بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
در نظام‌های مختلف فرهنگی، [[تقسیم کار خانگی|کار خانگی]] نقشی اجتماعی است که بر محور جنسیت جداسازی شده است و بر اساس آن زنان در همه‌جا با پرورش کودکان، نگهداری و اداره خانه سروکار دارند. گیدنز، نقش خانهداری از قبیل تولیدمثل، مراقبت و پرورش فرزندان را متناسب با الزامات فیزیکی زن دانسته و آن را از همگانی‌های فرهنگ بشری می‌داند.<ref>[https://www.jwss.ir/article_135057.html حسینی‌اکبرنژاد، «ارزش‌گذاری کار خانگی زنان در اسلام و رویه نهادهای بین‌المللی»، 1399ش، ص144.]</ref> | در نظام‌های مختلف فرهنگی، [[تقسیم کار خانگی|کار خانگی]] نقشی اجتماعی است که بر محور جنسیت جداسازی شده است و بر اساس آن زنان در همه‌جا با پرورش کودکان، نگهداری و اداره خانه سروکار دارند. گیدنز، نقش خانهداری از قبیل تولیدمثل، مراقبت و پرورش فرزندان را متناسب با الزامات فیزیکی زن دانسته و آن را از همگانی‌های فرهنگ بشری می‌داند.<ref>[https://www.jwss.ir/article_135057.html حسینی‌اکبرنژاد، «ارزش‌گذاری کار خانگی زنان در اسلام و رویه نهادهای بین‌المللی»، 1399ش، ص144.]</ref> | ||
در کشورهای مدرن سعی می‌شود؛ کار خانگی میان زن و مرد تقسیم شده و مردان مانند زنان بخشی از کارهای خانگی را به عهده گیرند؛<ref>[https://www.jwss.ir/article_135057.html حسینی‌اکبرنژاد، «ارزش‌گذاری کار خانگی زنان در اسلام و رویه نهادهای بین‌المللی»، 1399ش، ص148.]</ref> فراتر از آن، اساساً نقش مادری را از مادر بودن تفکیک کرده و آن را به‌عنوان نقش عام اجتماعی تفسیر می‌کنند که هر بخشی از خانواده و جامعه قسمتی از آن را انجام می‌دهد. چنین تفکیکی هرچند در ظاهر حاکی از تعادل جنسیتی در کار خانگی شمرده می‌شود؛ اما با تفکیک نقش مادری از مادر، مادر بودن نیز منتفی می‌شود؛ زیرا به‌تبع این تفکیک، نقش‌های مادری عاری از پشتوانه طبیعی شده و وجود مادر فاقد نقش مادری، نهاد خانواده را دچار مشکل می‌کند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/605216/صورت-بندی-مفهوم-جنسیت-در-انگاره-اسلامی محبی، «صورت‌بندی مفهوم جنسیت در انگاره اسلامی»، معرفت فرهنگی‌اجتماعی، 1403ش، ص81-80.]</ref> | در کشورهای مدرن سعی می‌شود؛ کار خانگی میان زن و مرد تقسیم شده و مردان مانند زنان بخشی از کارهای خانگی را به عهده گیرند؛<ref>[https://www.jwss.ir/article_135057.html حسینی‌اکبرنژاد، «ارزش‌گذاری کار خانگی زنان در اسلام و رویه نهادهای بین‌المللی»، 1399ش، ص148.]</ref> فراتر از آن، اساساً نقش مادری را از مادر بودن تفکیک کرده و آن را به‌عنوان نقش عام اجتماعی تفسیر می‌کنند که هر بخشی از خانواده و جامعه قسمتی از آن را انجام می‌دهد. چنین تفکیکی هرچند در ظاهر حاکی از تعادل جنسیتی در کار خانگی شمرده می‌شود؛ اما با تفکیک نقش مادری از مادر، مادر بودن نیز منتفی می‌شود؛ زیرا به‌تبع این تفکیک، نقش‌های [[مادري|مادری]] عاری از پشتوانه طبیعی شده و وجود مادر فاقد نقش مادری، نهاد خانواده را دچار مشکل می‌کند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/605216/صورت-بندی-مفهوم-جنسیت-در-انگاره-اسلامی محبی، «صورت‌بندی مفهوم جنسیت در انگاره اسلامی»، معرفت فرهنگی‌اجتماعی، 1403ش، ص81-80.]</ref> | ||
