بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
با ظهور اسلام، تعریف جدیدی از زن ارائه شد و زنان در ردیف مردان، دارای ماهیت انسانی شناخته شدند. بر مبنای اهداف مترتب بر خلقت دوگانه زن و مرد، هرچند هویت‌های متفاوت جنسیتی و به‌تبع آن نظام‌های حقوقی و تکلیفی زنان و مردان تفاوت نسبی یافتند، اما تبعیض جنسیتی، نفی شده و نقش‌های جنسیتی بر بنیاد عدالت تعیین می‌شوند. رعایت نقش‌های جنسیتی نه‌تنها موجب آرامش در نهاد خانواده شده و مناسبات اجتماعی را متناسب با کرامت انسانی ساخت می‌بخشد که با پذیرفته شدن ارزش‌های نسبتا متفاوت زنانه و مردانه، زمینه‌های رشد ظرفیت‌های زنانگی نیز تمهید می‌شوند. | با ظهور اسلام، تعریف جدیدی از زن ارائه شد و زنان در ردیف مردان، دارای ماهیت انسانی شناخته شدند. بر مبنای اهداف مترتب بر خلقت دوگانه زن و مرد، هرچند هویت‌های متفاوت جنسیتی و به‌تبع آن نظام‌های حقوقی و تکلیفی زنان و مردان تفاوت نسبی یافتند، اما تبعیض جنسیتی، نفی شده و نقش‌های جنسیتی بر بنیاد عدالت تعیین می‌شوند. رعایت نقش‌های جنسیتی نه‌تنها موجب آرامش در نهاد خانواده شده و مناسبات اجتماعی را متناسب با کرامت انسانی ساخت می‌بخشد که با پذیرفته شدن ارزش‌های نسبتا متفاوت زنانه و مردانه، زمینه‌های رشد ظرفیت‌های زنانگی نیز تمهید می‌شوند. | ||
==آفرینش زن== | ==آفرینش زن== | ||
بر مبنای آیات قرآن؛ آفرینش زن و مرد از یک گوهر است و هیچکدام از این جهت مزیتی بر دیگری ندارد.<ref>[https://raj.smc.ac.ir/article_27103_d30ae47714e15aa58bd42d4f68287d7e.pdf صابريان، «منزلت زن از منظر قرآن»، 1383ش، ص104.]</ref> همسر آدم از نوع خود او و هردو از حیث هستی دارای حقیقت انسانی یکسان بوده<ref>سوره نساء، آیه 1.</ref> و | بر مبنای آیات قرآن؛ آفرینش زن و مرد از یک گوهر است و هیچکدام از این جهت مزیتی بر دیگری ندارد.<ref>[https://raj.smc.ac.ir/article_27103_d30ae47714e15aa58bd42d4f68287d7e.pdf صابريان، «منزلت زن از منظر قرآن»، 1383ش، ص104.]</ref> همسر آدم از نوع خود او و هردو از حیث هستی دارای حقیقت انسانی یکسان بوده<ref>سوره نساء، آیه 1.</ref> و همه زنان و مردان دیگر نیز از این دو، منشأ گرفتهاند.<ref>طباطبایی، الميزان، 1363ش، ج4، ص215.</ref> هرچند هدف اصلی از آفرینش انسان قرب الهی است،<ref>سوره ذاریات، آیه 56.</ref> اما خلقت دوگانه انسان در قامت زن و مرد ناظر به وظایف متقابل و نسبتا متفاوتی است که دستگاه خلقت به‌عهده آنها نهاده است. مرد و زن هرکدام به‌تنهایی ناقص بوده و از مجموع آن‌دو، یگانه کامل به وجود می‌آید.<ref>ابراهیمی‌پور و دیگران، شاخص‌های خانواده مطلوب، 1395ش، ص350.</ref> زن به ظرافت گُل خلق شده<ref>صدوق، من لايحضره الفقيه، 1413ق، ج3، ص556.</ref> و امانت الهی در دست مرد است.<ref>نوری، مستدرك الوسائل، 1408ق، ج14، ص255.</ref> وقتی خدا، آدم و [[حوا از دیدگاه مفسران|حوا]] را آفرید، آدم محبت به [[حوا در ادیان ابراهیمی|حوا]] را در خود یافت و خداوند با بیان این نکته که او همدم و مونس تو است، آدم حمد الهی را به‌جا آورد.<ref> صدوق، من لايحضره الفقيه، 1413ق، ج3، ص380.