت '''[[ازدواج]]''' مرد با خواهر همسر خود به طور مطلق و نیز ازدواج مرد با خواهرزاده یا برادرزاده همسرش بدون اجازه همسر اول است. <ref>غروی تبریزی، | از دیگر محدودیت‌های فقهی در این زمینه، حرمت '''[[ازدواج]]''' مرد با خواهر همسر خود به طور مطلق و نیز ازدواج مرد با خواهرزاده یا برادرزاده همسرش بدون اجازه همسر اول است. <ref>غروی تبریزی، التنقیح فی شرح العروه الوثقی، ج۳۲، ص۲۸۸ـ ۲۸۹، ۳۳۵؛ زحیلی، الفقه الاسلامی و ادلته، ج۷، ص۱۶۲ـ ۱۶۳؛ ابوشقّه، تحریرالمرأه فی عصرالرساله، ج۵، ص۲۹۴</ref> | ||
عدالت مادّی میان همسران و قدرت بر پرداخت نفقه به ایشان و فرزندانشان، از جمله شروطی است که برای جواز تعدد زوجات بیان شده است. <ref>مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، ج۱، ص۳۵۱ـ ۳۵۲؛ باجوری، جمال محمد، المرأه فی الفکر الاسلامی، ج ۱، ص ۲۵۹ـ۲۶۰ ؛ زحیلی، وهبه مصطفی، الفقه الاسلامی و ادلته، ج۷، ص۱۶۸؛ ابوزهْرَه، محمد، تنظیم الاسلام للمجتمع، ج۱، ص۷۵ـ۷۶</ref> | عدالت مادّی میان همسران و قدرت بر پرداخت نفقه به ایشان و فرزندانشان، از جمله شروطی است که برای جواز تعدد زوجات بیان شده است. <ref>مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، ج۱، ص۳۵۱ـ ۳۵۲؛ باجوری، جمال محمد، المرأه فی الفکر الاسلامی، ج ۱، ص ۲۵۹ـ۲۶۰ ؛ زحیلی، وهبه مصطفی، الفقه الاسلامی و ادلته، ج۷، ص۱۶۸؛ ابوزهْرَه، محمد، تنظیم الاسلام للمجتمع، ج۱، ص۷۵ـ۷۶</ref> | ||
==اصلاحات اسلام بر تعدد زوجات== | ==اصلاحات اسلام بر تعدد زوجات== | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
*امحدود ساختن تعدد زوجات به چهار همسر. | *امحدود ساختن تعدد زوجات به چهار همسر. | ||
*نهی از ازدواج های نا مشروعی که در میان اعراب دوران جاهلیت رواج داشت. | *نهی از ازدواج های نا مشروعی که در میان اعراب دوران جاهلیت رواج داشت. | ||
اسلام تعدد زوجات را با محدود کردن آن، اصلاح کرد. قبل از اسلام تعدد زوجات نامحدود بود به طوری که یک نفر می‌توانست صدها زن داشته باشد. قرآن کریم در آیه 3 سوره نساء در این باره می‌فرماید: | اسلام تعدد زوجات را با محدود کردن آن، اصلاح کرد. قبل از اسلام تعدد زوجات نامحدود بود به طوری که یک نفر می‌توانست صدها زن داشته باشد. قرآن کریم در آیه 3 سوره نساء در این باره می‌فرماید: «با '''[[زنان]]''' پاك ازدواج كنید، دو یا سه یا چهار همسر ...» چند همسری نهادی است که توسط اسلام ایجاد نشد بلکه قبل از اسلام هم وجود داشت، از این رو تعدد زوجات از احکام امضایی اسلام به شمار می‌رود که اسلام درحكمش تغییراتی ایجاد کرده یا در شروط آن دخل و تصرف نموده است. | ||
علاوه بر عربستان در بسیاری از فرهنگ‌های باستانی آن زمان هم چون ایران و روم نیز چند همسری رواج داشت. هر دینی در یک بستر اجتماعی که از پیش موجود بوده، نازل می‌شود بنابراین شارع مقدس نسبت به آن چه از گذشته در آن جوامع وجود داشته، بی‌توجه نبوده است. | علاوه بر عربستان در بسیاری از فرهنگ‌های باستانی آن زمان هم چون ایران و روم نیز چند همسری رواج داشت. هر دینی در یک بستر اجتماعی که از پیش موجود بوده، نازل می‌شود بنابراین شارع مقدس نسبت به آن چه از گذشته در آن جوامع وجود داشته، بی‌توجه نبوده است. | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
*قرآن کریم | |||
*قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران | *قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران | ||
*ابوزهْرَه، محمد، تنظیم الاسلام للمجتمع، ج۱، دارالعلم، 1412ق. | *ابوزهْرَه، محمد، تنظیم الاسلام للمجتمع، ج۱، دارالعلم، 1412ق. | ||
*ابوشقّه، عبدالحلیم محمد، تحریرالمرأه فی عصرالرساله،دارالعلم، کویت ۱۴۲۰/۱۹۹۹. | *ابوشقّه، عبدالحلیم محمد، تحریرالمرأه فی عصرالرساله،دارالعلم، کویت ۱۴۲۰/۱۹۹۹. | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
*زحیلی، وهبه، أصول الفقه الإسلامی، دمشق، دارالفکر المعاصر، چاپ هجدهم، 1431ق. | *زحیلی، وهبه، أصول الفقه الإسلامی، دمشق، دارالفکر المعاصر، چاپ هجدهم، 1431ق. | ||
*غروی تبریزی، علی، التنقیح فی شرح العروه الوثقی، ج۳۲، دارالعلم، کویت 1423ق. | *غروی تبریزی، علی، التنقیح فی شرح العروه الوثقی، ج۳۲، دارالعلم، کویت 1423ق. | ||
*محمدی | |||
*مطهری، مرتضی،نظام حقوق زن در | * محمدی ریشهری، محمد، میزان الحکمه، مکتب الاعلام الاسلامی، 1367 ش. | ||
*مهرپور، حسین، مباحثی از حقوق زن از منظر حقوق داخلی، مبانی فقهی و موازین بین المللی، نشر | |||
*مطهری، مرتضی،نظام حقوق زن در اسلام، انتشارات صدرا، قم، 1372ش. | |||
*مهرپور، حسین، مباحثی از حقوق زن از منظر حقوق داخلی، مبانی فقهی و موازین بین المللی، نشر سکون، تهران ۱ | |||
*نجا، خالد، عدنان، حسن، احکام احوال شخصیه،ج1، دارالعلم، 1415ق. | *نجا، خالد، عدنان، حسن، احکام احوال شخصیه،ج1، دارالعلم، 1415ق. | ||
*نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام، ج30، دارالاحیاء التراث العربی، بیروت1981م. | *نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام، ج30، دارالاحیاء التراث العربی، بیروت1981م. | ||