در اسلام هرچند خانهداری تکلیف زن شمرده نمی‌شود؛ اما به لحاظ اخلاقی و عبادی، خانهداری موجب کمال زن به‌شمار آمده و به مردان سفارش می‌شود؛ در امورخانه‌داری به همسران خود کمک کرده<ref>کلینی، الکافی، 1407ق، ج5؛ ص86.</ref> و آنها را تکریم کنند.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، 1408ق، ج14، ص50.</ref> | در اسلام هرچند خانهداری تکلیف زن شمرده نمی‌شود؛ اما به لحاظ اخلاقی و عبادی، خانهداری موجب کمال زن به‌شمار آمده و به مردان سفارش می‌شود؛ در امورخانه‌داری به همسران خود کمک کرده<ref>کلینی، الکافی، 1407ق، ج5؛ ص86.</ref> و آنها را تکریم کنند.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، 1408ق، ج14، ص50.</ref> | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==دشواری‌های کار خانگی== | ==دشواری‌های کار خانگی== | ||
کار خانگی با وجود اهمیت و سنگینی، در افکار عمومی، ساده و کم‌اهمیت انگاشته می‌شود. فمینیست‌ها داوری عمومی را ناشی از فرهنگ مردسالار دانسته و معتقدند ساختارهای اجتماعی مردانه، همه چیز را بر مبنای جنسیت ارزش‌گذاری می‌کند؛ لذا امور مردانه ارزشمند و فعالیت‌های زنانه کم‌ارزش تلقی می‌شوند. چنین برداشتی عمدتاً ناشی از این است که کارهای خانه پنهان از دید عموم، بدون چشم‌داشت مادی و اغلب از روی علاقه انجام می‌شود.<ref>[https://qjsd.atu.ac.ir/article_13147.html حسین‌پور و دیگران، «فهم خانهداری به‌عنوان یک شغل و چالش‌های آن از منظر زنان خانهدار شهر قم»، 1400ش، ص106.]</ref> | کار خانگی با وجود اهمیت و سنگینی، در افکار عمومی، ساده و کم‌اهمیت انگاشته می‌شود. فمینیست‌ها داوری عمومی را ناشی از فرهنگ مردسالار دانسته و معتقدند ساختارهای اجتماعی مردانه، همه چیز را بر مبنای [[جنسیت]] ارزش‌گذاری می‌کند؛ لذا امور مردانه ارزشمند و فعالیت‌های زنانه کم‌ارزش تلقی می‌شوند. چنین برداشتی عمدتاً ناشی از این است که کارهای خانه پنهان از دید عموم، بدون چشم‌داشت مادی و اغلب از روی علاقه انجام می‌شود.<ref>[https://qjsd.atu.ac.ir/article_13147.html حسین‌پور و دیگران، «فهم خانهداری به‌عنوان یک شغل و چالش‌های آن از منظر زنان خانهدار شهر قم»، 1400ش، ص106.]</ref> | ||
امروزه با وجود تکنولوژی‌های پیشرفته در حوزه لوازم خانگی، نه تنها از کار زنان در خانه کاسته نشده که انتظارات جامعه از زنان برای ایفای نقش‌های مادری، همسری، خانهدار و شغل بیرون از خانه، مسئولیت‌های آنها را افزایش داده و موجب گسترش انواع بیماری‌های جسمی و روحی میان زنان شده است؛<ref>[https://qjsd.atu.ac.ir/article_13147.html حسین‌پور و دیگران، «فهم خانهداری به‌عنوان یک شغل و چالش‌های آن از منظر زنان خانهدار شهر قم»، 1400ش، ص98.]</ref> زیرا کار خانگی وظیفه طبیعی زنان شمرده می‌شود و اشتغال بیرونی موجب تراکم و تعارض نقش‌های زنانه شده و خانه، خالی از مهر مادری و همسری می‌شود با تبدیل‌شدن خانه به خابگاه نه‌تنها زن آسیب می‌بیند که تمام اعضای خانواده دچار مشکل می‌شوند.<ref>[https://alefbalib.com/index.aspx?pid=256&PdfID=910550 محبی، «مردمی‌شدن خانواده؛ فرایند آسیب‌دیدگی و بحران خانوادگی»، 1402ش، ص97.]</ref> | امروزه با وجود تکنولوژی‌های پیشرفته در حوزه لوازم خانگی، نه تنها از کار زنان در خانه کاسته نشده که انتظارات جامعه از زنان برای ایفای نقش‌های مادری، همسری، خانهدار و شغل بیرون از خانه، مسئولیت‌های آنها را افزایش داده و موجب گسترش انواع بیماری‌های جسمی و روحی میان زنان شده است؛<ref>[https://qjsd.atu.ac.ir/article_13147.html حسین‌پور و دیگران، «فهم خانهداری به‌عنوان یک شغل و چالش‌های آن از منظر زنان خانهدار شهر قم»، 1400ش، ص98.]</ref> زیرا کار خانگی وظیفه طبیعی زنان شمرده می‌شود و اشتغال بیرونی موجب تراکم و تعارض نقش‌های زنانه شده و خانه، خالی از مهر مادری و همسری می‌شود با تبدیل‌شدن خانه به خابگاه نه‌تنها زن آسیب می‌بیند که تمام اعضای خانواده دچار مشکل می‌شوند.<ref>[https://alefbalib.com/index.aspx?pid=256&PdfID=910550 محبی، «مردمی‌شدن خانواده؛ فرایند آسیب‌دیدگی و بحران خانوادگی»، 1402ش، ص97.]</ref> | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