</ref> زنان و مردان کارگزاران الهی در نظام آفرینش به‌منظور تولید و بازتولید نسل توحیدی در چارجوب روابط زناشویی هستند،<ref>سوره نساء، آیه 1.</ref> در راستای تحقق این هدف، گرایش جنسی متقابل در وجود زنان و مردان تعبیه شده است که منجر به تشکیل خانواده و به دنبال آن آرامش و آسایش می‌شود. زن منبع آرامش<ref>سوره روم، آیه 21.</ref> و مرد عهده‌دار آسایش در نهاد خانواده هستند.<ref>سوره نساء، آیه 34.</ref> از آن‌جایی‌که پایداری خانواده فراتر از گرایش غریزی، به نیروی اثرگذارتری نیازمند است، خدا پیوند زناشویی را بر بنیاد مودت و رحمت استوار می‌سازد،<ref>سوره روم، آیه 21.</ref> مودت انگیزه ارتباط در آغاز کار و دو سویه است، اما رحمت یک سویه و ایثارگرانه است.<ref>ابراهیمی‌پور و دیگران، شاخص‌های خانواده مطلوب، 1395ش، ص351.</ref> | ||
==منزلت انسانی زن== | ==منزلت انسانی زن== | ||
قرآن در آيه 13 سوره حجرات به این نکته اشاره می‌کند که زنان و مردان هيچ فرقى در حقیقت انسانی نداشته و هر کدام از پدر و مادرى از جنس بشر، متولد شده‌اند و هیچکدام نمی‌توانند بر ديگرى تكبر ورزیده، خود را از ديگران بهتر بشمارند، مگر به يك ملاك كه آن هم اکتساب تقوا است.<ref>طباطبایی، الميزان، 1363ش، ج4، ص215.</ref> پسر و دختر، هر دو هديه الهى هستند.<ref>سوره شورى، آيه 50-49. </ref> زن و مرد هرچند هردو دارای منزلت انسانی مشترک بوده و آزاد و مستقل آفریده شده‌اند، اما هرکدام متناسب با جنسیت خویش، راه‌های نسبتا متفاوتی برای ارتقای منزلت انسانی خود دارند.<ref>مطهرى، مجموعه آثار (نظام حقوق زن در اسلام)، 1377ش، ج19، ص138.</ref> از منظر پیامبر اسلام؛ زن تجلی مهر الهی است که راه عبودیتش از مسیر همسری و مادری میگذرد.<ref>علاسوند، «اگر زن نباشی (ضرورت نگاه نظام‌مند به الگوی شخصیت زن مسلمان)»، 1386ش، ص39.</ref> زن در موقعیت همسری از منزلتی برخوردار است که نشستن شوهر در کنار او نزد خدا محبوب‌تر از اعتکاف در مسجد رسول‌الله است<ref>ابن ابى‌فراس، مجموعه ورام، بي‌تا، ج2، ص122.</ref> و جبرئيل چنان سفارشی به پیامبر درباره زن‌ها می‌کند که گمان می‌شود حتی اُف گفتن به آنها نیز ممنوع است.<ref>نوری، مستدركالوسائل، 1408ق، ج14، ص253.</ref> جهاد زن، [[باروری|بارداری]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، 1403ق، ج100، ص252.</ref> و خوب شوهرداری کردن است.<ref>كلينى، الكافي، 1407ق، ج5، ص9.</ref> منزلت مادر بالاتر از پدر است و در گرفتن هدیه از پدر، فرزند دختر مقدم بر فرزندان پسر است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، 1403ق، ج101، ص69.</ref> دختر ریحانه الهی، <ref>صدوق، من لايحضره الفقيه، 1413ق، ج3، ص481.</ref> با محبت و مونس آدمی است.<ref>كلينى، الکافی، 1407ق، ج6، ص5.</ref> زنان از [[جنسیت‌پذیری حقوق|حقوق]] غیر مشابه اما مساوی با مردان برخوردار بوده، حقوق زناشویی،<ref>[http://ensani.ir/fa/article/470762/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D9%82%D9%87-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87-%D9%88-%D9%85%D8%A7% سلیمی و دیگران، «تحلیل تفاوت‌های حقوق زنان در فقه امامیه و ماده 16 کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان»، 1397ش، ص58.]