کارشناسان به‌طور عمده در رابطه با کار زنان در خانه دو دیدگاه متفاوتی دارند؛ برخی در جست‌وجوی راهکاری برای پرداخت مزد هستند. اینها معتقدند زنان خانهدار به‌رغم این‌که بیش از مردان زحمت می‌کشند، اما کار آنها نه‌تنها مزدی ندارد که نه به چشم می‌آید و نه همسنگ با کار مردان سنجیده می‌شود. دیدگاه دوم بر بعد عاطفی کار خانگی تأکید دارد و خانهداری را متناسب با نظام تمایلات زنانه دانسته و معتقدند زنان کار خانگی را با عشق و علاقه انجام می‌دهند و پرداخت مزد، تقلیل‌دادن مهر مادری و عشق همسرانه است؛ اما می‌توان با فرهنگ‌سازی و با حفظ [[منزلت مادری]] و همسری، مزایایی از قبیل بیمه خانهداری یا در شرایط خاص حمایت‌های مورد نیاز برای آنها در نظر گرفت.<ref>[https://fa.shafaqna.com/news/514161/ «دو رویکرد متفاوت به کار خانگی زنان»، وب‌سایت شفقنا.]</ref> | کارشناسان به‌طور عمده در رابطه با کار زنان در خانه دو دیدگاه متفاوتی دارند؛ برخی در جست‌وجوی راهکاری برای پرداخت مزد هستند. اینها معتقدند زنان خانهدار به‌رغم این‌که بیش از مردان زحمت می‌کشند، اما کار آنها نه‌تنها مزدی ندارد که نه به چشم می‌آید و نه همسنگ با کار مردان سنجیده می‌شود. دیدگاه دوم بر بعد عاطفی کار خانگی تأکید دارد و خانهداری را متناسب با نظام تمایلات زنانه دانسته و معتقدند زنان کار خانگی را با عشق و علاقه انجام می‌دهند و پرداخت مزد، تقلیل‌دادن مهر مادری و عشق همسرانه است؛ اما می‌توان با فرهنگ‌سازی و با حفظ [[منزلت مادری]] و همسری، مزایایی از قبیل بیمه خانهداری یا در شرایط خاص حمایت‌های مورد نیاز برای آنها در نظر گرفت.<ref>[https://fa.shafaqna.com/news/514161/ «دو رویکرد متفاوت به کار خانگی زنان»، وب‌سایت شفقنا.]</ref> | ||
در نظام حقوقی اسلام نیز هرچند زن دارای حق [[نفقه]] و [[مهریه]] بوده و برای انجام امور خانهداری مستحق اجرت المثل است؛<ref>[https://www.jwss.ir/article_135057.html حسینی‌اکبرنژاد، «ارزش‌گذاری کار خانگی زنان در اسلام و رویه نهادهای بین‌المللی»، 1399ش، ص152.]</ref> اما تأکید اسلام بر ارزش معنوی خانهداری است و ارزش مادری<ref>مجلسی، بحارالانوار، 1403ق، ج100، ص252.</ref> و خوب شوهرداری کردن، همسنگ با ارزش جهاد تلقی می‌شود.<ref>کلینی، الکافی، 1407ق، ج5، ص9.</ref> | در نظام حقوقی اسلام نیز هرچند زن دارای حق [[نفقه]] و [[مهریه]] بوده و برای انجام امور خانهداری مستحق اجرت المثل است؛<ref>[https://www.jwss.ir/article_135057.html حسینی‌اکبرنژاد، «ارزش‌گذاری کار خانگی زنان در اسلام و رویه نهادهای بین‌المللی»، 1399ش، ص152.]</ref> اما تأکید اسلام بر ارزش معنوی [[خانهداری و کدبانویی در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای|خانهداری]] است و ارزش مادری<ref>مجلسی، بحارالانوار، 1403ق، ج100، ص252.</ref> و خوب شوهرداری کردن، همسنگ با ارزش جهاد تلقی می‌شود.<ref>کلینی، الکافی، 1407ق، ج5، ص9.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