</ref> آزادى بيان،<ref>سوره توبه، آیه 71.</ref> فعالیت‌های سیاسی،<ref>سوره ممتحنه، آیه 12.</ref> مالکیت،<ref>سوره نساء، آیه 33.</ref> مشارکت اجتماعی و [[تحصیل دختران|تحصیل]] از حقوق مسلم زنان است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، 1377ش، ج19، ص159.</ref> | قرآن در آيه 13 سوره حجرات به این نکته اشاره می‌کند که زنان و مردان هيچ فرقى در حقیقت انسانی نداشته و هر کدام از پدر و مادرى از جنس بشر، متولد شده‌اند و هیچکدام نمی‌توانند بر ديگرى تكبر ورزیده، خود را از ديگران بهتر بشمارند، مگر به يك ملاك كه آن هم اکتساب تقوا است.<ref>طباطبایی، الميزان، 1363ش، ج4، ص215.</ref> پسر و دختر، هر دو هديه الهى هستند.<ref>سوره شورى، آيه 50-49. </ref> زن و مرد هرچند هردو دارای منزلت انسانی مشترک بوده و آزاد و مستقل آفریده شده‌اند، اما هرکدام متناسب با جنسیت خویش، راه‌های نسبتا متفاوتی برای ارتقای منزلت انسانی خود دارند.<ref>مطهرى، مجموعه آثار (نظام حقوق زن در اسلام)، 1377ش، ج19، ص138.</ref> از منظر پیامبر اسلام؛ زن تجلی مهر الهی است که راه عبودیتش از مسیر همسری و مادری میگذرد.<ref>علاسوند، «اگر زن نباشی (ضرورت نگاه نظام‌مند به الگوی شخصیت زن مسلمان)»، 1386ش، ص39.</ref> زن در موقعیت همسری از منزلتی برخوردار است که نشستن شوهر در کنار او نزد خدا محبوب‌تر از اعتکاف در مسجد رسول‌الله است<ref>ابن ابى‌فراس، مجموعه ورام، بي‌تا، ج2، ص122.</ref> و جبرئيل چنان سفارشی به پیامبر درباره زن‌ها می‌کند که گمان می‌شود حتی اُف گفتن به آنها نیز ممنوع است.<ref>نوری، مستدركالوسائل، 1408ق، ج14، ص253.</ref> جهاد زن، [[باروری|بارداری]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، 1403ق، ج100، ص252.</ref> و خوب شوهرداری کردن است.<ref>كلينى، الكافي، 1407ق، ج5، ص9.</ref> منزلت مادر بالاتر از پدر است و در گرفتن هدیه از پدر، فرزند دختر مقدم بر فرزندان پسر است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، 1403ق، ج101، ص69.</ref> دختر ریحانه الهی، <ref>صدوق، من لايحضره الفقيه، 1413ق، ج3، ص481.</ref> با محبت و مونس آدمی است.<ref>كلينى، الکافی، 1407ق، ج6، ص5.</ref> زنان از [[جنسیت‌پذیری حقوق|حقوق]] غیر مشابه اما مساوی با مردان برخوردار بوده، حقوق زناشویی،<ref>[http://ensani.ir/fa/article/470762/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D9%82%D9%87-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87-%D9%88-%D9%85%D8%A7% سلیمی و دیگران، «تحلیل تفاوت‌های حقوق زنان در فقه امامیه و ماده 16 کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان»، 1397ش، ص58.]</ref> آزادى بيان،<ref>سوره توبه، آیه 71.</ref> فعالیت‌های سیاسی،<ref>سوره ممتحنه، آیه 12.</ref> مالکیت،<ref>سوره نساء، آیه 33.</ref> مشارکت اجتماعی و [[تحصیل دختران|تحصیل]] از حقوق مسلم زنان است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، 1377ش، ج19، ص159.</ref> | ||
